Κύμα οργής έχει προκαλέσει η στοχευμένη δολοφονία του ανταποκριτή του Al Jazeera, Ανάς αλ Σαρίφ, στη Γάζα, από το Ισραήλ, το περασμένο Σαββατοκύριακο, ακόμη και για μια σύγκρουση που έχει αποδειχθεί τόσο αιματοβαμμένη για τους δημοσιογράφους, με το βασικό ερώτημα που παραμένει να είναι πώς καταφέρνουν και βγαίνουν ειδήσεις από την περιοχή.
Στέλεχος του Al Jazeera δήλωσε τη Δευτέρα ότι το δίκτυο δεν θα υποχωρήσει από την κάλυψη όσων συμβαίνουν στον παλαιστινιακό θύλακα και κάλεσε τα μέσα ενημέρωσης να εντείνουν τις προσπάθειες και να προσλάβουν περισσότερους δημοσιογράφους.
Ο πόλεμος του Ισραήλ κατά των δημοσιογράφων στη Γάζα
Σύμφωνα με την Επιτροπή για την Προστασία των Δημοσιογράφων (CPJ), συνολικά 184 Παλαιστίνιοι δημοσιογράφοι και εργαζόμενοι στα ΜΜΕ έχουν σκοτωθεί από το Ισραήλ στον πόλεμο της Γάζας από την έναρξή του τον Οκτώβριο του 2023. Αν τους συγκρίνουμε με τον πόλεμο Ρωσίας-Ουκρανίας έχουν σκοτωθεί μέχρι στιγμής 18 δημοσιογράφοι και εργαζόμενοι στα ΜΜΕ, σύμφωνα με την CPJ, επισημαίνει το AP.
Παρότι είναι παράνομο να στοχοποιούνται δημοσιογράφοι, η CPJ δήλωσε ότι κατά την ίδια περίοδο 26 ρεπόρτερ υπήρξαν θύματα στοχευμένων δολοφονιών, τις οποίες χαρακτήρισε φόνους, όπως σημειώνει ο Guardian.
Οι Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα (RSF) εκτιμούν ότι πάνω από 220 Παλαιστίνιοι δημοσιογράφοι έχουν σκοτωθεί από τον Οκτώβριο του 2023.
Το Γραφείο Τύπου της Γάζας ανέφερε 160 νεκρούς Παλαιστίνιους δημοσιογράφους τον Ιούλιο του 2024, αυξάνοντας αυτόν τον αριθμό σε 202 τον Ιανουάριο του 2025, και σε 217 τον Ιούλιο του 2025.
Πέρα από κάποιες σπάνιες οργανωμένες ξεναγήσεις, το Ισραήλ έχει απαγορεύσει στα διεθνή μέσα ενημέρωσης να καλύπτουν τον πόλεμο στη Γάζα, που διαρκεί εδώ και 22 μήνες. Τα μέσα ενημέρωσης βασίζονται κυρίως σε Παλαιστίνιους κατοίκους της Γάζας και στην ευρηματικότητά τους για να δείξουν στον κόσμο τι συμβαίνει εκεί. Το Ισραήλ συχνά αμφισβητεί τις διασυνδέσεις και τις προκαταλήψεις των Παλαιστίνιων δημοσιογράφων, αλλά δεν επιτρέπει την είσοδο σε άλλους.
«Απλώς σε πιάνει δέος όταν εμφανίζονται ρεπορτάζ», δήλωσε η Τζέιν Φέργκιουσον, έμπειρη πολεμική ανταποκρίτρια και ιδρύτρια του Noosphere, μιας ανεξάρτητης πλατφόρμας για δημοσιογράφους. Δεν μπορεί να θυμηθεί κάποια σύγκρουση που να ήταν πιο δύσκολη για τους ρεπόρτερ να καλύψουν, παρότι έχει μεταδώσει από το Νότιο Σουδάν, τη Συρία και το Αφγανιστάν.
Ο βαρύς φόρος αίματος και η έκκληση του Al Jazeera
Ο απολογισμός των νεκρών δημοσιογράφων στη Γάζα είναι κάτι παραπάνω από βαρύς. Και βαρύτερος είναι για αυτούς του Al Jazeera. Η CPJ εκτιμά ότι 11 δημοσιογράφοι και εργαζόμενοι στα ΜΜΕ που συνεργάζονταν με το AJ έχουν σκοτωθεί στη σύγκρουση της Γάζας, περισσότεροι από οποιονδήποτε άλλο οργανισμό.
Ο Σαλάχ Νεγκμ, διευθυντής ειδήσεων του Al Jazeera English, δήλωσε τη Δευτέρα ότι είναι πολύ δύσκολο να μπει κανείς στη Γάζα. Ωστόσο, όπως τόνισε, η περιοχή είναι γεμάτη από μορφωμένους ανθρώπους και άτομα με δημοσιογραφική εκπαίδευση, που μπορούν να βοηθήσουν στη μετάδοση των ιστοριών προς τον έξω κόσμο. Κάλεσε δε και άλλα μέσα ενημέρωσης να εντείνουν τις προσπάθειές τους.
«Λαμβάνουμε τις ειδήσεις από πολλές πηγές επί τόπου στη Γάζα — όχι μόνο από δημοσιογράφους αλλά και από γιατρούς, νοσοκομεία, δημόσιους υπαλλήλους, εργαζόμενους σε ανθρωπιστικές αποστολές», είπε ο Νεγκμ. «Πολλοί άνθρωποι στη Γάζα μας μιλούν.»
Πολλοί από τους δημοσιογράφους που εργάζονται στη Γάζα αντιμετωπίζουν τις ίδιες δυσκολίες στην εξεύρεση τροφής για τους ίδιους και τις οικογένειές τους, όπως και οι άνθρωποι που καλύπτουν στις ανταποκρίσεις τους. Η Φέργκιουσον από το Noosphere ανέφερε ότι δεν είχε χρειαστεί ποτέ στο παρελθόν να ρωτήσει έναν ρεπόρτερ αν είχε αρκετό φαγητό για την ίδια και το παιδί της.
Σε συνέντευξή του τον Μάιο στο “Democracy Now!”, ο 22χρονος δημοσιογράφος Αμπουμπάκερ Αμπέντ περιέγραψε τη δύσκολη απόφαση που πήρε να φύγει από τη Γάζα για να συνεχίσει τις σπουδές του στην Ιρλανδία. Όπως είπε, δεν υπέφερε μόνο από υποσιτισμό, αλλά η μητέρα του ανησυχούσε ότι η δουλειά του ως δημοσιογράφου θα έκανε τον ίδιο και την οικογένειά του στόχους. «Αν έμενα, θα πέθαινα», είπε.
Η Τζόντι Γκίνσμπεργκ, διευθύνουσα σύμβουλος της Επιτροπής για την Προστασία των Δημοσιογράφων, εξέφρασε την ανησυχία της για τις συνέπειες που μπορεί να υπάρξουν για τους δημοσιογράφους σε μελλοντικές συγκρούσεις, αν όσα συμβαίνουν στη Γάζα συνεχιστούν χωρίς διεθνή καταδίκη με πραγματικό αντίκτυπο.
«Ουσιαστικά παραδέχονται δημόσια κάτι που ισοδυναμεί με έγκλημα πολέμου», είπε η Γκίνσμπεργκ, «και μπορούν να το κάνουν επειδή καμία από τις άλλες επιθέσεις εναντίον δημοσιογράφων δεν είχε καμία συνέπεια. Ούτε σε αυτόν τον πόλεμο, ούτε πριν. Δεν είναι έκπληξη που μπορούν να δρουν με αυτό το επίπεδο ατιμωρησίας, επειδή καμία διεθνής κυβέρνηση δεν τους έχει πραγματικά ζητήσει τον λόγο.»
Με όλα όσα αντιμετωπίζουν, «για μένα, το πιο αξιοθαύμαστο είναι ότι οι δημοσιογράφοι συνεχίζουν να καλύπτουν (τη Γάζα)», είπε.
Το ξέρουμε…
Το να βλέπετε αυτά τα μηνύματα μπορεί να είναι κουραστικό. Και να είστε σίγουροί ότι ούτε κι εμείς βρίσκουμε κάποια ευχαρίστηση από το να τα γράφουμε... Όμως αυτό το μήνυμα δεν αφορά εμάς. Αφορά κάτι πολύ πιο σημαντικό: την επιβίωση της ανεξάρτητης, μαχητικής δημοσιογραφίας στην Kρήτη.
Η στήριξη σας είναι σημαντική γιατί μας επιτρέπει να:
- - Κάνουμε ρεπορτάζ χωρίς φόβο και εξαρτήσεις. Κανείς δεν μας υπαγορεύει τι να πούμε ή τι να αποσιωπήσουμε.
- - Κρατάμε τη δημοσιογραφία μας προσβάσιμη σε όλους, ακόμη και σε αυτούς που δεν έχουν την ικανότητα να πληρώσουν. Χωρίς paywall, χωρίς προνόμια μόνο για όσους έχουν την οικονομική δυνατότητα.
Η απλή αλήθεια είναι ότι τα έσοδα διαρκώς συρρικνώνονται. Αν πιστεύετε ότι μια πραγματικά ελεύθερη ενημέρωση είναι ζωτικής σημασίας για τη δημοκρατία και τον έλεγχο της εξουσίας, τότε δώστε μας τη δύναμη να συνεχίσουμε.
Σας ευχαριστούμε θερμά.
