Του Φώτη Ποντικάκη *
Το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Βάμου (Κέντρο Εκπαίδευσης για το Περιβάλλον και την Αειφορία) υλοποίησε την 5η μετακίνηση στο εξωτερικό, στην Πράγα της Τσεχίας με τη συμμετοχή του Υπεύθυνου του ΚΠΕ Βάμου Ποντικάκη Φώτιου, από τις 20 έως τις 25 Νοεμβρίου 2023. Η μετακίνηση αυτή έγινε στα πλαίσια του προγράμματος Erasmus+ KA1 «Εκπαίδευση για το Κλίμα, το Περιβάλλον και την Αειφορία», το οποίο έχει εγκριθεί από το Ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών (Αρ. έγκρισης 2022-1-EL01-KA122-ADU-000071143) με τη συγχρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Βάμου βρίσκεται μπροστά στην πρόκληση να σχεδιάσει και να υλοποιήσει εκπαιδευτικά προγράμματα σχετικά με την Κλιματική Αλλαγή, το Περιβάλλον και την Αειφορία. Η Κλιματική Αλλαγή, η απώλεια της Βιοποικιλότητας και η καταστροφή του περιβάλλοντος αλλά και η πρόκληση της Αειφορίας ως εναλλακτικής λύσης για να αντιμετωπιστεί η σύνθετη κρίση της εποχής μας, αποτελούν αντικείμενα που, σύμφωνα με τη Συνθήκη του Παρισιού για το Κλίμα το 2015 αλλά και σύμφωνα με το Σχέδιο Σύστασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (14-1- 2022) πρέπει να ενταχθούν στο Αναλυτικό Πρόγραμμα όλων των σχολικών βαθμίδων. Έτσι, στα πλαίσια αυτού του σχεδίου Erasmus+, τα μέλη της Παιδαγωγικής Ομάδας του ΚΠΕ Βάμου συμμετέχουν σε Σεμινάρια (Δομημένους Κύκλους Μαθημάτων) σε ευρωπαϊκές χώρες σχετικά με τα θέματα αυτά.
Στα πλαίσια του Σεμιναρίου στην Πράγα έγινε επίσκεψη σε δημόσιο σχολείο που ανήκει στο Διεθνές Δίκτυο Οικολογικών σχολείων (στην Τσεχία συντονίζεται από την περιβαλλοντική οργάνωση TEREZA), σε συνοικία της Πράγας.
Πρόκειται για συγκρότημα νηπιαγωγείου και δημοτικού-γυμνασίου (στην Τσεχία είναι μαζί δημοτικό και γυμνάσιο) με συνολικά 580 μαθητές (έως 630 επιτρέπεται).
Έχει, εκτός από τους εκπαιδευτικούς, 1 ψυχολόγο, 1 εκπαιδευτικό σύμβουλο, 5 βοηθούς, 2 εκπαιδευτικούς Ειδικής Αγωγής, 1 ψυχολόγο Ειδικής Αγωγής, 1 ψυχολόγο για πρόσφυγες μαθητές από Ουκρανία, 1 βοηθό – μεταφραστή για πρόσφυγες από Ουκρανία, 1 σύμβουλο Επαγγελματικό Προσανατολισμού.
Τα μαθήματα αρχίζουν στις 8 και λήγουν στις 12.30 για μικρά παιδιά και 13.30 για μεγαλύτερα, ενώ υπάρχει κι η επιλογή για ολοήμερο για όσα θέλουν. Στους διαδρόμους του σχολείου και στην αυλή είδαμε κάδους διαλογής και ανακύκλωσης των απορριμμάτων καθώς και τραπεζάκια με επιτραπέζια παιχνίδια για τα παιδιά. Τα παιδιά κυκλοφορούσαν μέσα στο σχολείο με παντόφλες ή ειδικά παπούτσια μόνο για εσωτερικούς χώρους.
Το σχολείο υλοποιεί διάφορα περιβαλλοντικά προγράμματα, ενώ το πάρκο δίπλα από το σχολείο σχεδιάστηκε από τους μαθητές του σχολείου και υλοποιήθηκε από τον τοπικό Δήμο. Δεν έχει καθόλου τσιμέντο, αντίθετα έχει διάφορες ενημερωτικές πινακίδες και παιχνίδια υπαίθρια για τη χλωρίδα και την πανίδα της περιοχής. Είδαμε κάμποσα τμήματα του σχολείου σε υπαίθριες δραστηριότητες στο πάρκο.
Κάθε χρόνο δημιουργείται περιβαλλοντική ομάδα παιδιών του σχολείου και Οικο-κώδικας, ομάδα οικολογικών κανόνων από τα ίδια τα παιδιά που πρέπει να τηρούνται. Η περιβαλλοντική ομάδα του σχολείου σχεδιάζει και υλοποιεί διάφορες περιβαλλοντικές δράσεις, αφίσες, ενημερωτικές πινακίδες με προτάσεις εξοικονόμησης ενέργειας και προστασίας του περιβάλλοντος, εκπαιδευτικές επισκέψεις, συνεντεύξεις όπως π.χ. με υπουργό της κυβέρνησης για περιβαλλοντικά θέματα, ζητήματα εξοικονόμησης ενέργειας, διαχείρισης απορριμμάτων κοκ.
Οι εντυπωσιακοί χώροι κι ο εξοπλισμός του σχολείου (διαδραστικοί πίνακες, αίθουσα υπολογιστών με εκτυπωτές 3D, αυλές και γήπεδα, αίθουσα ολοήμερου με παιχνίδια, τραπεζαρία και επαγγελματική κουζίνα) αλλά και οι μισθοί των εκπαιδευτικών: η Τσέχα συνάδελφος που μας παρουσίασε το σχολείο αμείβεται με 1.800 ευρώ με 20 χρόνια προϋπηρεσίας, όλα αυτά δείχνουν τη σημασία που δείχνει η Τσεχία για την Παιδεία και τους εκπαιδευτικούς της. Καλό θα ήταν η Ελληνική Πολιτεία (κυβέρνηση και Δήμοι) να ακολουθήσει τέτοια παραδείγματα, όπως αυτό της Τσεχίας, τόσο για τη χρηματοδότηση και τους μισθούς των εκπαιδευτικών όσο και για τους ελεύθερους χώρους και χώρους πρασίνου.
* Υπεύθυνος του Κέντρου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Βάμου