Των Τριών Ιεραρχών

Οι τρεις ιεράρχες σήμερα
Γράφει ο αρχιμανδρίτης ΙΓΝΑΤΙΟΣ Θ. ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ, Θεολόγος – τ. Λυκειάρχης
Στο ασταμάτητο κύλισμα του χρόνου, στα πάντα επέρχεται αλλαγή, φθορά, παρακμή και θάνατος. Μεσουρανίσματα κατακρεμνίζονται, φωτεινές «ταμπέλες» σβήνουν ή αποξηλώνονται χρυσοπόρφυροι μεγαλαυχούντες αποχαιρετούν ζωή και αξιώματα. Άρπαγες, ληστές της ανθρώπινης ελπίδας, καπετανάκα και κατεστημένα αφανίζονται και χάνονται «όσα ουχ υπάρχει μετά θάνατον».
Το αδυσώπητο ρεύμα της φθοράς παρασύρει τα πάντα και τους πάντες. Μέσα όμως σ’ αυτή την πραγματικότητα δεν περιλαμβάνονται οι όμορφες ψυχές. Οι δίκαιοι και οι όσιοι. Είναι σαν το δέντρο που είναι φυτευμένο «παρά τας διεξόδους των υδάτων» και δεν παρασύρεται, ενώ κάτω απ’ αυτό παρασύρονται ένας σωρός πράγματα και υπάρξει μεταξύ των οποίων και οι ασεβείς (Ψαλμός 1,3-4). Άλλωστε, «δικαίων ψυχαί εν χειρί Θεού και ου μη άψηται αυτών βάσανος» (Σ. Σολ. 3,1) και «δίκαιοι εις τον αιώνα ζώσι και εν Κυρίω ο μισθός αυτών και η φροντίς αυτού παρά Υψίστου» (Σ. Σολ. 5, 15).
Ανάμεσα σ’ αυτές τις όμορφες ψυχές, τις δίκαιες και αγιασμένες, είναι όλη η χορεία των «αφανών» και γνωστών αγίων, αλλά και μορφών αγίων στον κόσμο, και τον σημερινόν.
Ως Εκκλησία και ως Ελληνική Παιδεία χαιρόμεθα και τιμούμεθα, που έχουμε τους Αγίους Τρεις Ιεράρχες Μ. Βασίλειου, Γρηγόριου και Ιωάννην του Χρυσόστομου.
Όχι μόνον εμείς οι Έλληνες, αλλά και ο απανταχού κόσμος, ειδικά ο χριστιανικός, μένει κατάπληκτος από το μεγαλείο και το πρωτοφανές έργο τους.
Δυστυχώς, στη χώρα μας, από έτη έχει αρχίσει να παραμερίζεται η μεγάλη αυτή ιεραρχική Τριάδα και να υποτονεί ο εορτασμός της. Η παγκοσμιοποίησις παρέσυρε κι αυτήν και γενικά τα θρησκευτικά και εθνικά μας πρότυπα και ιδεώδη.
Σιγά – σιγά αποστασιούμεθα από τας άγιες μορφές οι οποίοι έπαψαν να αποτελούν τους οδοδείκτες της Παιδείας μας και γενικότερα της Ελληνορθόδοξης ζωής. Δεν αποδεχόμεθα την «άνωθεν σοφίαν» των Αγίων Τριών Ιεραρχών και δεν χαρακτηρίζονται τα έργα μας και οι ιδέες μας για την καλήν αναστροφήν όπως σχετικά θα δηλώσει ο Άγιος αδελφόθεος Ιάκωβος «Τις σοφός και επιστήμων εν υμίν; Δειξάτω εκ της καλής αναστροφής τα έργα αυτού εν πραϋτητι σοφίας… μη κατακαυχάσθε και ψεύδεσθε κατά της αλήθειας. Ουκ έστιν αυτή η σοφία άνωθεν και ερχομένη, αλλ’ επίγειος, ψυχική, δαιμονιώδης. Η δε άνωθεν σοφία πρώτον μεν αγνή εστίν, έπειτα ειρηνικά, επιεικής, ευπειθής, μεστή ελέους και καρπών αγαθών, αδιάκριτος και ανυπόκριτος» (Ιακώβου 3,13-17).
Δυστυχώς σήμερα τέτοια σοφία και τέτοιους σοφούς έχουμε εν ανεπαρκεία, ή και παντελή απουσία. Βλέπετε «άλλαξαν οι καιροί», και την σήμερον ημέρα μετρά η φιγούρα, η επίδειξις και ο αχυρένιος βερμπαλισμός. Άλλα τα πρότυπα, άλλες ιδέες. Ξέφραγο αμπέλι η διάνοια, οι στοχασμοί, τα προγράμματα. Ηθικές και εθνικές αντιστάσεις από πουθενά. Μικροί και μεγάλοι δεν αντιγράφουν τη ζωήν και την διδασκαλία των Αγίων Ιεραρχών, και ουδέποτε οι «σοφοί» των λεγομένων «εκπαιδευτικών Μεταρρυθμίσεων» δεν ανέτρεψαν στους Τρεις Ιεράρχες. Απλώς, μια φορά το χρόνο τους «τιμούμε» που είναι μια πολύτιμη ευκαιρία για σκασιαρχείο!
Πώς δεν παρασύρθηκαν οι Άγιοι Τρεις Ιεράρχες και ψορεία των αγίων και οσίων; Πώς δεν παρασύρθηκαν οι επιφανείς ελληνορθόδοξοι άνθρωποι των Γραμμάτων; Πώς δεν παρασύρθηκαν οι νέοι των περασμένων εποχών, και ξαφνικά τώρα ξύπνησαν τα κατώτερα ένστικτά τους και η ανταρσία τους;
Και τρέχουμε στους ψυχολόγους, ψυχιάτρους, παιδοψυχιάτρους να βρούμε λύση, αλλά και «δικαιολογήσομε» την επιθετικότητα και παραβατικότητα των σημερινών νέων! Η γενιά μας, και η πριν και η λίγο μετά από εμάς που κρατήσαμε όρθια την τιμή, τον σεβασμόν προν τον πλησίον, πώς μάθαμε γράμματα, πώς κτίσαμε σχολεία και ευαγή ιδρύματα και σήμερα υπάρχει μια αχαρακτήριστη ανταρσία κατά πάντων; Τότε προστάτευε το κράτος τους πολίτες. Υπάρχει ο σεβασμός. Υπήρχε ο χωροφύλακας, ο αυστηρός νόμος, η τιμή προς τους δασκάλους (όλων των βαθμίδων), προς τους ιερείς, προς τους ηλικιωμένους. Τώρα; Ειλικρινά, είμαστε αξιοθρήνητοι και για τη σημερινή εικόνα (χάλια) και για την επερχόμενη.