Κοριτσάκι,
έτσι καθώς με φίλιωσες
μ’ εχτρούς και φίλους
οι φλέβες μου μες τα πουλιά
οι ρίζες μου στη θάλασσα
τα φύλλα μου στ’ αστέριαΓιάννης Ρίτσος
Γράφει η Αγγελική Μπολουδάκη* | Οι γονείς για να βοηθήσουν το παιδί τους να ωριμάσει συναισθηματικά καλούνται να αναλάβουν το ρόλο τους με υπευθυνότητα.
Ανάμεσα στις ευθύνες τους είναι να υποστηρίξουν το παιδί τους να αυτονομηθεί, για να μπορέσει να σταθεί στα δικά του πόδια, βάζοντας στόχους οι οποίοι θα είναι υλοποιήσιμοι.
Ο μικρός εξερευνητής, για να πιστέψει σε όλα αυτά που ονειρεύεται και να τα βάλει σε εφαρμογή, χρειάζεται γονείς που να φανερώνουν την αγάπη τους σε εκείνον. Για να επιθυμήσει βαθιά ένα όνειρό του, να το πλάσει στη φαντασία του και να το δημιουργήσει, χρειάζεται τη συνεπή παρουσία των γονιών του (θα είμαι εδώ μαζί σου όταν με χρειαστείς), την ενθάρρυνσή τους (γνωρίζω ότι μπορεί να τα καταφέρεις), το θαυμασμό τους (πόσο ωραία πράγματα γνωρίζεις να κάνεις), την αγάπη τους (σ’ αγαπάω και πάντα θα σ’ αγαπάω στις δύσκολες και στις εύκολες στιγμές), τα όρια τους (αυτό που θες να κάνεις μπορεί να γίνει πολύ επικίνδυνο για σένα και γι αυτό δεν μπορώ να στο επιτρέψω), την εμπιστοσύνη τους (σ’ εμπιστεύομαι γιατί πιστεύω ότι μπορείς να τα καταφέρεις), την υποστήριξή τους (μπορεί να μην τα κατάφερες σήμερα, όμως ας δούμε μαζί τι δεν πήγε καλά ώστε να το διορθώσεις και την επόμενη φορά να το κάνεις καλύτερα).
Τα παιδιά αγαπάνε τον εαυτό τους όταν οι γονείς τους πιστεύουν σε εκείνα, τα αποδέχονται ως προσωπικότητες, κατανοούν τα συναισθήματά τους και βάζουν όρια στις παρορμητικές συμπεριφορές τους. Εάν τα ενθαρρύνουν τόσο για το αποτέλεσμα των πράξεων τους, όσο και για την προσπάθεια που κάνουν για να πραγματοποιήσουν τους στόχους τους, η αυτοπεποίθησή τους ενισχύεται. Αν η αγάπη τους για εκείνα παραμένει ανεπηρέαστη από την έκβαση των προσπαθειών τους και είναι δίπλα τους να τα στηρίξουν συναισθηματικά, με τρόπο που το παιδί αντιλαμβάνεται την παρουσία τους ως υποστήριξη και όχι ως δεκανίκι, τότε εκείνο αναλαμβάνει δυναμικά τα όνειρά του γιατί αισθάνεται πως του ανήκουν. Νιώθει δηλαδή αποδεκτός από εκείνους και αντιλαμβάνεται πως οι στόχοι του δεν αποτελούν προσδοκίες των γονιών του, αλλά είναι δικά του γεννήματα που εκείνοι τα φροντίζουν με ενδιαφέρουν.
Όλα αυτά γίνονται με τρόπο που το παιδί να μπορεί να τα αφομοιώσει και να τα εσωτερικεύσει στο ψυχικό του σύστημα. Το κάθε παιδί είναι σαν ένα μπουμπούκι που θα πρέπει να περιμένομε υπομονετικά να ανοίξει, και όταν αισθανθούμε πως μας χρειάζεται θα είμαστε δίπλα του να το ενθαρρύνουμε να ακολουθήσει τους ρυθμούς του. Όταν ένα βρέφος μπουσουλάει, δεν το αναγκάζομε να κάνει άλματα, επειδή εμείς στην ηλικία του τρέχαμε.
Όταν ένα παιδί κάνει λάθη, δεν το εκδικούμαστε, πιστεύοντας ότι έτσι θα το συνετίσομε, ενώ στην πραγματικότητά εκφράζουμε το θυμό μας που δεν ικανοποιεί τις δικές μας προσδοκίες. Όταν ένας έφηβος μας πει ‘μπορώ μόνος μου’ τον εμπιστευόμαστε, ενώ είμαστε συναισθηματικά παρόντες χωρίς να ερμηνεύουμε την αντίδρασή του ως απόρριψη, ώστε να συναισθανθεί τη διαθεσιμότητα μας, ενώ, αν δεν μας χρειαστεί, τον επιβραβεύουμε που τα καταφέρνει στα πρωτοπόρα του βήματα. Κι όταν ένας νέος χρειάζεται ώθηση στα ξεκινήματα του, είμαστε δίπλα του υποστηρίζοντάς τον με τον τρόπο που μπορεί ο καθένας, ώστε να αισθανθεί πως έχει γερά θεμέλια στα οποία θα στηρίξει την τόλμη και την αποφασιστικότητά του.
Όλα αυτά αποτελούν τους κρίκους μιας αλυσίδας που ενώνουν το παιδί με τους γονείς του αλλά και το παιδί με τον εαυτό του και τη δημιουργικότητα του.
Η Αγγελική Μπολουδάκη είναι ιδιώτης Κοινωνική Λειτουργός στα Χανιά, τέως στέλεχος του Κέντρου πρόληψης της χρήσης εξαρτησιογόνων ουσιών Ν.Χανίων και τέως Εκπαιδευτικός Α.Τ.Ε.Ι. Είναι συγγραφέας του βιβλίου ‘Μαμά, μπαμπά, δε με κοιτάξατε και χάθηκα’, Εκδόσεις Αραξοβόλι