Η Ιστορική, Λαογραφική και Αρχαιολογική Εταιρεία Κρήτης (ΙΛΑΕΚ) εκφράζει με συγκίνηση και υπερηφάνεια την πλήρη στήριξή της στην απόφαση-σταθμό για την παγκόσμια αναγνώριση της Μινωικής Κρήτης. Τα έξι σπουδαία μινωικά ανακτορικά κέντρα – Κνωσός, Φαιστός, Μάλια, Ζάκρος, Ζώμινθος και Κυδωνία – εντάχθηκαν επίσημα στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO στις 12 Ιουλίου 2025, σηματοδοτώντας ένα κορυφαίο επίτευγμα για την ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς της Κρήτης.

Η απόφαση της UNESCO αποτελεί παγκόσμια αναγνώριση της οικουμενικής αξίας των συγκεκριμένων αρχαιολογικών χώρων, που αντιπροσωπεύουν τον αρχαιότερο μεγάλο πολιτισμό της Ευρώπης, και επισφραγίζει τις πολύχρονες και επίπονες προσπάθειες που ξεκίνησαν το 2014 με πρωτοβουλία του Υπουργείου Πολιτισμού, σε στενή συνεργασία με την Περιφέρεια Κρήτης.

Ένας άθλος με διεθνές αποτύπωμα

Η ΙΛΑΕΚ χαιρετίζει το αποτέλεσμα ως «άθλο με εξαιρετικό αποτέλεσμα», αποδίδοντας τα εύσημα σε όλους τους συντελεστές του εγχειρήματος. Η αναγνώριση των έξι ανακτορικών κέντρων ως Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς δεν είναι μόνο τιμητική αλλά φέρει και βαρύ θεσμικό και ηθικό φορτίο ευθύνης.

Η σχετική ανακοίνωση της ΙΛΑΕΚ τονίζει ότι «με τη σφραγίδα της UNESCO ξεκινά ο αγώνας των τοπικών κοινωνιών για να διατηρηθούν αλώβητες οι πολιτιστικές αξίες των έξι Μνημείων» – με στόχο να διαφυλαχθεί όχι μόνο η αρχαιολογική τους ακεραιότητα αλλά και οι οικουμενικές αξίες που ενσαρκώνει ο μινωικός πολιτισμός της Εποχής του Χαλκού.

Σειριακή εγγραφή με αναπτυξιακή διάσταση

Η σειριακή εγγραφή των ανακτόρων στον Κατάλογο της UNESCO αποτελεί καινοτόμο προσέγγιση, καθώς περιλαμβάνει έξι διακριτούς αλλά ενταγμένους σε ενιαίο πολιτιστικό πλαίσιο αρχαιολογικούς χώρους, διάσπαρτους σε όλη την Κρήτη. Το γεγονός αυτό ενισχύει το αφήγημα της ισόρροπης ανάπτυξης και ενότητας του μινωικού πολιτισμού, καθώς επισημαίνεται ότι τα ανάκτορα αυτά αποτελούσαν διοικητικά, οικονομικά και θρησκευτικά κέντρα της εποχής τους, τα οποία συνδέονται με κοινά αρχιτεκτονικά και πολιτισμικά χαρακτηριστικά.

Η ΙΛΑΕΚ υπογραμμίζει ότι ανοίγει πλέον ο δρόμος για τη μελλοντική ένταξη και άλλων σημαντικών μινωικών θέσεων στον ίδιο Κατάλογο, όπως των Αρχανών, του Γαλατά Ηρακλείου και του Πετρά Σητείας, οι οποίες διαθέτουν εξίσου υψηλή πολιτιστική αξία και αρχαιολογικό ενδιαφέρον.

Η Κρήτη στον παγκόσμιο πολιτιστικό χάρτη

Με την εγγραφή των έξι μινωικών ανακτόρων στη λίστα της UNESCO, η Κρήτη ενισχύει περαιτέρω τη διεθνή της ταυτότητα ως μνημείο του παγκόσμιου πολιτισμού. Η ΙΛΑΕΚ καλεί το Υπουργείο Πολιτισμού, την Περιφέρεια Κρήτης και τους τοπικούς φορείς να συνεχίσουν δυναμικά τον σχεδιασμό και την προώθηση νέων φακέλων υποψηφιότητας, ώστε και τα υπόλοιπα μινωικά κέντρα να λάβουν την θέση που τους αρμόζει στην παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά.