Για προνομιακό καθεστώς μεταχείρισης του στρατιωτικού προσωπικού της αμερικανο-νατοϊκής βάσης στη Σούδα σε ό,τι αφορά ποινικές υποθέσεις, κάνει λόγο ο εκπρόσωπος της “Πρωτοβουλίας Πολιτών Κρήτης κατά των χημικών όπλων και της αμερικανικής ετεροδικίας” Νικόλαος Ντερμανάκης με αφορμή επεισόδιο που σημειώθηκε την περασμένη Τρίτη στα Χανιά.
Σύμφωνα με τον κ. Ντερμανάκη, «τις πρωϊνές ώρες της Τρίτης 17 Ιουνίου, 7 Αμερικανοί στρατιωτικοί συνεπλάκησαν με 2 κατοίκους της πόλης των Χανίων με αποτέλεσμα τον τραυματισμό των δύο τελευταίων και σημαντικές υλικές ζημιές σε παρακείμενο κατάστημα. Υπήρξε άμεση επέμβαση της Αστυνομίας των Χανίων και οι δύο τραυματισμένοι κάτοικοι εξεδήλωσαν αρχικά την πρόθεσή τους να ζητήσουν την ποινική δίωξη των 7 Αμερικανών στρατιωτικών».
Σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση, «οι δύο τραυματισθέντες κάτοικοι των Χανίων ενημερώθηκαν πλήρως για το ισχύον νομικό καθεστώς προνομιακής μεταχείρισης των μελών του αμερικανικού πολιτικού και στρατιωτικού προσωπικού για αδικήματα που διαπράττουν στην ελληνική επικράτεια και για το γεγονός ότι αρμόδια γι’ αυτά τα αδικήματα έχουν ορισθεί τα αμερικανικά δικαστήρια, αποθαρρύνθηκαν από την ύπαρξη αυτού του νομικού καθεστώτος ειδικής ποινικής μεταχείρισης του αμερικανικού προσωπικού και αποφάσισαν τελικώς να εγκαταλείψουν την προσπάθειά τους για την ποινική δίωξη των 7 Αμερικάνων στρατιωτικών κρίνοντας ότι αδυνατούν να διενεργήσουν αυτή την πολυδάπανη, χρονοβόρα, ψυχοφθόρα και κοπιαστική δικαστική διαδικασία στα δικαστήρια των Ηνωμένων Πολιτειών».
Σύμφωνα με σχετική ενημέρωση από την Πρωτοβουλία, βάσει των ελληνοαμερικανικών συμβάσεων ισχύουν τα εξής για το στρατιωτικό και πολιτικό προσωπικό της βάσης:
1) «Η αυτόφωρη ποινική διαδικασία δεν εφαρμόζεται για τα μέλη του στρατιωτικού και πολιτικού προσωπικού των Ηνωμένων Πολιτειών, όταν αυτά διαπράττουν ποινικά αδικήματα στα Χανιά και σε ολόκληρη την ελληνική επικράτεια.
2) Τα δικαστήρια των Ηνωμένων Πολιτειών έχουν οριστεί ως αρμόδια για τα διαπραττόμενα στην ελληνική επικράτεια αδικήματα του πολιτικού και στρατιωτικού προσωπικού των Ηνωμένων Πολιτειών, με αποτέλεσμα, μετά από μία χρονοβόρα και δαπανηρή διαδικασία για τους Ελληνες πολίτες, οι τελευταίοι να είναι αναγκασμένοι να μεταβαίνουν στις Ηνωμένες Πολιτείες και στα εκεί δικαστήρια, για να πραγματοποιήσουν την ποινική διαδικασία κατά αμερικάνικου στρατιωτικού και πολιτικού προσωπικού των Ηνωμένων Πολιτειών, για αδικήματα διαπραχθέντα, από αυτό το προσωπικό, στα Χανιά αλλά και σ’ όλη την ελληνική επικράτεια.
3) 45 ημέρες μετά τη διάπραξη αδικημάτων από μέλη το αμερικάνικου πολιτικού και στρατιωτικού προσωπικού στην ελληνική επικράτεια οι αμερικανικές Αρχές ανακοινώνουν στις ελληνικές Αρχές ότι η ποινική δικογραφία για τα αδικήματα του αμερικανικού, στρατιωτικού και πολιτικού προσωπικού, παραπέμπεται στα αμερικανικά ποινικά δικαστήρια, διότι οι διαπράξαντες τα αδικήματα αμερικανοί έχουν αναχωρήσει για τις Ηνωμένες Πολιτείες ήδη μετά τη διάπραξη των αδικημάτων, δεδομένου ότι η αυτόφωρη ποινική διαδικασία δεν έχει εφαρμογή για το αμερικάνικο προσωπικό.
4) Οι αμερικανικές στρατιωτικές υπηρεσίες, οι ευρισκόμενες στην ελληνική επικράτεια, έχουν δικαίωμα να διενεργούν ακόμη και προανακριτικές ενέργειες για τα αδικήματα του αμερικάνικου, πολιτικού και στρατιωτικού προσωπικού, τα διαπραχθέντα στην Κρήτη και επίσης έχουν την ποινική και πειθαρχική δικαιοδοσία για τα αδικήματα αυτά.
5) H διεξαγωγή ποινικών και αστικών δικών στα δικαστήρια των Ηνωμένων Πολιτειών για αδικήματα του αμερικανικού προσωπικού διαπραχθέντα στην ελληνική επικράτεια και η μετάβαση διαδίκων και μαρτύρων στις Ηνωμένες Πολιτείες είναι εξαιρετικά δαπανηρές».
Σύμφωνα με τον κ. Ντερμανάκη, οι δύο κάτοικοι των Χανίων «δήλωσαν ότι εγκαταλείπουν οποιαδήποτε προσπάθεια για την παραπομπή των επτά αμερικάνων στρατιωτικών σε δίκη όταν πληροφορήθηκαν -μεταξύ άλλων- ότι το χρηματικό ποσό που απαιτείται για τη μετάβασή των διαδίκων και των μαρτύρων τους από τα Χανιά στις Ηνωμένες Πολιτείες και για τη διεξαγωγή των χρονοβόρων ποινικών και αστικών δικών στα αμερικάνικα δικαστήρια είναι πενήντα χιλιάδες ευρώ δηλαδή είναι ποσό το οποίο δεν μπορούν να διαθέσουν».
Ένα ιδιότυπο καθεστώς ασυλίας
Κατόπιν των παραπάνω, ο κ. Ντερμανάκης επισημαίνει πως «οι υψηλές συνεπώς δαπάνες και το ψυχοσωματικό κόστος που καλείται να αναλάβει όποιος Ελληνας πολίτης επιθυμεί να διεξάγει δίκη στις Ηνωμένες Πολιτείες κατά μελών αμερικανικού προσωπικού για αδικήματα διαπραχθέντα στην ελληνική επικράτεια οδηγούν τελικά σε παραίτηση του Ελληνα πολίτη από την ένδικη υπόθεση και στη διαμόρφωση ενός ιδιότυπου καθεστώτος ασυλίας του αμερικανικού προσωπικού στην ελληνική επικράτεια».
Ο εκπρόσωπος της Πρωτοβουλίας Πολιτών Κρήτης κατά των χημικών όπλων και κατά της αμερικανικής ετεροδικίας επισημαίνει ακόμα ότι «η Πρωτοβουλία Πολιτών με ανακοινώσεις της έχει αναδείξει ήδη από τις αρχές του μήνα Μαΐου 2014 το γεγονός ότι οι ελληνοαμερικανικές συμβάσεις προνομιακής δικαστικής μεταχείρισης και ετεροδικίας του αμερικανικού προσωπικού είναι επικίνδυνες για την κοινωνική ομαλότητα και ειρήνη και ότι αποτελούν αφετηρία μεγάλων προβλημάτων διότι καθιερώνουν μία ιδιότυπη ασυλία του αμερικανικού πολιτικού και στρατιωτικού προσωπικού, όταν αυτό εμπλέκεται σε υποθέσεις που χρήζουν διερεύνησης από τη Δικαιοσύνη».
Επίσης, τονίζει ότι «η Πρωτοβουλία Πολιτών έχει ήδη αποστείλει προσφυγή της στο Διεθνές Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ζητώντας την αναγνώριση της ακυρότητας των ελληνοαμερικάνικων συμβάσεων με τις οποίες παρέχεται ειδική προνομιακή δικαστική μεταχείριση και ετεροδικία στο αμερικανικό στρατιωτικό και πολιτικό προσωπικό. Η Πρωτοβουλία Πολιτών με την προσφυγή της αυτή την οποία έχει αποστείλει στο Ευρωπαικό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Στρασβούργου ισχυρίζεται ότι η στέρηση από τους Ελληνες πολίτες της προστασίας από ελληνικά δικαστήρια και της αυτόφωρης ποινικής διαδικασίας, όταν έχουν ένδικες διαφορές με αμερικάνικο προσωπικό αποτελεί παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που περιγράφονται στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και στο Ελληνικό Συνταγματικό Δίκαιο».
