Φωτογραφίες – Κείμενο: Γιάννης Αγγελάκης
Κάθε χρόνο, το κάψιμο του ομοιώματος του Ιούδα στην Κάτω Σούδα λαμβάνει επικές διαστάσεις.
Εδώ και πάνω από τρεις δεκαετίες οι νέοι της κάτω Σούδας στον Ιερό Ναό του Αγίου Νεκταρίου ετοιμάζουν τεράστιες κατασκευές για να κάψουν τον Ιούδα το Μεγάλο Σάββατο.
Δουλεύουν βδομάδες, μαζεύουν τα υλικά και επιστρατεύουν τους κατάλληλους ανθρώπους για να δημιουργήσουν ένα μοναδικό θέαμα.
Είναι μια παράδοση η οποία συνεχίζεται ακόμα και στους υπερμοντέρνους καιρούς μας που φέρνει κοντά όλη την κοινότητα της περιοχής.
Οι νέοι σμίγουν, οι πιο μεγάλοι περνάνε τις γνώσεις στους νεότερους που καλούνται να λάβουν τη σκυτάλη και να συνεχίσουν. Γι’ αυτό άλλωστε και φέτος ο πρώτος δαυλός που άναψαν ήταν του μικρότερου της παρέας, “γιατί οι νεότεροι από εμάς θα πάρουν την σκυτάλη”, όπως μας είπε ένας από τους συμμετέχοντες.
Η ξεχωριστή αυτή παράδοση της Κάτω Σούδας ξεκίνησε το 1987 όταν ξεκινησε να λειτουργει και η ενορία της Κάτω Σούδας.
Για να γίνει ένας τόσο μεγάλος Ιούδας χρειάζονται πολλοί εθελοντές. Υπάρχει μια ομάδα ανθρώπων που διαρκώς ανανεώνεται. Φεύγουν οι πιο παλιοί και μπαίνουν οι πιο καινούργιοι.
Αλλά βοηθάνε κι όλοι οι κάτοικοι. Προσφέρουν χρήματα για τα βεγγαλικά και ότι άλλο χρειάζεται. Φέτος, μόνο τα βεγγαλικά κοστίσαν πάνω από 2.100 ευρώ, πέρα των χρημάτων που ξοδεύτηκαν για τα φαναράκια.
Τα παιδιά αρχίζουν να συγκεντρώνονται τη Μεγάλη Εβδομάδα. Καταστρώνουν το σχέδιό τους και αναζητούν τα υλικά. Μια μέρα μπορεί να είναι 20, μια άλλη 50, μια άλλη 70! Όλοι βοηθάνε.
Όπως μας είπε βετεράνος του εθίμου, η επιλογή του φετινού στύλου έχει μια ιδιαίτερη συμβολική αξία για τους κατοίκους της περιοχής:
“Τον ειχαν βάλει πριν πολλά χρονια οι γεωργοί στον ποταμό Μορώνη και περνούσαν έτσι τα λάστιχά τους για να ποτίζουνε. Όμως, αν και περνούσαν τα λάστιχά τους, ταυτόχρονα ο στύλος δημιούργησε φράγμα και ο ποταμός έπνιγε τα λιβάδια στην Κάτω Σούδα. Ήταν μια καταστροφή… Πέρυσι που καθαρίσαμε τους ποταμούς καλά, τον πήραμε τον στύλο. Και τον καίμε για τιμωρία για όσα μας έκανε τόσα χρόνια!”
Για να στηθεί ο στύλος χρειάστηκε η βοήθεια γερανού, όπως και για την τοποθέτηση του ομοιωματος πάνω στην κρεμάλα που στήθηκε, ενώ γύρω του συγκεντρώθηκαν μεγάλες ποσότητες ξύλων, που, όπως μας ενημέρωσαν, χρειάστηκαν βδομάδες για να συγκεντρωθούν.
Πριν το κάψιμο του Ιούδα αφέθηκαν στον αέρα πολλές δεκάδες φαναράκια που στόλισαν τον βραδινό ουρανό.
Ένας από τους κάτοικους της περιοχής φαίνεται να ανησυχεί με τα φαναράκια και με ένα λάστιχο καταβρέχει το μπαλκόνι του και πιτσιλάει κάθε τόσο και τους νεαρούς που βρίσκονται από κάτω και “ανάβουν φωτιές”.
Όταν επιτέλους βάζουν φωτιά στο ομοίωμα, το θέαμα είναι μοναδικό.
Οι φλόγες ξεπερνούν το ύψος της εκκλησίας ενώ σύντομα τα βεγγαλικά στολίζουν τον νυχτερινό ουρανό οδηγώντας όσους είχαν συγκεντρωθεί να γουρλώνουν τα μάτια τους για να παρακολουθήσουν τις εικόνες.
Το έθιμο είναι ένας λόγος για να αισθάνονται υπερήφανοι οι νέοι εκεί στην Κάτω Σούδα. Μέσω αυτού, δένονται μεταξύ τους.
Οι διαφορετικές γενιές σμίγουν, οι μεγαλύτεροι καθοδηγούν τους μικρότερους, οι μικρότεροι ανυπομονούν να έρθει η σειρά τους. Δημιουργούν εμπειρίες που τους συνοδεύουν για μια ζωή, και τους ενώνουν με τον τόπο που ζούνε. Οι νεότεροι και οι μεγαλύτεροι, όλοι έχουν ένα κοινό σημείο επαφής, ένα κοινό αφήγημα, μια όμορφη ιστορία να μοιρασθούν από το κάψιμο του Ιούδα.
