«Είστε έτοιμοι για μπάρες πρωτεΐνης από γρύλους;». Η ερώτηση που τέθηκε πριν από μια δεκαετία σε ένα δημοσίευμα του Smithsonianmag έχει απαντηθεί. Την ώρα που για κάποιους η κατανάλωση εντόμων φαντάζει ανήκουστη, για άλλους αποτελεί μια νέα διατροφική πραγματικότητα.
Μάλιστα πριν από λίγα εικοσιτετράωρα, στις 20 Ιανουαρίου, οι Βρυξέλλες έκαναν ένα ακόμα βήμα προς την υιοθέτηση αυτής της νέας διατροφικής πραγματικότητας, εγκρίνοντας την κυκλοφορία στην αγορά της σκόνης από προνύμφες Tenebrio molitor (γνωστοί και ως αλευροσκώληκες), η οποία έχει υποστεί επεξεργασία με υπεριώδη ακτινοβολία. Η σκόνη αυτή, που εντάσσεται στον κατάλογο των νέων τροφίμων της ΕΕ, γίνεται το τέταρτο έντομο που επιτρέπεται για ανθρώπινη κατανάλωση στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η έγκριση αφορά τη χρήση αυτής της σκόνης σε μια πληθώρα προϊόντων, από ψωμιά και γλυκίσματα μέχρι τυριά και κομπόστες φρούτων. Ηρθε μετά από αίτηση που είχε υποβληθεί από τη Nutri’Earth το 2019 και την επιστημονική αξιολόγηση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Ασφάλειας Τροφίμων (EFSA), ο οποίος δήλωσε ότι η επεξεργασμένη σκόνη αλευροσκώληκα είναι «ασφαλής» υπό τις καθορισμένες συνθήκες χρήσης.
Η τροποποίηση του εκτελεστικού κανονισμού της ΕΕ προβλέπει, επίσης, ότι μόνο η εταιρεία Nutri’Earth θα έχει το δικαίωμα να διανείμει αυτό το νέο τρόφιμο για πέντε χρόνια, ξεκινώντας από τη 10η Φεβρουαρίου του 2025.
Πόσα σνακ με σκουλήκια κυκλοφορούν στην αγορά
Παρά τις δυνατότητες που προσφέρουν τα έντομα ως τρόφιμα, η αποδοχή τους από το ευρύ κοινό παραμένει μια πρόκληση. Πάντως με βάση την ανάλυση δεδομένων, του Science Direct, μεταξύ 2014 και 2023 έχουν κυκλοφορήσει 148 νέα προϊόντα με βάση τα έντομα για τα τέσσερα εγκεκριμένα από την ΕΕ είδη εντόμων. Η πλειονότητα, που αντιστοιχεί στο 51%, αφορά σνακ και ακολουθούν τα τρόφιμα αρτοποιίας 11% και τα συνοδευτικά 7%.
Η Mintel ανέλυσε περαιτέρω την κατηγορία σνακ εντόμων σε διάφορες υποκατηγορίες. Το 55% αυτών των σνακ ήταν μπάρες (π.χ. ενεργειακές μπάρες) που περιείχαν έντομα ως συστατικό. Μάλιστα διεθνείς αναλυτές σημειώνουν πως ο παγκόσμιος πληθυσμός αναμένεται να αυξηθεί γρήγορα και να ξεπεράσει τα 10,4 δισεκατομμύρια έως το 2100, σε αυτό το σενάριο, η μεγαλύτερη περιβαλλοντική πίεση και η σπανιότητα των φυσικών πόρων είναι αναπόφευκτες και μια πιθανή λύση που προτείνουν οι διεθνείς αρχές είναι η χρήση νέων πηγών πρωτεΐνης για συμβατική παραγωγή, όπως η χρήση βρώσιμων εντόμων ως τροφή, στις δυτικές χώρες.
Με βάση τα δεδομένα, η αγορά βρώσιμων εντόμων προβλέπεται να φθάσει στα 17,95 δισ. δολάρια έως το 2033 από 1,49 δισ. δολάρια που ήταν το 2023.
Οι Βρυξέλλες αλλά και ο FAO υποστηρίζουν ότι τα έντομα αποτελούν μια εναλλακτική πηγή πρωτεΐνης που διευκολύνει τη στροφή προς μια υγιεινή και βιώσιμη διατροφή -σ.σ. λιγότερες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και λιγότερη χρήση νερού-, εν μέσω του αυξανόμενου κόστους των ζωικών πρωτεϊνών, της επισιτιστικής ανασφάλειας, των περιβαλλοντικών πιέσεων και της αύξησης του πληθυσμού.