Ο πόλεμος Ισραήλ–Ιράν , όπου είναι σε πλήρη εξέλιξη οι στρατιωτικές επιχειρήσεις , αποδεικνύει και επί του πεδίου,  ότι η σύγχρονη σύρραξη δεν είναι απλώς θέμα απευθείας μάχης των άμεσα εμπλεκομένων κρατών. Οι χώρες που παρέχουν στρατιωτικές διευκολύνσεις, ανεφοδιασμό και πληροφορίες συμμετέχουν de facto στον πόλεμο, με όλα τα πολιτικά και στρατιωτικά ρίσκα που αυτό συνεπάγεται. Η Ελλάδα, μέσω της Σούδας και των ελληνικών Patriot στη Σαουδική Αραβία, αποτελεί κρίσιμο παράγοντα αυτής της πολύπλοκης ισορροπίας, που συνδέει την περιφερειακή ασφάλεια με την  σταθερότητα και τις απαιτήσεις στρατηγικών επιλογών ισχυρών κρατών. Για να εκτελέσει το Ισραήλ στρατηγικές αεροπορικές επιδρομές στο έδαφος του Ιράν, χρειάζεται:

1. Διέλευση από εναέριο χώρο χωρών όπως Κύπρος, Ιορδανία, Ιράκ, Σαουδική Αραβία
2. Ανεφοδιασμό εν πτήσει από αμερικανικά τάνκερ που επιχειρούν από βάσεις όπως η Σούδα (Ελλάδα), Ιντσιρλίκ (Τουρκία) ή αεροπλανοφόρα στην περιοχή
3. Πληροφοριακή υποστήριξη και συντονισμό από αμερικανικά δίκτυα ISR

Αυτές οι διευκολύνσεις καθιστούν έμμεσα εμπλεκόμενες χώρες που, ενώ δεν συμμετέχουν ανοιχτά στη σύρραξη, αναλαμβάνουν στρατηγικό ρίσκο και πολιτικό κόστος.

Η βάση της Σούδας (Κρήτη) αποτελεί σήμερα έναν από τους πιο κρίσιμους κόμβους για τις ΗΠΑ και το Ισραήλ στον πόλεμο εναντίον του Ιράν. Η ελληνική κυβέρνηση, μέσω της MDCA, επιτρέπει τη χρήση της βάσης για ανεφοδιασμό και επιχειρησιακή υποστήριξη. Η Ελλάδα δεν έχει άμεσο έλεγχο στις επιχειρήσεις που εκτελούνται από τη βάση της Σούδας, αλλά η πολιτική ευθυγράμμιση με τις ΗΠΑ τη φέρνει σε θέση έμμεσης συμμετοχής. Η Τεχεράνη εκλαμβάνει αυτές τις διευκολύνσεις ως εχθρική πράξη, γεγονός που αυξάνει τον κίνδυνο ασύμμετρων επιθέσεων ή επιπτώσεων στο FIR Αθηνών.

Επίσης, από το 2023, η Ελλάδα διαθέτει στη Σαουδική Αραβία συστοιχίες Patriot PAC-3, που έχουν αναβαθμιστεί σημαντικά σε συνεργασία με τις ΗΠΑ. Σκοπός τους είναι η προστασία των ζωτικών ενεργειακών υποδομών της Σαουδικής Αραβίας από βαλλιστικούς και cruise πυραύλους που προέρχονται από φιλοϊρανικές οργανώσεις (κυρίως Χούθι στην Υεμένη που το ΙΡΑΝ τους προμηθεύει πυραύλους και drones).  Εννοείται ότι, αν η εξέλιξη  του πολέμου Ισραήλ-  ΙΡΑΝ πάρει την μορφή γενικευμένης σύρραξης στη Μέση Ανατολή και Αραβική Χερσόνησο και οι ενεργειακές εγκαταστάσεις της Σαουδικής Αραβίας αποτελέσουν στρατιωτικούς  στόχους για το ΙΡΑΝ, τότε ασφαλώς,  η  Ελληνική συστοιχία του αντιαεροπορικού και αντιπυραυλικού συστήματος   Patriot PAC-3 θα αναχαιτίσει  τους ιρανικούς βαλλιστικούς πυραύλους. Η παρουσία των ελληνικών PATRIOT στη Σαουδική Αραβία σηματοδοτεί την Στρατηγική σύμπλευση της  Ελλάδας με ΗΠΑ – Αραβικό Κόσμο – Ισραήλ

Το ισραηλινό Iron Dome και βαλλιστικοί πύραυλοι του  Ιράν

Παρά την ανάπτυξη και συνεχή βελτίωση των ισραηλινών συστημάτων αεράμυνας Iron Dome (για πυραύλους μικρού βεληνεκούς), David’s Sling (μεσαίου βεληνεκούς) και Arrow 3 (αντιβαλλιστικών βαλλιστικών πυραύλων εξωατμοσφαιρικής αναχαίτισης), η αντιμετώπιση των  βαλλιστικών πυραύλων του Ιράν απέτυχε ή μάλλον το ποσοστό αποτυχίας έφτασε το 50%, δηλαδή ένας στους δύο ιρανικούς πυραύλους διέτρησαν το αμερικανο-ισραηλινό σύστημα αεράμυνας! Και ο λόγος είναι ότι: Οι ιρανικοί πύραυλοι συνδυάζουν τεχνολογία υπερηχητικής ταχύτητας (>Mach 5), ελιγμούς στο τελικό στάδιο πτήσης, και χρήση τεχνικών κορεσμού μέσω εκτόξευσης πολλαπλών ταυτόχρονων βλημάτων. Επιπλέον, τα συστήματα ελέγχου πυρός και ραντάρ αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην ταχεία ανίχνευση και καταγραφή των πολλαπλών στόχων, ιδίως όταν εκτοξεύονται από αποστάσεις 1.000+ χιλιομέτρων με μεγάλο βεληνεκές και σε χαμηλό ύψος πτήσης. Ως αποτέλεσμα, οι αντιβαλλιστικές  μονάδες του Ισραήλ, των ΗΠΑ και της Βρετανίας δεν μπόρεσαν να εξουδετερώσουν όλα τα βλήματα που εκτόξευσε το Ιράν, με αποτέλεσμα οι  καταστροφικές επιπτώσεις σε κρίσιμες αστικές ζώνες του Ισραήλ όπως το Τελ Αβίβ και η Χάιφα, που υπάρχουν πολλά θύματα άμαχοι ισραηλινοί πολίτες.

Χρήστος Καπούτσης