Συνεχίζει να προκαλεί αντιδράσεις η απόφαση του Πανεπιστημίου Κρήτης και η εν κρυπτώ αναγόρευση σε επίτιμο διδάκτορα του καθηγητή Χάιντς Ρίχτερ ο οποίος σε βιβλίο του παρουσιάζει τους κατακτητές ναζί ως ιππότες και τους Κρητικούς που μάχονταν για να διατηρήσουν την ελευθερία τους ως βάρβαρους. Το Εθνικό Συμβούλιο Διεκδίκησης των Οφειλών της Γερμανίας με ανακοίνωσή του εκφράζει την έντονη διαφωνία του με την απόφαση του Πανεπιστημίου Κρήτης και σημειώνει: “δεν μπορεί να επέλθει συμφιλίωση χωρίς δικαιοσύνη και αποζημίωση.”
Διαβάστε ολόκληρη την ανακοίνωση:
Με νηφαλιότητα, σεβασμό στην ακαδημαϊκή ελευθερία και την αυτοτέλεια του Πανεπιστημίου αλλά πάνω από όλα με ανυποχώρητη προσήλωση στην υπεράσπιση της ιστορίας της πατρίδας μας, εκφράζουμε τη διαμαρτυρία μας για όσα προσβλητικά για τον κρητικό λαό και την Εθνική μας Αντίσταση γράφει ο κ. Ρίχτερ στο βιβλίο του για τη Μάχη της Κρήτης. Οι απόψεις του κ. Ρίχτερ είναι αντιεπιστημονικές και μεροληπτικές.
Διαφωνούμε με την απόφαση του Πανεπιστημίου Κρήτης να προχωρήσει στην βράβευση του Γερμανού ιστορικού, απόφαση η οποία θεωρούμε ότι ελήφθη χωρίς διεξοδική εξέταση όλων των δεδομένων. Εκφράζουμε τον προβληματισμό μας για την εν κρυπτώ, τελικά, βράβευση του Γερμανού ιστορικού. Η συγκεκριμένη μεθόδευση δεν είναι θετική για το Πανεπιστήμιο Κρήτης αλλά τελικά και για τον κ. Ρίχτερ. Ας μην ξεχνάμε, όπως επισήμανε και ο Καθηγητής Στέλιος Περράκης, ότι η αναγόρευση σε επίτιμο διδάκτορα αποτελεί ύψιστη τιμή και απονέμεται σε ανθρώπους, που πέραν της συμβολής στην επιστήμη και του ακαδημαϊκού και δημοκρατικού τους ήθους, τιμούν και στηρίζουν τη χώρα που τους το απονέμει.
Λυπούμαστε διότι η φωνή της κοινωνίας, των αντιστασιακών, των θυμάτων της ναζιστικής θηριωδίας, των δημοκρατών στρατιωτικών, διαπρεπών καθηγητών και επιστημόνων δεν εισακούστηκε από το Πανεπιστήμιο Κρήτης, όπως και η εύλογη ανησυχία ότι στόχος αυτών των μεθοδεύσεων είναι η εξίσωση θύματος και θύτη και η αποδυνάμωση της διεκδίκησης των γερμανικών οφειλών. Αυτό δεν πρέπει να το επιτρέψουμε
Ο αγώνας μας για την ανάδειξη της ιστορικής μνήμης και τη διεκδίκηση των γερμανικών οφειλών έχει αγκαλιαστεί από τη συντριπτική πλειοψηφία του ελληνικού λαού και συσπειρώνει όλο και περισσότερους Γερμανούς δημοκράτες και αντιφασίστες. Με ενότητα και ομοψυχία, χωρίς αισθήματα εκδίκησης προς το γερμανικό λαό, μακριά από εθνικιστικές κραυγές αλλά με πίστη και αποφασιστικότητα για δικαιοσύνη, συνεχίζουμε και κλιμακώνουμε τον αγώνα μας, εντός κι εκτός Ελλάδας.
Ας το έχουν υπόψη τους: δεν μπορεί να επέλθει συμφιλίωση χωρίς δικαιοσύνη και αποζημίωση. Δεν θα ησυχάσουμε μέχρι να δικαιωθούμε!
Για την περαιτέρω ανάλυση και τεκμηρίωση της άποψής μας για τις απόψεις του κ. Ρίχτερ παραθέτουμε αποσπάσματα, τα οποία φυσικά και συνυπογράφουμε, από την επιστολή του καθηγητή Σύγχρονης Ιστορίας στο Α.Π.Θ. κ. Γιώργου Μαργαρίτη προς το Εθνικό Συμβούλιο Διεκδίκησης των Οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα,καθώς και από ένα πρόσφατο κείμενο του καθηγητή Κλασσικής Φιλολογίας του Πανεπιστημίου της Κρήτης κ. Μιχάλη Πασχάλη.
Οι επιστολές των καθηγητών Μαργαρίτη – Πασχάλη
Αγαπητοί φίλοι και συναγωνιστές,
Σχετικά με την τιμητική εκδήλωση που ετοιμάζει για αύριο (;) το Πανεπιστήμιο Κρήτης, Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης, θα ήθελα να σημειώσω τα ακόλουθα.
Ο κος Ρίχτερ ανήκει σε μια μεγάλη ομάδα ιστορικών που αναζητούν κυρίως το “πολιτικά ορθό” περισσότερο ίσως από αυτήν την ίδια την ιστορική ακρίβεια.
Στο ζήτημα της Μάχης της Κρήτης και των όσων επακολούθησαν στο νησί ο Ρίχτερ εφαρμόζει την ίδια και την αυτή συνταγή. Δυστυχώς γι’ αυτόν οι καταστάσεις δεν βοηθούν την “δίκαιη” κατανομή ευθυνών, κάθε άλλο μάλιστα.
Α. Προφανώς ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος δεν κρίθηκε στην Μάχη της Κρήτης. Η επίδραση που είχε η μάχη της Κρήτης στην έκβαση της ναζιστικής εισβολής στην Σοβιετική Ένωση, έχει γίνει το αντικείμενο ευρύτατης επιστημονικής συζήτησης η οποία αποσυνδέει μάλλον τα δύο γεγονότα……… Σε καμμία περίπτωση όμως αυτό δεν σημαίνει ότι η μάχη της Κρήτης δεν αποτέλεσε σημαντικό σταθμό στην εξέλιξη του Β’ Παγκοσμίου πολέμου.
Β. Η ιδιομορφία της μάχης της Κρήτης της αποδίδει σημαντικά χαρακτηριστικά:
Για πρώτη φορά στην ως τότε πορεία του πολέμου η ναζιστική εισβολή βρήκε απέναντί της μια γενικευμένη λαϊκή εξέγερση. Εξέγερση που δεν οργανώθηκε από κανένα επίσημο ή κρατικό φορέα….. Μέχρι τότε αυτή η μορφή της Αντίστασης δεν είχε σημειωθεί σε κανένα από τα κράτη που έπεσαν θύματα ναζιστικής επίθεσης. Από αυτή την άποψη η Αντίσταση του λαού της Κρήτης στην εισβολή σηματοδότησε το τέλος της παθητικής αποδοχής από τα λαϊκά στρώματα και τις πατριωτικές δυνάμεις της υπεροχής των γερμανικών όπλων.
Γ. Ως συνέπεια των παραπάνω, για πρώτη φορά στον πόλεμο αυτό, οι Γερμανοί επιστράτευσαν το μέτρο των “αντιποίνων”. Έδωσαν δηλαδή στον εαυτό τους το “δικαίωμα” της μαζικής εξόντωσης αμάχων ως “εκδίκηση” για τις “ατυχίες” του στρατού τους. Στη συνέχεια αυτό έγινε κανόνας, …Η Κρήτη, έγινε έτσι σταθμός στην κλιμάκωση της ναζιστικής θηριωδίας και σταθμός στον εκβαρβαρισμό του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Για τον Ρίχτερ ετούτα τα ιδιαίτερα σημαντικά “ξεχνιόνται” και θάβονται σε “πολιτικά ορθές” εκφράσεις. Στο έργο του παρουσιάζονται όλοι να έχουν το δίκιο τους – σε τρόπο ώστε να μην το έχει κανείς – και όλοι να έχουν την αξία τους. Οι Γερμανοί αλεξιπτωτιστές ορίζονται ως ριψοκίνδυνοι σύγχρονοι “ιππότες” άξιοι θαυμασμού από εχθρούς και φίλους! Αποκρύπτεται έτσι το γεγονός ότι το σώμα αυτό είχε συγκροτηθεί από φανατικούς ναζί με ό, τι αυτό συνεπάγεται. Γι’ αυτούς το δικαίωμα των λαών στην προάσπιση της ελευθερίας τους είναι ύψιστη ύβρις κατά του Φύρερ και της γερμανικής ανώτερης φυλής και ο θάνατος των υβριστών είναι στρατιωτικό τους καθήκον. Για ιππότες όντως πρόκειται – για ιππότες της ναζιστικής κόλασης όμως.
Όσο για την υποτίμηση της Αντίστασης του λαού της Κρήτης δυο μόνο λόγια.
… Συμπερασματικά είναι πολύ δύσκολο να είσαι “πολιτικά ουδέτερος” σε υποθέσεις κατάκτησης, λεηλασίας, υποδούλωσης και αιματοκυλίσματος λαών. Ο κ.Ρίχτερ είναι Γερμανός. Δεν είναι κακό αυτό, κάθε άλλο. Αλλά να δικαιώνει τον ναζισμό και τις πρακτικές του επειδή είναι Γερμανός είναι κακό, πολύ κακό. Είναι κακό για τους Γερμανούς περισσότερο παρά για εμάς. Εμείς την ιστορία μας, τους μάρτυρες και τους ήρωές μας, τους έχουμε και τους τιμάμε. Οι Γερμανοί είναι εκείνοι που θα πρέπει να ξεδιαλέξουν τους δικούς τους ήρωες. Εάν συμπεριλαμβάνουν τους αλεξιπτωτιστές του Στούντεντ και τους φανατισμένους ναζί στο εθνικό τους Πάνθεο, υπάρχει πρόβλημα – γι αυτούς. Σημαίνει ότι δεν κατάλαβαν τίποτε από την ιστορία.
Γιώργος Μαργαρίτης
===================
….. Θα ξεκινήσω από τον τίτλο του βιβλίου, που στα ελληνικά αποδόθηκε ως «Η Mάχη της Κρήτης», αλλά στα γερμανικά είναι: Operation Merkur: Die Eroberung der Insel Kreta im Mai 1941, που σημαίνει Επιχείρηση Ερμής: η κατάκτηση της νήσου Κρήτης τον Μάιο του 1941.
…………..Οι ειδικοί γνωρίζουν ότι ο τίτλος ενός βιβλίου αποδίδει το πνεύμα του βιβλίου. Στην προκείμενη περίπτωση, ο τίτλος υπαινίσσεται ότι το βιβλίο είναι γραμμένο από γερμανική οπτική γωνία και απευθύνεται σε γερμανικό ακροατήριο.
…..Εκτός από τη διάπραξη ποικίλων εγκλημάτων πολέμου, ο Καθηγητής Richter κατηγορεί τους Κρητικούς ακόμη και για το γεγονός ότι διεξήγαγαν νυχτερινές επιχειρήσεις, αντί να αφήνουν τον εχθρό να αναπαυτεί και να φροντίσει για τις ανάγκες του!
… H μονομέρεια με την οποία αντιμετωπίζει τις μαρτυρίες των Κρητικών έναντι των Γερμανών είναι περισσότερο από εμφανής, με την έννοια ότι θεωρεί αξιόπιστες τις προφορικές μαρτυρίες των Γερμανών, ενώ τις προφορικές μαρτυρίες των Κρητικών ή δεν τις μνημονεύει ή τις θεωρεί «παραμύθια».
…Τι θα σκεφτούν, λοιπόν, όσοι διαβάσουν την παραπάνω εκτίμηση του Καθηγητή Heinz Richter, λαμβάνοντας υπόψιν τους το κύρος του ως ιστορικού και το γεγονός ότι το Πανεπιστήμιο Κρήτης του απένειμε την ανώτατη τιμητική διάκριση; Ιδού η απορία.
…Αλλά μου προκαλεί θλίψη, για να μην πω οργή, το γεγονός ότι τόλμησε να δηλώσει δημόσια ότι στο βιβλίο δεν λέει τίποτα από αυτά που αδίκως του καταμαρτυρούν («vorgeworfen» ήταν η λέξη, αν άκουσα καλά.). Πρόκειται για στάση απαράδεκτη για έναν ακαδημαϊκό δάσκαλο.
….Ας σκεφτούμε το ζήτημα με προσοχή και νηφαλιότητα, χωρίς κραυγές και θεωρίες συνωμοσίας, και ας πάρει θέση όποιος νομίζει. Κυρίως όμως ας πάρουν θέση τα μέλη του τμήματος που τον αναγόρευσε Επίτιμο Διδάκτορα. Γιατί το θέμα δεν αφορά μόνο το Πανεπιστήμιο αλλά και όλο τον κρητικό λαό και ειδικά αυτούς που διατηρούν ακόμα τις μνήμες και τα τραύματα από τα χρόνια της γερμανικής «εισβολής», και όχι της γερμανικής «κατάκτησης» (Eroberung), παρακαλώ.
Μιχάλης Πασχάλης
