Μέτρα που σφίγγουν δραστικά τον κλοιό γύρω από τους άσκοπους πυροβολισμούς, την παράνομη οπλοκατοχή και την προτροπή σε χρήση όπλων, φέρνει τροπολογία–προσθήκη στο νομοσχέδιο του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης με τίτλο «Ψηφιακή ενίσχυση οδικής ασφάλειας και λοιπές διατάξεις».

Με στόχο – όπως αναφέρεται – την πρόληψη και αποτροπή κινδύνου βλάβης της ζωής και της σωματικής ακεραιότητας, τροποποιούνται και συμπληρώνονται κρίσιες διατάξεις του ν. 2168/1993 για τα όπλα, με αυστηρότερες ποινές, νέες κατηγορίες αδικημάτων και μεταβατική ρύθμιση για την παράδοση παράνομων όπλων.

Άσκοποι πυροβολισμοί και εκρηκτικά: βαριές ποινές και ευθύνη καταστηματαρχών

Η τροπολογία επαναδιατυπώνει το άρθρο 12 του ν. 2168/1993, εισάγοντας ξεκάθαρες απαγορεύσεις και αυστηρό πλαίσιο κυρώσεων:

• Απαγορεύονται οι άσκοποι πυροβολισμοί.

• Απαγορεύεται η άσκοπη χρήση εκρηκτικών μηχανισμών και εκρηκτικών υλών, καθώς και η χρήση τους για σκοπούς διαφορετικούς από εκείνους για τους οποίους χορηγήθηκε άδεια αγοράς και κατανάλωσης.

• Αντίστοιχα απαγορεύεται η άσκοπη χρήση ειδών που αναφέρονται στο άρθρο 1 παρ. 2 του νόμου, καθώς και η χρήση τους για άλλους σκοπούς από αυτούς για τους οποίους προορίζονται.

Για τους παραβάτες των παραπάνω:

• Στις περιπτώσεις άσκοπων πυροβολισμών και άσκοπης χρήσης εκρηκτικών (περ. α και β), προβλέπεται φυλάκιση τουλάχιστον δύο (2) ετών και χρηματική ποινή από 2.000 έως 50.000 ευρώ.

• Για την άσκοπη χρήση των ειδών της περ. γ’ προβλέπεται φυλάκιση τουλάχιστον ενός (1) έτους.
  (Εφόσον η πράξη δεν τιμωρείται βαρύτερα από άλλη διάταξη.)

Ιδιαίτερο βάρος δίνεται και στην ευθύνη των ιδιοκτητών καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος και διοργανωτών εκδηλώσεων. Όποιος, ενώ αντιλαμβάνεται ότι εντός του καταστήματος ή στον περιβάλλοντα χώρο τελούνται πράξεις άσκοπων πυροβολισμών ή αντίστοιχες πράξεις της παρ. 1, παραλείπει να τις αναγγείλει αμέσως στον Εισαγγελέα Πλημμελειοδικών ή σε οποιονδήποτε ανακριτικό υπάλληλο, τιμωρείται:

• με φυλάκιση έως δύο (2) ετών και

• με χρηματική ποινή από 1.000 έως 30.000 ευρώ.

Αν πολλοί αντιλήφθηκαν την πράξη, ο καθένας φέρει ξεχωριστή υποχρέωση αναγγελίας.

Νέο αδίκημα: προτροπή και διαφήμιση παράνομης χρήσης όπλων – Επιβαρυντική η τέλεση μέσω διαδικτύου

Με την τροπολογία προστίθεται νέο άρθρο 12Α στον ν. 2168/1993, που τυποποιεί για πρώτη φορά ευρύτερα την πρόκληση, προτροπή και διαφήμιση παράνομης προμήθειας και χρήσης πυροβόλων όπλων.

Σύμφωνα με το νέο άρθρο:

• Όποιος παρακινεί ή προκαλεί άλλον σε παράνομη προμήθεια ή χρήση πυροβόλων όπλων,

• όποιος «διαφημίζει» (δηλαδή προβάλλει, εξυμνεί ή ενθαρρύνει) παράνομη χρήση τους,

• ή όποιος παρέχει πληροφορίες για την παράνομη προμήθειά τους,

τιμωρείται, εφόσον η πράξη δεν τιμωρείται βαρύτερα από άλλη διάταξη, με:

• φυλάκιση έως δύο (2) ετών και

• χρηματική ποινή από 1.000 έως 30.000 ευρώ.

Εάν η πράξη απευθύνεται σε ανήλικο, η ποινή ανέρχεται σε:

• φυλάκιση τουλάχιστον δύο (2) ετών και

• χρηματική ποινή από 10.000 έως 50.000 ευρώ.

Ρητά ορίζεται ότι αν η πράξη τελείται μέσω διαδικτύου, συντρέχει επιβαρυντική περίσταση.

Επιπλέον, αν ο δράστης τελεί τις πράξεις αυτές με σκοπό κέρδους για τον ίδιο ή τρίτον, τιμωρείται με:

• κάθειρξη έως οκτώ (8) ετών και

• χρηματική ποινή από 20.000 έως 100.000 ευρώ.

Τέλος, διευκρινίζεται ότι «δεν συνιστά άδικη πράξη» η διατύπωση γνώμης ή επιστημονικής κρίσης σχετικά με τη χρήση πυροβόλων όπλων, ώστε να προστατεύεται ο δημόσιος επιστημονικός λόγος.

Άρθρο 14 – Οπλοχρησία: υποχρεωτική επιπλέον ποινή φυλάκισης και υψηλά πρόστιμα

Η τροπολογία αντικαθιστά το πρώτο εδάφιο του άρθρου 14 για την οπλοχρησία. Πλέον, όποιος χρησιμοποιεί όπλο ή άλλο σχετικό αντικείμενο – όπως αυτά ορίζονται στο νόμο – για να διαπράξει κακούργημα ή πλημμέλημα από δόλο ή αμέλεια, και καταδικασθεί γι’ αυτό, τιμωρείται επιπλέον:

• με φυλάκιση τουλάχιστον δύο (2) ετών, και

• με χρηματική ποινή από 1.000 έως 50.000 ευρώ.

Η ποινή αυτή επιβάλλεται ανεξάρτητα από την ποινή για το βασικό αδίκημα, εκτίεται αθροιστικά και εφαρμόζονται για αυτήν οι διατάξεις περί συρροής.

Πρόκειται για σαφή αυστηροποίηση, καθώς η ελάχιστη ποινή οπλοχρησίας αυξάνεται και συνοδεύεται από υποχρεωτική χρηματική ποινή.

Διακεκριμένες περιπτώσεις (άρθρο 15): ενισχυμένη προστασία σε ευαίσθητους χώρους και σε υποτροπή

Η τροπολογία επιφέρει εκτεταμένες αλλαγές στο άρθρο 15 για τις διακεκριμένες περιπτώσεις:

• Ενισχύονται οι ποινές για όσους εισάγουν, κατέχουν, κατασκευάζουν, μετασκευάζουν, συναρμολογούν, εμπορεύονται, παραδίδουν, προμηθεύουν ή μεταφέρουν πυροβόλα όπλα, πυρομαχικά, εκρηκτικές ύλες, εκρηκτικούς μηχανισμούς ή άλλο στρατιωτικού τύπου υλικό με σκοπό:

  • τη διάπραξη κακουργήματος, ή

  • τον παράνομο εφοδιασμό ομάδων, οργανώσεων, σωματείων ή ενώσεων προσώπων.

Σε αυτές τις περιπτώσεις προβλέπεται κάθειρξη και χρηματική ποινή από 50.000 έως 300.000 ευρώ, εφόσον δεν προβλέπεται βαρύτερη ποινή από άλλη διάταξη.

Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη μεταφορά ή κατοχή όπλων σε κρίσιμους χώρους:
στρατόπεδα, εγκαταστάσεις Ενόπλων Δυνάμεων, αστυνομικές υπηρεσίες, δικαστικά καταστήματα, σωφρονιστικά καταστήματα, καταστήματα κράτησης ανηλίκων, σχολεία και εκπαιδευτικά ιδρύματα κάθε βαθμίδας, αθλητικούς χώρους, χώρους θρησκευτικής λατρείας, δημόσιες συναθροίσεις, κοινωνικές και θρησκευτικές εκδηλώσεις, εμποροπανηγύρεις, κέντρα διασκέδασης, ελεγχόμενους χώρους αεροδρομίων, σιδηροδρομικούς σταθμούς, λιμάνια, σταθμούς υπεραστικών συγκοινωνιών και μέσα μαζικής μεταφοράς.

Σε αυτές τις περιπτώσεις η ποινή ορίζεται σε:

• κάθειρξη έως οκτώ (8) ετών και

• χρηματική ποινή από 20.000 έως 100.000 ευρώ,

εφόσον η πράξη δεν τιμωρείται βαρύτερα αλλού.

Ακόμη, διαμορφώνεται ειδικό καθεστώς για:

• κατοχή/μεταφορά πολεμικών όπλων (πολεμικά τυφέκια, πολυβόλα, υποπολυβόλα, χειροβομβίδες, βαριά όπλα, όπλα πυροβολικού),

• για περιπτώσεις λήξης της άδειας κατοχής ή οπλοφορίας,

• για χρήσεις σε χώρους αυξημένης επικινδυνότητας (όπως οι παραπάνω), που θεωρούνται ιδιαίτερα επιβαρυντικές περιστάσεις.

Παράλληλα:

• Κάθε προπαρασκευαστική ενέργεια των πράξεων του άρθρου 15 παρ. 1 τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον δύο (2) ετών και χρηματική ποινή από 10.000 έως 50.000 ευρώ.

• Δημεύονται τα μεταφορικά μέσα που χρησιμοποιούνται, εφόσον ο κύριος ή ο εκπρόσωπος του νομικού προσώπου είναι αυτουργός ή συμμέτοχος.

Για τους υπότροπους προβλέπεται:

• αν πρόκειται για κακούργημα του νόμου, κάθειρξη τουλάχιστον δέκα (10) ετών και χρηματική ποινή 50.000–500.000 ευρώ,

• αν πρόκειται για πλημμέλημα, οι κατώτερες ποινές αυξάνονται κατά ένα έτος και κατά 1.000 ευρώ στη χρηματική ποινή.
  Υπότροπος θεωρείται όποιος έχει αμετάκλητη καταδίκη σε φυλάκιση τουλάχιστον ενός έτους για αδίκημα του ν. 2168/1993 μέσα στην τελευταία δεκαετία.

Επίσης ορίζεται ότι η τέλεση συγκεκριμένων αδικημάτων του Ποινικού Κώδικα (άρθρα 330, 380, 385), των άρθρων 1 και 2 του ν. 1300/1982 (ζωοκλοπή, ιχθυοκλοπή, ζωοκτονία, ιχθυοκτονία και διακεκριμένες περιπτώσεις), από δράστη που φέρει ή χρησιμοποιεί όπλο προς σκοπό διαφυγής, συνιστά ιδιαίτερα επιβαρυντική περίσταση και αυξάνει κατά ένα (1) έτος το κατώτατο όριο της στερητικής της ελευθερίας ποινής.

Μεταβατική ρύθμιση: 4 μήνες για παράδοση παράνομων όπλων χωρίς ποινή οπλοκατοχής

Τέλος, με προσθήκη νέας παρ. 5 στο άρθρο 29 (μεταβατικές διατάξεις) του ν. 2168/1993, θεσπίζεται ειδικό καθεστώς ατιμωρησίας για όσους κατέχουν παράνομα συγκεκριμένα όπλα και θελήσουν να τα παραδώσουν.

Συγκεκριμένα:

• Όποιος κατέχει παράνομα όπλα κατά την έννοια της περ. … (παρ. 1) και της παρ. 3 του άρθρου 1, παραμένει ατιμώρητος για το αδίκημα της οπλοκατοχής, εάν με δική του θέληση και

• πριν εξεταστεί με οποιονδήποτε τρόπο για την πράξη αυτή,

• τα παραδώσει στην αρμόδια αστυνομική αρχή μέσα σε προθεσμία τεσσάρων (4) μηνών από την έναρξη ισχύος της διάταξης.

Τα όπλα:

• διαβιβάζονται άμεσα στην αρμόδια υπηρεσία εγκληματολογικών ερευνών,

• εκδίδεται βεβαίωση εργαστηριακού ελέγχου για το αν έχουν χρησιμοποιηθεί σε εγκληματική ενέργεια.

Εάν δεν έχουν χρησιμοποιηθεί σε εγκληματική ενέργεια, προβλέπεται δυνατότητα:

• να χορηγηθεί, μέσα σε τέσσερις (4) μήνες από την παράδοση, άδεια κατοχής σύμφωνα με τις προϋποθέσεις του νόμου ή

• εφόσον δεν επιστραφούν, να περιέλθουν κατά κυριότητα στο Δημόσιο και να παραδοθούν στο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας.

Η δικογραφία που σχηματίζεται για το αναφορικό αδίκημα οπλοκατοχής τίθεται στο αρχείο με πράξη του αρμόδιου εισαγγελέα, εφόσον τα όπλα δεν έχουν χρησιμοποιηθεί σε εγκληματική ενέργεια.

Αν όμως διαπιστωθεί ότι όπλο έχει χρησιμοποιηθεί σε εγκληματική πράξη, τότε:

• αυτό κατάσχεται,

• ενημερώνεται άμεσα ο αρμόδιος εισαγγελέας για περαιτέρω διερεύνηση,

• και εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 16 του νόμου.

Μια σκληρότερη γραμμή απέναντι στην οπλοφορία 

Η τροπολογία που εντάσσεται στο νομοσχέδιο για την «Ψηφιακή ενίσχυση οδικής ασφάλειας» δεν περιορίζεται στο ψηφιακό πεδίο, αλλά διαμορφώνει ένα συνολικά αυστηρότερο πλαίσιο για τους άσκοπους πυροβολισμούς, την οπλοχρησία, την παράνομη οπλοκατοχή και την προτροπή σε χρήση όπλων, ιδίως μέσω διαδικτύου.

Η παράλληλη θέσπιση μιας περιορισμένης χρονικά δυνατότητας ατιμωρησίας για όσους παραδώσουν παράνομα όπλα επιχειρεί να λειτουργήσει ως «βαλβίδα ασφαλείας», δίνοντας χρονικό περιθώριο στους ιδιοκτήτες να δώσουν οικειοθελώς τα όπλα χωρίς συνέπειες.

Το αν τα μέτρα αυτά θα μετατραπούν από αυστηρές νομικές διατάξεις σε πραγματική μείωση των ένοπλων περιστατικών και των άσκοπων πυροβολισμών – στις πόλεις, στην επαρχία, σε γάμους, πανηγύρια και κοινωνικές εκδηλώσεις – θα φανεί.

Το βέβαιο είναι ότι το νομοθετικό πλαίσιο γίνεται πλέον σαφέστερο και σημαντικά πιο αυστηρό απέναντι στη βία των όπλων.