«Μαρτυρικά χωριά νομού Ρεθύμνου», είναι ο τίτλος του βιβλίου της Εύας Λαδιά, που θα παρουσιαστεί στο αίθριο του Παλαιοντολογικού Μουσείου Ρεθύμνου, την Τετάρτη 23 Αυγούστου στις 8 το απόγευμα.
Πρόκειται για τη συνέχεια καταγραφής στοιχείων γύρω από τα Ολοκαυτώματα του Ρεθύμνου, την περίοδο 1943-1944 της Γερμανικής κατοχής, που ξεκίνησε ερευνητική ομάδα υπό τον ιστοριοδίφη, Σπύρο Μαρνιέρο, τη δεκαετία του 80 και συνεχίζει η Εύα Λαδιά, από τα πρώτα μέλη της ομάδας αυτής.
Επί 40 χρόνια αξιοποιεί όλα τα στοιχεία που προκύπτουν από την έρευνα και καταγράφει τα γεγονότα, αυθεντικές μαρτυρίες από αυτόπτες μάρτυρες των γεγονότων, κυρίως σε ντοκιμαντέρ.
Ήδη έχει δημιουργήσει και αναρτήσει στο κανάλι της, ΕΥΑ ΛΑΔΙΑ στο YouTube τα ντοκιμαντέρ: “ΕΛΕΓΕΙΑ ΗΡΩΩΝ – ΣΑΚΤΟΥΡΙΑ”, “ΕΛΕΓΕΙΑ ΗΡΩΩΝ – ΚΡΥΑ ΒΡΥΣΗ”, “ΕΛΕΓΕΙΑ ΗΡΩΩΝ – ΑΝΩ ΜΕΡΟΣ” και “ΤΟ ΚΕΝΤΡΟΣ ΕΧΕΙ ΚΑΤΑΧΝΙΑ” με τη συνεργασία του μουσικοσυνθέτη Μπάμπη Πραματευτάκη
Αυτά σε συνδυασμό με τέσσερα ακόμα, “Ανθοί στα αποκαΐδια”, Βρύσες Αμαρίου – Κοξαρέ – Ροδάκινο, αποτελούν πολύτιμα ντοκουμέντα για την Κιβωτό Ιστορικής Μνήμης που έχει δημιουργήσει και προβάλει στην ιστοσελίδα «Πολιτιστικό Ρέθυμνο».
Στο βιβλίο της αυτό που κυκλοφόρησε πρόσφατα, αναφέρεται με νεότερα στοιχεία στα ολοκαυτώματα που συνέβησαν στα χωριά Ανώγεια, Λοχριά, Γερακάρι, Βρύσες, Καρδάκι, Σμιλέ, Γούργουθοι, Άνω Μέρος, Κρύα Βρύση, Ροδάκινο, Κοξαρέ, Σακτούρια και Καλή Συκιά, από τα στρατεύματα Κατοχής.
Όπως τονίζει στον πρόλογό του ο περιφερειάρχης Κρήτης, Σταύρος Αρναουτάκης, που στήριξε την έκδοση: «Κάθε μαρτυρικό χωριό δεν αποτελεί μόνο ένα ματωμένο αποτύπωμα της ιστορίας, σε καιρούς που κυριαρχούσε η παραφροσύνη και η δίψα επεκτατισμού μιας επάρατης ιδεολογίας. Παραμένει και σύμβολο στις επόμενες γενιές, για να ξορκίζουν τα δεινά του πολέμου και να πασχίζουν για έναν κόσμο καλύτερο.
Με αυτό το δεδομένο, η Περιφέρεια Κρήτης δίνει προτεραιότητα στη στήριξη προσπαθειών που διέσωσαν σελίδες από το συναξάρι κάθε χωριού, από τις αυθεντικές του πηγές. Ενισχύει σκοπούς όπως αυτός, της Εύας Λαδιά, που αναδεικνύει στοιχεία για την ολοκαύτωση χωριών του νομού Ρεθύμνου. Μαρτυρίες και μνήμες, συγκλονιστικές λεπτομέρειες από τους αυτόπτες μάρτυρες, μια συλλογή στοιχείων τα τελευταία 40 χρόνια, που γίνονται πολύτιμες πηγές πληροφοριών για τον ερευνητή του μέλλοντος».
Προσθέτει στον πρόλογό της η Αντιπεριφερειάρχης Ρεθύμνου, Μαρία Λιονή: «Το βιβλίο “Μαρτυρικά χωριά του νομού Ρεθύμνου” πραγματοποιεί ένα οδοιπορικό στα χωριά του ιδιαίτερου τόπου μας που πλήρωσαν βαρύ φόρο αίματος για τη συμμετοχή τους στην Αντίσταση κατά του κατακτητή. Το κεφάλαιο αυτό της σύγχρονης τοπικής μας ιστορίας ζωντανεύει μέσα από τα λόγια ανθρώπων που έζησαν οι ίδιοι τα γεγονότα, μέσα από τις συγκλονιστικές αφηγήσεις τους που απηχούν την οδύνη της απώλειας αλλά και τη βεβαιότητα ότι ανταποκρίθηκαν, καθένας με τον τρόπο του, στο χρέος απέναντι στην πατρίδα και τον συνάνθρωπο.
Η αποτίμηση και ο σχολιασμός των γεγονότων είναι έργο του ιστορικού. Εδώ, η Εύα Λαδιά μας παραδίδει αυτούσιο ένα πλούσιο πρωτογενές υλικό ανθρώπινης εμπειρίας και συναισθημάτων που αυτή γέννησε. Το μοιραστήκαμε μαζί της με βαθιά συγκίνηση, είμαστε βέβαιοι πως το ίδιο θα κάνουν κι οι αναγνώστες».
Στην παρουσίαση του βιβλίου που θα κάνει ο ιστορικός δρ Γεώργιος Καλογεράκης, συγγραφέας, ο εκδότης Μανόλης Χαλκιαδάκης, θα μιλήσει για τη συμβολή του τύπου στην ανάδειξη των Ολοκαυτωμάτων και ο συνθέτης, Μπάμπης Πραματευτάκης, για την ανάδειξη ιστορικών στιγμών μέσα από την τέχνη.
θα παραστούν εκπρόσωποι της Ένωσης Συντακτών Πελοποννήσου Ηπείρου και Νήσων (ΕΣΗΕΠΗΝ), του ΤΕΑΣ της ΕΣΗΕΠΗΝ, της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ενώσεων Συντακτών (ΠΟΕΣΥ), καθώς και προσωπικότητες από όλο το νησί.
Η βιβλιοπαρουσίαση που στηρίζει η Περιφερειακή Ενότητα Ρεθύμνου, συνδιοργανώνεται από τους δήμους Ρεθύμνης, Ανωγείων, Αμαρίου και Αγίου Βασιλείου.