6. ANAΓΝΩΣΤΑΚΗΣ ΑΝΔΡΕΑΣ – Οφθαλμίατρος
Η πέτρινη προτομή του διαπρεπούς γιατρού υπάρχει σε χώρο ανατολικά της κεντρικής εισόδου της Αγοράς τω Χανιών.
H μνήμη του διαπρεπή και πρωτοπόρου, για την εποχή του γιατρού, αξίζει καλύτερης τύχης από την καταφρόνια και την εγκατάλειψη του Δήμου, που συντελείτε σήμερα. Την αφιέρωση της προτομής πραγματοποίησε τιμώντας τον τόπο καταγωγής του Ανδ. Αναγνωστάκη, ο Όμιλος Μελετητών Ιστορίας της Ελληνικής Οφθαλμολογίας και οι Έλληνες Οφθαλμίατροι το 1981.
Ποιος όμως ο Αναγνωστάκης.
Ο Αναγνωστάκης Ανδρέας γεννήθηκε το 1826 στα Χανιά από γονείς Σφακιανούς. Σπούδασε ιατρική στην Αθήνα το Βερολίνο, στην Βιέννη και στο Λονδίνο. Στην οφθαλμολογία ειδικεύτηκε στο Παρίσι και στο Λονδίνο. Δίδαξε ως πρώτος καθηγητής στην νεοϊδρυθείσα έδρα της Οφθαλμολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών από το 1854 και την διατήρησε μέχρι τον θάνατό του. Ο διαπρεπής γιατρός είναι ο θεμελιωτής της Οφθαλμολογίας στο νεοσύστατο Ελληνικό κράτος και πρωτοποριακός στην εκπαίδευση των φοιτητών. Έγραψε πολλές εργασίες και συγγράμματα με ιδιαίτερη αναφορά στο 7τομο έργο του « η ιστορία της Οφθαλμολογίας», που έτυχαν και διεθνούς αναγνώρισης.
Ο Ανδ. Αναγνωστάκης, αναγνωρίστηκε επίσημα, από τους διεθνούς κύρους συναδέλφους της εποχής του, όπου μάλιστα σε αρκετούς τομείς της ειδικότητας του, πρωτοπόρησε. Ο διεθνούς κύρους οφθαλμίατρος Hirschberg στο επίτομο έργο του αναφερόμενος στην προσωπικότητα του Ανδ. Αναγνωστάκη τον χαρακτηρίζει, ως «ο σοφός Έλλην Αναγνωστάκης εις την Οφθαλμολογίαν και την εν γένει ιατρικήν».
Προέδρευσε στο Α΄ και Β΄ Πανελλήνιο Ιατρικό Συνεδρίου 1882 και 1885 βαντίστοιχα. Υπήρξε διευθυντής της «Ιατρικής Εφημερίδας» και συντάκτης του περιοδικού «Ασκληπιός». Πρωτοπόρησε στην εγχειρητική μέθοδος θεραπείας του Εντροττίου, που είναι γνωστή παγκοσμίως ως «εγχείρηση Αναγνωστάκη» και απλοποίησε χρηστικά το Οφθαλμοσκόπιο, που αναβάθμισε την διαγνωστική μέθοδο. Πέθανε από αιφνίδιο θάνατο το1885.
Η προτομή του πρωτοποριακού και διεθνούς φήμης οφθαλμίατρου κοσμεί την πόλη μας και τιμά επάξια την μνήμη του. Ο Δήμαρχος όμως και οι Δήμ. Άρχοντες, αφήνουν την προτομή στην τύχη της (!). Το γιατί;
1ον Οι ημερομηνίες του σκαλιστού έτους γεννήσεως στην βάση της προτομής, παρουσιάζουν τον μεγάλο γιατρό ως έχοντα ηλικία ενός έτους δηλαδή (1896-1897).
2ον Βρίσκεται μονίμως υπό την σκιάν τέντας, υπαίθριου καφενείου η οποία ως γνωστό νοικιάζεται από τον Δήμο.
3ον O χώρος μπροστά και γύρω από την προτομή νοικιάζεται περιστασιακά από τον Δήμο, σε παιδικό λούνα πάρκ κατά τις γιορτές. Και από τις δύο ενοικιάσεις που αποσκοπούν στα έσοδα του Δήμου ο Δήμος μπορεί να έχει κάποια οφέλη, όμως πραγματοποιείται με την ενοχή του, μια μεγάλη προσβολή για τον διαπρεπή απεικονιζόμενο. Η ντροπή βέβαια είναι μεγαλύτερη, όταν αναλογιστεί κάποιος, ότι ο Δήμαρχος τω Χανιώ σήμερα, κάποτε ήταν γιατρός και μάλιστα με κοινωνική προσφορά, όταν ασκούσε το επάγγελμα ως αγροτικός, στον τόπο του. Μαζί με τον Δήμαρχο όμως ευθύνονται και οι γιατροί που απαρτίζουν, τόσο την συμπολίτευση όσο και την αντιπολίτευση του Δημοτικού Συμβουλίου, οι οποίοι θα έπρεπε να δείξουν περισσότερη ευαισθησία για την ντροπή αυτή. Τέλος των ευθυνών του δεν απαλλάσσεται και ο Ιατρικός Σύλλογος τω Χανιώ, ο οποίος θα έπρεπε αμέσως να αποκαταστήσει την (παραποιηθείσα πιθανώς) ημερομηνία γέννησης του απεικονιζόμενου και να προστατεύει την προτομή από την συνεχιζόμενη προσβολή, που συντελείται μπροστά στα μάτια χιλιάδων επισκεπτών της πόλης, σε βάρος του μνημονευόμενου γιατρού.
Ευτ. Κορκίδης