Σε ανακοίνωσή του, το Κοινωνικό Στέκι Χανίων καταγγέλλει τις αρνητικές επιπτώσεις του υπερτουρισμού στην πόλη των Χανίων. Όπως υποστηρίζει, ο μαζικός τουρισμός υποβαθμίζει την ποιότητα ζωής των κατοίκων, αυξάνει το κόστος ζωής, περιορίζει τον δημόσιο χώρο και οδηγεί σε εκτίναξη των τιμών στην αγορά ακινήτων. Επιπλέον, καταγγέλλει την απουσία σχεδιασμού από την πλευρά της δημοτικής αρχής, η οποία φαίνεται να προτεραιοποιεί τα οικονομικά συμφέροντα των τουριστικών επιχειρήσεων σε βάρος των αναγκών των κατοίκων.
Το Στέκι καλεί τους πολίτες σε κινητοποίηση, προκειμένου να αντισταθούν στις επιπτώσεις του υπερτουρισμού και να διεκδικήσουν μια πόλη που θα εξυπηρετεί τις ανάγκες όλων των κατοίκων της. Η ανακοίνωση τονίζει την ανάγκη για ένα γενικό πολεοδομικό σχέδιο που θα προστατεύει τον δημόσιο χώρο και θα περιορίζει την αλόγιστη τουριστική ανάπτυξη. Επιπλέον, ζητά την ενίσχυση των δημόσιων υπηρεσιών και την παροχή λύσεων για το στεγαστικό πρόβλημα.
Επιπλέον απευθύνεται κάλεσμα για κινητοποίηση το Σάββατο 2 Νοέμβρη στις 10 το πρωί στην πλ. Κατεχάκη, έξω από το συνέδριο “Short Stay Conference”.
Πιο αναλυτικά, σε κείμενο με τίτλο “Chania Touristland: ΦΤΑΝΕΙ ΠΙΑ ΟΙ ΖΩΕΣ ΜΑΣ ΠΑΝΩ ΑΠΟ ΤΟΝ ΥΠΕΡ-ΤΟΥΡΙΣΜΟ!” αναφέρεται ότι:
O μαζικός τουρισμός σκοτώνει τις πόλεις
Aπό τη Βενετία, τη Βαρκελώνη, τη Μαγιόρκα, την Τενερίφη, τη Σαντορίνη, τη Μύκονο μέχρι και τα Χανιά, το φαινόμενο του υπερτουρισμού είναι εδώ, αφαιρώντας μας το δικαίωμα στην αξιοπρεπή διαβίωση!
Σε μία χώρα της οποίας η μεταπρατική οικονομία εξαντλείται στη μονοκαλλιέργεια του υπερτουρισμού – και ειδικότερα στην πόλη των Χανίων που έχει στεφθεί με δηλώσεις όπως του υπουργού Καιρίδη περί “ναυαρχίδας του Τουρισμού”– η μαζική τουριστικοποίηση της κάθε περιοχής, πάνω από τη φέρουσα ικανότητα της, εξαντλεί και απομυζεί τον ντόπιο πληθυσμό, διαλύει τα τοπικά δίκτυα, αποδιοργανώνει κάθε δημόσια υπηρεσία που εξυπηρετεί τους πολίτες, λεηλατεί τον φυσικό πλούτο και περιβάλλον.
Στον νομό Χανίων, ιδιαίτερα στη βόρεια παράκτια ζώνη του που έχει μετατραπεί πλέον σε θεματικό πάρκο με τουριστικά αξιοθέατα, οι μόνιμοι κάτοικοι είμαστε κομπάρσοι στο ειδυλλιακό σκηνικό της “Chania Touristland”, ένα σκηνικό που στήνεται από την κυβέρνηση και τη ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ Α.Ε., την τοπική αυτοδιοίκηση, τους μεγάλους τουριστικούς ομίλους και συμπαρασύρει, με ελάχιστες εξαιρέσεις, σύσσωμη την τοπική κοινωνία!
Και αν το επιχείρημα πως ο τουρισμός είναι καθοριστικός παράγοντας στην αύξηση του εισερχόμενου κεφαλαίου στα Χανιά και κατ’ επέκταση στα εισοδήματα της κάθε εργαζόμενης και του κάθε επαγγελματία, κατά πόσο αυτό γίνεται αναίμακτα; Τι πρέπει, τι μπορούμε και τι θέλουμε λοιπόν να θυσιάσουμε από την καθημερινότητά μας και εν τέλει τη ζωή μας στον βωμό τού κέρδους;
Ποιο όμως είναι το κέρδος για τις εργαζόμενες και τους εργαζόμενους;
Δεν μπορούμε να μην παραδεχθούμε πως η Chania Touristland συμβάλλει στους χαμηλούς δείκτες ανεργίας για το ντόπιο πληθυσμό – δουλειές υπάρχουν, αφού ο τουρισμός ενισχύει το τζίρο κάθε επαγγελματικής δραστηριότητας.
Το ωρομίσθιο όμως στον επισιτισμό, την οικοδομή, τις υπηρεσίες μετακίνησης, την καθαριότητα και αλλού, παραμένει στάσιμο την τελευταία δεκαετία, τη στιγμή που η εργασία εντατικοποιείται με απλήρωτες υπερωρίες και με διακύβευμα, δυστυχώς πολλές φορές πλέον, την τραγική απώλεια ζωής συναδέλφων και συνανθρώπων μας.
Η αγοραστική δύναμη που απορρέει από τον μισθό μας παραμένει στάσιμη, όσο και αν αυξάνεται ο τζίρος της οικονομικής δραστηριότητας των Χανίων. Η ακρίβεια, χωρίς καμία διάθεση λαϊκισμού, καθηλώνει τα νοικοκυριά, ο μισθός εξαντλείται στο πρώτο δεκαπενθήμερο του μήνα, ο αυξημένος πληθωρισμός σε είδη πρώτης ανάγκης αλλά και η τοπική αισχροκέρδεια αδειάζουν τα πορτοφόλια μας.
Πώς αναβαθμίζονται τα δίκτυα και οι υπηρεσίες στην πόλη που ζούμε;
Δεν μπορούμε παρά να μην διαπιστώσουμε πως η Chania Touristland φέρει τον εκσυγχρονισμό: μπορεί να μην έχουμε να ψωνίσουμε, να πληρώσουμε τον γιατρό ή το φροντιστήριο, αλλά έχουμε θέαμα και ανάπτυξη!
Ποια άλλη πόλη άραγε της ελλαδίτσας μας έχει τόσους γερανούς σε δημόσια και ιδιωτικά έργα; Η οικοδομή, οι αναπλάσεις και τα έργα βιτρίνας οργιάζουν• δρόμοι ασφαλτοστρώνονται, ξεμπαζώνονται και ασφαλτοστρώνονται εκ νέου, δύο φορές τουλάχιστον το εξάμηνο, έτσι για φρεσκάρισμα!
Χαράσσονται νέοι ποδηλατοδρόμοι για να σταθμεύουν αυτοκίνητα και ύστερα με νέο κονδύλι αναδιαμορφώνονται.
Κολωνάκια μπαίνουν σε πεζόδρομους για να απορροφηθούν κρατικά κονδύλια, αφαιρούνται, και κατόπιν η μίζα δίνεται σε νέο εργολάβο που τοποθετεί καινούργια, πιο χαριτωμένα! Πενταώροφες οικοδομές αναγείρονται στα απομεινάρια της ΑΒΕΑ, πάνω στο παραλιακό μέτωπο και δίπλα σε σχολείο, φυσικά με την αδειοδότηση του Δήμου Χανίων.
Πολυώροφες πολυκατοικίες πνίγουν τα στενά σοκάκια της Νέας Χώρας και ξεπηδούν δίπλα από τις διώροφες κατοικίες των Παχιανών.
Κάθε σπιθαμή ελεύθερου χώρου οικοδομείται, το πάρκο Μαρκόπουλου το λυμαίνεται ο Δήμαρχος της πόλης, γνωστός θεματοφύλακας των δημόσιων χώρων, για να το αποδώσει ως χώρο στάθμευσης. Όλα αυτά βέβαια αφορούν το “τρίγωνο” του κέντρου των Χανίων μαζί φυσικά με την ειδικά διαμορφωμένη Παλιά Πόλη που απευθύνεται αποκλειστικά σε τουρίστες – την επόμενη σεζόν η Δημοτική Αρχή επιφυλάσσεται να ανακοινώσει περιοριστικά μέτρα για τους μόνιμους κατοίκους.
Η μετακίνηση στο κέντρο των Χανίων είναι πλέον ένα επικίνδυνο και ακριβό σπορ• τα λιγοστά, πάντα αργοπορημένα και ακριβά ΜΜΜ που αδυνατούν να εξυπηρετήσουν τους μόνιμους κατοίκους τούς χειμερινούς μήνες, μάς αφήνουν απ’ έξω το θερινό εξάμηνο του τουρισμού, αφού χάριν της κρητικής φιλοξενίας οι τουρίστες προηγούνται!
Συγχρόνως, η κάθοδος των τουριστικών ή νατοϊκών λεωφορείων στην πόλη, τα τεράστια για τους δρόμους των Χανίων κόκκινα λεωφορεία της Chania Touristland και τα πάμπολλα πλέον βαν-ταξί που εξυπηρετούν μόνο τουρίστες, εξαντλούν μέχρι και την τελευταία σταγόνα ακριβής βενζίνης στο κυκλοφοριακό κομφούζιο, διπλασιάζοντας τον χρόνο διάσχισης της πόλης, καθιστώντας τις ακριβοπληρωμένες δημοτικές θέσεις στάθμευσης δυσεύρετες, εξαντλώντας τελικά τα όρια και την υπομονή μας!
Ποιο είναι όμως το όφελος για τους μόνιμους κατοίκους όταν τα παραπάνω έργα βιτρίνας του Δήμου Χανίων εξαντλούνται στο πλαίσιο της κερδοφορίας;
Πόσο εύκολα, για παράδειγμα, μπορεί κάποιος να μετακινηθεί πεζός, με αμαξίδιο ή μωρουδιακό καρότσι στα σπασμένα στενά ή τα ανύπαρκτα πεζοδρόμια του Αη Γιάννη, της Χαλέπας ή κάθε άλλης γειτονιάς των Χανίων;
Οι υπηρεσίες και οι δημόσιες δομές όπως αυτές της υγείας εξοντώνονται, το ήδη αποδεκατισμένο και υποστελεχωμένο προσωπικό για παράδειγμα των νοσοκομείων καλείται να εξυπηρετήσει το θεματικό εξάμηνο του καλοκαιριού τον υπεραυξημένο αριθμό ασθενών, εξαναγκάζοντας τους εργαζόμενους σε εξουθενωτικά ωράρια, ενώ οι ασθενείς υποβάλλονται στην καλύτερη περίπτωση σε ατελείωτες ώρες αναμονής ή στη λύση των ιδιωτικών ιατρείων.
Πως ο υπερτουρισμός ωφελεί στην αξιοπρεπή μας διαβίωση;
Οι μόνιμα διαμένοντες εντός των τειχών των Χανίων εκδιώκονται από τα σπίτια τους ώστε να μετατραπούν σε τουριστικά καταλύματα μακροχρόνιας ή βραχυχρόνιας μίσθωσης. Η κοσμοσυρροή των τουριστών στο Ενετικό Λιμάνι και η αισχροκέρδεια των πέριξ μαγαζιών καθιστούν τον χαλαρό καφέ ή τη βόλτα με θέα τον φάρο απαγορευτικά για όλους εμάς.
Το αναφαίρετο δικαίωμα στη στέγη, συνταγματικά κατοχυρωμένο από το άρθρο 21 του Συντάγματος πετιέται στα αζήτητα από την απουσία κρατικής πολιτικής για τη στέγη και την κοινωνική κατοικία, με εξαίρεση φυσικά το με “κοινωνικό” πρόσημο πρόγραμμα Σπίτι μου – τραπεζικά δάνεια δηλαδή σε νέα ζευγάρια για αγορά νέας κατοικίας.
Το υπανάπτυκτο ελληνικό κοινωνικό κράτος καλύπτει εντέλει τις στεγαστικές ανάγκες πριμοδοτώντας τις αντιπαροχές και τα εισπρακτικά μέτρα της νομιμοποίησης αυθαιρέτων, αφήνοντας μας εκτεθειμένους ως πολίτες και κατοίκους εύθραυστων πόλεων, όπως τα Χανιά, στο φαινόμενο του υπερτουρισμού.
Η απουσία ουσιαστικού νομοθετικού πλαισίου περιορισμού των βραχυχρόνιων μισθώσεων από μεγάλα funds και κτηματομεσιτικές εταιρείες, απουσία ουσιαστικής μέριμνας για την προστασία των μόνιμων κατοίκων και του δικαιώματος στη στέγη, δημιουργεί ένα εκρηκτικό κοινωνικό μείγμα• διαρρηγνύει οποιαδήποτε κοινωνική συνοχή στον βωμό της αναγκαίας ενίσχυσης των ατομικών εισοδημάτων, αφήνοντας χώρο να αναπτυχθούν κανιβαλικές αντιλήψεις:
Η αξιοποίηση για παράδειγμα της μικροϊδιοκτησίας μου μέσω της πλατφόρμας του Αir- bnb μοιάζει η σωτήρια λύση για την αποπληρωμή των παγίων μηνιαίων εξόδων, την ίδια στιγμή που συντελεί στην αύξηση των ενοικίων στην πόλη που και εγώ ζω, θα πάω ως εκπαιδευτικός να δουλέψω ή θα αναζητήσω για το παιδί μου φοιτητή ένα διαμέρισμα προς ενοικίαση.
Πως ωφελούμαστε όταν οι πόλεις μας γίνονται αγοραία προϊόντα;
Η τουριστική βιομηχανία που ως μονοκαλλιέργεια αναπτύσσεται στην Tour- istland των Χανίων δεν αφήνει τίποτα αλώβητο στο πέρασμά της. Καθιστά κάθε τι στην πόλη αυτή εμπορεύσιμο και αγοραίο, πλατείες καταπατώνται από ιδιωτικά τραπεζοκαθίσματα των πέριξ μαγαζιών, κοινόχρηστα δημοτικά παγκάκια ξεκούρασης ξηλώνονται ως μη κερδοφοόρα, δημοτικές κρήνες νερού καθίστανται σε αχρηστία…Η Chania Touristland δεν διστάζει ακόμα –πέραν της υποτίμησης των ζωών μας– να εκχωρεί ιστορικά κηρυγμένα μνημεία στην τουριστική βιομηχανία και στην εκμετάλλευσή τους από την ολιγαρχία (αφεντικά).
Δεν θα δουλεύουμε μόνο για να πληρώνουμε το νοίκι!
Τρανταχτό παράδειγμα η εκχώρηση και ενοικίαση του λόφου Καστέλι (επονομαζόμενο “παλίμψηστον” και “μπαλκόνι των Χανίων”) από την Πολυτεχνείο ΕΠΕ στην εταιρεία-φάντασμα Belvedere, για τη δημιουργία ενός ακόμα ξενοδοχείου στην παλιά πόλη των Χανίων, αγνοώντας την οποιαδήποτε πολεοδομική μελέτη της πόλης. Ο λόφος Καστέλι είναι ένας ελεύθερος – κατειλημμένος χώρος που σφύζει από ζωή, δημιουργία και πολιτικό λόγο είναι ένας χώρος, ανάμεσα σε ελάχιστους στα Χανιά, με πρόσβαση χωρίς αντίτιμο, όπου το κάθε άτομο μπορεί να εκφραστεί ελεύθερα.
Η κατάληψη Rosa Nera μετράει πια 20 χρόνια προσφοράς και λειτουργίας στην πόλη, με πολύμορφο έργο και λόγο στην πόλη. Στον χώρο τής κατάληψης κατοικούν και φιλοξενούνται άτομα που έχουν ανάγκη, λειτουργεί βιβλιοθήκη, θέατρο, αντιεμπορευματικά καφενεία, συλλογικές κουζίνες, κ.ά.
Τα τελευταία 3 χρόνια (μετά την ανακατάληψη) δημιουργήθηκε στο λόφο Καστέλι ακόμα ένας αυτοοργανωμένος χώρος, η κατάληψη Πρυτανείας, όπου γίνονται πολιτικές συνελεύσεις, δράσεις και εκδηλώσεις πολιτικού-πολιτιστικού περιεχομένου, εργαστήρια, live μουσικής, κ.ά.
Αναμενόμενο είναι λοιπόν για τους ντόπιους, και μη, επενδυτές να εποφθαλμιούν τον κατειλημμένο λόφο Καστέλι και ό,τι λειτουργεί εκεί, προσβάσιμο σε όλη την πόλη ελεύθερα, και να επιθυμούν να τον θυσιάσουν στον βωμό της τουριστικοποίησης της Chania Touristland. Λογαριάζουν όμως χωρίς τον «ξενοδόχο»!
Ποιες είναι οι ευθύνες της τοπικής αυτοδιοίκησης;
Για όλα τα παραπάνω η Δημοτική Αρχή Χανίων, χάνοντας τις προθεσμίες, αδυνατεί να εγκρίνει ένα Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο που να διαφυλάσσει τις ζώνες κατοίκησης εντός της Παλιάς Πόλης – συμπεριλαμβανομένου του Λόφου Καστέλι, ενώ κατ’ επίφαση δηλώνει ενάντια στην ξενοδοχοποίησή του. Αδιαφορεί για τους συντελεστές δόμησης, αρεσκόμενη στις πενταώροφες και επταώροφες πολυκατοικίες. Η κοινωνική πολιτική για τη στέγη του Δήμου Χανίων εξαντλείται στη μέριμνα ανάπτυξης χειμερινού τουρισμού και στις καμπάνιες, άκουσον άκουσον, “γαμήλιου τουρισμού” – έλα να αγαπηθούμε darling!
Στα τελευταία νέα από τη Δημοτική Αρχή έρχεται να προστεθεί η φιλοξενία του διεθνούς επιστημονικού συνεδρίου βραχυχρόνιας μίσθωσης “Short Stay Conference” στις 2.11.2024 στο αμφιθέατρο Μίκης Θεοδωράκης. Ο Δήμος Χανίων λοιπόν ξεδιάντροπα επιλέγει να υποτιμάται το στεγαστικό πρόβλημα της πόλης μας, δίνοντας βήμα σε ένα ιδιωτικής πρωτοβουλίας διεθνές συνέδριο με αντίτιμο 40 ευρώ, το οποίο διοργανώνεται από πλατφόρμες όπως η Booking και η Air- bnb, και έχει ως ζητούμενο τη βελτίωση της βραχυχρόνιας μίσθωσης. Με λίγα λόγια, φημισμένοι ειδικοί του χρήματος θα κάνουν ομιλίες, εργαστήρια και εκθέσεις για το πώς από μια ήδη ασφυκτική κατάσταση στην πόλη θα μπορέσουν κάποιοι ιδιοκτήτες να απομυζήσουν λίγο παραπάνω κέρδος. Για το πώς θα “αξιοποιηθούν κατάλληλα” τα ακίνητα ώστε, ως συνήθως, να ξεπουληθούν μελλοντικά σε κάποια εταιρία που θα επεκτείνει την τουριστική αυτοκρατορία.
Τι μπορούμε να κάνουμε;
Δεν είμαστε μόνοι, τα Χανιά δεν αποτελούν παγκόσμια πρωτοτυπία! Στις σύγχρονες παγκοσμιοποιημένες κοινωνίες, η διαρκής και εύκολη μετακίνηση και ο πολυπαραγοντικός τουρισμός καθιστούν κρίσιμο ζήτημα για τις τοπικές κοινωνίες το φαινόμενο του υπερτουρισμού. Στον ευρωπαϊκό τουριστικό νότο οι κοινωνίες αντιδρούν και διεκδικούν αξιοπρέπεια στη στέγη, την καθημερινότητα και τη διαβίωση!
Συναντιόμαστε το Σάββατο 2.11.2024, στις 10.00 π.μ., στην πλ. Κατεχάκη, έξω από το συνέδριο “Short Stay Conference” για να διεκδικήσουμε μία πόλη με αξιοπρεπή στέγαση όπου θα μπορούμε να κινηθούμε, να παίξουμε, να ζήσουμε, να ανασάνουμε!
ΦΤΑΝΕΙ ΠΙΑ ΟΙ ΖΩΕΣ ΜΑΣ ΠΑΝΩ ΑΠΟ ΤΟΝ ΥΠΕΡ-ΤΟΥΡΙΣΜΟ! ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΤΗ ΣΤΕΓΗ!
ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΣΤΕΚΙ-ΣΤΕΚΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΩΝ ΧΑΝΙΩΝ
ΟΚΤΩΒΡΗΣ 2024
