Του Γιάννη Μυλόπουλου
Ο κυβερνητικός θρίαμβος στις πρυτανικές εκλογές. Και ξαφνικά, εν μέσω της πιο σκληρής και άδικης πολιτικής λιτότητας που έχει γνωρίσει ο ελληνικός λαός, αλλά και εν μέσω του πιο απροκάλυπτου και βίαιου νεοφιλελεύθερου μετασχηματισμού μιας κοινωνίας, με τις χιλιάδες απολύσεις που διέλυσαν τον δημόσιο τομέα, την ιδιωτικοποίηση της υγείας, το ξεπούλημα της ελληνικής φύσης που δεν άφησε όρθιο ούτε το νερό, ούτε τον αιγιαλό, ούτε τα δάση και βέβαια μετά το μαύρο της ΕΡΤ και τις χαριστικές ρυθμίσεις προς τους μεγάλους καναλάρχες, συνέβη το εξής εκπληκτικό:
Οι έλληνες πανεπιστημιακοί, εγκαταλείποντας ομαδικά το πιο χαρακτηριςτικό στοιχείο ενός διανοούμενου, την αμφισβήτηση της εξουσίας, αλλά και αγνοώντας όλα αυτά τα οποία συμβαίνουν γύρω τους σε βάρος του λαού και της χώρας τους, στράφηκαν μαζικά υπέρ των δυο κυβερνητικών κομμάτων και της πολιτικής την οποία αυτά εφαρμόζουν. Πώς αλλιώς να εξηγηθεί η μαζική εκλογή, το θέρος του 2014, φιλοκυβερνητικών πρυτάνεων σε όλα τα πανεπιστήμια όπου έγιναν εκλογές; Τα ποσοστά εκλογής πρυτάνεων κατ´ εφαρμογή του νόμου Διαμαντοπούλου, οι οποίοι αποδέχονται το νόμο αυτόν ως το πλέον μεταρρυθμιστικό θεσμικό πλαίσιο για την Παιδεία από γενέσεως ελληνικού κράτους και οι οποίοι υποςτηρίζουν τις νεοφιλελεύθερες “μεταρρυθμίσεις” στην Παιδεία, σύμφωνα με τις οποίες τα πανεπιστήμια θα πρέπει να μη χρηματοδοτούνται πλέον από την Πολιτεία, αλλά να στραφούν προς ιδιωτικές πηγές χρηματοδότησης, αγγίζουν τα όρια εκλογών σε δικτατορικά καθεςτώτα.
Θρίαμβος λοιπόν στο γαλαζοπράσινο στρατόπεδο των νεοφιλελεύθερων συγκυβερνώντων από τη μια, θρήνος και κοπετός για την καταστροφή στις τάξεις της Αριςτεράς από την άλλη, της οποίας οι ιδέες, ως ρηξικέλευθες, καινοτόμες και εναλλακτικές, γοήτευαν πάντοτε τους έλληνες διανοούμενους.
Πολλοί μίλησαν για το μαγικό ραβδάκι της Κίρκης-πρώην υπουργού, που μετέτρεψε σε χοίρους τους έλληνες καθηγητές πανεπιςτημίων. Η φωνή της λογικής όμως, που φωνάζει: “Πως να σώσει άλλους, όταν δεν μπορεί να σώσει ούτε τον εαυτό της, αφού έμεινε εκτός Βουλής;”, επικράτησε των μεταφυςικών εξηγήσεων και γρήγορα η συζήτηση επανήλθε στο επίπεδο του ορθολογιςμού. Σύμφωνα με τον οποίον όμως εδώ υπάρχει μια μεγάλη αντίφαση: Πως γίνεται και στις Ευρωεκλογές του Μαίου το κόμμα της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης να αγγίζει το 30% και ένα μήνα μετά και μάλιστα στα πανεπιστήμια, να μετρά… κουλούρια;
Το Colpo Grosso
Άρα λοιπόν, το όποιο θαύμα συντελέστηκε δεν αφορά σε μεταφυσικές δυνάμεις, αλλά σε δυνάμεις απολύτως φυσικές και μετρήσιμες. Κοινώς ειπείν Colpo Grosso!
Τα δημόσια πανεπιστήμια, ως ναοί της επιστημονικής γνώσης, ήταν μέχρι σήμερα ο τελευταίος μη ελεγχόμενος από τους κρατικούς μηχανισμούς χώρος. Γι αυτό και τα πανεπιστήμια είναι ο τελευταίος χώρος ελεύθερης σκέψης, κριτικής στάσης και αμφισβήτησης της εκάστοτε εξουσίας. Και όπως πολύ καλά γνωρίζουν οι μελετητές της ιστορίας του ολοκληρωτισμού, οι μη δημοκρατικές αλλαγές επιβάλλονται, ελέγχοντας κατά προτεραιότητα την επικοινωνία και τους φορείς της γνώσης, της ελεύθερης σκέψης κας της αντίστασης. Για να ολοκληρωθεί συνεπώς ο νεοφιλελεύθερος μετασχηματισμός της ελληνικής κοινωνίας, τα πανεπιστήμια έπρεπε πάση θυσία να αλωθούν.
Ο νεοφιλελεύθερος Δούρειος Ίππος
Οι νεοφιλελεύθεροι μεταρρυθμιστές της Παιδείας αυτή τη φορά ήρθαν διαβασμένοι. Ο νόμος Διαμαντοπούλου αποδείχθηκε περισσότερο αποτελεςματικός από άλλες αντίστοιχες προσπάθειες στο παρελθόν, όπως η πιο πρόσφατη της απόπειρας αλλαγής του άρθρου 16 του Συντάγματος. Το σχέδιο στηρίχθηκε στην παραδοχή ότι τα πανεπιστήμια θα αλωθούν από μέσα. Η θεσμοθέτηση τών Συμβουλίων Ιδρύματος, που αν δεν υπήρχε σφοδρή αντίδραση από τις διοικήσεις των ιδρυμάτων, θα είχαν παραμείνει όπως εξ αρχής τα ήθελε η κα Διαμαντοπούλου, δηλαδή Συμβούλια Διοίκησης, με πολύ περισσότερες και πιο καθοριστικές αρμοδιότητες, εξυπηρέτησαν αυτόν ακριβώς το σκοπό. Επινοήθηκαν για να λειτουργήσουν σαν Δούρειοι Ίπποι της νεοφιλελεύθερης άλωσης των πανεπιςτημίων.
Ως δημιουργήματα μιας εποχής που η πανεπιστημιακή κοινότητα βριςκόταν σε εμπόλεμη κατάσταση με την κυβέρνηση, ήταν αναμενόμενο στα Συμβούλια να θέσουν τότε υποψηφιότητα και συνεπώς και να εκλεγούν μόνο φιλοκυβερνητικοί Καθηγητές.
Πλην ελαχίστων μόνον εξαιρέσεων, που υπάρχουν απλώς για να επιβεβαιώνουν τον κανόνα. Τώρα εάν οι αντιφρονούντες έπραξαν καλώς ή κακώς που δεν συμμετείχαν στην εφαρμογή ενός νεοφιλελεύθερου σχεδίου, προκειμένου να περιορίσουν τις ολέθριες συνέπειές του, αυτή είναι μια συζήτηση που περισσότερο αφορά την ηθική στάση όσων αρνήθηκαν να συμπράξουν.
Από τη στιγμή λοιπόν που εγκαταστάθηκαν στα Συμβούλια, ως εσωτερικά μέλη, οι κατά κύριο λόγο οπαδοί του νεοφιλελεύθερου μεταςχηματιςμού στην Παιδεία, τα πράγματα είχαν πάρει το δρόμο τους. Ο αυταρχικός και αντιδημοκρατικός νόμος Διαμαντοπούλου τα είχε όλα προβλέψει. Οι ημέτεροι διορίζουν ως εξωτερικά μέλη του Συμβουλίου είτε ημετέρους, είτε για… ξεκάρφωμα λαμπρούς ξένους επιςτήμονες, οι οποίοι όμως λόγω άγνοιας των τεκταινομένων και απόστασης από την καθημερινότητα, θα ήταν εύκολα χειραγωγήσιμοι. Στη συνέχεια, τα Συμβούλια που προέκυψαν με αυτόν τον “δημοκρατικό” τρόπο, εφαρμόζοντας την πιο επονείδιστη διάταξη του νόμου, αυτή που αφαιρεί από τους πανεπιστημιακούς το δικαίωμα να εκλέγουν οι ίδιοι, με άμεση ψηφοφορία τους διοικητές των κατά τα άλλα αυτοδιοικούμενων ιδρυμάτων τους, “καθάρισαν” τον χώρο από τους ανεπιθύμητους αντιφρονούντες υποψήφιους, προεπιλέγοντας, “κατά σύμπτωση”, παντού οπαδούς της συγκυβέρνησης. Τόσο απλά και τόσο κυνικά.
Με δυο δηλαδή λόγια, οι αντιφρονούντες, ή έστω οι αμφισβητίες των νεοφιλελεύθερων μετασχηματισμών, δεν κατάφεραν να φτάσουν ούτε μέχρι την είσοδο των πρυτανικών εκλογών. Τους έκοψαν πριν καν προλάβουν να διεκδικήσουν την ψήφο των πανεπιστημιακών. Το μεγάλο κόλπο λοιπόν ήταν οι… αντίπαλοι να μη φτάσουν μέχρι τις εκλογές. Και πράγματι, αν εξετάσει κανείς τους τρεις υποψήφιους πρυτάνεις σε κάθε πανεπιστήμιο που προεπέλεξε το Συμβούλιό του, θα διαπιστώσει, ως δια μαγείας, ότι ανήκουν στο… ευρύ φάσμα από ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, έως, το πολύ, την ονομαζόμενη και… κυβερνώσα αριστερά. Ανήκουν δηλαδή ή συγγενεύουν, κατά σύμπτωση, με τους πολιτικούς χώρους που υπερψήφιςαν ςτη Βουλή, το θέρος του 2011, τον περιβόητο νόμο Διαμαντοπούλου.
Η Αχίλλειος πτέρνα της υπερβολής στην αυθαιρεσία
Σε ορισμένες περιπτώσεις μάλιστα η αλαζονεία και ο αυταρχισμός των Συμβουλίων υπερέβη τα όρια ακόμη και αυτής της νομιμότητας που ο… δικός τους νόμος επέβαλε. Κατά παράβαση του νόμου, που θέλει τον πρύτανη να συμμετέχει στις συνεδριάσεις του Συμβουλίου, το Συμβούλιο του ΑΠΘ και μόνο αυτό σε όλη την Ελλάδα, προφανώς επιδιώκοντας να απαλλαγεί από ενοχλητικούς “τρίτους”, δεν προσκάλεσε τον πρύτανη στις συνεδριάσεις όπου συζητείτο η προεπιλογή των υποψηφίων πρυτάνεων.
"google ad"
Στην υπερβολή βρίςκεται η Αχίλλειος πτέρνα κάθε αυταρχικού εγχειρήματος . Η προσφυγή στο ΣτΕ που υπέβαλε άλλος απορριφθείς υποψήφιος, έχει προκαλέσει ήδη μια κατά πλειοψηφία απόφαση που θεωρεί μη νόμιμη τη διαδικασία, παραπέμποντας την απόφαση για ακύρωση των πρυτανικών εκλογών τον Οκτώβριο. Έτσι από το Σεπτέμβρη, ο νεοεκλεγείς πρύτανης του ΑΠΘ θα προσπαθεί να διοικήσει το ίδρυμα υπό το βάρος της αμφισβήτησης της εκλογής του, ενώ το ΑΠΘ θα εισέλθει σε άγνωστης διάρκειας περίοδο ανωμαλίας. Της οποίας το τέλος είναι άδηλο ακόμη. Ένα πάντως είναι βέβαιον: Ότι είτε το ΣτΕ θα δικαιώσει όλα τα υπόλοιπα πανεπιστήμια και θα ακυρώσει τις πρυτανικές εκλογές στο ΑΠΘ, είτε θα δικαιώσει το Συμβούλιο του ΑΠΘ, ακυρώνοντας όλες τις πρυτανικές εκλογές στην υπόλοιπη Ελλάδα, όπου τα Συμβούλια Ιδρύματος κινήθηκαν νομότυπα. Διότι και ο σκύλος χορτάτος και η πίτα ολόκληρη, είναι ολίγον δύσκολο…
Το θαύμα του εν Κανά γάμου
Οι τελευταίοι δημοκρατικά εκλεγμένοι πρυτάνεις, των οποίων η θητεία λήγει σε ένα μήνα, αντιστάθηκαν όσο μπόρεσαν στη νεοφιλελεύθερη επέλαση κατασυκοφαντούμενοι, λοιδωρούμενοι, διωκόμενοι και διαπομπευόμενοι για τη στάση τους αυτή από τα ελεγχόμενα από το κράτος μέσα. Με τον ένα ή τον άλλο τρόπο όμως κράτησαν επί τέσσερα χρόνια τα ιδρύματα όρθια, παρά την άγρια λιτότητα που τα έπληξε, τις απολύςεις του προσωπικού και την εχθρότητα της κυβέρνησης απέναντί τους. Να δούμε τώρα οι νέοι πρυτάνεις που εκλέχθηκαν με το νόμο Διαμαντοπούλου, πως θα διαχειριστούν τις επιλογές της φιλικής τους κυβέρνηςης, η οποία διέλυσε τα πανεπιστήμια, αφήνοντάς τα χωρίς κονδύλια και χωρίς προσωπικό. Επιβαρύνοντας μάλιστα τα κεντρικά ιδρύματα με πολύ περισσότερους φοιτητές και αποψιλώνοντας τα περιφερειακά, λόγω του νέου νόμου που, δίκην δήθεν κοινωνικής πολιτικής σε βάρος των ιδρυμάτων, διευρύνει το δικαίωμα μετεγγραφής.
Το Colpo Grosso του κυβερνητικού ελέγχου των διοικήσεων των… αυτοδιοικούμενων πανεπιστημίων, οδηγεί σε ένα ακόμη success story, με θέμα αυτή τη φορά το θαύμα του… εν Κανά γάμου! Καθώς ξαφνικά τα πενόμενα πανεπιστήμια, από τον ερχόμενο Σεπτέμβρη, θα εμφανιςτούν να ξεχειλίζουν από πιστώσεις κα προσωπικό…
*Γιάννης Μυλόπουλος, Πρύτανης ΑΠΘ