Μουλόπουλος: επιστροφή στις θεμελιώδεις αξίες της πληροφόρησης
Ν.Κλάιν: χρειαζόμαστε μια επανάσταση στα mediaΝα βάλουν το χέρι στην τσέπη καλεί τους ιδιοκτήτες των ΜΜΕ ο Αλέξης Τσίπρας, αν θέλουν να εκπέμπουν και στο μέλλον, ανοίγοντας μέτωπο και με την Digea, την εταιρεία των σταθμών πανελλαδικής εμβέλειας.
«Εβγαλαν τα λεφτά τους στο εξωτερικό και τώρα μας κουνάνε το δάκτυλο», αυτοί οι «καταληψίες συχνοτήτων», είπε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, μιλώντας στην εκδήλωση του κόμματός του για τα ΜΜΕ.
Ο Αλέξης Τσίπρας περιέγραψε το «τρίγωνο εξουσίας» σήμερα στην Ελλάδα, υπό τον έλεγχο του Μνημονίου. Από τη μια άκρη του «τριγώνου» είναι το καταρρέον πολιτικό σύστημα, από την άλλη οι χρεωμένες τράπεζες και από την τρίτη τα υπερχρεωμένα ΜΜΕ.
Στο επίκεντρο της ομιλίας του Αλέξη Τσίπρα είναι η ρύθμιση του τοπίου των ΜΜΕ με μια νέα αδειοδότηση των ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών σταθμών, από τη στιγμή που εκπέμπουν πλέον με προσωρινό καθεστώς λειτουργίας.
Το μοντέλο του ΣΥΡΙΖΑ προβλέπει
Την αδειοδότηση των ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών σταθμών από μηδενική βάση, για 5 χρόνια και με δυνατότητα ανάκλησης των αδειών από το ΕΣΡ.
Την απόρριψη εκείνων που δεν έχουν ρυθμίσει τις οφειλές τους προς τα Ταμεία, με πρόβλεψη για τους εργαζόμενους που πιθανώς να χάσουν τη δουλειά τους.
Υποστήριξη των συνεταιριστικών σχημάτων σε ραδιόφωνο και τηλεόραση με ειδική αδειοδότηση που θα έχουν διάρκεια τα 5 έτη.
Και τέλος, την έκδοση νέου χάρτη συχνοτήτων έτσι ώστε να μην ταυτίζεται πάροχος δικτύου (Digea) με τον πάροχο περιεχομένου.
Για το σχεδιαζόμενο λουκέτο στην ΕΡΤ, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, υποσχέθηκε πως δεν θα αφήσουν να περάσει το «άθλιο σχέδιο της τρικομματικής κυβέρνησης». Στόχος του ΣΥΡΙΖΑ είναι να μετατραπεί η ΕΡΤ σε ανεξάρτητο φορέα κοντά στο πρότυπο του BBC.
Αναλυτικά, ο κ. Τσίπρας επισήμανε μεταξύ άλλων:
Ποιο όμως είναι αυτό το περιβόητο μιντιακό σύστημα;
Είναι η πλειοψηφία των μεγάλων ιδιωτικών τηλεοπτικών καναλιών εθνικής εμβέλειας και πλέον η απαξιωμένη και χειραγωγημένη ΕΡΤ, που κεντρικός στόχος της κυβέρνησης είναι να μετατραπεί σε μια σύγχρονη ΥΕΝΕΔ.
Η ΕΡΤ για χρόνια απαξιώθηκε συνειδητά και η κατάσταση επιδεινώθηκε περαιτέρω με τις κινήσεις της σημερινής κυβέρνησης.
Αποφάσεις λογοκρισίας, απαξίωση του ενημερωτικού προγράμματος, που λειτουργεί πλέον χωρίς προσχήματα ως μηχανισμός προπαγάνδας της κυβέρνησης και διαρκείς συγκρούσεις με το δημοσιογραφικό δυναμικό. Την ίδια στιγμή, οι καταγγελίες για ευνοιοκρατία και ρουσφετολογική διαχείριση του υπάρχοντος δυναμικού πληθαίνουν διαρκώς.
Αποτέλεσμα όλων αυτών είναι να είμαστε μια από τις ελάχιστες χώρες της Ευρώπης, όπου η δημόσια ραδιοτηλεόραση δεν είναι πρώτη σε ακροαματικότητα και θεαματικότητα. Ακόμα και στη γειτονική Ιταλία, το φαινόμενο του Μπερλουσκονισμού συνυπήρξε, ευτυχώς για το πολιτισμικό επίπεδο της γειτονικής χώρας, με μια πανίσχυρη δημόσια ραδιοτηλεόραση.
Μόνο εδώ επιθυμούν να τα διαλύσουν, να τα ισοπεδώσουν όλα, με πρόσχημα το δημοσιονομικό εξορθολογισμό. Και λέω με πρόσχημα, αφού είναι γνωστό ότι η ΕΡΤ δεν επιβαρύνει το δημόσιο προϋπολογισμό.
Εμείς απαντάμε έξω από τα δόντια.
Το άθλιο σχέδιο της τρικομματικής για την ΕΡΤ, θα μείνει στα χαρτιά. Η δημόσια ραδιοτηλεόραση δε θα γίνει όχημα προπαγάνδας, πολιτιστικής παρακμής και μηχανισμός πελατειακών εξυπηρετήσεων. Δεν θα ανεχτούμε την απαξίωση και τη διάλυσή της. Αντιθέτως, σχεδιάζουμε την αναγέννησή της.
Με την αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού και των πόρων της, ως μια αχτίδα ποιότητας, πολυφωνίας, έγκυρης και αντικειμενικής ενημέρωσης αλλά και ως φάρος πολιτισμού και ποιοτικής ψυχαγωγίας.
Και η διαφορά μας, είναι ότι η ΕΡΤ που εμείς οραματιζόμαστε δεν θα είναι παράρτημα του γραφείου τύπου του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά πραγματικά ανεξάρτητη και αντικειμενική στα πρότυπα μεγάλων έγκυρων και ανεξάρτητων δημόσιων ραδιοτηλεοπτικών μέσων, όπως το Βρετανικό BBC, που καλό είναι να αντιγράψουμε ως προς το μοντέλο λειτουργίας του.
Αυτή είναι η διαφορά φιλοσοφίας και οράματος που έχουμε με τη κυβέρνηση για τη δημόσια ραδιοτηλεόραση. Εμείς οραματιζόμαστε ένα μοντέλο κοντά στο BBC, δηλαδή μια δημόσια τηλεόραση που θα ασκεί τεκμηριωμένη κριτική στη κυβέρνηση. Ενώ η εσωτερική τρόικα οραματίζεται ένα μοντέλο σύγχρονης ΥΕΝΕΔ, που θα λιβανίζει την κυβέρνηση και θα ασκεί λογοκρισία στην αντιπολίτευση.
Στον καιρό του Μνημονίου τα MEDIA, ως επί τω πλείστον, δεν παράγουν ενημέρωση, παράγουν προπαγάνδα. Και, όπως σε όλους τους κανόνες, υπάρχουν φυσικά και οι εξαιρέσεις που τους επιβεβαιώνουν. Αλλά στα περισσότερα MEDIA το «προϊόν» είναι ομοιόμορφο. Έχουμε υπερπροσφορά εμπορεύματος, το ίδιο προϊόν σε διαφορετική συσκευασία.
Και φυσικά αυτό δεν είναι τυχαίο. Ας δούμε ποιοι είναι οι ιδιοκτήτες σε αυτά που εμείς ονομάζουμε συστημικά ΜΜΕ.
Εκείνοι που είτε έχουν συμφέρον στη συνέχιση αυτής της πολιτικής που μας οδήγησε στην κρίση, είτε τρέμουν την ιδέα μιας μεγάλης πολιτικής αλλαγής που θα θέσει εν αμφιβόλω τη προνομιακή τους μεταχείριση από τη πλευρά του κράτους.
Με δυο λόγια πρόκειται για την οικονομική ολιγαρχία, που όχι μόνο δεν μάτωσε από την κρίση, αλλά έχοντας βγάλει τα κέρδη των προηγούμενων ετών στο εξωτερικό, μας κουνάει σήμερα το δάκτυλο.
«Ελα να μας βρεις να μας φορολογήσεις», μας διαμήνυσε κάποιος εξ αυτών, με συμμετοχή και σε μετοχική σύνθεση ΜΜΕ, πριν από τις εκλογές.
Αυτό που έχει συγκροτηθεί στον χώρο των ΜΜΕ είναι ένας ολιγοπωλιακός μηχανισμός που αμφισβητεί τα ίδια τα θεμέλια του συστήματος που υποτίθεται ότι υποστηρίζει.
Εχουμε, λοιπόν, να κάνουμε τελικά με ένα σύστημα που εκμεταλλεύεται δημόσιο χρήμα για να παράγει ενημέρωση, παράγει ενημέρωση για να καθορίσει την πολιτική και με τη σειρά της, η πολιτική δουλεύει για να παράγεται περισσότερο χρήμα. Αυτή είναι η περιβόητη διαπλοκή.
Αλλά όποιος θέλει να καταλάβει πώς λειτουργεί το σύστημα δεν έχει παρά να σχηματίσει ένα νοητό τρίγωνο. Στη μια κορυφή, το καταρρέον πολιτικό σύστημα. Στην άλλη οι χρεοκοπημένες τράπεζες. Στην τρίτη, τα υπερχρεωμένα ΜΜΕ.
Το καταρρέον πολιτικό σύστημα αποφασίζει διαρκώς να δίνει δισεκατομμύρια για την ανακεφαλαιοποίηση των χρεοκοπημένων τραπεζών. Που φορτώνονται στο δημόσιο χρέος, δηλαδή στις πλάτες όλων μας. Οι χρεοκοπημένες τράπεζες με τη σειρά τους δίνουν δάνεια και ρευστότητα στα συστημικά υπερχρεωμένα ΜΜΕ, την ίδια στιγμή που έχουν κόψει τη ρευστότητα από υγιείς επιχειρήσεις. Και τα υπερχρεωμένα ΜΜΕ, με τη σειρά τους, στηρίζουν με νύχια και με δόντια το καταρρέον πολιτικό σύστημα και τα μνημονιακά του κόμματα. Και έτσι κλείνει ο φαύλος κύκλος του τριγώνου της αμαρτίας.
Εδώ, λοιπόν, έχουμε ένα πολιτικό και οικονομικό σκάνδαλο ολκής. Εταιρείες με αρνητικά ίδια κεφάλαια και χωρίς καμία δέσμευση ότι θα προχωρήσουν σε εξυγίανση, λαμβάνουν αφειδώς δάνεια, ενώ κάτι τέτοιο δεν δικαιολογείται από τις οικονομικές τους προοπτικές.
Τελικά, όμως, αυτό που δε γνωρίζει ο κόσμος είναι ότι εκείνος που συντηρεί τους μεγάλους ενημερωτικούς ομίλους, είναι ο απλός πολίτης, χωρίς να το γνωρίζει. Ο Ελληνας πολίτης, που έχει αναγκαστεί σε θυσίες, πληρώνει το μάρμαρο, ώστε οι ολιγάρχες να παραμένουν σε θέση ισχύος, την ίδια στιγμή που από την οθόνη του βομβαρδίζεται με ένα υποβαθμισμένο και μεροληπτικό ενημερωτικό υποπροϊόν.
Η διαπλοκή, λοιπόν, έχει μετατοπιστεί και μετασχηματιστεί στο περιεχόμενο της. Η ροή του χρήματος προς τα ΜΜΕ δεν γίνεται πλέον μέσω των δημόσιων συμβάσεων και των προμηθειών του δημοσίου. Οι προμήθειες έχουν αντικατασταθεί από το φτηνό τραπεζικό χρήμα. Υπό μια έννοια συνιδιοκτήτες των συστημικών ΜΜΕ είναι και οι τραπεζίτες, που κρατάνε τη διοίκηση των τραπεζών τους, με τα λεφτά και τις θυσίες του ελληνικού λαού.
Ο ΣΥΡΙΖΑ θα μπορούσε υπό συνθήκες να συμβιβαστεί με αυτό το σάπιο σύστημα. Να πει δε βαριέσαι, αύριο μπορεί να είμαστε εμείς οι διαχειριστές. Δεν θα το πούμε, όμως, ποτέ αυτό. Φιλοδοξούμε να βάλουμε ένα τέλος σε αυτό το σάπιο σύστημα. Να βάλουμε ένα τέλος στη διαπλοκή.
Είναι πολιτική υποχρέωση και καθήκον απέναντι στη δημοκρατία και τους πολίτες. Δεν είναι καθήκον της αριστεράς. Είναι καθήκον όλων των υγιώς σκεπτόμενων Ελλήνων. Γι’ αυτό και σε αυτή μας την προσπάθεια αναζητούμε συμμάχους σε όλο το ιδεολογικό και πολιτικό φάσμα.
Και μας ρωτάνε πολλοί: και τι θα κάνετε; Θα απαιτήσετε τα χρέη των μεγάλων καναλιών προς τις τράπεζες και θα οδηγήσετε στην ανεργία χιλιάδες εργαζόμενους;
Θέλουμε, λοιπόν, σήμερα να ξεκαθαρίσουμε ορισμένα πράγματα. Εμείς δεν έχουμε κανενός είδους βεντέτα με κανέναν επιχειρηματία ξεχωριστά. Ούτε αγνοούμε τη σημασία των θέσεων εργασίας στο χώρο της ενημέρωσης, ιδίως στις μέρες μας. Αλλά πιστεύουμε ότι μια από τις σημαντικές πληγές για τον τόπο και τη δημοκρατία, είναι η διαπλοκή οικονομικής και πολιτικής εξουσίας.
Μια από τις σημαντικές πληγές είναι η ασυδοσία, η έλλειψη δημοκρατικού ελέγχου και κανόνων δεοντολογίας και πλουραλισμού στα ΜΜΕ. Και γι’ αυτό θεωρούμε ότι η κρίση που ζούμε αποτελεί ταυτόχρονα και μια σημαντική ευκαιρία να σπάσουμε αυτό το γόρδιο δεσμό. Και θα τον σπάσουμε αυτό το δεσμό. Μας αρκούν μόλις λίγα 24ωρα για να το καταφέρουμε, γιατί είμαστε αποφασισμένοι να το καταφέρουμε, αρκεί να έχουμε τη στήριξη του λαού.
Και έχουμε στα χέρια μας μια σειρά από όπλα που προσφέρει και το υπάρχον νομικό πλαίσιο αλλά και ιδέες για μεταρρυθμίσεις που θα βάζουν μία τάξη στο χάος.
Το χάος, όμως, στον τομέα των ΜΜΕ δεν αφορά μόνο τη χρηματοδότηση και τη διαφάνεια στα μέσα, αλλά και το ίδιο το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας και εκπομπής τους. Η ιδιωτική ραδιοτηλεόραση λειτουργεί εδώ και εικοσιπέντε χρόνια σε ένα θεσμικό μεταίχμιο με προσωρινές άδειες. Ο διαγωνισμός για τις τηλεοπτικές άδειες προκηρύχθηκε τέσσερις φορές και τέσσερις φορές ακυρώθηκε, ενώ από το 2007 όταν και άλλαξε το νομικό πλαίσιο, η προθεσμία για την προκήρυξη της νέας διαγωνιστικής διαδικασίας έχει παραταθεί πάνω από δέκα φορές. Πρόκειται για την απόλυτη κοροϊδία.
Τα πανελλαδικής εμβέλειας τηλεοπτικά κανάλια, όπως και τα περιφερειακά και τα ραδιόφωνα, λειτουργούν με προσωρινές άδειες και κανείς δεν είχε μέχρι σήμερα την πολιτική βούληση να ρυθμίσει το πεδίο. Είναι δε άγνωστο αν ραδιόφωνα και τηλεοράσεις πληρώνουν τα οφειλόμενα ενοικιοστάσια στο δημόσιο για τη χρήση των ραδιοσυχνοτήτων. Το φθινόπωρο σε σχετική μας ερώτηση ο αρμόδιος υπουργός έδωσε μια απολύτως ασαφή απάντηση. Ουδείς ξέρει πόσα χρήματα έχουν καταλογιστεί και πόσα από αυτά έχουν τελικά εισπραχθεί από τα οφειλόμενα στο δημόσιο.
Στην πραγματικότητα με τη συνενοχή της κυβέρνησης οι ραδιοτηλεοπτικοί σταθμοί λειτουργούν ως καταληψίες όσο και αν κατά τα άλλα καταδικάζουν τις καταλήψεις. Είναι παράνομα την ώρα που κάνουν διαλέξεις περί ανομίας.
Με το αρρύθμιστο η εκάστοτε κυβέρνηση ασκεί πιέσεις στους ραδιοτηλεοπτικούς σταθμούς αλλά και από την άλλη μεριά, οι σταθμοί λειτουργούν χωρίς τους στοιχειώδεις όρους που προβλέπονται στους διαγωνισμούς. Και έτσι όλοι είναι ευχαριστημένοι εκτός από τους πολίτες.
Ενα νέφος ασάφειας πλανιέται, επίσης, και πάνω και από τις συμφωνίες για την ψηφιακή μετάβαση. Πώς κατέληξε η συμφωνία με τη DIGEA; Ποιες είναι οι υποχρεώσεις της;
Τις εκπληρώνει; Εχει προχωρήσει στις επενδύσεις που όφειλε; Πώς επιλέχθηκε ως πάροχος ψηφιακής πλατφόρμας; Ερωτήματα κόμβοι που αναδεικνύουν την προχειρότητα και τη διαβλητότητα της διαδικασίας όσο δεν απαντώνται αρμοδίως.
Εμείς, από την πλευρά μας, δεσμευόμαστε για την ολοκλήρωση μιας συνολικής ριζοσπαστικής μεταρρύθμισης στο πεδίο της ραδιοτηλεόρασης. Στόχος μας θα είναι να συγκεντρωθούν οι διατάξεις για τη ραδιοτηλεόραση σε ένα ενιαίο συνεκτικό νομοθέτημα, ώστε να είναι σαφές το νομικό πλαίσιο. Πολιτικός στόχος είναι να εξασφαλιστεί η διαφάνεια, η πολυφωνία και η έκφραση ποικίλων κοινωνικών συμφερόντων μέσω των ηλεκτρονικών μέσων ενημέρωσης.
Μουλόπουλος: Η δημοκρατία μεταλάσσεται σε τηλεδημοκρατία
«Θέλω να κάνω μια πρόβλεψη για το πώς θα παρουσιάσουν αύριο τα ΜΜΕ τις προτάσεις που παρουσίασε ο Αλέξης Τσίπρας. ‘Ο ΣΥΡΙΖΑ θέλει να κλείσει τις εφημερίδες και τα κανάλια. Θέλει να καταργήσει την ελευθερία του Τύπου, να κρατικοποιήσει την Ενημέρωση’», ανέφερε χαρακτηριστικά ξεκινώντας την εισήγησή του ο Β.Μουλόπουλος, εκφράζοντας την άποψη ότι αν η πληροφόρηση δεν είναι ένα εμπόρευμα ή ένα δομημένο προϊόν, όπως όλα τα υπόλοιπα, τότε χρειάζεται επιστροφή στις θεμελιώδεις αξίες της πληροφόρησης.
«Γιατί η οικονομική κρίση θα καταστρέψει πολλές αξίες, μαζί με τους φορείς τους, μεταξύ των οποίων είναι και η ελευθερία του Τύπου. Δηλαδή η ελευθερία των ιδεών και η ελευθερία ενημέρωσης των πολιτών», υπογράμμισε ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος έκανε λόγο για μετάλλαξη της δημοκρατίας σε τηλεδημοκρατία και συμπεραίνει ότι η πολιτική γίνεται ένα εμπόρευμα στην αγορά των media, με αποτέλεσμα την άμεση διασύνδεση χρήματος, ενημέρωσης και πολιτικής.
Αναφερόμενος στον ρόλο της τηλεόρασης, μίλησε για κατ’ εξοχήν προνομιούχο χώρο που παράγει εξουσία και που υπαγορεύει τον χρόνο και τον τρόπο του πολιτικού διαλόγου: “ή παίζεις το παιχνίδι μου ή δεν υπάρχεις”. «Βρισκόμαστε μπροστά σε μιαν αλλοίωση των θεσμών άκρως επικίνδυνη», διαπίστωσε ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, υποστηρίζοντας ότι η χειραγώγηση της κοινής γνώμης είναι σήμερα η βασική αποστολή των μίντια.
Ν.Κλάιν: Αποθαρρυντικός ο ρόλος των mainstream μέσων
Στα «φανταστικά πράγματα» που έχει δει στη μία εβδομάδα που βρίσκεται στην Ελλάδα αναφέρθηκε η Ναόμι Κλάιν, κάνοντας λόγο για συνομιλίες με φανταστικούς ανθρώπους, έ πολύ ισχυρή αντίσταση στη λιτότητα και στις ιδιωτικοποιήσεις και την ανάδειξη μιας αλληλέγγυας οικονομίας. Σύμφωνα με την ίδια, «ένα από τα πιο αποθαρρυντικά που έχω δει όμως είναι ο ρόλος που παίζουν τα mainstream μέσα, αυτά που ανήκουν σε επιχειρηματικούς ομίλους τα οποία διαχέουν και επιβάλλουν συναισθήματα αδυναμίας και απελπισίας στον γενικό πληθυσμό».
Ξέρετε πως η Μάργκαρετ Θάτσερ πέθανε πριν λίγο καιρό και είχα σκεφτεί τότε, πως η ιδέα ότι «δεν υπάρχει εναλλακτική λύση» θάφτηκε μαζί της. Και έτσι έπρεπε. Όμως ανακάλυψα πως η ιδέα ότι «δεν υπάρχει εναλλακτική λύση» ζει και βασιλεύει στην Αθήνα και επαναλαμβάνεται ξανά και ξανά και ξανά από τα μέσα του κατεστημένου, συνέχισε η γνωστή συγγραφέας.
«Αυτός φαίνεται πως είναι ο τρόπος που αντιλαμβάνονται και πολλοί δημοσιογράφοι το επάγγελμα τους, με το να λένε στον κόσμο πως δεν έχει άλλη επιλογή παρά να αποδεχθεί αυτές τις κτηνώδεις πολιτικές λιτότητας και των ιδιωτικοποιήσεων, πως τελικά η επιλογή του ελληνικού λαού περιορίζεται στο “Λιτότητα ή Βιβλική Αποκάλυψη” και πως δεν υπάρχει άλλη εναλλακτική», επισήμανε και συνέχισε:
«Αυτό το οποίο είναι τόσο επικίνδυνο είναι πως κάνει τον κόσμο να νιώθει ανήμπορος και όταν ο κόσμος νιώθει ανήμπορος μπορεί να γίνει πολύ επικίνδυνος. Νομίζω πως οι δημοσιογράφοι που σκορπούν αυτά τα μηνύματα – αυτά τα ψέμματα – περί αδυναμίας και περί παντελούς έλλειψης εναλλακτικών έχουν μερίδιο ευθύνης για την ανάδειξη αυτών των επικίνδυνων ιδεών, ακόμη και για την αύξηση των επιθέσεων εναντίον μεταναστών. Γιατί, όταν ο κόσμος νιώθει πως δεν έχει κανέναν έλεγχο πάνω στην ζωή του – καθώς αυτό είναι το μήνυμα που παίρνουν από τους πολιτικούς και από τις εφημερίδες και από την τηλεόραση – πως “είστε απολύτως ανήμποροι να επηρεάσετε την μοίρα σας”, τότε θα βρει έστω και ένα μικρό πεδίο στο οποίο θα νιώθει ένα κάποιο αίσθημα εξουσίας ή μάλλον μια ψευδαίσθηση εξουσίας απέναντι σε κάποιον ακόμη πιο αδύναμο.
Οπότε όλα αυτά συνδέονται, Αυτό σημαίνει πως χρειαζόμαστε μια επανάσταση στα media, χρειαζόμαστε Μέσα που να είναι υπόλογα στον κόσμο και ικανά να ανοίγουν πεδία για ελπίδα και προοπτική, να ενθαρρύνουν την συζήτηση την σκέψη και τις ιδέες αντί να την κόβουν διαρκώς, γιατί στην Ελλάδα αυτή την στιγμή η συζήτηση κυρίως κόβεται».
Φωτογραφία: Eurokinissi/Κονταρίνης
Πηγή: iefimerida.gr