Απάντηση Υπουργού σε αναφορά του Νότη Μαριά
Σε σχέση με την υπ’αριθ. 1023/15.10.2013 αναφορά του Κοινοβουλευτικού Εκπροσώπου των Ανεξάρτητων Ελλήνων, Τομεάρχη Οικονομικών και Βουλευτή Ηρακλείου Νότη Μαριά που κατατέθηκε στις 7.10.2013, σχετικά με τις τεράστιες ζημιές που έπληξαν τις ελαιοκαλλιέργειες στην Κρήτη στη διάρκεια της τρέχουσας χρονιάς λόγω των θεομηνιών, το αρμόδιο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων απέστειλε την παρακάτω υπ’ αριθ. 71/1.11.2013 απάντηση:
«Σύμφωνα με το άρθρο 5 του Ν. 3877/15.9.2010 (ΦΕΚ 160/τ.Α’ /20.9.2010) «Σύστημα προστασίας και ασφάλισης της αγροτικής δραστηριότητας», στην ασφάλιση του ΕΛΓΑ υπάγονται συγκεκριμένοι φυσικοί κίνδυνοι, οι οποίοι μπορεί να προκαλέσουν άμεσες ζημιές στη φυτική παραγωγή και ειδικότερα: ο παγετός, το χαλάζι, η ανεμοθύελλα, η πλημμύρα, ο καύσωνας και η ηλιακή ακτινοβολία, το χιόνι, οι υπερβολικές ή άκαιρες βροχοπτώσεις, οι κίνδυνοι από τη θάλασσα, καθώς επίσης οι ζημιές από αρκούδα, οι ζημιές από αγριογούρουνα στις περιοχές όπου προστατεύονται από τη συνθήκη RAMSAR και οι ζημιές που προκαλούνται από άγρια κουνέλια στη φυτική παραγωγή της νήσου Λήμνου.
Σε εφαρμογή δε των διατάξεων του παραπάνω Νόμου, εκδόθηκε και η αριθ. 157502/27.7.2011 (ΦΕΚ 1668/τ. Β’) ΚΥΑ «Κανονισμός Ασφάλισης Φυτικής Παραγωγής για τον ΕΛΓΑ.», όπως ισχύει σήμερα.
Ως εκ τούτου, το φαινόμενο της ακαρπίας (κακής καρπόδεσης) που παρατηρείται, κατά την τρέχουσα καλλιεργητική περίοδο, στις ελαιοκαλλιέργειες της νήσου Κρήτης, αποτελεί αίτιο μη ασφαλιστικά καλυπτόμενο.
Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο (Νόμος 3877/2010 και Κανονισμός Ασφάλισης της Φυτικής Παραγωγής από τον ΕΛΓΑ) , η μείωση αυτή της παραγωγής δεν μπορεί να ενταθεί στην ασφαλιστική κάλυψη γιατί:
α) Σύμφωνα με την παρ. 2.ε του άρθρου 2 του Ν. 3877/2010, οποιαδήποτε τροποποίηση, συμπλήρωση, επέκταση των υφιστάμενων καλύψεων του ΕΛΓΑ που προβλέπονται στους Κανονισμούς του, έχει ως προαπαιτούμενο την εκπόνηση μελετών και την εν συνεχεία υποβολή προτάσεων και εισηγήσεων προς τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
β) Η παρ. 4 του άρθρου 5 του Ν. 3877/2010 αναφέρει ότι: «Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, που εκδίδεται ύστερα από σύνταξη αναλογιστικής μελέτης και εισήγηση της Διεύθυνσης Διαχείρισης Κρίσεων και Κινδύνων στον Αγροτικό Τομέα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, καθορίζεται ο χρόνος έναρξης και οι όροι κάλυψης των κινδύνων των παραπάνω παραγράφων που δεν περιλαμβάνονται στους Κανονισμούς Ασφάλισης του ΕΛΓΑ. Με την ίδια απόφαση οι κίνδυνοι αυτοί περιλαμβάνονται στον Κανονισμό Ασφάλισης και καθορίζεται το ύψος της δαπάνης και ο τρόπος κάλυψης της».
Ωστόσο, οι ζημιές από ακαρπία (κακή καρπόδεση) δύναται να ενταχθούν σε Πρόγραμμα Κρατικών Οικονομικών Ενισχύσεων (ΚΟΕ). Σύμφωνα με τον Κανονισμό Κρατικών Ενισχύσεων (258379/9.04. 2008-Φ ΕΚ 646/ 11.04.2008) και τις Κοινοτικές Κατευθυντήριες Γραμμές για τις κρατικές ενισχύσεις στον τομέα της γεωργίας και δασοκομίας 2007-2013 (2006/C 319/ΕΚ), προκειμένου οι εν λόγω ζημιές να ενταχθούν σε πρόγραμμα ΚΟΕ και οι παραγωγοί να τύχουν ενίσχυσης για την αντιστάθμιση της απώλειας παραγωγής, θα πρέπει:
α) Η παραγωγή του έτους ζημιάς να έχει ζημιωθεί κατά είδος προϊόντος (καλλιέργεια] σε επίπεδο Περιφερειακής Ενότητας (ΠΕ), σε ποσοστό 30% και πάνω, σε σχέση με τη μέση απόδοση των προηγούμενων τριών ετών, με βάση τα επίσημα στατιστικά στοιχεία της Χώρας,
β) Να τεκμηριώνεται επιστημονικά από επιτροπή, η οποία ορίζεται από το ΥΠΑΑΤ, ότι η απώλεια της παραγωγής είναι αποτέλεσμα μιας δυσμενούς καιρικής συνθήκης,
Υ) Τα επίσημα μετεωρολογικά στοιχεία να επιβεβαιώνουν το χαρακτηρισμό των καιρικών συνθηκών ως δυσμενών και
δ) Να εγκριθεί η δαπάνη αντιστάθμισης των ζημιών από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους.
Στο πλαίσιο αυτό, ο ΕΛΓΑ παρακολουθεί την εξέλιξη των ελαιοκαλλιεργειών της νήσου Κρήτης, αλλά και άλλων περιοχών της χώρας, μέχρι να διαμορφωθεί η τελική εικόνα νια το μέγεθος των ζημιών.
Παράλληλα, οι Περιφερειακές Επιτροπές των Περιφερειακών Ενοτήτων, συμπεριλαμβανομένου και της νήσου Κρήτης, προέβησαν σε αξιολογήσεις επισημάνσεις των ζημιών, οι οποίες θα συνεχισθούν στις διάφορες περιοχές της Χώρας όπου συγκεντρώνονται οι ελαιοκαλλιέργειες (μέχρι και την ολοκλήρωση της συγκομιδής). Η όλη διαδικασία βρίσκεται σε εξέλιξη.
Όσον αφορά στο χρόνο υποβολής των Προγραμμάτων ΚΟΕ στην Ε. Επιτροπή, σημειώνεται ότι, με βάση τις προβλεπόμενες διαδικασίες, τα ετήσια Προγράμματα Κρατικών Οικονομικών Ενισχύσεων για το σύνολο της χώρας και για όλες τις καλλιέργειες, υποβάλλονται στις αρχές του επόμενου έτους, καθώς ο σχετικός φάκελος που συνοδεύει το αίτημα πρέπει να είναι πλήρως τεκμηριωμένος με όλα τα στοιχεία του έτους ζημιάς, όπως ακριβώς ορίζεται στους ενωσιακούς Κανονισμούς. Η δε διαδικασία συμπλήρωσης του φακέλου δεν δύναται να ολοκληρωθεί πριν από τη συγκομιδή του προϊόντος. Σε αντίθετη περίπτωση, εάν ο φάκελος υποβληθεί νωρίτερα και, κατά την επεξεργασία των στοιχείων από την Ε. Επιτροπή, θεωρηθεί ελλιπής, υπάρχει κίνδυνος απόρριψης του αιτήματος για έγκριση του προγράμματος.