Πώς οι Αμερικανοί θα συντονίζουν και θα υποστηρίζουν από την Σούδα ένα μεγάλο μέρος των επιχειρήσεων που καταστρώνουν στην Μαύρη Θάλασσα και στην Ουκρανία.
Οι αμερικανικοί σχεδιασμοί σαφώς και περιλαμβάνουν την αξιοποίηση της βάσης της Σούδας, ίσως και του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης, σε περίπτωση κλιμάκωσης της κρίσης στην Μαύρη θάλασσα εξ αιτίας πιθανής εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Δεν χρειάστηκε να το πει ο στενός συνεργάτης του Μπάιντεν, Μάικλ Κάρπεντερ, μόνιμος αντιπρόσωπος των ΗΠΑ στον Οργανισμό για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ), συνομιλώντας με συνεργάτη της «Καθημερινής της Κυριακής».
Η Σούδα όπως και στις προηγούμενες κρίσεις της τελευταίας τριαντακονταετίας στον Κόλπο , την Γιουγκοσλαβία , την Μέση Ανατολή , το Αφγανιστάν και την Αραβική Άνοιξη , ενεπλάκη έντονα και έπαιξε πρωταγωνιστικό ρόλο ως προς την μεταστάθμευση αεροπορικών δυνάμεων και τον ελλιμενισμό σκαφών του 6ου Στόλου για ανεφοδιασμό καυσίμων και οπλισμού που βρίσκονται στις υπόγειες αποθήκες της Βάσης.
Άλλωστε δεν είναι τυχαίο ότι μετά από κάθε στρατιωτική επιχείρηση μεγάλης κλίμακας οι εκάστοτε αμερικανοί Πρόεδροι επισκέπτονται την Σούδα και υπερτονίζουν την στρατηγική σημασία της Βάσης και την καθοριστικής σημασίας αποστολή που επιτέλεσε κατά την διάρκεια των επιχειρήσεων. Ήταν χαρακτηριστική η φράση του Τζορτζ Μπούς του πρεσβύτερου το 1990 που επισκεπτόμενος την βάση της Σούδας αμέσως μετά την “Καταιγίδα της Ερήμου” : «Μέρα με τη μέρα, η Σούδα έκανε άριστα το καθήκον της».
Για τις Ηνωμένες Πολιτείες όμως, η Σούδα αποτελεί προκεχωρημένη βάση ανεφοδιασμού για τις επιχειρήσεις τους στην Ανατολική Μεσόγειο και στη Μέση Ανατολή, γι αυτό και διαρκώς την εκσυγχρονίζουν και την ενισχύουν. Τα τελευταία χρόνια έφτιαξαν το κρηπίδωμα Κ-14 με κονδύλια του ΝΑΤΟ, για να μπορεί να ελλιμενίζεται αεροπλανοφόρο, προσφέροντας συγκριτικό πλεονέκτημα στη Σούδα, καθώς πρόκειται για τη μοναδική τέτοια εγκατάσταση στη Μεσόγειο.
Επίσης αναβαθμίστηκαν οι επικοινωνίες με αποτέλεσμα η Σούδα να αναλάβει και τον ρόλο “μεγάλου αδελφού” – από αέρος και θαλασσής – στην ευρύτερη περιοχή, από τον Καύκασο , την Μαύρη Θάλασσα μέχρι και τη Μέση Ανατολή!
Επίσης οι αμερικανοί διατηρούν δική τους αεροπορική βάση στα Χανιά εντός της 115 Πτέρυγας Μάχης της Πολεμικής Αεροπορίας. Εκεί μπορούν να φιλοξενηθούν όλοι οι τύποι αεροσκαφών, από μαχητικά ως και μεταγωγικά.
Στη Σούδα υπάρχει επίσης ένα από τα ελάχιστα ανά τον κόσμο κέντρα Foracs. Πρόκειται για κέντρο στο οποίο επισκευάζονται τα ηλεκτρονικά συστήματα πολεμικών πλοίων όταν αυτά απομαγνητίζονται και αποσυντονίζονται.
Στην Σούδα υπηρετούν περί τους 600 Αμερικανούς.
• Στον πόλεμο του Ιράκ 2 (Επιχείρηση “Σοκ και Δέος”) για το κρίσιμο διάστημα της επίθεσης του 2003 (Μάρτιος-Απρίλιος) 5.270 αεροσκάφη, αμερικανικά και συμμαχικά, προσγειώθηκαν ή πέρασαν από τη Σούδα. Στην πλειοψηφία τους ήταν μεταφορικά αεροσκάφη, ενώ η βάση αποτέλεσε ορμητήριο για καθημερινή απογείωση 22-28 κατασκοπευτικών και ηλεκτρονικού πολέμου αεροσκαφών, ιπτάμενων τάνκερ και ραντάρ.
Στο ναυτικό επίπεδο περίπου 200 πλοία (αεροπλανοφόρα, φρεγάτες, υποβρύχια) έδεσαν στη Σούδα. Κατά την προετοιμασία των ΗΠΑ για την επιχείρηση “Σοκ και Δέος” εγκαινιάστηκε η προβλήτα Κ14 με τη φιλοξενία 16. Για πρώτη φορά λειτούργησε επιχειρησιακό σκέλος για τα πυρηνοκίνητα υποβρύχια των ΗΠΑ στη Σούδα, όπως επίσης και ένα δίκτυο κεραιών επικοινωνιών.
• Την περίοδο των επιχειρήσεων στο Αφγανιστάν οι ΗΠΑ με την έναρξη των βομβαρδισμών κατά του Αφγανιστάν χρησιμοποίησαν τον ελληνικό εναέριο χώρο για τη διέλευση των αεροσκαφών τους, μεταγωγικών και μαχητικών. Ταυτόχρονα ενεπλάκη η αεροναυτική βάση της Σούδας και η βάση του Ακτίου, που αποτελεί προκεχωρημένη βάση εξόρμησης των ιπταμένων ραντάρ (ΑΒΑΚΣ). Στην υπηρεσία του ΝΑΤΟ και των Αμερικανών τέθηκαν άμεσα και τα ραντάρ της Πολεμικής Αεροπορίας, από τα οποία παρέχεται κατευθείαν εικόνα στα ΝΑΤΟικά επιτελεία μέσω του αεροπορικού στρατηγείου της Νάπολης. Την ίδια ώρα το ΝΑΤΟικό περιφερειακό στρατηγείο της Λάρισας συμμετείχε ενεργά στην πολεμική κινητοποίηση. Και αυτό ένα είδος ΝΑΤΟικής βάσης είναι.
• Κατά την επιδρομή των ΗΠΑ ενάντια στη Λιβύη το 1986, κατά την περίοδο της επίθεσης στον Περσικό Κόλπο το 1991. Ανάλογη πολεμική ετοιμότητα επέδειξαν η βάση της Σούδας και οι άλλες αμερικανικές βάσεις στην Ελλάδα την περίοδο του Πολέμου των 6 ημερών στη διώρυγα του Σουέζ, κατά τον αραβοϊσραηλινό πόλεμο, το 1973, στην επιδρομή των Ισραηλινών στο Λίβανο.
• Για την εξόντωση του Καντάφι στην Λιβύη το 2011 χρησιμοποιήθηκε η Βάση της Σούδας. Όπως αποκαλύπτει ο Κωστας Μαρδάς: Στις επιχειρήσεις που κράτησαν οκτώ μήνες (Μάρτιος 2011- Οκτώβριος 2011) η αμερικανική αεροναυτική βάση της Σούδας έπαιξε κυρίαρχο ρόλο, αφού απετέλεσε σημείο εξόρμησης των Μιράζ της Γαλλίας και του Κατάρ, τα οποία διέλυσαν την αντιαεροπορική άμυνα του Καντάφι, ενώ νυχθημερόν επιχειρούσε από τη Σούδα αεροπορικό σύστημα επιτήρησης-εντοπισμού στόχων με ελληνικό προσωπικό. Ένα τέτοιου τύπου αεροσκάφος εντόπισε την αυτοκινητοπομπή του αρχηγού της… Τζαμαχιρίας (Λαοκρατίας ) το οποίο μεταβίβασε την εικόνα σε γαλλικό Μιράζ που τον έπληξε. Επιπλέον, η Σούδα υπήρξε βάση 2 αεροσκαφών αναγνώρισης RC-135 και 2 ιπτάμενων ραντάρ KC-135. Παράλληλα, η αμερικανική ναυτική βάση υποστήριξε επί οκτώ μήνες το γαλλικό αεροπλανοφόρο «Σαρλ ντε Γκολ» που με 50 αεροσκάφη τύπου Ραφάλ διέλυσε ραντάρ, αντιαεροπορική άμυνα, κέντρα διοίκησης, αποθήκες, οικήματα και οχυρώσεις, εξαπολύοντας πυραύλους (επί δικαίων και αδίκων…).
Φυσικά τώρα στην περίπτωση της κρίσης στην Ουκρανία εκτός από την Βάση της Σούδας σαφώς και θα χρησιμοποιηθεί και το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης για τη μεταφορά αεροναυτικών δυνάμεων με κατεύθυνση την Ανατολική Ευρώπη.