Τον απόλυτο πανικό βιώνει από χθες η συστημική Ευρώπη της γραφειοκρατίας των Βρυξελλών και της Γερμανίδας καγκελαρίου Ανγκελα Μέρκελ, μετά το αποτέλεσμα των εκλογών στην Ιταλία που έφερε το φάσμα της ακυβερνησίας στη γείτονα χώρα με το χρέος των 1,9 τρισ. ευρώ.Η «ανάσταση» του εφτάψυχου Σίλβιο Μπερλουσκόνι και η ανάδειξη ενός κωμικού αντισυστημικού ηθοποιού του Μπέπε Γκρίλο σε ρυθμιστικό παράγοντα εξελίξεων, μαζί με τον καταποντισμό του τεχνοκράτη Μάριο Μόντι, δεν επέτρεψε στον κεντροαριστερό συνασπισμό του Πιέρ Λουίτζι Μπερσάνι να κερδίσει την πλειοψηφία στο σώμα της Γερουσίας φέρνοντας έτσι την τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης μπροστά στο φάσμα της καταστροφικής ακυβερνησίας.
Ο συνασπισμός της κεντροαριστεράς στην Ιταλία εξασφάλισε την πλειοψηφία των εδρών στη Βουλή των Αντιπροσώπων, σύμφωνα με τα εκλογικά αποτελέσματα που ανακοινώθηκαν μετά την καταμέτρηση του 99,9% των ψήφων.
Ο κεντροαριστερός συνασπισμός εξασφαλίζει 29,55% των ψήφων, έναντι 29,18% για τον συνασπισμό της δεξιάς του Μπερλουσκόνι, και καταλαμβάνει 340 έδρες στην 630μελή Βουλή των Αντιπροσώπων.
Ομως, στη Γερουσία η κεντροαριστερά καταλαμβάνει 97 έδρες με το 31,63% των ψήφων έναντι 110 εδρών που εξασφαλίζει η δεξιά με το 30,71% των ψήφων.
Το Κίνημα 5 Αστέρων του Μπέπε Γκρίλο αναδεικνύεται τρίτη πολιτική δύναμη στο ιταλικό κοινοβούλιο, με 23,75% των ψήφων στη Γερουσία και το 25,41% στη Βουλή των Αντιπροσώπων.
«Εκλογές σοκ που μας δίνουν ένα ακινητοποιημένο κοινοβούλιο», είναι ο τίτλος της Corriere della Sera.
«Μία χώρα που δεν είναι δυνατόν να κυβερνηθεί, σε πολιτικό και τεχνικό επίπεδο, με περιορισμένες διεξόδους βασισμένες σε συμμαχίες σχεδόν ανέφικτες πρακτικά και ανεπαρκείς αριθμητικά», σχολιάζει ο Μάσιμο Ράτζι στην La Repubblica. Ο αρθρογράφος θεωρεί ότι η μόνη διέξοδος είναι η επανάληψη της ψηφοφορίας, είτε για το σύνολο του Κοινοβουλίου, είτε μόνο για τη Γερουσία.
Μόνος πραγματικός νικητής των εκλογών αυτών είναι ο Μπέπε Γκρίλο και το Κίνημα των 5 Αστέρων, που κατόρθωσε να γοητεύσει τους Ιταλούς ψηφοφόρους παίζοντας ανάμεσα στην απόρριψη της πολιτικής τάξης, την οργή κατά της λιτότητας και την απαξίωση της Ευρώπης.
Ο λαϊκιστής πρώην κωμικός πόνταρε στη δυσαρέσκεια σε μία χώρα βυθισμένη στην ύφεση, ψαρεύοντας ψήφους τόσο από την αριστερά όσο και από τη δεξιά, προτείνοντας τον τερματισμό της δημόσιας χρηματοδότησης των πολιτικών κομμάτων, τη διαμόρφωση του κατώτατου μισθού στα 1.000 ευρώ και τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος για το ευρώ.
«Εχουν ξοφλήσει, τόσο στην αριστερά, όσο και στη δεξιά. Μπορεί να κρατήσουν επτά/οκτώ μήνες, αλλά θα σταθούμε πραγματικό εμπόδιο γι’ αυτούς… είναι μία είδηση παγκόσμιας σημασίας», έγραψε στο blog του ο Μπέπε Γκρίλο. «Είμαστε μία εξαιρετική δύναμη. Θα είμαστε 110 στο κοινοβούλιο, αλλά έξω από αυτό θα είμαστε εκατομμύρια»…
Από την πλευρά του ο επικεφαλής της Κεντροαριστεράς, Πιερ Λουίτζι Μπερσάνι, παραδέχθηκε ότι δεν θεωρεί τον εαυτό του νικητή των εκλογών.
«Δεν κερδίσαμε αν και ήρθαμε πρώτο κόμμα», δήλωσε το απόγευμα της Τρίτης ο κ.Μπερσάνι και πρόσθεσε «όποιος δεν μπορεί να εγγυηθεί την κυβέρνηση δεν μπορεί να θεωρείται νικητής»
Η αμηχανία της Ευρώπης
Τα πρώτα μηνύματα από την Ευρωπαϊκή Ενωση προς την Ιταλία είναι αμήχανα και απλώς εκφράζουν ευχές και πίστη που όμως δεν φαίνεται να έχουν, αυτή τη στιγμή τουλάχιστον, πεδίο εφαρμογής.
Την απόλυτη εμπιστοσύνη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ιταλική Δημοκρατία εξέφρασε από τις Βρυξέλλες ο εκπρόσωπός της, Ολιβιέ Μπαγί, καλώντας παράλληλα τους νέους κυβερνώντες να τηρήσουν τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει η χώρα έναντι των εταίρων της και να συνεχίσουν το μεταρρυθμιστικό έργο που εφάρμοσε η απερχόμενη κυβέρνηση Μόντι.
«Υπογραμμίζουμε την πλήρη εμπιστοσύνη μας στις ιταλικές αρχές και στην ικανότητά τους να σχηματίσουν πολιτική πλειοψηφία, ικανή να συνεχίσει την εφαρμογή προγράμματος που έχει στόχο την επιστροφή της ανάπτυξης και της δημιουργίας θέσεων εργασίας. Το πρόγραμμα αυτό είναι αναγκαίο για τη μείωση του δυσβάσταχτου ιταλικού χρέους». Αυτή ήταν η απάντηση του εκπροσώπου της Επιτροπής, ο οποίος κλήθηκε να σχολιάσει το αποτέλεσμα των ιταλικών εκλογών που δυσχεραίνει το σχηματισμό κυβέρνησης.
Κάνοντας ιδιαίτερη μνεία στο έργο της απερχόμενης κυβέρνησης, ο εκπρόσωπος της Επιτροπής τόνισε ότι τους τελευταίους 15 μήνες στην Ιταλία εφαρμόστηκαν φιλόδοξες μεταρρυθμίσεις, οι οποίες ήταν αναπόφευκτες για την ιταλική οικονομία και μακροπρόθεσμα για τις επιχειρήσεις, τους πολίτες και για το σύνολο της χώρας.
«Το πρόγραμμα που εφάρμοσε η Ιταλία τους 15 τελευταίους μήνες ήταν προς τη σωστή κατεύθυνση», ανέφερε χαρακτηριστικά ο εκπρόσωπος και πρόσθεσε: «Θα θέλαμε να υπενθυμίσουμε στη μελλοντική κυβέρνηση ότι το πρόγραμμα που εφαρμόστηκε συνάδει με τις ευρωπαϊκές δεσμεύσεις που ανέλαβε η Ιταλία».
Ομως, όπως ουσιαστικά παραδέχθηκε και ο ίδιος, ο ιταλικός λαός δεν είδε με καλό μάτι όλα όσα δεσμεύτηκε να κάνει στο όνομά του ο Μάριο Μόντι τους τελευταίους μήνες.
Ο κ. Μπαγί παραδέχτηκε ότι οι μεταρρυθμίσεις που ζητήθηκαν από τον ιταλικό λαό είναι πολλές και δύσκολες, ενώ δεν έκρυψε την απογοήτευση της Επιτροπής για το γεγονός ότι το «θετικό στοιχείο της ευρωπαϊκής δράσης δεν είχε την αναμενόμενη απήχηση στην Ιταλία».
Σαφέστερος και καταφανώς ειλικρινέστερος ήταν ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ο Γερμανός Σοσιαλδημοκράτης Μάρτιν Σουλτς, που δήλωσε ότι «οι Ιταλοί εκλογείς έστειλαν ένα μήνυμα διαμαρτυρίας στην Ευρωπαϊκή Ενωση, εκτιμώντας πως τα μαθήματα που πρέπει να αντληθούν από την εκλογική αυτή διαδικασία είναι ότι «οι λαοί είναι έτοιμοι να κάνουν θυσίες» αλλά όχι να συναινέσουν σε «περικοπές για τις περικοπές» και σε «μονομερείς» περικοπές με «κάθε κόστος». «Οι θυσίες αυτές πρέπει να οδηγούν στη βελτίωση της καθημερινής ζωής τους και ειδικά να δίνουν μια προοπτική για τα παιδιά τους», ανέφερε ο κ. Σουλτς.
Ο κ. Σουλτς, κάλεσε τις ιταλικές πολιτικές δυνάμεις σε διάλογο με στόχο την εξεύρεση ενός συμβιβασμού για το σχηματισμό κυβέρνησης και της συνεργασίας «όπου είναι δυνατό» αυτό, διότι «η σταθερότητα είναι απαραίτητη».
«Χρειαζόμαστε μια σταθερή κυβέρνηση σε μια από τις πιο σημαντικές χώρες μέλη της Ε.Ε., έναν από τους πυλώνες της Ευρωζώνης», είπε.
Στο ίδιο μήκος κύματος και ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών Πιέρ Μοσκοβισί που λίγες ημέρες μετά το άδειασμα της Μέρκελ, μέσω του αντιπροέδρου της κοινοβουλευτικής ομάδας των Χριστιανοδημοκρατών Μίκαελ Φουκς, στη Γαλλία βρήκε την ευκαιρία να δηλώσει ότι «τα αποτελέσματα των βουλευτικών εκλογών στην Ιταλία δείχνουν πως οι Ευρωπαίοι ηγέτες πρέπει να προσφέρουν στους ψηφοφόρους περισσότερες ελπίδες για την ενίσχυση της οικονομικής ανάπτυξης ώστε να εξισορροπούνται τα επώδυνα μέτρα λιτότητας».
Μιλώντας στην Euro Zone Summit που οργανώνει το Ρόιτερς, ο Μοσκοβισί υπογράμμισε πως το αδιέξοδο που προέκυψε από τις ιταλικές εκλογές είναι χωρίς αμφιβολία ανησυχητικό και εξέφρασε την ελπίδα ο κεντροαριστερός Πιερ Λουίτζι Μπερσάνι να μπορέσει να εκμεταλλευτεί την πλειοψηφία του στην Κάτω Βουλή για να σχηματίσει μια ισχυρή και μεταρρυθμιστική κυβέρνηση.
Μπερσάνι : Βγήκαμε πρώτοι αλλά δεν είμαστε νικητές
Από τη δική του πλευρά, ο υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Γκίντο Βέστερβέλε ευχήθηκε η Ιταλία να αποκτήσει «σύντομα» μία «σταθερή» κυβέρνηση για να συνεχίσει την πολιτική των μεταρρυθμίσεων «προς το συμφέρον ολόκληρης της Ευρώπης».
Η επίδραση στην Ελλάδα
Για την Ελλάδα το αποτέλεσμα των εκλογών στην Ιταλία ενδέχεται να έχει θετικά αποτελέσματα σε περίπτωση φυσικά που τελικά σχηματιστεί βιώσιμη κυβέρνηση η οποία θα πετύχει μέσα από διαπραγμάτευση να χαλαρώσουν οι όροι σκληρής λιτότητας που έχουν τεθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Αυτό το ενδεχόμενο θα δώσει ένα ακόμη πολύτιμο όπλο στην ελληνική κυβέρνηση να διεκδικήσει μικρές αλλά απολύτως ζωτικές ανάσες ώστε να απομακρύνει αρχικά την λήψη νέων μέτρων αλλά και να επιμηκύνει ακόμη περισσότερο το χρόνο της αποπληρωμής του προγράμματος.
Σε αντίθετη περίπτωση πάντως, αν δηλαδή η Ιταλία δεν καταφέρει να αποκτήσει μια ισχυρή κυβέρνηση, η οποία θα ζητήσει ανοχή για το δικό της πρόγραμμα προσαρμογής τότε δεν αποκλείεται να βιώσουμε φαινόμενα ντόμινο που σίγουρα θα επηρεάσουν αρνητικά και την Ελλάδα.
Αρχισαν τα παζάρια και οι διαπραγματεύσεις
Υπέρ του σχηματισμού μιας κυβέρνησης η οποία θα αναλάβει το έργο της προώθησης των αναγκαίων για την χώρα μεταρρυθμίσεων -έστω και αν δεν έχει την πλειοψηφία των εδρών στην Γερουσία- τάχθηκε σήμερα η Αννα Φινοκιάρο, εκπρόσωπος του κεντροαριστερού Δημοκρατικού Κόμματος (PD) στη Γερουσία την προηγούμενη νομοθετική περίοδο.
Η Φινοκιάρο απέρριψε κάθε ενδεχόμενο σύμπραξης με την κεντροδεξιά του Μπερλουσκόνι, τείνοντας αντιθέτως χείρα συνεργασίας στο κίνημα Πέντε Αστέρια του Μπέπε Γκρίλο. Ζήτησε από το κίνημα του ηθοποιού να επιλέξει μια «εποικοδομητική ανοχή» που να επιτρέψει την έγκριση «συγκεκριμένων μέτρων που χρειάζεται η χώρα».
Η κεντροαριστερή πολιτικός τάχθηκε εναντίον της ενδεχόμενης νέας προσφυγής στις κάλπες, υποδεικνύοντας «την οικοδόμηση μιας ισχυρής κυβέρνησης που θα χρειαστεί καιρό, αλλά θα μπορούσε να βασισθεί σε μια πραγματική θέληση για την ανανέωση της πολιτικής».
Από την πλευρά του ο Μαουρίτσιο Λούπι, βουλευτής του κεντροδεξιού κόμματος Λαός της Ελευθερίας του Σίλβιο Μπερλουσκόνι απάντησε ότι «πράγματι η χώρα δεν χρειάζεται νέες εκλογές, αλλά η λύση δεν μπορεί να προέλθει από μια κυβέρνηση που κάθε φορά ψάχνει να βρει βουλευτές και γερουσιαστές για να εγκριθούν οι νόμοι της. Απαιτείται κυβέρνηση ευθύνης».
«Η Ιταλία απέρριψε το σχέδιο συνεργασίας του Μπερσάνι με τον Μόντι. Χρειαζόμαστε περισσότερη Ευρώπη: μια Ευρώπη η οποία να μη γονατίζει τους επιχειρηματίες και τις οικογένειες, που να μη θεωρεί όρο απαράβατο τον ισοσκελισμό του δημόσιου προϋπολογισμού», πρόσθεσε ο ίδιος.
Αναστολή στο ιταλικό Χρηματιστήριο
Την ίδια ώρα, οικονομικοί αναλυτές θεωρούν πως το εκλογικό αποτέλεσμα στην Ιταλία δεν θα επιτρέψει να συνεχισθεί το μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα της κυβέρνησης Μόντι και δεν βλέπουν πώς θα μπορούσε μια ισχυρή ηγεσία να οδηγήσει την τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης στο μονοπάτι της σωτηρίας από τη βαθιά ύφεση, το μεγάλο ποσοστό ανεργίας και το τεράστιο δημόσιο χρέος.
Το Χρηματιστήριο του Μιλάνου κατέγραφε πτώση 4,20%, ενώ ανεστάλη η διαπραγμάτευση για τις μετοχές των ιταλικών τραπεζών. Στα ύψη και το spread που έφτασε τις 328 μονάδες.
Τι γράφουν οι ιταλικές εφημερίδες
«Εκρηξη Γκρίλο», «Παράλυτο Κοινοβούλιο», «Η Ιταλία προ ακυβερνησίας»: οι ιταλικές εφημερίδες εκφράζουν ομοφώνως την ανησυχία τους για το πολιτικό αδιέξοδο στο οποίο οδηγείται η χώρα λόγω της απουσίας πλειοψηφίας στη Γερουσία.
Η Corriere della Sera κάνει λόγο για «ψήφο σοκ» και για «κοινοβούλιο χωρίς πλειοψηφία». Στο κύριο άρθρο της η εφημερίδα τονίζει ότι η επιτυχία του Κινήματος 5 Αστέρων αντιστοιχεί στην επικράτηση μίας Ιταλίας ευρωσκεπτικιστικής μπροστά στην οικονομική λιτότητα.
Η εφημερίδα La Repubblica, υπό τον τίτλο «Η Ιταλία σε ακυβερνησία» αναφέρεται στη μεγάλη άνοδο του Μπερλουσκόνι, που θεωρήθηκε καμένο χαρτί μετά την αποχώρησή του από την πρωθυπουργία τον Νοέμβριο του 2011 και στο φιάσκο του Μάριο Μόντι, που εισήλθε στην πολιτική στο τέλος του Δεκεμβρίου επικεφαλής ενός φιλόδοξου πολιτικού κινήματος του «νέου κέντρου».
«Μέσα στα ερείπια βρίσκεται ένα κοινοβούλιο δύσκολα κυβερνήσιμο και ένα εξαιρετικά εύφλεκτο εκλογικό σώμα», αναφέρεται στο κύριο άρθρο της εφημερίδας. Ο συντάκτης κάνει λόγο για «την πικρή επίγευση μίας σχεδόν συμβολικής νίκης της αριστεράς, που επικρατεί χάρις σε μία χούφτα ψήφους και δεν επαρκεί στη Γερουσία, ακόμη και με την άχρηστη πατερίτσα του Μόντι».
Σύμφωνα με την εφημερίδα, επικράτησε ο λαϊκισμός: «οι πολιτικές δυνάμεις που πόνταραν στην κοινωνική οργή που απελευθερώθηκε πάνω από την Ευρώπη, στους φόρους, στο αίτημα για θεσμική ρήξη κατά της πολιτικής τάξης ή της νέας τεχνοκρατικής ελίτ».
Η εφημερίδα La Stampa αναφέρεται σε ένα «παράλυτο κοινοβούλιο» και τιτλοφορεί το κύριο άρθρο «Η υποχρέωση μιας θαρραλέας επιλογής».
«Η πραγματική Ιταλία εξέφρασε ολόκληρη τη δυσφορία της. Με την ψήφο αυτή ακούμε τις φωνές και τις ιστορίες εκείνων που δεν βρίσκουν δουλειά, που δεν τους φτάνει η σύνταξη, που θεωρούν ότι δεν έχουν μέλλον, που φεύγουν στο εξωτερικό και εκείνων που είδαν τους νέους φόρους ως βαριά προσβολή», γράφει ο διευθυντής της εφημερίδας Μάουρο Καλαμπρέζι, ο οποίος θεωρεί ότι η κυβέρνηση και τα κόμματα υποτίμησαν τις κοινωνικές επιπτώσεις της πολιτικής λιτότητας.
Τώρα, «για να ξανακολλήσουμε τα κομμάτια χρειάζεται θάρρος, πνεύμα θυσίας και σοφίας», γράφει ο Μάουρο Καλαμπρέζι προτρέποντας για την εξεύρεση σημείων «σύγκλισης ανάμεσα στα παραδοσιακά πολιτικά κόμματα και τους νέους βουλευτές Πέντε Αστέρων».
Η εφημερίδα Fatto Quotidiano της αριστεράς προβλέπει από την πλευρά της ότι ο πρόεδρος της Ιταλικής Δημοκρατίας Τζόρτζιο Ναπολιτάνο είναι πιθανόν να προτείνει μία κυβέρνηση μεγάλου συνασπισμού με το Δημοκρατικό Κόμμα (Μπερσάνι), τον Λαό της Ελευθερίας (Μπερλουσκόνι) και το Κέντρο (Μόντι).
Πηγή: iefimerida.gr