Της Κατερίνας Μυλωνά
Ρομπότ ξεναγούς έχουμε δει και στο παρελθόν, και σε τοπικό επίπεδο, σε εκθεσιακούς χώρους και μουσεία.
Όμως, ένα ρομπότ που θα αναλάβει να καθοδηγήσει τους επισκέπτες ενός σπηλαίου, με κακοτράχαλα μονοπάτια, σταλαγμίτες, σταλακτίτες με.. νερό που στάζει από ψηλά και χώματα, αποτελεί πρωτοτυπία των ερευνητών του Εργαστηρίου Υπολογιστής Όρασης και Ρομποτικής του Ινστιτούτου Πληροφορικής του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΠ-ΙΤΕ).
Από την περασμένη Τρίτη 13 Ιουλίου, το ρομπότ «Περσεφόνη» προσφέρει τις υπηρεσίες του στο σπήλαιο Αλιστράτης στις Σέρρες.
Όπως εξηγεί στο Cretalive ο επικεφαλής του Εργαστηρίου, καθηγητής Πάνος Τραχανιάς, η πρωτοτυπία του αφορά στο γεγονός ότι λειτουργεί σε ένα δύσκολο περιβάλλον.
Το Εργαστήριο αναπτύσσει αντίστοιχα ρομποτικά συστήματα τα τελευταία 20 χρόνια, όμως η «Περσεφόνη» αποτέλεσε για τους ερευνητές του μία πρόκληση.
Λειτουργεί 100% αυτόνομα, δεν υπάρχει καμίας μορφής τηλεχειρισμός, και μπορεί να κινείται μέσα στο σπήλαιο, σε καθημερινή βάση, χωρίς εποπτεία από ξεναγούς (ανθρώπους) ή κάποιο εξειδικευμένο προσωπικό.
Παράλληλα, η πρόκληση ήταν να γίνει αυτό το έργο πραγματικότητα με ένα διαχειρίσιμο κόστος και, φυσικά, να είναι υψηλής λειτουργικότητας.
Η συνεργασία με την διοίκηση του σπηλαίου ήταν άριστη, από κοινού έγινε η οριοθέτηση των στόχων, ακόμα και η μορφή που έχει η «Περσεφόνη» αποφασίστηκε και από τις δύο πλευρές.
Από πλευράς Εργαστηρίου, στο έργο συμμετείχαν ο Πάνος Τραχανιάς, ως επιβλέπων, και οι Στυλιανός Πιπεράκης, Δέσποινα Αργυροπούλου, Μάνος Παπαδάκης και Δήμητρα Κτιστάκη.
Η «Περσεφόνη» σας ξεναγεί
H Περσεφόνη είναι ένας ρομποτικός ξεναγός ο οποίος έχει τη δυνατότητα αυτόνομης χαρτογράφησης και πλοήγησης εντός του σπηλαίου Αλιστράτης στις Σέρρες. Παράλληλα παρέχει οπτικοακουστική πληροφορία για τα εκθέματα του σπηλαίου σε διάφορες γλώσσες και έχει την δυνατότητα να απαντήσει ερωτήσεις σχετικές με αυτά.
Πιο συγκεκριμένα, η Περσεφόνη έχει ανθρωποειδή μορφή για την εύκολη εξοικείωση των επισκεπτών, και αποτελείται από μια τροχήλατη πλατφόρμα που τροφοδοτείται με μπαταρία ιόντων λιθίου, εξοπλισμένη με α) κατάλληλους αισθητήρες για την κατανόηση του περιβάλλοντα χώρου και των εμποδίων τα οποία μπορεί να βρεθούν εντός του πεδίου εργασίας του, β) οθόνη αφής για την γραφική απεικόνιση πληροφοριών και αλληλεπίδραση με τους χρήστες και γ) ηχεία για αφήγηση πληροφοριών σε διάφορες γλώσσες ανάλογα με το κοινό που ξεναγεί.
Η αυτόνομη ρομποτική πλατφόρμα είναι εξοπλισμένη με πλήθος αισθητήρων οι οποίοι αξιοποιούνται για α) χαρτογράφηση του περιβάλλοντα χώρου, β) εύρεση της θέσης του ρομπότ στο χώρο αυτό, γ) εντοπισμό πιθανών εμποδίων, και δ) σχεδιασμό ασφαλούς διαδρομής. Οι προδιαγραφές για το λογισμικό αυτόνομης πλοήγησης έχουν ως εξής:
● Δυνατότητα χαρτογράφησης χώρου εργασίας.
● Δυνατότητα πλοήγησης εντός χαρτογραφημένου χώρου εργασίας.
● Δυνατότητα αποφυγής εμποδίων.
● Δυνατότητα επιλογής προκαθορισμένης πορείας – διαδρομής.
Σύστημα αλληλεπίδρασης μηχανής – ανθρώπου
Μέσω των ενσωματωμένων συστημάτων οπτικοακουστικής πληροφορίας, ο ρομποτικός ξεναγός είναι σε θέση να παρουσιάζει τα εκθέματα με εύκολο και κατανοητό τρόπο σε πολλές γλώσσες, συγκεκριμένα:
● Ελληνικά ● Αγγλικά ● Ρωσικά ● Αλβανικά ● Τούρκικα ● Αρχαία Ελληνικά ● Ινδικά ● Αραβικά ● Σέρβικα ● Κινέζικα ● Λοιπές γλώσσες Ευρωπ. Ένωσης
Η Περσεφόνη διαθέτει μία εύχρηστη διεπαφή η οποία επιτρέπει στο προσωπικό του σπηλαίου να ορίζει εύκολα συγκεκριμένες επιλογές ξενάγησης. Επιπλέον, έχει τη δυνατότητα να απαντάει σε ερωτήσεις που της απευθύνονται σχετικές με τα εκθέματα.
Το σύστημα είναι σχεδιασμένο με στόχο τη μεγιστοποίηση της αυτονομίας του αλλά και της διασφάλισης της ομαλής λειτουργίας του. Για το σκοπό αυτό, η Περσεφόνη είναι εφοδιασμένη με ένα σύστημα αυτόνομης επιστροφής στη βάση φόρτισης, ώστε να αποφευχθεί η εξάντληση της μπαταρίας της και να διακοπεί η λειτουργίας της στο μέσο της ξενάγησης. Συγκεκριμένα το αυτόνομο ρομποτικό σύστημα παρέχει:
● Συνεχή εκτίμηση της δυνατής εμβέλειας του ρομπότ για την εξασφάλιση της επιστροφής στην βάση φόρτισης.
● Αυτόνομο υπολογισμό της βέλτιστης τροχιάς για την επιστροφή στην βάση φόρτισης.
● Δυνατότητα χειροκίνητης εντολής επιστροφής στην βάση φόρτισης.
Η χρήση του αυτόνομου ρομποτικού συστήματος αναμένεται να ενισχύσει άμεσα την ελκυστικότητα του σπηλαίου λόγω των ποικίλων και αναβαθμισμένων υπηρεσιών που θα προσφέρει, επιφέροντας και ανάλογη αύξηση της επισκεψιμότητας.