Η κυβερνητική πολιτική φοροελαφρύνσεων για το 2026 φέρνει στο προσκήνιο ένα κρίσιμο ερώτημα: ποιος κερδίζει περισσότερα; Σύμφωνα με το σχέδιο του ελληνικού προϋπολογισμού που κατατέθηκε στις Βρυξέλλες, οι αριθμοί μιλούν καθαρά.

Το 10πλάσιο όφελος στην κορυφή της πυραμίδας

Η διαφορά είναι εντυπωσιακή: οι πολίτες που ανήκουν στο φτωχότερο 10% του πληθυσμού θα δουν τα εισοδήματά τους να αυξάνονται κατά 152 ευρώ ετησίως. Αντίθετα, το πλουσιότερο 10% θα απολαύσει ενίσχυση 1.520 ευρώ – δέκα φορές μεγαλύτερη σε απόλυτους αριθμούς.

Αυτό δεν είναι τυχαίο. Η απόφαση να μειωθεί ο υψηλός φορολογικός συντελεστής της κλίμακας οδηγεί αναπόφευκτα σε μεγαλύτερη διεύρυνση των εισοδηματικών ανισοτήτων, ιδίως όταν στο “σκοπευτήριο” βρίσκονται και τα εισοδηματικά “ρετιρέ”.

Δύο διαφορετικά πακέτα, δύο διαφορετικές προσεγγίσεις

Στο προϋπολογιστικό κείμενο περιλαμβάνονται δύο ξεχωριστές αναλύσεις επιπτώσεων:

Το πακέτο Νοεμβρίου 2025 εστιάζει σε στοχευμένες παροχές:

• Επιστροφή ενός μηνιαίου ενοικίου
• Εφάπαξ οικονομική ενίσχυση σε ευπαθείς κατηγορίες (δικαιούχοι αναπηρικού επιδόματος, χαμηλοσυνταξιούχοι, ανασφάλιστοι ηλικιωμένοι)

Το πακέτο 2026 περιλαμβάνει ευρύτερες αλλαγές:

• Νέα φορολογική κλίμακα εισοδήματος
• Αναμόρφωση της φορολόγησης μισθωμάτων
• Αύξηση κατώτατου μισθού και επιδόματος ανεργίας
• Μισθολογικές προσαρμογές στο Δημόσιο
• Αύξηση συντάξεων κατά 2,4%

Τα ποσοστά αποκαλύπτουν την αλήθεια

Ενώ τα απόλυτα ποσά δείχνουν σημαντική απόκλιση, η ποσοστιαία ανάλυση καθιστά ακόμη πιο ξεκάθαρη την εικόνα:

• Χαμηλότερα εισοδηματικά στρώματα: +3,83% ενίσχυση (152€ επί μέσου ετήσιου εισοδήματος 3.959€)
• Ανώτερο εισοδηματικό κλιμάκιο: +4,9% αύξηση (1.520€ επί εισοδήματος 31.055€)

Χαρακτηριστικό είναι ότι το πακέτο του 2025 μειώνει τις ανισότητες (το πρώτο δεκατημόριο κερδίζει 1,88% ενώ το δέκατο μηδέν), ενώ το πακέτο του 2026 τις διευρύνει.

Η μεσαία τάξη στο επίκεντρο

Παρά τις ανισότητες, υπάρχει και θετική πλευρά: το 2026 προβάλλει ως έτος γενικευμένης αύξησης του διαθέσιμου εισοδήματος για όλα τα κοινωνικά στρώματα. Το ποσοστό βελτίωσης κυμαίνεται από 3,8% έως 4,9% σε όλα τα δεκατημόρια.

Το φορολογικό βάρος μειώνεται επίσης:

• 1ο δεκατημόριο: -8 μονάδες βάσης
• 10ο δεκατημόριο: -17 μονάδες βάσης
• Μέση μείωση: -26 μονάδες βάσης

Οι αριθμοί επιβεβαιώνουν ότι η φορολογική μεταρρύθμιση ευνοεί κυρίως τη μεσαία τάξη, με τα μεγαλύτερα οφέλη να συγκεντρώνονται στο 3ο έως 6ο δεκατημόριο.

Τι δείχνουν οι επίσημοι δείκτες

Ο δείκτης Gini (που συγκρίνει το εισόδημα του πλουσιότερου 20% με το φτωχότερο 20%) εμφανίζει μικρή βελτίωση: από 5,13 υποχωρεί στο 4,79.

Όσο για τον κίνδυνο φτώχειας, παρουσιάζεται γενική μείωση κατά 1,8%:

• Μεγαλύτερη πτώση: άνω των 80 ετών (-4 μονάδες)
• Μικρότερη πτώση: 50-64 ετών (-0,8%)

Με σταθερό όριο φτώχειας στα 6.707,33€ ετησίως, το ποσοστό των φτωχών υποχωρεί από 16,9% σε 15,1% το 2025 και παραμένει στο ίδιο επίπεδο το 2026. Σημαντική είναι η βελτίωση για ηλικιωμένους και πολυμελή νοικοκυριά.

dimokratia.gr με στοιχεία από ρεπορτάζ της Ναυτεμπορικής