Τη λειτουργία μιας ακόμα πτέρυγας στις φυλακές της Αγυιάς, της τρίτης από τις πέντε που διαθέτει το σωφρονιστικό κατάστημα στα Χανιά, προαναγγέλει ο Υπουργός Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων κ. Χαράλαμπος Αθανασίου, μια εξέλιξη που καθίσταται εφικτή λόγω της ανάληψης καθηκόντων νέων υπαλλήλων εντός του Σεπτεμβρίου , που μετατάχθηκαν στο πλαίσιο της κινητικότητας.
Αυτά σημειώνονται μεταξύ άλλων σε απάντηση του Υπουργού μετά από ερώτηση βουλευτών του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. (συμπεριλαμβανομένου του Γιώργου Σταθάκη), σχετικά με τα προβλήματα λειτουργίας του Καταστήματος Κράτησης Χανίων “Κρήτη 1”.
Ο κ. Αθανασίου συμπληρώνει ότι κατόπιν της ολοκλήρωσης της διαδικασίας κινητικότητας των Δηµοτικών Αστυνοµικών θα στελεχωθούν επαρκώς τα Τµήµατα Φύλαξης.
Αναλυτικά η απάντηση του κ. Αθανασίου έχει ως εξής:
Σε απάντηση της υπ’ αριθ. 1547/30-07-2014 Ερώτησης που κατέθεσαν στη Βουλή των Ελλήνων οι Βουλευτές κ.κ. Γ. ΣταθCΙκης, Β. Κατριβάνου & Στ. Κοντονής µε θέµα «Σχετικά µε τα προβλήµατα λειτουργίας του Καταστήµατος Κράτησης Χανίων “Κρήτη 1″» και αναφορικά µε τα ερωτήµατα που τίθενται σας γνωρίζουµε, τα ακόλουθα:
• Σχετικά µε την υποστελέχωση των Καταστηµάτων Κράτησης, θέτουµε υπόψη σας ότι µε το υπ’ αριθ 68997/31-07-2013 έγγραφό µας προς τον Γενικό Γραµµατέα του Υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθµισης και Ηλεκτρονική; Διακυβέρνησης διατυπώσαµε τις ανάγκες των υπηρεσιών του Υπουργείου Δικαιοσύνη; σε προσωπικό, µεταξύ των οποίων και του Καταστήµατος Κράτησης Χανίων, για το οποίο αιτηθήκαµε την έγκριση προς πλήρωση για µεν το έτος 2013: µιας (1) θέσεως κλάδου ΠΕ Ιατρών Παθολογίας, µιας (1) θέσεως ΠΕ Οδοντιάτρων, δύο (2) θέσεων του κλάδου ΤΕ Υγείας Πρόνοιας ειδικότητα; Νοσηλευτικής, τριών (3) θέσεων του κλάδου ΔΕ Διοικητικού Λογιστικού, µιας (1) θέσεως του κλάδου ΤΕ Ηλεκτρονικών, µιας (1) θέσεως του κλάδου ΤΕ Μηχανικών-Ηλεκτρολογίας, µιας θέσεως του κλάδου ΤΕ/ΔΕ Υδραυλικών, δέκα (10) θέσεων του κλάδου ΔΕ Φύλαξης και δέκα (1 Ο) θέσεων του κλάδου ΔΕ Εξωτερικής Φρούρησης, για δε το έτος 2014: τεσσάρων (4) θέσεων του κλάδου ΤΕ Υγείας Πρόνοιας ειδικότηταξ Νοσηλευτικής, τεσσάρων (4) θέσεων του κλάδου ΔΕ Διοικητικού Λογιστικού, πενήντα (50) θέσεων του κλάδου ΔΕ Φύλαξης και εξήντα (60) θέσεων του κλάδου ΔΕ Εξωτερικής Φρούρησης.
Μέχρι σήµερα ουδεµία σχετική έγκριση έχει υπάρξει καθώς λόγω της οικονοµικής συγκυρίας καθίσταται δυσχερής η εξεύρεση πιστώσεων από τον Κρατικό Προϋπολογισµό που θα επέτρεπε, κατόπιν βεβαίως σχετικής έγκρισης (ΠΥΣ) των συναρµόδιων προς τούτο Υπουργείων Οικονοµικών και Διοικητικής Μεταρρύθµισης & Ηλεκτρονική; Διακυβέρνησης, να δροµολογηθεί προκήρυξη προσλήψεων.
Ωστόσο, το Υπουργείο Δικαιοσύνης, στο πλαίσιο της κινητικότηταξ µε την αριθ. 35575/16-4-2014 (ΦΕΚ ΓΊ508 ) απόφαση του Υπουργού Δικαιοσύνη; Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωµάτων όπως συµπληρώθηκε µε την αριθ. 25936/25-4-2014 (ΦΕΚ ΓΊ540) όµοια, µετατάχθηκαν στους κλάδους ΔΕ Φύλαξης και ΔΕ Προσωπικού Εξωτερικής Φρούρησης των Καταστηµάτων Κράτησης, συνολικά 613 πρώην υπάλληλοι της Δηµοτικής Αστυνοµίας. Εξ αυτών υπηρετούν στα Καταστήµατα Κράτησης κατά τον παρόντα χρόνο και µέχρι της δηµοσίευσης των ατοµικών πράξεων µετάταξης, που θα εκδοθούν βάσει των αναµενόµενων οριστικών πινάκων διάθεσης, 586 πρώην δηµοτικοί αστυνοµικοί.
• Αναφορικά µε το πρόβληµα υπερπληθυσµού του Καταστήµατος Κράτησης Χανίων, σας γνωρίζουµε ότι, όποτε διαπιστώνεται πολύ µεγάλος αριθµός κρατουµένων, το Υπουργείο µας, µε τη συνεργασία των Διευθύνσεων και προτάσεις των αρµοδίων Συµβουλίων Καταστηµάτων Κράτησης, προβαίνει σε µεταγωγές κρατούµενων ανάλογα µε την υφιστάµενη κατάσταση από πλευράς πληθυσµού, κατόπιν αποφάσεων της Κεντρικής Επιτροπής Μεταγωγών.
Επιπλέον, έχοντας ως στόχο τη βελτίωση και τη συνεχή αναβάθµιση του σωφρονιστικού συστήµατος και µε γνώµονα τα ευρήµατα που προέκυψαν από την εποπτική του δραστηριότητα στα Καταστήµατα Κράτησης, καθώς και τις εξελίξεις και τους προβληµατισµούς στο σωφρονιστικό σύστηµα, το Υπουργείο Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωµάτων, έχει προχωρήσει στην υλοποίηση µιας δέσµης συντονισµένων παρεµβάσεων προκειµένου να βελτιωθούν οι συνθήκεξ κράτησης αλλά και οι συνθήκες εργασίας για το σωφρονιστικό
προσωπικό:
Ενισχύθηκε το δυναµικό των Σωφρονιστικών Καταστηµάτων της Χώρας µας, µε τη λειτουργία µιας επιπλέον πτέρυγας του Καταστήµατος Κράτησης Κεντρικής Μακεδονίας ΠΙ (στη Νιγρίτα Σερρών), όπου λειτουργούν πλήρως τρεις πτέρυγες εκ των συνολικά πέντε, οι οποίες φιλοξενούν περίπου 369 κρατουµένους, συνεισφέροντας σηµαντικά στην αποσυµφόρηση των λοιπών Καταστηµάτων.
Ταυτόχρονα, παραδόθηκε το Νέο Κατάστηµα Κράτησης Χανίων (600 θέσεων) όπου λειτουργούν 2 πτέρυγες εκ των συνολικά πέντε και φιλοξενούνται 293 κρατούµενοι.
Η πλήρης λειτουργία των ανωτέρω Καταστηµάτων αναµένεται λίαν συντόµως κατόπιν της ολοκλήρωσης της διαδικασίας κινητικότητας Δηµοτικών Αστυνοµικών οπότε και θα στελεχωθούν επαρκώ; τα Τµήµατα Φύλαξης. Ειδικότερα, για το νέο Κατάστηµα Κράτησης Χανίων, η ανάληψη καθηκόντων των νέων υπαλλήλων εντός του τρέχοντος µηνός καθιστά πλέον εφικτή τη θέση σε λειτουργία µιας επιπλέον πτέρυγας.
Τέλος, µε την παράδοση και λειτουργία του Καταστήµατος Κράτησης Δράµας (600 θέσεων), το οποίο έχει ήδη ολοκληρωθεί και αποµένει η κατασκευή βιολογικού καθαρισµού, θα περιοριστεί ακόµη περισσότερο το πρόβληµα του υπερπληθυσµού.
Περαιτέρω, µε την απόφαση του Υπουργού Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωµάτων αριθµ. 63021/11.7.2012 (ΦΕΚ Β’ 2124) επεκτάθηκαν οι προϋποθέσεις κράτησης στα αγροτικά καταστήµατα κράτησης και την Κεντρική Αποθήκη Υλικού Φυλακών (κ.Α.Υ.Φ.) προκειµένου να επωφελείται µεγαλύτερος αριθµός κρατούµενων. Ειδικότερα, άρθηκε η απαγόρευση µεταγωγής κρατούµενων σε αγροτικά καταστήµατα που εξέτιαν ποινές για παράβαση της νοµοθεσίας περί ναρκωτικών. Ταυτόχρονα, µειώθηκε το τµήµα της ποινής που απαιτείται να έχει εκτίσει ο κρατούµενος, ενώ καταργήθηκε η προηγούµενη χορήγηση άδειας και η τήρηση των όρων αυτής για τους κρατούµενους που εξέτιαν ποινές φυλάκισης έως 5 έτη. Επίσης, µε τις
διατάξεις της παρ. 11, άρθρο 40 του Ν. 4111/2013 (ΦΕΚ 18 Α’ 12013) προβλέπεται κράτηση σε κλειστά τµήµατα των Αγροτικών Καταστηµάτων Κράτησης κρατουµένων που εκτίουν ποινή
κάθειρξης έως 1 Ο έτη, εφόσον υπάρχει επαρκή; χώρος και υφίστανται συνθήκες υπερπλήρωσης των λοιπών Καταστηµάτων. Προς τούτο, διά των Αποφάσεων του Υπουργού Δικαιοσύνης υπαριθ, 93316, 93317/1-11-2013, 93325 11-11-2013 και 93318/1-11-2013, έγινε η µερική µετατροπή των Αγροτικών Καταστηµάτων Κασσάνδρας, Χανίων, Κασσαβέτειας και Τίρυνθας σε Κλειστά Τµήµατα Κράτησης.
Επίσης, µε την ψήφιση του άρθρου 8 του ν. 419812013 (ΦΕΚ Α’ 215111-10-2013) έχει αποφυλακισθεί µέχρι σήµερα ικανός αριθµός κρατουµένων.
Επιπρόσθετα, µε την ψήφιση του ν. 420512013 εισήχθη στην ελληνική έννοµη τάξη ο θεσµός του περιορισµού κατ’ οίκον µε ηλεκτρονική επιτήρηση υποδίκων και καταδίκων ως µια αξιόπιστη ενδιάµεση επιλογή στους ήδη υπάρχοντες θεσµούς της προσωρινής κράτησης και των περιοριστικών όρων, της απόλυσης υπό όρο και της άδειας των κρατουµένων. Εκτιµάται ότι ο εν λόγω θεσµός θα οδηγήσει σε περιορισµό του ποσοστού των υποδίκων και σε µείωση του πραγµατικού χρόνου παραµονής των καταδίκων στα καταστήµατα κράτησης, ίσως δε και σε
αύξηση των αδειούχων και των υπό όρο απολυόµενων κρατουµένων και τελικά, σε κάθε περίπτωση, στην αποσυµφόρηση των Καταστηµάτων Κράτησης. Κατ’ εφαρµογή των διατάξεων
του ως άνω νόµου έχει ήδη εκδοθεί το Ω.Δ. αριθ. 6212014 (105 Α’).
Επίσης, το Υπουργείο Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωµάτων λαµβάνει µέτρα για την ευρύτερη και πιο αποτελεσµατική εφαρµογή του θεσµού της κοινωφελούς εργασίας, ως εναλλακτικού τρόπου έκτισης της ποινής. Προς την κατεύθυνση αυτή, καταρτίζει τον πίνακα των φορέων, που συµµετέχουν στον θεσµό της παροχής κοινωφελούς εργασίας, µετά από σχετικό αίτηµα των φορέων, που αποδέχονται την παροχή κοινωφελούς εργασίας.
Με το Ν. 3904/10 εκσυγχρονίστηκε ο θεσµός και ενισχύθηκε το νοµοθετικό πλαίσιο της κοινωφελούς εργασίας. Ο προαναφερόµενος πίνακας, επικαιροποιήθηκε µε την αριθ. 40830112.11.2012 Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ Β’ 3009) και ήδη υπάρχει δυνατότητα παροχής κοινωφελούς εργασίας σε πολλούς φορείς, κυρίως οργανισµούς τοπικής αυτοδιοίκησης, νοµικά πρόσωπα δηµοσίου τοµέα, µη κερδοσκοπικά κοινωφελή νοµικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου, κ.ά. Στις 31-12-2013 υπεγράφη από τον Υπουργό Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωµάτων η υπ’ αριθ. 87392/07-04-2014 (ΦΕΚ 994 τ.Β”) νέα Κ.Υ.Α που αφορά τη συµµετοχή περισσοτέρων φορέων παροχής κοινωνικής εργασίας η οποία απεστάλη προς υπογραφή στα συναρµόδια Υπουργεία.
Ταυτόχρονα, µε το Ν. 4139/2013 (ΦΕΚ Α’ 74/2013) επεκτείνεται ο επωφελής θεσµός της παροχής κοινωφελούς εργασίας σε κρατούµενους που καταδικάστηκαν προ της έναρξης ισχύος του ανωτέρω σχετικού νόµου (Ν. 390412010), ενώ εισάγονται ευνοϊκές διατάξεις για την απόλυση υπό τον όρο της ανάκλησης κρατούµενων που έχουν καταδικαστεί σε ποινές πρόσκαιρης κάθειρξης για παραβίαση της νοµοθεσίας περί ναρκωτικών. Επίσης, µε το Ν. 4043/2012 δόθηκε η δυνατότητα απόλυσης υπό τον όρο της ανάκλησης σε όλους τους καταδικασθέντες αν η ποινή τους είχε διάρκεια τρία έτη και είχαν εκτίσει το ένα δέκατο αυτής και αν η ποινή τους είχε διάρκεια τρία έως πέντε έτη και είχαν εκτίσει το ένα πέµπτο αυτής. Το µέτρο αυτό ίσχυσε και για τους ανήλικους κρατούµενους. Η ισχύ; των ευνοϊκών αυτών διατάξεων για την αποσυµφόρηση των καταστηµάτων κράτησης, επεκτάθηκε έως 30.6.2015, σύµφωνα µε τις διατάξεις του άρθρου 11 §1Ο του ν.4274/2014.
Οι εκσυγχρονιστικέ ς παρεµβάσεις στο σωφρονιστικό σύστηµα συνεχίζονται το 2014 µε την πρόταση νοµοθετικών ρυθµίσεων. Με τις προτεινόµενες παρεµβάσεις επιδιώκεται η αποτελεσµατικότερη άσκηση της σωφρονιστικής πολιτικής υπό το πρίσµα της ευρύτερης εξοµοίωσης των συνθηκών ζωής στη φυλακή µε τις εν γένει συνθήκες ζωής. Στο πλαίσιο αυτό τροποποιούνται και σε ειδικές περιπτώσεις προστίθενται νέες διατάξεις, που απηχούν ανάγκες και αιτήµατα των κρατουµένων, αλλά και που απορρέουν από τις υποχρεώσεις της χώρας µας να συµµορφωθεί µε αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωµάτων του Ανθρώπου και συστάσεις άλλων Διεθνών Οργανισµών. Ειδικότερα, το Σχέδιο Νόµου για το Νέο Σωφρονιστικό Κώδικα, προσαρµόζει τη σχετική νοµοθεσία στις σύγχρονες ανάγκες και εξελίξεις, προκειµένου να καταστεί αυτή πιο αποτελεσµατική και εναρµονισµένη στο σύγχρονο κοινωνικό και σωφρονιστικό περιβάλλον.
Τέλος, κατ’ εφαρµογή των διατάξεων του άρθρου 11 του ν. 4274/2014 (ΦΕΚ 147 Α’), εκτιµάται ότι θα απολυθεί υπό τον όρο της ανάκλησης ικανός αριθµός κρατουµένων, µε αποτέλεσµα την περαιτέρω αποσυµφόρηση των Καταστηµάτων Κράτησης.
Εν κατακλείδι, είναι σαφές πως τα προβλήµατα στα Καταστήµατα Κράτησης είναι υπαρκτά. Και µάλιστα τα προβλήµατα αυτά εντάθηκαν τα τελευταία χρόνια µε την αύξηση του αριθµού των κρατουµένων. Ωστόσο τα ζητήµατα αυτά µας απασχολούν σοβαρά, έχουµε δώσει ήδη σειρά λύσεων που έχουν ανακουφίσει και θα ανακουφίσουν περαιτέρω το υπάρχον σύστηµα και επεξεργαζόµαστε και άλλες θεσµικές και λειτουργικές παρεµβάσεις προς την κατεύθυνση αυτή.
Δεν κλείνουµε τα µάτια στα υπαρκτά προβλήµατα και παρά τα µειούµενα, λόγω της οικονοµικής συγκυρίας, οικονοµικά µέσα που διαθέτουµε θα συνεχίσουµε να πράττουµε το καλύτερο δυνατό σεβόµενοι τα δικαιώµατα των κρατουµένων και τους βασικούς σκοπούς του σωφρονισµού.
Προς την κατεύθυνση αυτή σχόλια και προτάσεις από δικαστικούς λειτουργούς, πολιτικά κόµµατα και απλούς πολίτες είναι καλοδεχούµενα καθώς θεωρούµε ότι όλοι έχουµε συµφέρον στην
εξασφάλιση συνθηκών στα Καταστήµατα Κράτησης που θα τιµούν τη χώρα µας και εµάς τους ίδιους