Καπνός θα βγει από τις εγκαταστάσεις των Ekokem AB από τη Φινλανδία και της Veolia από τη Γαλλία, των εταιρειών που κέρδισαν τα συμβόλαια των 40 εκ. Ευρώ από τον Οργανισμό για την Απαγόρευση των Χημικών Όπλων.
Οι συγκεκριμένες εταιρείες θα αναλάβουν την επεξεργασία των 800 τόνων βιομηχανικών χημικών και των εκατομμύριων λίτρων τοξικών αποβλήτων που θα προκύψουν από τη διαδικασία της υδρόλυσης εν πλω (πιθανότατα) στη Μεσόγειο των πιο επικίνδυνων χημικών της Συρίας.
Μόλις 5% των χημικών προτεραιότητας έχουν παραδοθεί
Πάντως, παρά αυτή την εξέλιξη το γεγονός παραμένει. Οι αρχές της Συρίας έχουν παραδώσει ως τώρα μόλις το 11% του χημικού οπλοστασίου της χώρας σε τρία φορτία και οδεύουν προς το να παραβιάσουν και τη χρονική προθεσμία —στα μέσα του έτους— για την ολική καταστροφή του, σύμφωνα με πηγές που επικαλείται το πρακτορείο ειδήσεων Ρόιτερς.
Βάσει της συμφωνίας μεταξύ Ρωσίας και ΗΠΑ, η Συρία όφειλε να έχει παραδώσει ήδη τους περίπου 1.300 τόνους των χημικών παραγόντων και ουσιών που είχε δηλώσει στον Οργανισμό για την Απαγόρευση των Χημικών Όπλων (ΟΑΧΟ).
Το τρίτο φορτίο το οποίο παραδόθηκε την προηγούμενο εβδομάδα αποτελείτο μόλις από 54 τόνους εξαμίνης, μιας ουσίας που χρησιμεύει ως βάση για την κατασκευή εκρηκτικών.
Με αυτό, το σύνολο των ουσιών που έχει παραδοθεί ανήλθε σε κάτι περισσότερο από 140 τόνους, σύμφωνα με τρεις πηγές στον ΟΑΧΟ. Το σύνολο αυτό περιλαμβάνει μόλις το 5% των πιο τοξικών χημικών ουσιών που θεωρείται ότι αποτελούν προτεραιότητα, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές.
«Ας είμαστε ειλικρινείς, οι σημαντικές (χημικές) ουσίες δεν έχουν παραδοθεί ακόμη, εκτός από ένα μικρό μέρος στην αρχή. Αυτό σημαίνει ότι (η Συρία) είναι πολύ πίσω στο χρονοδιάγραμμα», ανέφερε η μία πηγή. «Πρέπει να επιταχύνουν για να τηρήσουμε την προθεσμία. Θα έπρεπε να είμαστε έτοιμοι (για την έναρξη της καταστροφής του συριακού χημικού οπλοστασίου) πριν από 10 ημέρες κι ακόμα δεν έχουμε καν αρχίσει», πρόσθεσε η ίδια πηγή.
Αλληλοκατηγορίες μετά την κατάρρευση των ειρηνευτικών συνομιλιών στη Γενεύη
Όλα αυτά συμβαίνουν τη στιγμή που ο Υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ κατηγόρησε του καθεστώς Ασάντ για παρακωλυτική διαδικασία κατά τη διάρκεια του αποτυχημένου δεύτερου γύρου των διαπραγματεύσεων στην Γενεύη.
«Κανείς δεν εξεπλάγη από τη διαπίστωση ότι οι συνομιλίες ήσαν δύσκολες… αλλά είναι σαφές στα μάτια όλων ότι η παρακωλυτική τακτική του καθεστώτος Άσαντ κατέστησε κάθε πρόοδο ακόμη πιο δύσκολη», αναφέρεται σε ανακοίνωση που εξέδωσε ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας, στην οποία επαινεί την αντιπροσωπεία της συριακής αντιπολίτευσης για το θάρρος και τη σοβαρότητά της.
Ο Κέρρυ ήταν έντονα κριτικός και προς τη Ρωσία, σύμμαχο χώρα προς το καθεστώς Ασαντ: «Η Ρωσία πρέπει να γίνει μέρος της λύσης, και όχι να εξοπλίζουν το καθεστώς με όπλα και άλλου είδους βοήθεια», είπε.
Η Ρωσία λέει πως είναι αφοσιωμένη στην προσπάθεια για ανεύρεση μίας μεταβατικής κυβέρνησης αλλά ο υπουργός εξωτερικών των ΗΠΑ επέμεινε ότι έχουν αποτύχει «να συντελέσουν στη διαμόρφωση συνθηκών ώστε αυτό να επιτευχθεί».
Την Κυριακή, ο Υπουργός Εξωτερικών της Συρίας, Walid al-Moallem, κατηγόρησε τις ΗΠΑ για την κατάρρευση των διαπραγματεύσεων, λέγοντας ότι οι ΗΠΑ «δημιουργούν ένα πολύ αρνητικό κλίμα για διάλογο στη Γενεύη».
Ο Κέρι έκανε λόγο για διακοπή που θα δώσει την ευκαιρία στις δύο πλευρές και στη διεθνή κοινότητα να «καθορίσουν τον τρόπο με τον οποίο θα εκμεταλλευθούν καλύτερα αυτό το χρονικό διάστημα ώστε η επανάληψη των διαπραγματεύσεων να επιτρέψει την εξεύρεση πολιτικής λύσης σε αυτόν το φοβερό εμφύλιο πόλεμο».
Πάντως, δε λείπουν αυτοί που συνδέουν την αργοπορία στη διαδικασία παράδοσης των χημικών με αυτές ακριβώς τις συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί στο διπλωματικό επίπεδο.
Τερματίζοντας τις συνομιλίες της Γενεύης, ο μεσολαβητής των Ηνωμένων Εθνών Λαχντάρ Μπραχίμι δήλωσε συντετριμμένος και ζήτησε συγγνώμη από τον συριακό λαό, ο οποίος είχε αποθέσει τόσο μεγάλες ελπίδες στην ευόδωσή τους, τρία σχεδόν χρόνια μετά την έναρξη της σύρραξης που έχει προκαλέσει, σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, τον θάνατο περισσότερων των 140.000 ανθρώπων.
Ο Μπραχίμι δεν όρισε ημερομηνία για την επανάληψη του διαλόγου ανάμεσα στις αντιπροσωπείες της καθεστώτος της Δαμασκού και την αντιπολίτευση.
Να υπενθυμίσουμε ότι οι συγκρούσεις στη Συρία ξεκίνησαν από ειρηνικές διαδηλώσεις ενάντια στο καθεστώς Ασάντ τον Μάρτιο του 2011 οι οποίες σε σύντομο χρονικό διάστημα μετατράπηκαν σε συγκρούσεις για να φθάσουμε σήμερα σε έναν αιματηρό εμφύλιο πόλεμο ο οποίος έχει κοστίσει τις ζωές πλέον των 140.000 ανθρώπων και έχει ωθήσει εκατομμύρια να αναζητούν καταφύγιο σε γειτονικές χώρες.
Βολές κατά του Ασάντ και από Βερολίνο, Λονδίνο και Παρίσι
Βολές κατά του καθεστώτος Άσαντ εξαπέλυσε και ο υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάγερ μετά την αποτυχία του δεύτερου γύρου των συνομιλιών της Γενεύης.
«Αυτό δείχνει ακόμη μία φορά ότι ο Μπασάρ αλ Ασαντ και οι άνθρωποί του δεν ενδιαφέρονται στα σοβαρά για τις διαπραγματεύσεις», αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωσή του.
«Οι συριακές αρχές δεν επιδιώκουν παρά να εδραιώσουν την εξουσία τους. Τα δεινά των Σύρων και το μέλλον της χώρας δεν παίζουν προφανώς κανέναν ρόλο», συμπληρώνει ο γερμανός ΥΠΕΞ.
Επίσης, τονίζει ότι είναι πλέον ακόμη πιο επείγον για το Συμβούλιο Ασφαλείας να ενεργοποιηθεί και να υιοθετήσει απόφαση για τον τερματισμό των εγκλημάτων πολέμου που επιδεινώνουν την ανθρωπιστική κρίση στη Συρία.
Το Λονδίνο και το Παρίσι καταδίκασαν με τη σειρά τους δια των υπουργών Εξωτερικών τη στάση του καθεστώτος της Δαμασκού στις συνομιλίες της Γενεύης.
Σπάνια περίπτωση κοινής ναυτικής επιχείρησης ΝΑΤΟ – Ρωσίας στη Μεσόγειο
Πάντως, σε μία εξέλιξη που ίσως σχετίζεται με την κατάρρευση των συνομιλιών, όπως διακινείται από ρωσικά πρακτορεία ειδήσεων, πιθανώς ως ένδειξη καλής θέλησης εκ μέρους της Ρωσίας οδηγούμαστε σε μία σπάνια περίπτωση συνύπαρξης Ρωσίας και ΝΑΤΟ σε μία κοινή ναυτική επιχείρηση στη Μεσόγειο για τα χημικά της Συρίας.
Η συγκεκριμένη επιχείρηση αποτελεί και ένα σήμα ότι – παρά τα προβλήματα που παρουσιάζονται τόσο στην επιχείρηση όσο και στην ειρηνευτική διαδικασία και την πρόσφατη κατάρρευση των συνομιλιών – υπάρχει ισχυρή στήριξη απ’ όλες τις πλευρές στη συμφωνία ΗΠΑ – Ρωσία για την καταστροφή του χημικού οπλαστασίου της Συρίας, μία συμφωνία άλλωστε που απέτρεψε την επίθεση των ΗΠΑ.
Σύμφωνα με πηγές, η συγκεκριμένη απόφαση για την κοινή επιχείρηση θα ανακοινωθεί εντός της εβδομάδας.
Να υπενθυμίσουμε ότι, μέχρι σήμερα για την επιχείρηση καταστροφής των χημικών της Συρίας έχουν συνεισφέρει 26 χώρες πλέον των 86 εκ. δολαρίων ενώ 15 επιπλέον χώρες από το Μπελαρούς μέχρι την Κίνα έχουν προσφέρει υλικά, εξοπλισμό και τεχνογνωσία.
Ένας διεθνής στόλος από έξι έθνη βρίσκεται στη Μεσόγειο για να υποστηρίξει την διαδικασία καταστροφής των χημικών. Έως τώρα, τα Δανέζικα και Νορβηγικά μεταφορικά πλοία Ark Futura και Taiko έχουν συλλέξει τρία φορτία με χημικά από το λιμάνι Λατάκια της Συρίας. Η Ιταλία έχει προσφέρει το λιμάνι του Gioia Tauro ενώ πολεμικά πλοία από την Κίνα, τη Δανία, τη Νορβηγία, τη Ρωσία, το Ηνωμένο Βασίλειο και τις ΗΠΑ προστατεύουν την όλη επιχείρηση.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση χρηματοτεί με 12 εκατομμύρια ευρώ το Ταμείο για την καταστροφή των χημικών της Συρίας
Σε μία ακόμα εξέλιξη που σκοπό έχει να δείξει την αποφασιστικότητα και τη στήριξη αυτή τη φορά της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη διαδικασία καταστροφής του χημικού οπλοστασίου της Συρίας και τις ειρηνευτικές συνομιλίες, από τις Βρυξέλλες ανακοινώθηκε χθες ότι θα δοθεί ως επιπλέον στήριξη το ποσό των 12 εκ. ευρώ για το Ειδικό Ταμείο που έχει ιδρυθεί από τον Οργανισμό για την Απαγόρευση των Χημικών Όπλων.
Η υπογραφή στο συμβόλαιο γι’ αυτή τη δωρεά έγινε χθες από τον Επίτροπη της Ε.Ε. για την Ανάπτυξη Andris Piebalgs.
Όπως δήλωσε ο Επίτροπος Piebalgs: “Αποτελεί ένα πρωτοφανές πρόγραμμα από άποψη μεγέθους στην ιστορία των καταστροφής των χημικών όπλων. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ευελπιστεί σε μία επικοδομητική συνεργασία με τον Οργανισμό για την Απαγόρευση των Χημικών Όπλων και τα Ηνωμένα Έθνη. Ελπίζουμε ότι η καταστροφή των χημικών όπλων θα είναι ένα βήμα προς το τέλος της σύγκρουσης στη Συρία.»
Από την πλευρά της η Υψηλή Εκπρόσωπος Catherine Ashton είπε: «Καλοσωρίζω τη σημαντική προσπάθεια από όλους για να διασφαλίσουν ότι οι δεσμεύσεις του Οργανισμού για την Απαγόρευση των Χημικών θα τηρηθούν. Είναι ένα σημαντικό βήμα που συμπληρώνει τις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις στη Γενεύη αφού λειτουργούν υποστηρικτικά ως προς την ανάπτυξη εμπιστοσύνης. Η στήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την καταστροφή των χημικών όπλων στη Συρία εξασφαλίζει ότι αυτά τα τρομερά όπλα δε θα χρησιμοποιηθούν ξανά και ενδυναμώνουν τις προσπάθειες για μία ειρηνική και μόνιμη λύση στην κρίση που μαστίζει τη χώρα της Συρίας».
Πέρα της χρηματοδότησης η Ευρωπαϊκή Ένωση, σύμφωνα με την ανακοίνωση που έδωσε στη δημοσιότητα, έχει προσφέρει επιπλέον τεχνική και λογιστική στήριξη (μεταξύ άλλων και θωρακισμένα οχήματα). Συνολικά από το 2004 η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει προσφέρει στήριξη πλέον των 26 εκ. ευρώ προς τον Οργανισμό.
Καταστροφή 93% του πρόδρομου υλικού ισοπροπανόλη στη Συρία
Τέλος, σύμφωνα με ανακοίνωση του Οργανισμού για την Απαγόρευση των Χημικών Όπλων, πρόσφατα ολοκληρώθηκε επιτυχώς η καταστροφή 93% του πρόδρομου υλικού ισοπροπανόλη, που χρησιμοποιείται για την κατασκευή Σαριν. Πιο συγκεκριμένα καταστράφηκαν 112 από τους 120 τόνους στο έδαφος της Συρίας.
Η συγκεκριμένη διαδικασία έγινε από το Συριακό καθεστώς και επαληθεύτηκε από τον Οργανισμό.
Υπό το πρίσμα αυτού του γεγονότος, η εταιρεία SecureBio η οποία εξειδικεύεται σε συγκεκριμένες επιχειρήσεις καταστροφής και χημικών όπλων θέτει το ερώτημα εφόσον η διαδικασία συλλογής των χημικών προχωρά με τέτοιο αργό ρυθμό (μόλις 11% των χημικών έχουν συλλεχθεί) και η διαδικασία είναι πολύπλοκη, αν θα ήταν πιο λογικό κάποιο τμήμα της διαδικασίας και η καταστροφή κάποιων χημικών που δε χρειάζονται εξειδικευμένη επεξεργασία να γίνει στη Συρία.
http://ec.europa.eu/commission_2010-2014/piebalgs/index_en.htm
http://ec.europa.eu/europeaid/how/finance/ifs_en.htm
http://eeas.europa.eu/delegations/syria/index_en.htm
http://2paragraphs.com/2014/02/a-new-approach-to-destroying-syrias-chemical-weapons/
Γ.Α.