Με την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς, το θέμα των απουσιών στα σχολεία επανέρχεται δυναμικά στο προσκήνιο, προκαλώντας συζητήσεις σε μαθητές, γονείς και εκπαιδευτικούς.

Ο αριθμός των απουσιών που δικαιούται ένας μαθητής χωρίς να κινδυνεύει να χάσει την τάξη του αποτελεί κρίσιμο ζήτημα για τη σχολική πρόοδο και την ομαλή λειτουργία των σχολείων.

Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, οι μαθητές μπορούν να απουσιάσουν μέχρι το 10% των συνολικών ωρών κάθε μαθήματος. Για ένα μάθημα με 150 ώρες ετησίως, αυτό σημαίνει ότι οι μαθητές έχουν δικαίωμα για περίπου 15 απουσίες χωρίς να υπάρξουν συνέπειες. Αν όμως ξεπεράσουν αυτό το όριο, τότε μπαίνουν σε κίνδυνο οι τελικές τους εξετάσεις, ενώ σε ακραίες περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί να επαναλάβουν την τάξη.

Η εφαρμογή του κανόνα δεν είναι πάντα απλή. Πολλοί εκπαιδευτικοί σημειώνουν ότι η καταμέτρηση των απουσιών είναι συχνά πολύπλοκη, ιδιαίτερα σε σχολεία με μεγάλο αριθμό μαθητών ή σε περιπτώσεις όπου απουσίες δικαιολογούνται με ιατρικά πιστοποιητικά ή άλλες βεβαιώσεις. Οι διευθυντές των σχολείων έχουν την ευθύνη να παρακολουθούν στενά τις απουσίες και να ενημερώνουν έγκαιρα τους γονείς, προκειμένου να αποφευχθούν δυσάρεστες εκπλήξεις στο τέλος της χρονιάς.

Οι γονείς από την πλευρά τους εκφράζουν ανησυχία για το ενδεχόμενο να «μείνουν» τα παιδιά τους στην ίδια τάξη εξαιτίας απουσιών, ιδιαίτερα όταν αυτές οφείλονται σε ασθένεια ή έκτακτες οικογενειακές συνθήκες. Πολλοί ζητούν μεγαλύτερη ευελιξία και εξαίρεση περιπτώσεων που κρίνονται σοβαρές, τονίζοντας ότι η τυποποίηση του κανόνα δεν μπορεί να καλύψει κάθε προσωπική κατάσταση.

Οι ειδικοί εκπαιδευτικοί τονίζουν ότι το όριο απουσιών δεν έχει καθαρά τιμωρητικό χαρακτήρα, αλλά αποτελεί εργαλείο για τη διασφάλιση της ποιότητας της εκπαίδευσης. Η συχνή απουσία μαθητών από τα μαθήματα οδηγεί σε ελλιπή κατάρτιση, καθυστέρηση στην ύλη και δυσκολία στην προετοιμασία για τις εξετάσεις. Αντίστοιχα, η συστηματική απουσία των καθηγητών επηρεάζει τη συνοχή της διδακτικής διαδικασίας και μπορεί να μειώσει την αποτελεσματικότητα της διδασκαλίας.

Σημαντικό ρόλο παίζει και η επικοινωνία μεταξύ σχολείου και οικογένειας. Σύμφωνα με τους εκπαιδευτικούς, η έγκαιρη ενημέρωση των γονέων για τις απουσίες των μαθητών βοηθά στην πρόληψη προβλημάτων. Παράλληλα, οι μαθητές ενθαρρύνονται να παρακολουθούν τις δικές τους απουσίες και να αναλαμβάνουν ευθύνη για την επίτευξη των στόχων τους.

Σε περιπτώσεις υπέρβασης του ορίου, οι διευθυντές των σχολείων εφαρμόζουν διαδικασίες που ποικίλλουν ανάλογα με τη σοβαρότητα και τις αιτίες των απουσιών. Σε πολλές περιπτώσεις δίνεται η δυνατότητα αναπλήρωσης διδακτικών ωρών, ενώ σε ακραίες περιπτώσεις οι μαθητές μπορεί να μην συμμετέχουν στις τελικές εξετάσεις και να χρειαστεί να επαναλάβουν την τάξη.

Τι ώρα θα σχολάνε οι μαθητές τη νέα χρονιά

Λίγες ημέρες απομένουν μέχρι την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς και την επιστροφή των μαθητών στα θρανία μετά τις καλοκαιρινές διακοπές.

Το πρώτο κουδούνι θα χτυπήσει φέτος στις 11 Σεπτεμβρίου για όλα τα σχολεία της χώρας. Στην πλειονότητά τους, οι σχολικές μονάδες δεν θα παρουσιάσουν σημαντικές αλλαγές, με εξαίρεση το ωράριο αποχώρησης των μαθητών Δημοτικού που παρακολουθούν το αναβαθμισμένο πρόγραμμα Ολοήμερου Σχολείου.

Σύμφωνα με το νέο ΦΕΚ, για το σχολικό έτος 2025-26, το ωράριο αποχώρησης των μαθητών που παρακολουθούν το Ολοήμερο διαφοροποιείται ως εξής:

• οι μαθητές μπορούν να αποχωρούν στις 14:55, με το πέρας της 1ης διδακτικής ώρας της 2ης ζώνης,
• στις 15:50, με το πέρας της 2ης διδακτικής ώρας της 2ης ζώνης,
• ή στις 17:30, με τη λήξη ολόκληρου του προγράμματος.

Η νέα ρύθμιση παρέχει μεγαλύτερη ευελιξία στους γονείς και τους μαθητές, επιτρέποντας την αποχώρηση σε διαφορετικά χρονικά διαστήματα ανάλογα με τις ανάγκες τους, ενώ διατηρεί τον βασικό στόχο του αναβαθμισμένου Ολοήμερου Σχολείου: την ποιοτική και ασφαλή παραμονή των παιδιών στο σχολικό περιβάλλον μετά τη λήξη του βασικού ωραρίου.

Με το χτύπημα του κουδουνιού στις 11 Σεπτεμβρίου, μαθητές και εκπαιδευτικοί επιστρέφουν στα θρανία, σηματοδοτώντας την αρχή μιας νέας σχολικής περιόδου γεμάτης μάθηση και δραστηριότητες.

Νέο μάθημα στα Δημοτικά

Μια νέα, πράσινη εκπαιδευτική καινοτομία έρχεται από τον Δεκέμβριο σε 4.384 Νηπιαγωγεία και Δημοτικά Σχολεία της χώρας. Πρόκειται για τη δράση «Λαχανόκηποι στα Σχολεία: με κριτική σκέψη και όραμα, συνεργαζόμαστε, χαιρόμαστε, δημιουργούμε», η οποία κάνει επίσημη έναρξη στις 20 Δεκεμβρίου 2025 και θα διαρκέσει έως τις 30 Νοεμβρίου 2026.

Το πρόγραμμα, που σχεδιάστηκε από το Υπουργείο Παιδείας, στοχεύει να εισαγάγει τους μικρούς μαθητές στη βιωματική μάθηση μέσα από την ενασχόληση με την καλλιέργεια λαχανικών και βοτάνων, με έμφαση στη βιωσιμότητα, την οικολογική ευαισθητοποίηση και τη συνεργατική εκπαίδευση.

Τι περιλαμβάνει το πρόγραμμα

Η εκπαιδευτική δράση περιλαμβάνει:

• Δημιουργία σχολικών λαχανόκηπων με χώμα, παρτέρια, θερμοκήπια, εργαλεία, ποτιστήρια και σπόρους.
• Καλλιέργεια λαχανικών και αρωματικών φυτών με οικολογικές και βιολογικές μεθόδους.
• Καθημερινή φροντίδα των φυτών από τους ίδιους τους μαθητές και μαθήτριες.
• Ανάπτυξη δεξιοτήτων συνεργασίας, ομαδικότητας, οικολογικής συνείδησης και περιβαλλοντικής υπευθυνότητας.

Το πρόγραμμα δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην κριτική και δημιουργική σκέψη, στην κατανόηση των περιβαλλοντικών προκλήσεων και στην ενεργό συμβολή στην επίτευξη των 17 Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ.

Η φύση ως εργαλείο μάθησης

Όπως επισημαίνει το Υπουργείο Παιδείας, οι σχολικοί λαχανόκηποι ενισχύουν τη σύνδεση των παιδιών με τη φύση και την καθημερινή ζωή, ενώ προσφέρουν μια μοναδική ευκαιρία για βιωματική μάθηση γύρω από τη διατροφή, την οικολογική γεωργία και τη σημασία της αειφορίας.

Μέσα από την παρακολούθηση της ανάπτυξης των φυτών, οι μαθητές αντιλαμβάνονται την αξία της φροντίδας, της υπομονής και της υπευθυνότητας, καλλιεργώντας ταυτόχρονα περιβαλλοντική και κοινωνική συνείδηση.