Ήθελα να δώσω στον εαυτό μου λίγο χρόνο πριν αρχίσω να γράφω για την επιλογή Παυλόπουλου για Πρόεδρο της Δημοκρατίας.
Αρχικά να πω ότι, ναι, κι εγώ θα προτιμούσα μία άλλη επιλογή. Εφόσον έπρεπε να επιλεγεί κάποιος από τον χώρο της δεξιάς, ας ήταν ένας άνθρωπος των τεχνών, άφθαρτος πολιτικά. Αυτό σκέφτηκα όταν άκουσα το όνομα Παυλόπουλου. Όμως, μία τέτοια επιλογή δεν έγινε. Και δε νομίζω ότι ο λόγος που δεν έγινε ήταν η μη ύπαρξη τέτοιων προσωπικοτήτων ή η άρνησή τους να αποδεχτούν την πρόταση για ΠτΔ. Οι λόγοι ήταν πολιτικοί.
Σε ένα πρώτο επίπεδο, στο πιο εμφανές, η επιλογή του Προκόπη Παυλόπουλου, ενός πολιτικού χαμηλών τόνων και της συνεννόησης, διασφαλίζει ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, θα έχει δευτερεύοντα ρόλο στο πολιτικό σκηνικό της χώρας.
Αν στη θέση του Προέδρου της Δημοκρατίας ήταν ένας Γαβράς, πόσο μάλλον ο Γλέζος, δε θα δεχόταν επουδενί να έχουν ένα παθητικό ρόλο, θα έπρεπε να έχουν αρμοδιότητες, και σε οποιαδήποτε περίπτωση ο λόγος τους θα είχε εξαιρετική βαρύτητα, θα επηρέαζε τις εξελίξεις.
Σε ένα δεύτερο επίπεδο, ο Προκόπης Παυλόπουλος είναι ένας άνθρωπος εξαιρετικά κοντά στο Καραμανλικό περιβάλλον. Δεν είναι τυχαίο ότι στην πρώτη συνάντησή του με τον Αλέξη Τσίπρα μετά την ανακοίνωση της υποψηφιότητάς του έκανε αναφορά στο όνομα του ιδρυτή της Νέας Δημοκρατίας και στο όραμά που είχε για την Ευρώπη. Μία Ευρώπη διαφορετική από τη σημερινή.
Πιο συγκεκριμένα, είπε:
«Η Ευρώπη εδώ και καιρό έχει χάσει μεγάλο μέρος από τις αρχές και τις αξίες πάνω στις οποίες θεμελιώθηκε. Πάνω στις οποίες οι ιδρυτές της και κυρίως ο άνθρωπος που σημάδεψε την ευρωπαϊκή προοπτική της Ελλάδας ο Κωνσταντίνος Καραμανλής ονειρεύτηκαν την Ευρώπη. Φαίνεται ότι ο τελευταίος επιζών από τους μεγάλους ηγέτες, ο Χέλμουτ Σμιτ, όταν αναγορεύτηκε επίτιμος διδάκτορας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών είπε συγκλονιστικά πράγματα για τη χαμένη αξιοπρέπεια της Ευρώπης».
Αυτή η δήλωση, μπορεί να μη λέει πολλά για κάποιους αλλά υπό τις παρούσες συνθήκες έχει ουσία.
Και αυτό γιατί, με τη διαπραγμάτευση να βρίσκεται σε εξέλιξε και να αναμένεται να σκληρύνει ακόμα παραπάνω και με το στρατόπεδο Σαμαρά να ετοιμάζει αντεπίθεση σε συμπαράταξη με το Ποτάμι και το ΠΑΣΟΚ, εις το όνομα της διάσωσης της ευρωπαϊκής πορείας της χώρας, ο ΣΥΡΙΖΑ πετυχαίνει να καταρρίψει το πιο ισχυρό επιχείρημα των αντιπάλων του, εντός της χώρας και εκτός. “Εμείς, δεν είμαστε ενάντια στην Ευρώπη. Εμείς, είμαστε ενάντια στην Ευρώπη αυτή που έχει προδώσει τις αξίες του ιδρυτή και του δικού σας κόμματος”.
Αυτό είναι το μήνυμα της επιλογής Παυλόπουλου και απευθύνεται και προς τη ΝΔ και προς την Ευρώπη.
Κι άραγε, ποια στάση θα τηρήσει η Νέα Δημοκρατία όταν ο Καραμανλικός Παυλόπουλος θα μιλά για την χαμένη αξιοπρέπεια της Ευρώπης και την ανάγκη επιστροφής στις ιδρυτικές αρχές της;
Στην ηγετική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ γνωρίζουν ότι για να πετύχουν οι διαπραγματεύσεις δεν αρκεί να μείνουν αμετακίνητοι στις θέσεις τους, πρέπει να γίνει ένας αγώνας σε πολλά μέτωπα.
Χρειάζεται ο λαός να βρίσκεται στους δρόμους αλλά χρειάζονται και συμμαχίες. Και χρειάζεται και ένα μίνιμουμ συναίνεσης των πολιτικών δυνάμεων υπέρ της διαπραγμάτευσης όπως πραγματοποιείται. Μία συναίνεση για την διεκδίκηση και την αλλαγή, και όχι για την υποταγή.
Με την ανακοίνωσή του το ΕΛΚ στήριζε την προηγούμενη κυβέρνηση Σαμαρά, όμως στην ουσία στήριξε τις πολιτικές λιτότητας της Μέρκελ και έκανε ταυτόχρονα επίθεση στην κυβέρνηση Τσίπρα και στις διεκδικήσεις που προβάλλει. Ως εκ τούτου, οι πολλές αντιδράσεις που εκφράστηκαν εντός της ΝΔ μετά την κακή ανακοίνωση του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος δεν ήταν τυχαίες.
Το ευκταίο σενάριο θα ήταν να υπάρξει μία αλλαγή ηγεσίας στη Νέα Δημοκρατία η οποία θα εξέφραζε ταυτόχρονα και μία μετατόπιση του πολιτικού της άξονα μακριά από τις πολιτικές λιτότητες και την περίοδο της διακυβέρνησης Σαμαρά. Μία απόρριψη αυτών των πολιτικών, εις το όνομα της Ευρώπης, όπως εκφράστηκε και από τον Προκόπη Παυλόπουλο.
Από εκεί και πέρα, η επιλογή Προκόπη Παυλόπουλου έχει και άλλο ένα στοιχείο. Ο συγκεκριμένος πολιτικός ως νομικός θεωρείται εξαιρετικός γνώστης των ζητημάτων που σχετίζονται με τις γερμανικές αποζημιώσεις. Αρθρογραφεί εδώ και χρόνια για αυτό το θέμα και προβάλλει ξεκάθαρη θέση διεκδίκησής. Είναι λοιπόν και ένα μήνυμα προς την κυβέρνηση της Γερμανίας ότι το θέμα των αποζημιώσεων θα είναι στο επίκεντρο για όσο διάστημα θα κυβερνούν ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ.
Όλα αυτά, βεβαίως, δε σηματοδοτούν καμία επανάσταση. Είναι προσπάθειες διαμόρφωσης συνθηκών ηγεμονίας στα πλαίσια μίας αστικής διακυβέρνησης σε ένα πολιτικό σκηνικό που αλλάζει ριζικά. Αυτή η ριζική αλλαγή του αστικού πολιτικού σκηνικού έχει ως κυρίαρχο εκφραστή του τον ΣΥΡΙΖΑ.
Ο Προκόπης Παυλόπουλος, δεν είναι το καινούργιο. Είναι τμήμα ενός παλιού πολιτικού συστήματος. Στο ΣΥΡΙΖΑ ελπίζουν πως μπορεί να αποτελέσει συνδετικό κρίκο με το καινούργιο που θέλουν να πετύχουν.
Κάποιοι λένε ότι η Αριστερά οφείλει να προασπίζεται τις ουτοπίες και να μην υποτάσσεται στην τέχνη του εφικτού, αλλιώς κινδυνεύει με ενσωμάτωση και εν τέλει υποταγή. Ο ΣΥΡΙΖΑ προσπαθεί να διαμορφώσει τις συνθήκες για μία ρεαλιστική ουτοπία ή μία ουτοπία του εφικτού.
Προσπαθεί να συνταιριάξει φαινομενικά τουλάχιστον αταίριαστα πράγματα. Προσπαθεί να αλλάξει την Ελλάδα, να αλλάξει την Ευρώπη, αλλά μέσα από το σύστημα. Προσπαθεί να συνταιριάξει την επιθυμία του εκλογικού σώματος για ρήξη και σκληρή διαπραγμάτευση δίχως όμως να τεθεί σε κίνδυνο η ευρωπαϊκή πορεία της χώρας με ένα γενικότερο σχέδιο για τη ριζική μεταμόρφωση της Ελλάδας. Αν αυτό είναι εφικτό, ή αν είναι ένα πείραμα που θα αποτύχει λόγω των πολλών αντιθέσεων και τη εν γένει λειτουργίας του συστήματος και των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της σημερινής συγκυρίας, μένει να φανεί.
Το βέβαιο είναι, ότι εφόσον αποτύχει, κάθε αυταπάτη θα φανερωθεί ως είναι και θα έχει καταρρεύσει. Ή, εφόσον πετύχει, η Ελλάδα θα αλλάξει, η Ευρώπη αν όχι από τη μία στιγμή στην άλλη, θα αλλάξει όμως πορεία. Θα γίνει πιο δημοκρατική, θα μπουν τέλος στις πολιτικές λιτότητας. Σε οποιαδήποτε περίπτωση, μετά από αυτή την αναπόφευκτη και αναγκαία πορεία, όλα θα είναι απόλυτα ξεκάθαρα. Και όλα τα πέπλα θα έχουν πέσει.
