Του Αριστομένη Συγγελάκη *
Με αφορμή το υπό ψήφιση απαράδεκτο και αντισυνταγματικό νομοσχέδιο για τις συναθροίσεις θεωρώ καλό να επικαλεστώ την προσωπική μου εμπειρία από τη συμμετοχή μου σε αντιφασιστικές διαδηλώσεις και κινητοποιήσεις στη Γερμανία και την Τουρκία, που ίσως μας φωτίσουν περισσότερο για τις πραγματικές επιδιώξεις του νομοθέτη.
Το «δικαίωμα στη συνάθροιση» στη Βαυαρία: απεριόριστο για τους βετεράνους σφαγείς της Βέρμαχτ – υπό αυστηρές προϋποθέσεις για τους αντιφασίστες
Κάθε χρόνο στο Μίτενβαλντ της ορεινής Βαυαρίας, στην έδρα του «αιματοβαμμένου Εντελβάις» μίας από τις πιο εγκληματικές μονάδες του τακτικού στρατού της ναζιστικής Γερμανίας, που διέπραξε ειδεχθέστατα εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, οργανώνεται από το σύνδεσμο των βετεράνων της μεραρχίας σε συνεργασία με τον γερμανικό ομοσπονδιακό στρατό μία επαίσχυντη συνάθροιση των βετεράνων της πρώτης μεραρχίας ορεινών καταδρομέων της Βέρμαχτ, που είναι υπεύθυνη για τα ολοκαυτώματα στη Μουσιωτίτσα, το Κομμένο, την Παραμυθιά, τις Λυγκιάδες και άλλα μαρτυρικά χωριά της Ηπείρου, τη σφαγή των χιλιάδων Ιταλών αιχμαλώτων στρατιωτικών στην Κεφαλονιά αλλά και μαζικές εκτελέσεις αμάχων στη Γαλλία, τη Σοβιετική Ένωση, τη Γιουγκοσλαβία και αλλού. Αντί να δικαστούν μεταπολεμικά από τη γερμανική δικαιοσύνη για τα βαρύτατα εγκλήματά τους και να στιγματιστούν από τη γερμανική κοινωνία, οι ελάχιστοι πια επιζώντες βετεράνοι της Βέρμαχτ, έμπλεοι υπερηφάνειας δίνουν το παρών κάθε χρόνο, την Κυριακή της Πεντηκοστής, σε μία συνάθροιση του αίσχους. Μία συνάντηση για να θυμηθούν με νοσταλγία τα «ανδραγαθήματά» τους, να τιμήσουν τη μνήμη των συμπολεμιστών τους και να γιορτάσουν μαζί με τις οικογένειές τους, τους φίλους και θαυμαστές τους. Και φυσικά, ούτε μία λέξη, ούτε ένα δάκρυ για τις δεκάδες, εκατοντάδες χιλιάδες των θυμάτων τους.
Στην εκδήλωση αυτή, που αποτελεί ντροπή για τη δημοκρατική Γερμανία, συμμετέχει κάθε χρόνο εκπρόσωπος του Ομοσπονδιακού Υπουργείου Άμυνας. Μάλιστα, το 2019, απηύθυνε χαιρετισμό στην εκδήλωση ο Δρ. Peter Michael Tauber,– πρώτος τη τάξει αξιωματούχος μετά την τότε Υπουργό Άμυνας και σημερινή Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ursula von der leyen, νομιμοποιώντας τα φοβερά εγκλήματα της διαβόητης μεραρχίας. Αξίζει μάλιστα να σημειωθεί ότι ο εκπρόσωπος της γερμανικής κυβέρνησης φωτογραφήθηκε περιχαρής δίπλα στον Willi Kurz, 95χρονο βετεράνο – σφαγέα της Βέρμαχτ[1] αλλά και, ακόμη χειρότερα, ο Γερμανός ανώτατος κυβερνητικός αξιωματούχος χαρακτήρισε τη σημερινή δράση του Ομοσπονδιακού Στρατού ως συνέχεια της πολεμικής αρετής της Βέρμαχτ![2]
Ας γυρίσουμε όμως μερικά χρόνια πίσω, στον Ιούνιο του 2003, όπου σε απάντηση αυτής της επαίσχυντης μακράς παράδοσης των βετεράνων της Βέρμαχτ οργανώθηκαν για πρώτη φορά πολύ σημαντικές αντιφασιστικές εκδηλώσεις στο Μίτενβαλντ της Βαυαρίας από την ομάδα “Angreifbare Traditionspflege”, την “AK Distomo” και άλλες δημοκρατικές – αντιφασιστικές οργανώσεις. Μαζί με τον ηρωικό Αργύρη Σφουντούρη από το Δίστομο και την Ελένη Δήμου από το Κομμένο βρεθήκαμε στην καρδιά του ναζιστικού τέρατος εκπροσωπώντας τα θύματα τριών μεγάλων ελληνικών Ολοκαυτωμάτων και συνολικά τα θύματα της ναζιστικής θηριωδίας στην Ελλάδα. Μαζί με την πρωτοπορία της προοδευτικής διανόησης της Γερμανίας συμμετείχαμε σε ένα εξαιρετικό συνέδριο για τα ναζιστικά εγκλήματα και τις γερμανικές αποζημιώσεις και σε μία αντιφασιστική διαδήλωση στο κέντρο του Μίτενβαλντ.
Τιμές στους σφαγείς της Βέρμαχτ – καταστολή στους αντιφασίστες
Έχει μείνει βαθιά χαραγμένη στη μνήμη μου η διαδήλωση αυτή. Από την πρώτη στιγμή οι διακόσιοι περίπου διαδηλωτές ήμαστε περικυκλωμένοι από ειδική, έφιππη, μονάδα της γνωστής για τη σκληρότητά της βαυαρικής αστυνομίας. Η αγριότητα στα πρόσωπα των Γερμανών αστυνομικών, η παρουσία μεγαλόσωμων και επιθετικών προς τους διαδηλωτές σκυλιών και η εχθρική συμπεριφορά κάποιων ντόπιων με τις χαρακτηριστικές βαυαρικές φορεσιές φόρτιζαν ανησυχητικά το κλίμα. Και ο οργανωτής της εκδήλωσης μας επέστησε την προσοχή να μην διανοηθούμε να πούμε κάποιο σύνθημα πέραν όσων είχαν επίσημα εγκριθεί γιατί δεν θα δίσταζε η Αστυνομία να μας επιτεθεί και να διαλύσει τη διαδήλωση! Φαντάζεστε την έκπληξή μας και την αγανάκτησή μας! Επιζήσαντες και απόγονοι θυμάτων της ναζιστικής θηριωδίας, εξέχοντες επιστήμονες και αντιφασίστες αγωνιστές να αντιμετωπίζονται ως μιάσματα και επικίνδυνοι για την δημόσια τάξη και ασφάλεια, την ώρα που οι βετεράνοι σφαγείς και οι νεοναζί θαυμαστές τους απολάμβαναν τη φιλοξενία των κατοίκων και τις τιμές του γερμανικού κράτους!
Οι συνειρμοί με το υπό ψήφιση νομοσχέδιο για τον περιορισμό των συναθροίσεων είναι αναπόφευκτοι: απεριόριστο και νόμιμο το δικαίωμα της συνάθροισης για τους βετεράνους σφαγείς και τους νεοναζί θαυμαστές τους και υπό σοβαρούς περιορισμούς και προϋποθέσεις για τους δημοκράτες – αντιφασίστες!
Τα πράγματα άλλαξαν οριακά τα επόμενα χρόνια. Οι διαρκείς κινητοποιήσεις του αντιφασιστικού κινήματος, που διατάρασσαν την ησυχία και την επικερδή τουριστική λειτουργία του μαγευτικού αυτού θέρετρου, υποχρέωσαν τις τοπικές αρχές να φέρονται καλύτερα στους αντιφασίστες – διαδηλωτές. Όμως η επαίσχυντη παράδοση των βετεράνων συνεχίζεται με ευθύνη της γερμανικής κυβέρνησης, παρά τα συνεχή διαβήματα διαμαρτυρίας πολλών πολιτών και οργανώσεων και την κατάθεση ερωτήσεων στην Ομοσπονδιακή Βουλή του κόμματος της Αριστεράς (Die Linke).
Σε επόμενα ταξίδια μας στη Βαυαρία (Μίτενβαλντ και Μπαντ Ράιχενχαλ) αλλά και σε συμβολική περικύκλωση της οικίας εγκληματιών πολέμου στο Μόναχο επιβεβαιώσαμε ότι η εμπειρία μας στο Μίτενβαλντ το μακρινό 2003 δεν αποτελεί ένα μεμονωμένο περιστατικό: σε όλες μας τις επισκέψεις η συμπεριφορά της Αστυνομίας ήταν τυπική και αυστηρή σε όσους διαμαρτύρονταν για τα ναζιστικά εγκλήματα, αν και τελευταία πιο ευγενική, και αρκετά ανεκτική στους νεοναζί που συγκεντρώνονταν για να μας αποδοκιμάσουν και να μας προβοκάρουν. Το ίδιο άλλωστε συμβαίνει και στην Ελλάδα όπου οι τραμπούκοι της Χρυσής Αυγής, έχαιραν της σκανδαλώδους ανοχής της Ελληνικής Αστυνομίας, τουλάχιστον μέχρι τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα, ενώ την ίδια ώρα οι οργανώσεις της Αριστεράς αντιμετωπίζονταν και συνεχίζουν να αντιμετωπίζονται ως ταραχοποιά και επικίνδυνα στοιχεία.
Θα μου πείτε: σε όλες τις χώρες δεν είναι μεροληπτική η στάση της Αστυνομίας ή, ευρύτερα των κρατικών αρχών; Η απάντηση είναι: Φυσικά ναι. Και γι’ αυτό ακριβώς δεν πρέπει να υπόκειται στον έλεγχό τους η άσκηση του μείζονος και συνταγματικά κατοχυρωμένου δημοκρατικού δικαιώματος του συνέρχεσθαι και του συναθροίζεσθαι.
Επιπλέον, από την εμπειρία μας στη Γερμανία διαπιστώσαμε και κάτι ακόμη ανησυχητικό: η υποχρέωση ενημέρωσης και έγκρισης μίας συνάθροισης οδηγεί τους διαδηλωτές να καταρτίζουν σε συνεργασία με την Αστυνομία το πρόγραμμά τους με βάση τη διαθεσιμότητα των αστυνομικών αρχών να εποπτεύσουν την όποια κινητοποίηση… Το αποτέλεσμα είναι η συνάθροιση να μετατρέπεται τελικά σε μία καλά οργανωμένη παράσταση, χωρίς στοιχείο αυθορμητισμού και αυτοσχεδιασμού, που δεν συνάδει με τους δημοκρατικούς της σκοπούς.
Το «δικαίωμα της συνάθροισης» στην Τουρκία: το πιο σύντομο και πικρό ανέκδοτο
Για το τέλος, μία εμπειρία μας από διαδήλωση στην Τουρκία: τον Δεκέμβριο του 2000 είχα την τύχη να συμμετάσχω σε αποστολή αλληλεγγύης στους πολιτικούς κρατούμενους στα λευκά κελιά μαζί με εκπροσώπους του ΔΣΑ, της ΕΙΝΑΠ, πολιτικών κομμάτων, οργανώσεων για την ειρήνη και δημοσιογράφους. Πέραν της μείζονος παραβίασης κάθε ανθρώπινου δικαιώματος που συνιστά ο εγκλεισμός σε λευκό κελί προκαλώντας την απανθρωποίηση (de-humanization) και την αποκοινωνικοποίηση (de-socialization) του κρατουμένου, όπως μας ενημέρωσαν τότε οι εκπρόσωποι του Ιατρικού Συλλόγου Κωνσταντινούπολης, και πέραν των άλλων αντιδημοκρατικών πρακτικών των αρχών εις βάρος όσων διεκδικούν τα δικαιώματά τους στη γείτονα χώρα υπάρχει και ένα περιστατικό σχετικό με το θέμα του περιορισμού των συναθροίσεων. Βρέθηκα, από σύμπτωση, μπροστά στη διάλυση μίας («παράνομης») διαδήλωσης εκατοντάδων διαδηλωτών στην πλατεία Ταξίμ από έναν τεράστιο όγκο αστυνομικών δυνάμεων και είδα με τα μάτια μου τη χρήση ακραίας βίας και τη σύλληψη πολλών δεκάδων ανθρώπων, που απλώς διαδήλωναν ειρηνικά (χωρίς μολότοφ ή κάποια ακραία ενέργεια).
Αναρωτιέμαι αν, τηρουμένων πάντα των αναλογιών, έχουν συνειδητοποιήσει τα μέλη της Βουλής των Ελλήνων, που ετοιμάζονται να υπερψηφίσουν το αντισυνταγματικό και αντιδημοκρατικό αυτό νομοσχέδιο, τι πλήγμα πρόκειται να προκαλέσουν στο δημοκρατικό μας πολίτευμα. Θα ήταν καλό να θυμούνται ότι όποιος σπέρνει ανέμους είναι βέβαιο ότι θα θερίσει θύελλες!
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:
[1] Ο Willi Kurz σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, συμμετείχε με τη μονάδα του (5th Division of Gebirgjäger – 5.Gebirgsjäger-Division) στον αποκλεισμό του Λένινγκραντ που στοίχισε τη ζωή λόγω του λιμού σε πάνω από 1.000.000 ανθρώπους (όπως μας πληροφόρησαν οι Γερμανοί αντιφασίστες ιστορικοί Dr Stephan Stracke και Dr Ralph Klein).
[2] https://www.neakriti.gr/article/ellada-nea/1551159/orgi-gia-to-germano-axiomatouho-pou-pozarei-dipla-se-vetrano-tis-vermaht/
* Διδάκτωρ Οδοντιατρικής ΕΚΠΑ, Συγγραμματέας του Εθνικού Συμβουλίου Διεκδίκησης των Οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα