Τις τελευταίες μέρες γίνεται μια έντονη συζήτηση γύρω από την έγκριση της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του οδικού τμήματος του Β.Ο.Α.Κ. Κάλου Χωριού – Γέφυρας Φρουζή.Η μελέτη έχει αλλάξει ή τροποποιηθεί κατ’ επανάληψη από το 1994 πράγμα που σημαίνει ότι πάσχει. Παρακολουθήσαμε τη συνεδρίαση της Επιτροπής Περιβάλλοντος της Περιφέρειας, τη συνέλευση των κατοίκων του Καλού Χωριού και την συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου Αγ. Νικολάου.
Κοινή διαπίστωση είναι ότι η μελέτη τροποποιείται κατά το δοκούν. Από επιχωμάτωση σε κοιλαδογέφυρα των 60, 100, 500 ή 600 μέτρων, ανάλογα με το πως εξυπηρετεί κάθε φορά, σήραγγες αντίστοιχου μήκους, τροποποίηση ή μεταφορά των κυκλικών κόμβων δυτικότερα η ανατολικότερα (έτσι και αλλιώς η καταστροφή μόνο από τους δύο κόμβους είναι τεράστια), προβλήματα που παρουσιάζονται από την ίδια τη μορφολογία του εδάφους δεν φαίνεται να αντιμετωπίζονται κλπ..
Τόσο η αρχική μελέτη όσο και οι όποιες αλλαγές προτείνονται δεν λαμβάνουν υπόψη την καταστροφή που θα επιφέρει αυτή η χάραξη σε γη υψηλής παραγωγικότητας, σε μικρές τουριστικές επιχειρήσεις και σε ένα οικιστικό σύνολο εξαιρετικής ομορφιάς με πολύ μεγάλες προοπτικές ήπιας ανάπτυξης.
Αντίθετα, με πρόφαση την ταχύτητα και το κόστος της κατασκευής απορρίπτεται εκ προοιμίου η μελέτη κάθε εναλλακτικής πρότασης. Τέτοιες εναλλακτικές προτάσεις έχουν κατατεθεί εδώ και πολλά χρόνια από τους κατοίκους του Καλού Χωριού και τον Δήμο Αγίου Νικολάου και αποτρέπουν την καταστροφή του οικισμού.
Μόνο σαν αστείο ακούγεται στους Λασιθιώτες το επιχείρημα της ταχύτητας κατασκευής για ένα κομμάτι δρόμου που έχει πρωτοχαραχθεί πριν 30 χρόνια με εντελώς διαφορετικές τοπικές συνθήκες και προδιαγραφές. Για ένα έργο που δεν είναι πια ενταγμένο στα διευρωπαϊκά δίκτυα λόγω αλλαγής των προδιαγραφών του και επομένως δεν έχει καμία σίγουρη χρηματοδότηση. Όσο για την ποιότητα των σχεδιασμών του Β.Ο.Α.Κ. αρκεί να αναφέρουμε ότι το κομμάτι Άγιος Νικόλαος – Καλό Χωριό που είναι ήδη σχεδόν έτοιμο, θα παραμείνει αχρησιμοποίητο για μεγάλο διάστημα γιατί δεν έχουν προβλεφθεί τα έργα σύνδεσης με το παλιό δίκτυο!!!
Όσο για το κόστος, όχι μόνο δεν υπολογίζεται η μακροχρόνια καταστροφή πλουτοπαραγωγικών πηγών και επενδύσεων στην περιοχή αλλά ούτε και η δυσκολία κατασκευής του μέσα από κατοικημένες περιοχές (που σίγουρα θα επιβαρύνει το κόστος), ούτε η απαξίωση της περιοχής για το χρονικό διάστημα (πιθανότατα μεγάλο) που θα περάσει μέχρι να αρχίσει η κατασκευή.
Είναι ανάγκη να επανεξεταστεί το συγκεκριμένο τμήμα αλλά και γενικότερα ο Β.Ο.Α.Κ. στο Νομό Λασιθίου, αναζητώντας με βάση τα παραπάνω τις καλλίτερες δυνατές λύσεις, παίρνοντας υπόψη τις τεχνικές δυνατότητες καθώς και τις οικονομικές παραμέτρους οι οποίες δεν αφορούν μόνο το κατασκευαστικό κόστος αλλά και τις αρνητικές οικονομικές επιπτώσεις στο περιβάλλον και την τοπική οικονομική δραστηριότητα ( τουρισμό, γεωργία, ρύπους). Αντίστοιχα προβλήματα εμφανίζονται και σε άλλες περιοχές του νομού. Η Ριζοσπαστική Συνεργασία Κρήτης θα υποστηρίξει τους αγώνες των κατοίκων για να αποτρέψουν την καταστροφή και θα επιμείνει στην αναζήτηση λύσεων που σέβονται το περιβάλλον και τις κοινωνικές ανάγκες.
Είναι προφανές ότι απαιτείται το οδικό δίκτυο να ενταχθεί σε ένα χωροταξικό σχεδιασμό με βάσει τις πραγματικές ανάγκες της κοινωνίας και όχι την εξυπηρέτηση κατασκευαστικών συμφερόντων.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα μεγαλόπνοων, αλλά αμφιβόλου αποτελεσματικότητας έργων είναι το φράγμα Αποσελέμη. Ένα έργο που δημιουργεί ερωτηματικά για τον τρόπο που αντιλαμβάνονται ορισμένοι την διαχείριση των υδατικών πόρων. Ένα έργο με σοβαρές επιπτώσεις στο ίδιο το Οροπέδιο Λασιθίου (κλιματικές αλλαγές, αναδιάρθρωση καλλιεργειών κλπ) από την μία ενώ μειώνει τον εμπλουτισμό των υπόγειων υδάτων από όπου αντλούν για τις ανάγκες ύδρευσης και άρδευσης το Μεραμπέλλο, τα Μάλια και η Ιεράπετρα. Ένα έργο που στην τελική του φάση θα στοιχίσει περίπου 300.000.000 € για να αντλούμε θεωρητικά κατ’ έτος 10,5 εκ κυβικά μέτρα. Επισημαίνουμε ότι το φράγμα χωρητικότητας, 28 εκ. κ.μ. περίπου, συγκέντρωσε σε δύο βροχομετρικές περιόδους 2,5 εκ. κ.μ. Αν συνυπολογιστεί το κόστος λειτουργίας και συντήρησης, ανεβαίνει ακόμα περισσότερο το ποσό που θα κληθούν να καταβάλουν οι χρήστες. .
Φυσικά στις σημερινές συνθήκες όπου τα πάντα έχουν ανατραπεί να μιλά κανείς για σχεδιασμό με βάσει τις πραγματικές ανάγκες της κοινωνίας φαντάζει ουτοπία. Η υπεράσπιση του περιβάλλοντος άλλα και της ίδιας της ζωής μας είναι στα δικά μας χέρια.
Ριζοσπαστική Συνεργασία Κρήτης
Περιφερειακής Ενότητας Λασιθίου
