Τον τεράστιο κίνδυνο να δουλέψει με «αλεξιπτωτιστές» εργαζόμενους δηλαδή ανειδίκευτους που θα επιστρατευθούν την τελευταία στιγμή αντιμετωπίζει φέτος ο ελληνικός τουρισμός προκειμένου να καλύψει τις χιλιάδες κενές θέσεις εργασίας που υπάρχουν στα περισσότερα από τα δημοφιλή νησιά και τις υπόλοιπες τουριστικές περιοχές της χώρας.
Επαγγελματίες του τουρισμού αλλά και εργαζόμενοι επισημαίνουν ότι η καθυστερημένη αντίδραση της πολιτείας να αντιμετωπίσει το φαινόμενο της «μεγάλης παραίτησης» στον κλάδο θα οδηγήσει σε άκριτες προσλήψεις ανειδίκευτου προσωπικού κάτι που θα έχει πολλαπλές αρνητικές συνέπειες τόσο στην ποσότητα όσο και στην ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσίών και τελικά θα «πληγώσει» τόσο την εικόνα του εθνικου τουριστκού προϊόντος όσο και την μακροπρόθεσμη προοπτική των επιχειρήσεων.
Είναι χαρακτηρστικό ότι μόλις πριν λίγες μέρες πραγματοποιήθηκε ευρεία σύσκεψη για την επίλυση του προβλήματος υπό τους υπουργούς Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων Κωστή Χατζηδάκη και Τουρισμού Βασίλη Κικίλια με τους εκπροσώπους του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων με απώτερο στόχο την πλήρωση μέρους των θέσεων από τους εγγεγραμμένους στο μητρώο ανέργων του ΟΑΕΔ.
Στη συνάντηση αυτή η κυβέρνηση μεταξύ άλλων ζήτησε να αυξηθούν οι αμοιβές των εργαζομένων στον τουρισμό που δεν καλύπτονται από την πρόσφατη αύξηση του κατώτατου μισθού ή από εν ισχύ συλλογικές συμβάσεις
Παράλληλα συζητήθηκε η διασφάλιση της τήρησης της εργατικής νομοθεσίας στον ευρύτερο χώρο των τουριστικών υπηρεσιών, σε σχέση τόσο με τις συνθήκες εργασίας όσο και με τις αμοιβές,
Όμως παράγοντες και εργαζόμενοι στον τουρισμό χαρακτηρίζουν προσχηματικό και ιδιαίτερα αργοπορημένο το ενδιαφέρον των αρμόδιων υπουργών για τις εργασιακές συνθήκες στον κλάδο καθώς η σεζόν έχει ουσιαστικά ξεκινήσει και οι επιχειρήσεις θα έπρεπε ήδη να έχουν προχωρήσει στην πρόσληψη του απιτούμενου προσωπικού.
Γιατί όμως οι εργαζόμενοι έχουν γυρίσει την πλάτη στον ελληνικό τουρισμό τη στιγμή μάλιστα που το Πάσχα πήγε εξαιρετικά και οι προβλέψεις για τη φετινή σεζόν είναι ιδιαίτερα αισιόδοξες;
Το θέμα είναι ιδιαίτερα πολύπλοκο καθώς υπάρχουν πολλοί λόγοι οι οποίοι μάλιστα είναι αλληλένδετοι και καταλήγουν στο αποτέλεσμα οι τουριστικές επιχειρήσεις να μην μπορούν να προσελκύσουν τους επαγγελματίες εργαζόμενους που τόσο έχουν ανάγκη.
Η ακρίβεια των πρώτων υλών συμπιέζει τους μισθούς
Μία απο τις αιτίες είναι ότι η τεράστια ακρίβεια στα προϊόντα που προμηθεύονται τα ξενοδοχεία, τα εστιατόρια, τα μπαρ κλπ. οπως τρόφιμα, λάδια, καφές κλπ φέρνει τους επιχειρηματίες ενώπιον ενός πολύ δύσκολου διλλήματος.
Όπως επισημαίνουν είτε θα πρέπει να προβούν σε πολύ μεγάλες και απότομες αυξήσεις στα προϊόντα που προσφέρουν σε σχέση με την περσινή χρονιά για να καλύψουν το κόστος είτε θα πρέπει να περιορίσουν τους μισθούς των εργαζόμενων.
«Εκεί που αγοράζαμε την μπριζόλα 3,5 ευρώ σήμερα την παίρνουμε με 6 ευρώ» τονίζει ο Νίκος Αναστασιάδης που λειτουργεί ξενοδοχείο με εστιατόριο στην Αίγινα.
Αντίστοιχα το ηλιέλαιο κοστίζει 42 ευρώ από 13 ευρώ πέρυσι ενώ η μπουκάλα του γκαζιού έχει εκτοξευτεί στα 70 ευρώ από 45 ευρώ.
Με τις αυξήσεις που υπάρχουν σε τρόφιμα όπως τα οπωροκηπευτικά και σε συνδυασμό με τα υπόλοιπα φουσκωμένα κόστη αν κάποια επιχείρηση εστίασης πουλούσε πέρυσι, για παράδειγμα, την χωριάτική 5,5 ευρώ φέτος θα πρέπει να την τιμολογήσει τουλάχιστον στα 8 ευρώ.
Επειδή όμως οι επαγγελματίες θεωρούν ότι οι πελάτες δεν πρόκειται να δεχθούν αυτή την τόσο μεγάλη αύξηση καθώς θα τους φανεί «εξωφρενική» μέσα σε μία χρονιά, επιλέγουν τη «λύση» του «πετσοκόμματος» των μισθών.
Έτσι ενώ ένας πεπειραμένος μάγειρας αμειβόταν σε περασμένες τουριστικές περιόδους ακόμα και με 3.500 ευρώ το μήνα φέτος του προσφέρεται μισθός 1800 με 2000 ευρώ το πολύ.
Αντίστοιχα ο σεβιτόρος ενώ άλλες χρονιές πληρωνόταν 8 ευρώ την ώρα συν ποσοστά και επιδόματα, φέτος του προτείνονται 6 ευρώ χωρίς τη δυνατότητα να έχει μερίδιο από ποσοστά.
Το ερώτημα δεν είναι “γιατί δεν έρχονται να δουλέψουν εργαζόμενοι στον τουρισμο”, αλλά “γιατί να έρθουν να δουλέψουν”σύμφωνα με τον Γιώργο Στεφανή που εργάζεται από τη δεκαετία του 1980 στον κλάδο στην αρχή ως σερβιτόρος και στη συνέχεια ως μάγειρας σε γνωστά εστιατόρια της Αθήνας αλλά και σε δημοφιλή νησιά.
Όπως αναφέρει ο μισθός των 2000 ευρώ το μήνα που προσφέρεται σε έναν «πρώτο» μάγειρα που θα κρατάει ολόκληρη την κουζίνα ενός εστιατορίου στην τουριστική σεζόν, δεν είναι τόσο ελκυστικός Κι αυτό γιατί αν σκεφτεί κανείς ότι η κανονική σύμβαση ορίζει ως βασικό μισθό τα 960 ευρώ για 22 εργάσιμες με 8ωρο και δώρα επιδόματα κλπ, τα δεοδμένα στις τουριστικές επιχειρήσεις είναι εντελώς διαφορετικά.
Κι αυτό γιατί το καλοκαίρι οι εργαζόμενοι δουλέυουν ακόμα και 30 μέρες το μήνα χωρίς ρεπό τουλάχιστον για 10 με 12 ώρες δηλαδή 360 ώρες το μήνα αντί για 176 ώρες που είναι με το 8ωρο.
Στα 2.000 ευρώ λοιπόν δεν υπολογίζονται ούτε υπερωρίες, ούτε νυχτερινά ωράρια (που θεωρούνται μετά τις 10 το βράδυ), ούτε «κυριακάτικα» ούτε άδειες.
Όλα αυτα αν συνυπολογιστούν θα έπρεπε να προσθέτουν τουλάχιστον 3.600 ευρώ στον εργαζόμενο σε κάθε σεζόν ο οποίος στην πραγματικότητα αυτά τα χρήματα τα χάνει, σύμφωνα με τον κ. Στεφανή.
Χάθηκε η εμπιστοσύνη των εργαζόμενων στον τουρισμό λόγω κορωνοϊού
Ένα άλλο στοιχείο που δυσκολέυει την πλήρωση των κενών θέσεων είναι το γεγονός ότι στα δύο χρόνια, δηλαδή πέρυσι και πρόπερσι που υπολειτούργησε ο τουρισμός λόγω κορωνοϊού πολλοί εργαζόμενοι αναγκάστηκαν σε πολλές πειπτώσεις να φύγουν στη μέση της σεζόν ή να εργαστούν λιγότερο από ότι υπολόγιζαν λόγω των μέτρων.
Αυτό τους οδήγησε να ψάξουν και τελικά να βρουν άλλες πιο μόνιμες δουλειές τις οποίες πλέον δεν είναι διατεθειμένοι να αφήσουν για να δουλέψουν σεζόν ιδιαίτερα με τα χαμηλότερα μεροκάματσ που επικρατούν όπως αναφέραμε παραπάνω λόγω της ακρίβειας που έχει φέρει ο πόλεμος στην Ουκρανία.
«Γιατί να δουλέψει κάποιος ως σερβιτόρος με 5 και 6 ευρώ όταν έχει μόνιμη δουλειά για παράδειγμα ως εργαζόμενος delivery με 4 και 5 ευρώ;» αναρωτιέται ο Νίκος Αναστασιάδης.
«Οι εργαζόμενοι αυτοί μπορούν να βγάλουν μεροκάματο 40 ευρώ την ημέρα χωρίς καμία ευθύνη, γιατί λοιπόν να πάνε για 50 ευρώ στον τουρισμπο και να δουλεύουν 12ωρο;» συμπληρώνει ο κ. Στεφανής.
Σύμφωνα με τον ίδιο το μεγαλύτερο πρόβλημα να βρουν «εξειδικευμένα» χέρια έχουν οι κουζίνες.
Σε ότι αφορά τις πρόσφατες κινήσεις της Κυβέρνησης να βρει μία λύση στο θέμα των κενών θέσεων ο κ. Στεφανής τονίζει: «Δεν υπάρχει καμία πραγματική προσπάθεια. Αν θέλουν ας τραβήξουν μία «κόκκινη γραμμή» για να έρθει να δουλέψει ο κόσμος ».