Μετά από εβδομάδες έντονων διαπραγματεύσεων μεταξύ των κορυφαίων αξιωματούχων τους για το εμπόριο, η ΕΕ και οι ΗΠΑ κατέληξαν τελικά σε συμφωνία – την παραμονή του τελευταίου γύρου δασμολογικών συνομιλιών της Αμερικής με την Κίνα.
Χρειάστηκε οι ηγέτες από την Ουάσινγκτον και τις Βρυξέλλες να καθίσουν πρόσωπο με πρόσωπο για να καταλήξουν στη συμφωνία της Κυριακής
«Καταλήξαμε σε συμφωνία», ανακοίνωσε ο Τραμπ, χαρακτηρίζοντάς την «τη μεγαλύτερη» που έχει επιτευχθεί ποτέ σε θέματα εμπορίου και διακρίνοντας σε αυτήν μια υπόσχεση «ενότητας και φιλίας».
Η φον ντερ Λάιεν χαιρέτισε μια «καλή συμφωνία» που θα φέρει «σταθερότητα» για τις επιχειρήσεις και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού.
Ο Τραμπ περιέγραψε σε αδρές γραμμές τη συμφωνία: δασμοί ύψους 15% στα εισαγόμενα ευρωπαϊκά προϊόντα, συμπεριλαμβανομένων και των αυτοκινήτων, η ΕΕ δεσμεύεται να αγοράσει ενεργειακά προϊόντα ύψους 750 δισ. δολαρίων και να κάνει πρόσθετες επενδύσεις ύψους 600 δισ. στις ΗΠΑ.
Με αυτή τη συμφωνία οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρωπαϊκή Ένωση απέφυγαν έναν καταστροφικό, ολοκληρωτικό εμπορικό πόλεμο μεταξύ συμμάχων που απειλούσε να αυξήσει τις τιμές σε μεγάλο αριθμό αγαθών και να επιβραδύνει δύο από τις μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου. Το πλαίσιο έφερε μια αίσθηση ανακούφισης και για τις δύο πλευρές – αλλά λίγοι είναι αυτοί που επευφημούν την ίδια τη συμφωνία, όπως αναφέρει το CNN.
Νίκη ή ήττα για την ΕΕ;
Τόσο ο Πρόεδρος Τραμπ όσο και η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν μπορούν να το παρουσιάσουν αυτό ως κάτι σαν νίκη. Παρ ‘όλα αυτά, οι λεπτομέρειες παραμένουν ασαφείς.
Η συμφωνία, η οποία ορίζει δασμό 15% στα περισσότερα ευρωπαϊκά αγαθά που εισέρχονται στις Ηνωμένες Πολιτείες, είναι υψηλότερη από τον δασμό 10% που επέβαλε ο Τραμπ στις 2 Απριλίου και σημαντικά υψηλότερη από τον μέσο όρο του περίπου 1,2% πριν από την προεδρία του Τραμπ. Αλλά είναι σημαντικά μικρότερη από τους τεράστιους αριθμούς με τους οποίους απειλούσε ο Τραμπ εάν δεν επιτυγχανόταν συμφωνία.
Η φον ντερ Λάιεν, σχολιάζοντας τη συμφωνία, είπε ότι οι δασμοί ύψους 15% θα ισχύουν για τις περισσότερες ευρωπαϊκές εξαγωγές, συμπεριλαμβανομένων των αυτοκινήτων, των ημιαγωγών και των φαρμάκων. Ειδικά για την αυτοκινητοβιομηχανία, είπε ότι οι δασμοί 15% ήταν «το καλύτερο που μπορούσαμε να πετύχουμε.
Οι δύο πλευρές συμφώνησαν σε μηδενικούς δασμούς εκατέρωθεν για ορισμένα είδη, όπως αεροσκάφη και ανταλλακτικά αεροσκαφών, κάποια αγροτικά και κάποια χημικά προϊόντα. Πρόσθεσε ότι η Ευρώπη θα αγοράσει μεγάλες ποσότητες υγροποιημένου φυσικού αερίου από τις ΗΠΑ. «Έχουμε ακόμη πάρα πολύ ρωσικό LNG και επομένως είναι καλοδεχούμενο να αγοράσουμε περισσότερο προσιτό LND από τις Ηνωμένες Πολιτείες», σχολίασε.
Μέχρι στιγμής δεν υπάρχει κάποια απόφαση για τον τομέα των αλκοολούχων ποτών και του κρασιού, σύμφωνα με τη φον ντερ Λάιεν. Περισσότερες διευκρινίσεις και λεπτομέρειες για το πλαίσιο της συμφωνίας θα ανακοινωθούν εντός των επόμενων εβδομάδων.
«Η σημερινή συμφωνία φέρνει βεβαιότητα σε αβέβαιους καιρούς, φέρνει σταθερότητα και προβλεψιμότητα», είπε στους δημοσιογράφους πριν αναχωρήσει από τη Σκωτία.
Η Ευρώπη θα αυξήσει τις επενδύσεις της στις Ηνωμένες Πολιτείες κατά 600 δισεκατομμύρια δολάρια και θα δεσμευτεί να αγοράσει αμερικανικά ενεργειακά προϊόντα αξίας 750 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Η συμφωνία, οι λεπτομέρειες της οποίας δεν είναι ακόμη γνωστές, θα πρέπει να επικυρωθεί από τις χώρες μέλη της ΕΕ. Οι μόνιμοι πρεσβευτές τους, που βρίσκονται στη Γροιλανδία, ενημερώθηκαν το πρωί για τις τελευταίες εξελίξεις και θα συνεδριάσουν για να την επικυρώσουν.
Ικανοποίηση Μερτς για την συμφωνία ΕΕ – ΗΠΑ
Την ικανοποίησή του για την επίτευξη συμφωνίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των ΗΠΑ για το ζήτημα των τελωνειακών δασμών εξέφρασε χθες Κυριακή ο καγκελάριος της Γερμανίας, ο Φρίντριχ Μερτς, τονίζοντας ότι απετράπη η επαπειλούμενη κλιμάκωση της εμπορικής διένεξης, η οποία θα έπληττε σκληρά την γερμανική οικονομία.
«Χαιρετίζω την συμφωνία που επιτεύχθηκε μεταξύ της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και του Ντόναλντ Τραμπ στις διαπραγματεύσεις μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των Ηνωμένων Πολιτειών. Είναι καλό το γεγονός ότι η Ευρώπη και οι ΗΠΑ κατέληξαν σε συμφωνία, αποφεύγοντας έτσι μια περιττή κλιμάκωση στις διατλαντικές εμπορικές σχέσεις», δήλωσε ο καγκελάριος σε ανακοίνωσή του επισημαίνοντας ότι «η ενότητα της ΕΕ και η σκληρή δουλειά των διαπραγματευτών απέδωσαν καρπούς», και ευχαριστώντας την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής φον ντερ Λάιεν, τον Επίτροπο Εμπορίου Μάρος Σέφτσοβιτς και τις ομάδες τους «για τις άοκνες προσπάθειές τους τις τελευταίες εβδομάδες».
«Με αυτή την συμφωνία απετράπη εμπορική σύγκρουση η οποία θα έπληττε σκληρά την προσανατολισμένη στις εξαγωγές γερμανική οικονομία. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για την αυτοκινητοβιομηχανία, όπου οι τρέχοντες δασμοί θα μειωθούν σχεδόν στο μισό, από 27,5% σε 15%. Ακριβώς σε αυτό το σημείο είναι υψίστης σημασίας μια ταχεία μείωση των δασμών», τόνισε ο καγκελάριος Μερτς και υποστήριξε ότι η Ευρώπη κατάφερε να διαφυλάξει τα βασικά της συμφέροντα, παρότι ο ίδιος, όπως διευκρίνισε, θα επιθυμούσε περαιτέρω χαλάρωση των περιορισμών στο διατλαντικό εμπόριο. «Όλοι -και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού- ωφελούνται από σταθερές και προβλέψιμες εμπορικές σχέσεις με πρόσβαση στην αγορά. Τόσο οι επιχειρήσεις όσο και οι καταναλωτές», σημείωσε.
«Η Γερμανία και η Ευρωπαϊκή Ένωση υποστηρίζουν το ελεύθερο και δίκαιο παγκόσμιο εμπόριο. Ως εκ τούτου, θα συνεχίσω να τάσσομαι υπέρ της μείωσης των δασμών και της άρσης των εμπορικών φραγμών. Αυτό ισχύει και για τις διαπραγματεύσεις για περαιτέρω συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών με τους εταίρους μας σε όλον τον κόσμο και, πάνω απ’ όλα, για την σύναψη της συμφωνίας με τις χώρες της Mercosur στη Νότια Αμερική», σημείωσε ακόμη στην ανακοίνωσή του ο Φρίντριχ Μερτς.
Απαισιόδοξοι παράγοντες της γερμανικής οικονομίας
Ο Σύνδεσμος Εξωτερικού Εμπορίου (BGA) από την πλευρά του έκανε λόγο για «επώδυνο συμβιβασμό» και προειδοποίησε για «αισθητές συνέπειες» για την Γερμανία. «Πρόκειται για επώδυνο συμβιβασμό. Κάθε μονάδα δασμών είναι μια μονάδα περισσότερη απ’ ό,τι θα έπρεπε. Η συμφωνία με τις ΗΠΑ θα έχει επιπτώσεις στην Γερμανία, θα κοστίσει ανάπτυξη, ευημερία και θέσεις εργασίας», προειδοποίησε ο πρόεδρος του BGA Ντιρκ Γιαντούρα προσθέτοντας πως «ο μόνος τρόπος να αποφευχθούν οι σοβαρές επιπτώσεις είναι η αύξηση της ανταγωνιστικότητας», ενώ ζήτησε από την κυβέρνηση να στηρίξει τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, «όπως έχει υποσχεθεί».
Μιλώντας στο πρώτο κανάλι της γερμανικής δημόσιας τηλεόρασης ARD, η οικονομολόγος ειδικευμένη στις χρηματοπιστωτικές αγορές Ουλρίκε Μαλμουντίερ προειδοποίησε για τον κίνδυνο «τεράστιας απώλειας ευημερίας», η οποία, όπως είπε, «δεν θα εξαλειφθεί στο άμεσο μέλλον, διότι όταν επιβληθούν αυτοί οι δασμοί, δεν θα είναι πλέον εύκολο να μειωθούν εκ νέου». Η οικονομολόγος εκτίμησε επίσης ότι για το σύνολο της ΕΕ οι συνέπειες θα είναι πιο περιορισμένες κατά σχεδόν 50% από ό,τι για την Γερμανία, διευκρινίζοντας ταυτόχρονα ότι υπάρχει σημαντική αβεβαιότητα και μεταβλητότητα στις προβλέψεις των ειδικών, καθώς δεν μπορεί να προβλεφθεί για πόσο καιρό θα παραμείνουν οι δασμοί σε ισχύ.
Ως «ταπείνωση» για την Ευρώπη περιέγραψε την «ασύμμετρη», όπως την χαρακτήρισε, συμφωνία ΕΕ-ΗΠΑ ο επικεφαλής του Ινστιτούτου Οικονομικών Ερευνών Ifo του Μονάχου Κλέμενς Φουστ, διευκρινίζοντας ωστόσο ότι το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων «αντικατοπτρίζει την πραγματική ισορροπία δυνάμεων». Ας ελπίσουμε ότι οι Ευρωπαίοι θα ξυπνήσουν, θα πάρουν το μάθημά τους, θα ενισχύσουν την οικονομική τους ισχύ και θα περιορίσουν την στρατιωτική και την τεχνολογική τους εξάρτηση από τις ΗΠΑ», σχολίασε μέσω X ο οικονομολόγος. Μιλώντας πάντως στο πρώτο κανάλι της γερμανικής δημόσιας τηλεόρασης ARD, ο κ. Φουστ έκανε λόγο για δασμούς «με τους οποίους η Γερμανία μπορεί να ζήσει», ενώ περιέγραψε την εξέλιξη ως «σημαντική επιδείνωση» των σχέσεων Ευρώπης-ΗΠΑ σε σύγκριση με την εποχή πριν αναλάβει την εξουσία ο Ντόναλντ Τραμπ τον Ιανουάριο.
Η Ιταλία χαιρετίζει τη συμφωνία ΗΠΑ-ΕΕ: «Αποτρέπεται το ενδεχόμενο εμπορικού πολέμου στο εσωτερικό της Δύσης»
Σε κοινό ανακοινωθέν το οποίο υπογράφουν η Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι και οι δυο αντιπρόεδροι της κυβέρνησης της Ρώμης, Ματέο Σαλβίνι και Αντόνιο Ταγιάνι, γίνεται αναφορά στην συμφωνία τις Ευρωπαϊκής Ένωσης με τις Ηνωμένες Πολιτείες, για τον καθορισμό των νέων εμπορικών δασμών.
Πιο αναλυτικά, στην ανακοίνωση αναφέρεται:
«Κρίνουμε θετικά την είδηση της επίτευξης συμφωνίας μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και Ηνωμένων Πολιτειών, με αντικείμενο τους δασμούς και την εμπορική πολιτική, η οποία αποτρέπει τον κίνδυνο εμπορικού πολέμου στο εσωτερικό της Δύσης, που θα είχε απρόβλεπτες συνέπειες».
Παράλληλα, μεταξύ των άλλων υπογραμμίζεται ότι «η διαπραγματευτική λύση αποτελεί αποτέλεσμα για το οποίο οι ευρωπαϊκοί θεσμοί και τα κράτη μέλη -συμπεριλαμβανομένης της Ιταλίας- εργάσθηκαν καταβάλλοντας μεγάλη προσπάθεια και με κοινή δράση, αποφεύγοντας να πέσουν στην παγίδα όσων ζητούσαν να τροφοδοτηθεί μια ευθεία σύγκρουση ανάμεσα στις δυο όχθες του Ατλαντικού ωκεανού».
Η ιταλική κυβέρνηση εκτιμά ότι η συγκεκριμένη συμφωνία εγγυάται την σταθερότητα και «κρίνει βιώσιμο, ως βάση της συμφωνίας, το ποσοστό 15%, ιδίως αν συμπεριλαμβάνει τους προηγούμενους δασμούς και δεν προστίθεται σε αυτούς όπως -αντιθέτως- προβλεπόταν αρχικά» Η Ιταλία, τέλος, ζητά από τις Βρυξέλλες «να εγκρίνει μέτρα στήριξης για τους τομείς που μπορεί να υποστούν τις μεγαλύτερες οικονομικές συνέπειες, από τα μέτρα των αμερικανικών δασμών».
Για τις ΗΠΑ, έπεται η Κίνα
Ανακοινώνοντας τη συμφωνία με την ΕΕ, αμέσως μετά από εκείνες των προηγούμενων ημερών με την Ιαπωνία, το Βιετνάμ, τις Φιλιππίνες και την Ινδονησία, μήπως ο Ντόναλντ Τραμπ προσπαθούσε να εκτρέψει την προσοχή από την υπόθεση του Τζέφρι Έπσταιν που έχει επανέλθει στην επικαιρότητα; Ένας δημοσιογράφος έθεσε ευθέως το ερώτημα στον Ρεπουμπλικάνο πρόεδρο. «Μου κάνετε πλάκα; Δεν έχει καμία σχέση. Μόνο εσείς το σκέφτεστε αυτό, σήμερα που είναι μια καλή ημέρα για την ευρωπαϊκή οικονομία και την αμερικανική οικονομία», απάντησε ξερά ο Τραμπ.
Αύριο, θα είναι η σειρά της Κίνας και οι διαπραγματευτές των δύο χωρών θα προσπαθήσουν να αποφύγουν μια νέα κλιμάκωση, στη συνάντηση που θα έχουν στη Στοκχόλμη.
Το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή
Με φόντο τις πρόσφατες εξαγγελίες του Προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ για την επιβολή δασμών στις περισσότερες εισαγωγές από την Ευρωπαϊκή Ένωση, το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή ανέλυσε τις άμεσες επιπτώσεις των αμερικανικών δασμών της περιόδου 2018-2019 στις ελληνικές εξαγωγές, διαπιστώνοντας ότι ο συνολικός αντίκτυπος ήταν περιορισμένος, αλλά η επίδραση ανά κλάδο παρουσίασε μεγάλες αποκλίσεις, καταγράφοντας σημαντική μείωση των εξαγωγών σε αρκετούς κλάδους, αύξηση σε ορισμένους κλάδους και ασήμαντες διακυμάνσεις σε άλλους.
Τα βασικά συμπεράσματα της ανάλυσης
Από την ανάλυση των στοιχείων που επεξεργάστηκε το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή, προέκυψε ότι:
8 κλάδοι υπέστησαν στατιστικά σημαντική μείωση των εξαγωγών [«Αλιεύματα (Ψάρια)», «Τσιμέντα υδραυλικά», «Παρασκευασμένα λαχανικά, φρούτα εκτός από ελιές», «Ορυκτά καύσιμα», «Τεχνουργήματα από χάλυβα», «Κρασιά», «Ελαιώδεις καρποί», «Ηλεκτρικέςσυσκευές»).Η μείωση των εξαγωγών σε σύγκριση με την ομάδα προϊόντων τα οποία εξαιρέθηκαν από τους δασμούς κυμάνθηκε από 15% («Παρασκευασμένα λαχανικά, φρούτα εκτός από ελιές») έως 85% («Τεχνουργήματα από χάλυβα»].
5 κλάδοι γνώρισαν στατιστικά σημαντική αύξηση των εξαγωγών («Αργίλιο», «Μηχανήματα», «Φρούτα», «Λαχανικά», «Φαρμακευτικά»). Η αύξηση κυμάνθηκε από 10% («Φαρμακευτικά») έως 37% («Αργίλιο»). Μια ενδεχόμενη ερμηνεία αυτού του ευρήματος είναι ότι οι εξαγωγείς των προϊόντων αυτών κατάφεραν να εφαρμόσουν στρατηγικές αποφυγής (αντιμετώπισης) των δασμών ή είχαν την ευελιξία να απορροφήσουν τις συνέπειές τους στις τιμές.
4 κλάδοι («Ροφήματα», «Αεροπλοΐα», «Χάλυβας», «Υλικά») δεν εμφάνισαν στατιστικά αξιόλογη μεταβολή.
Μολονότι όπως τονίζεται η συνολική επίδραση των αμερικανικών δασμών της περιόδου 2018-2019 στις ελληνικές εξαγωγές προκύπτει πως ήταν περιορισμένη, το γεγονός ότι υπήρξαν αρκετοί κλάδοι που επηρεάστηκαν αρνητικά αναδεικνύει την ανάγκη να εντοπιστούν και να στηριχθούν στοχευμένα οι εξαγωγικοί κλάδοι που είναι πιο ευάλωτοι σε δυσμενείς εμπορικές διαταραχές.
Στο πλαίσιο αυτό, η μελέτη παροτρύνει για ανακατεύθυνση των εξαγωγών προς νέες διεθνείς αγορές, αλλά τονίζει ότι αυτή συνεπάγεται κόστος. Συνεπώς, «ένα κομβικό εργαλείο πολιτικής θα πρέπει να είναι ο σχεδιασμός και η εφαρμογή συστημάτων χρηματοδότησης των εξαγωγών με βάση τις ταμειακές ροές για να βοηθηθούν οι επιχειρήσεις που δεν διαθέτουν εσωτερική ρευστότητα ή λειτουργική ευελιξία ώστε να αντεπεξέλθουν γρήγορα σε εμπορικές διαταραχές».
Το ξέρουμε…
Το να βλέπετε αυτά τα μηνύματα μπορεί να είναι κουραστικό. Και να είστε σίγουροί ότι ούτε κι εμείς βρίσκουμε κάποια ευχαρίστηση από το να τα γράφουμε... Όμως αυτό το μήνυμα δεν αφορά εμάς. Αφορά κάτι πολύ πιο σημαντικό: την επιβίωση της ανεξάρτητης, μαχητικής δημοσιογραφίας στην Kρήτη.
Η στήριξη σας είναι σημαντική γιατί μας επιτρέπει να:
- - Κάνουμε ρεπορτάζ χωρίς φόβο και εξαρτήσεις. Κανείς δεν μας υπαγορεύει τι να πούμε ή τι να αποσιωπήσουμε.
- - Κρατάμε τη δημοσιογραφία μας προσβάσιμη σε όλους, ακόμη και σε αυτούς που δεν έχουν την ικανότητα να πληρώσουν. Χωρίς paywall, χωρίς προνόμια μόνο για όσους έχουν την οικονομική δυνατότητα.
Η απλή αλήθεια είναι ότι τα έσοδα διαρκώς συρρικνώνονται. Αν πιστεύετε ότι μια πραγματικά ελεύθερη ενημέρωση είναι ζωτικής σημασίας για τη δημοκρατία και τον έλεγχο της εξουσίας, τότε δώστε μας τη δύναμη να συνεχίσουμε.
Σας ευχαριστούμε θερμά.
