Από τη μία η δημοτική αρχή θεωρεί ότι με το εγχείρημα η πόλη καινοτομεί σε παγκόσμιο επίπεδο, από την άλλη όμως, μέλη του τοπικού ΣΥΡΙΖΑ αλλά και της Λαϊκής Ενότητας, έχουν την άποψη ότι το μικρό φουτουριστικό όχημα αποτελεί προπομπό μίας κατάστασης όπου οι μηχανές θα κλέβουν τις θέσεις εργασίας από τους ανθρώπους.
Πίσω από το λεωφορείο-ρομπότ, ένα κομμάτι της Αριστεράς της πόλης αντιδρά, αφού η τεχνολογική καινοτομία, έρχεται να στείλει τους οδηγούς στην ανεργία. «Διώξτε το ρομπότ που θέλει να πάρει τις δουλειές μας», είναι το σύνθημα στην πόλη.
Το λεωφορείο χωρίς οδηγό έφτασε στην πόλη στο πλαίσιο προγράμματος για την πιλοτική κυκλοφορία αυτοματοποιημένων οχημάτων μαζικής μεταφοράς. Ο Δήμος Τρικάλων το προμηθεύτηκε μέσω του ευρωπαϊκού συγχρηματοδοτούμενου προγράμματος «CityMobil2» (Cities Demonstrating Cybernetic Mobility) που υλοποιείται για πρώτη φορά στο κέντρο μιας πόλης.
Ουσιαστικά, το έργο αφορά στη διερεύνηση των δυνατοτήτων κυκλοφορίας οχήματος χωρίς οδηγό σε αστικό περιβάλλον και πραγματικές συνθήκες κυκλοφορίας.
Το λεωφορείο χωρίς οδηγό των Τρικάλων έχει κεντρίσει ήδη το παγκόσμιο ενδιαφέρον. Τις προηγούμενες ημέρες ξένα τηλεοπτικά δίκτυα -το Euronews και το CCTV από την Κίνα- βρέθηκαν στην πόλη και με εκτενή ρεπορτάζ κατέγραψαν το πρωτοπόρο εγχείρημα, επισημαίνοντας ότι εφαρμόζεται σε μια επαρχιακή πόλη της Ελλάδας που πρωτοπορεί στην εφαρμογή σύγχρονων τεχνολογιών Οπως ανέφερε χαρακτηριστικά ρεπορτάζ του Euronews: «Ορισμένοι κάτοικοι διστάζουν να κάνουν το βήμα και να μπουν μέσα, όμως παιδιά και άτομα τρίτης ηλικίας δείχνουν τον δρόμο».
«Μα έλεγα, λεωφορείο χωρίς οδηγό, μας πώς γίνεται; Κι όμως δεν κατάλαβα τίποτα, δεν είχα κανένα πρόβλημα. Μου φάνηκε σαν ένα κανονικό λεωφορείο. Θα το προτιμώ, μιας και περνάει από την γειτονιά μας» δήλωσε στην κάμερα του euronews, μια ηλικιωμένη γυναίκα.
Το λεωφορείο κινείται αυτόνομα, δίπλα σε οχήματα και πεζούς. Πραγματοποιεί οκτώ στάσεις και διανύει απόσταση 2,4 χιλιομέτρων.
«Κινείται με μπαταρίες που τροφοδοτούν ηλεκτρικό κινητήρα.Διαθέτει gps και λέιζερ. Ακολουθεί την διαδρομή που έχουμε χαρτογραφήσει. Δεν ξεφεύγει καθόλου από την διαδρομή που έχουμε χαράξει» δήλωσε ο Βασίλης Καραβίδας, τεχνικός συντήρησης και επισκευής.
Πάντως, ο δημοσιογράφος και πρώην δημοτικός σύμβουλος παράταξης του ΣΥΡΙΖΑ Χάρης Μαντέλος σημειώνει: «Πραγματικά είναι απορίας άξιο πώς η Ε.Ε. διαθέτει χρήματα για ένα αγνώστου χρησιμότητας μέσο όταν θα μπορούσε να διαθέσει ανάλογα ποσά για την εξάλειψη της φτώχειας και της ανεργίας». Και συνεχίζει: «Πιστεύω ότι είναι προπομπός της αυτοματοποίησης θέσεων εργασίας που θα οδηγήσει πολύ κόσμο στην ανεργία. Μην απορήσουμε αν στο μέλλον δούμε μεγαλοεργολάβους να εκμισθώνουν λεωφορεία χωρίς οδηγούς στους δήμους».
Σχολιάζοντας τις αντιδράσεις, ο δήμαρχος Τρικκαίων αρκέστηκε να δηλώσει: «Αντιδρούν γιατί νομίζουν ότι η τεχνολογία κόβει θέσεις εργασίας. Ωστόσο τα συγκεκριμένα λεωφορεία δεν πρόκειται να οδηγήσουν στην ανεργία τους οδηγούς των συμβατικών, αλλά να λειτουργήσουν συμπληρωματικά προς τα υφιστάμενα μέσα μεταφοράς. Θα μπορούσαν π.χ. να κυκλοφορούν κατά τη διάρκεια της νύχτας ώστε να υπάρχει όλο το 24ωρο εξυπηρέτηση. Για το πρόγραμμα αυτό δεν διαθέσαμε ως δήμος ούτε ένα ευρώ», λέει και επισημαίνει: «Εμείς παρά τις αντιδράσεις θα συνεχίσουμε να εφαρμόζουμε με επιτυχία καινοτόμες ιδέες στην πόλη».
Κινείται με μπαταρία χωρίς οδηγό
Το μικρό φουτουριστικό minibus διαθέτει 9-11 θέσεις καθημένων, όρθιων και ΑΜΕΑ, κινείται εντελώς αυτόνομα και με χαμηλή ταχύτητα (περίπου 20 χλμ. την ώρα) και έχει συμπεριφορά κίνησης, πέδησης και ακινητοποίησης αντίστοιχη με αυτήν ενός οχήματος που το χειρίζεται οδηγός. Διανύει συνολική απόσταση 2,4 χλμ. με οκτώ στάσεις στο κέντρο της πόλης, όπου περιλαμβάνονται και πολλά αξιοθέατα. Η διαδρομή επιλέχθηκε με βάση συγκεκριμένες απαιτήσεις του προγράμματος για την άμεση εξυπηρέτηση μετακίνησης όχι μόνο των κατοίκων της πόλης αλλά και των ξένων επισκεπτών.
Πρόκειται ουσιαστικά για ένα ηλεκτρικό λεωφορείο που λειτουργεί με 12 μπαταρίες που τροφοδοτούν τον ηλεκτρικό του κινητήρα και κινείται σε δικό του λεωφορειόδρομο δίπλα σε οχήματα και πεζούς χωρίς προβλήματα. Δεν κάνει θόρυβο, δεν εκπέμπει ρύπους και ακολουθεί πιστά τη διαδρομή που έχει χαρτογραφηθεί στο GPS που διαθέτει, ενώ με το λέιζερ ασφαλείας εντοπίζει οποιοδήποτε αντικείμενο ή άνθρωπο που τυχόν θα βρεθεί μπροστά του και αμέσως ακινητοποιείται. Συνολικά, τέσσερα είναι τα minibus χωρίς οδηγό που κυκλοφορούν στο κέντρο της πόλης των Τρικάλων, 6 ημέρες την εβδομάδα, 12 ώρες την ημέρα. Στο κάθε όχημα έχουν εγκατασταθεί επίσης τέσσερις κάμερες για την πλήρη κάλυψη της ορατότητας του υπευθύνου παρακολούθησής τους. Οι κάμερες είναι τοποθετημένες στο όχημα με τέτοιον τρόπο ώστε ο υπεύθυνος παρακολούθησης στο κέντρο ελέγχου να έχει πεδίο ορατότητας όμοιο με αυτό που έχει ένας οδηγός. Να σημειωθεί ότι το όχημα κυκλοφορεί με κανονική άδεια κυκλοφορίας και πινακίδες μετά από συνεννόηση με το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών.
Δείτε το βίντεο:
Σύγχρονοι Λουδίτες ενάντια των μηχανών;
Η συζήτηση πάντως περί της αναγκαιότητας τέτοιων τεχνολογίων και το πρόβλημα που θέτει σε σχέση με τις θέσεις εργασίας δεν είναι καινούργιο. Πάνω από 200 χρόνια πριν οι Λουδίτες είχαν εξεγερθεί ενάντια στις μηχανές.
Η εμφάνιση του κινήματος έγινε κατά τη διάρκεια της Βιομηχανικής Επανάστασης και σε μια δύσκολη οικονομικά εποχή λόγω των Ναπολεόντειων πολέμων, σχετίζεται με την ανάδειξη της τεχνολογίας ως άμεσης απειλής για τους εργάτες. Οι Λουδίτες υποστήριζαν ότι στην πραγματικότητα δεν αντιμάχονταν τις νέες τεχνολογίες αλλά διαμαρτύρονταν για την αλλαγή των κοινωνικών σχέσεων και για την ανεργία εξαιτίας της μηχανοποίησης της εργασίας.
Σύμφωνα με το μύθο, το 1779, σε ένα χωριό του Leicestershire, κάποιος ονόματι Ned Lud εισέβαλε σ’ ένα σπίτι και σε κατάσταση τεράστιας οργής κατέστρεψε δύο μηχανές πλεξίματος για κάλτσες.
Μέχρι το 1811 ο Ned είχε γίνει «βασιλιάς» και έτρεφε την λαϊκή φαντασία για σκοτεινές και γεμάτες μυστήριο ιστορίες. Οι Λουδίτες ορκίζονταν πίστη και υπακοή όχι σε κάποιον Βρετανό βασιλιά αλλά στον μυθικό Βασιλιά Lud, από τον οποίο πήραν το όνομά τους.
Έδρασαν από το 1811 μέχρι περίπου το 1816, ως οργανωμένες ομάδες μεταμφιεσμένων αντρών, με στόχο την καταστροφή των μηχανών κυρίως των κλωστοϋφαντουργιών.
Οι οπαδοί του Ned Lud προειδοποιούσαν με ανώνυμες επιστολές τον ιδιοκτήτη του υφαντουργείου που επρόκειτο να χτυπήσουν και αρχικά του ζητούσαν να απομακρύνει τις μηχανές από το χώρο εργασίας. Όταν αυτός δεν ανταποκρινόταν στο αίτημά τους, μουτζούρωναν τα πρόσωπά τους, για να μην αναγνωρίζονται, και ξεκινούσαν την καταστροφή των μηχανών με όποιο εργαλείο έβρισκαν εύκαιρο.
Για να καταστείλει το κίνημα των Λουδιτών η κυβέρνηση Σπένσερ Πέρσιβαλ θέσπισε ειδικό νόμο με τον οποίο τιμωρούσε το σπάσιμο των μηχανών με θανατική ποινή, όπως αναφέρεται στον «Ιό» της Ελευροτυπίας, ενώ στις περιοχές των ταραχών απέστειλε στρατιωτικές δυνάμεις. Ακολούθησαν μαζικές συλλήψεις και εκτελέσεις.
Το 1812 εκτελέστηκαν στο Γιορκ 14 υφαντουργοί για καταστροφή μηχανών. Όμως κανένας ηγέτης των Λουδιτών δεν συνελήφθη ποτέ. Οι διωκτικές αρχές μάταια προσπαθούσαν να εντοπίσουν τον αποστολέα των προκηρύξεων του κινήματος στις εφημερίδες, τον Ned Lud. Αυτό ίσως είναι σημάδι της λαϊκής αλληλεγγύης προς το κίνημα αυτό.
Ο χαρακτηρισμός «Λουδίτης» θεωρείται σήμερα ένα είδος προσβολής. Όταν αποκαλείται κάποιος έτσι, συνήθως εννοείται ότι έχει μια άσκοπη εμμονή με την απόρριψη της τεχνολογίας και ειδικά του ηλεκτρονικού υπολογιστή.
Κατ’ αυτή την έννοια το κίνημα των Λουδιτών είναι παρεξηγημένο. Δεν ήταν οι «αφελείς» και «πρωτόγονοι» που έσπαγαν απλώς μηχανές. Η επίθεσή τους στρεφόταν εναντίον της ανεργίας που προκαλούσαν οι νέες μηχανές, διαμαρτυρόμενοι επίσης για την πολύωρη εργασία τους.
Οι Λουδίτες θεωρούνται σήμερα από αρκετούς ως ακραίοι τεχνολογικοί ντετερμινιστές, με το σκεπτικό ότι έβλεπαν την τεχνολογία ως μέσο καταστροφής του ανθρώπου. Όμως, και ο Μαρξ στο «Κεφάλαιο» τόνιζε την ανάγκη ανατροπής της λογικής των Λουδιτών, επειδή οι εργάτες θα έπρεπε να στρέφονται εναντίον της κοινωνικής μορφής εκμετάλλευσης και όχι εναντίον των υλικών μέσων παραγωγής.
gr.euronews.com, protothema.gr, tvxs.gr