Του Μανόλη Δρεττάκη
Η δημοσιονομική πειθαρχία, η λιτότητα και ακόμη περισσότερο τα Μνημόνια έχουν τις γνωστές αρνητικές κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις. Εκείνο που δεν ήταν πολύ γνωστό (βλέπε ΣΗΜΕΙΩΣΗ στο τέλος του άρθρου) είναι ότι οι πολιτικές αυτές έχουν αρνητικές επιπτώσεις και στο δημογραφικό πρόβλημα και κυρίως στις γεννήσεις στα κράτη στα οποία εφαρμόζονται. Οι επιπτώσεις, όμως, αυτές έχουν πιο μακροχρόνιες και σοβαρότερες συνέπειες (γήρανση και μείωση του δυναμισμού του πληθυσμού, αύξηση των δαπανών για συντάξεις και περίθαλψη κ.λπ.).
Όπως σε όλα τα προβλήματα, έτσι και στις γεννήσεις και στη γεννητικότητα (γεννήσεις ανά 1.000 κατοίκους), υπάρχουν μεγάλες διαφορές ανάμεσα στα κράτη-μέλη της Ε.Ε. Η επέλευση της οικονομικής κρίσης το 2008 αύξησε τις διαφορές αυτές.
Στο άρθρο αυτό θα εξετάσουμε τις μεταβολές που σημειώθηκαν στις γεννήσεις και στη γεννητικότητα στα 12 κράτη-παλαιά μέλη της Ευρωζώνης το 2011 (το τελευταίο έτος για το οποίο υπάρχουν δημοσιευμένα στοιχεία) σε σχέση με το 2008, χρησιμοποιώντας τα σχετικά στοιχεία από τη βάση της Στατιστικής Υπηρεσίας της Ε.Ε., της Eurostat.
Στις 12 πρώτες γραμμές της 1ης στήλης του Πίνακα που ακολουθεί δίνονται οι γεννήσεις το 2008 στα 12 κράτη-παλαιά μέλη της Ευρωζώνης, στη 13η γραμμή στο σύνολο των γεννήσεων στα βόρεια κράτη (Βέλγιο, Γερμανία, Γαλλία, Λουξεμβούργο, Ολλανδία, Αυστρία και Φινλανδία), στη 14η γραμμή στα νότια κράτη (Ελλάδα, Ισπανία, Ιταλία, Πορτογαλία και Ιρλανδία λόγω Μνημονίου) και στην τελευταία γραμμή των 12 κρατών-παλαιών μελών της Ευρωζώνης ως συνόλου (Ε.Ε.12). Στη 2η στήλη δίνονται τα αντίστοιχα στοιχεία το 2011 και στην 3η η ποσοστιαία μεταβολή τους. Στις τρεις επόμενες στήλες δίνονται τα στοιχεία για τις γεννήσεις ανά 1.000 κατοίκους και η ποσοστιαία μεταβολή τους.
Από τον Πίνακα αυτό φαίνεται ότι το 2011 σε σχέση με το 2008:
* Οι γεννήσεις μειώθηκαν σε 8 και αυξήθηκαν οριακά σε 4 κράτη (Βέλγιο, Λουξεμβούργο, Φινλανδία και Αυστρία, όλα βόρεια κράτη). Οι μεγαλύτερες μειώσεις σημειώθηκαν, κατά σειρά, στην Ελλάδα, την Ισπανία, την Πορτογαλία και την Ιταλία (όλα νότια κράτη) και η μικρότερη στη Γαλλία.
* Οι γεννήσεις ανά 1.000 κατοίκους μειώθηκαν σε όλα τα κράτη. Οι μεγαλύτερες μειώσεις σημειώθηκαν, κατά σειρά, στην Ισπανία, την Ελλάδα, την Πορτογαλία και την Ιταλία (δηλαδή τα ίδια κράτη με τη μείωση των γεννήσεων, αλλά με εναλλαγή στην πρώτη και δεύτερη θέση της Ελλάδας και της Ισπανίας) και η μικρότερη στην Αυστρία.
* Η μείωση των γεννήσεων και των γεννήσεων ανά 1.000 κατοίκους στα νότια κράτη-μέλη της Ευρωζώνης ήταν πολλαπλάσια σε σχέση με εκείνη στα βόρεια.
Από μια ανάλυση που κάναμε, διαπιστώσαμε ότι υπάρχει στενή σχέση ανάμεσα στη μεταβολή του ΑΕΠ και στη μεταβολή των γεννήσεων, με πιο κραυγαλέα τη μείωση του ΑΕΠ και τη μείωση των γεννήσεων στη χώρα μας. Το γεγονός αυτό δείχνει ότι η πολιτική λιτότητας την οποία η Γερμανία έχει επιβάλει στα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης και ιδιαίτερα στα νότια, εκτός από την αύξηση της ανεργίας, τη φτωχοποίηση μεγάλου ποσοστού των πληθυσμού, τη μετανάστευση προσοντούχων νέων κ.λπ., προκαλεί και μείωση των γεννήσεων με τις συνέπειες που αναφέρθηκαν στην αρχή του άρθρου αυτού. Αυτός είναι ένας επιπλέον λόγος για τον οποίο η πολιτική αυτή θα πρέπει να εγκαταλειφθεί.
Σε ό,τι αφορά τη χώρα μας, η μείωση των γεννήσεων θα πρέπει να αντιμετωπιστεί με την εφαρμογή, έστω και μετά από 20 χρόνια, των μέτρων που περιλαμβάνονται στο ομόφωνο πόρισμα της Βουλής για την αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος του 1993 (!).
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Κατά σύμπτωση, ενώ είχα τελειώσει το άρθρο αυτό, είδα στο Διαδίκτυο τα αποτελέσματα μιας έρευνας που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Demographic Research για την επίδραση της ανεργίας (δηλαδή της σοβαρότερης συνέπειας της εφαρμοζόμενης πολιτικής στην Ευρωζώνη) στη γονιμότητα (δηλαδή τον αριθμό παιδιών ανά γυναίκα γόνιμης ηλικίας) σε 28 κράτη-μέλη του ΟΟΣΑ. Το άρθρο αυτό σχολιάστηκε από τη διακεκριμένη δημογράφο Χ. Συμεωνίδου στην «Αυγή» συνοπτικά στο φύλλο της 14ης 7.13 και εκτεταμένα στο φύλλο της 21ης 7.13.
* Ο Μανόλης Γ. Δρεττάκης είναι τέως αντιπρόεδρος της Βουλής, υπουργός και καθηγητής της ΑΣΟΕΕ
Πηγή: avgi.gr