Με επιτυχία πραγματοποιήθηκε την Τρίτη στο Τεχνικό Επιμελητήριο Δυτικής Κρήτης η επιστημονική ημερίδα με θέμα: «Αναγκαιότητα και Σκοπιμότητα του έργου Γραμμή Υψηλής Τάσης Χανιά-Δαμάστα», που διοργάνωσαν οι Πρωτοβουλίες Πολιτών Αποκορώνου, Σφακίων και Κισάμου. Η ημερίδα εντάσσεται στο πλαίσιο της αντίθεσης των κατοίκων και τοπικών αρχών στην κατασκευή της επίμαχης εναέριας γραμμής μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, αλλά και στα αιολικά πάρκα της εταιρείας ΤΕΡΝΑ.

Στην ημερίδα τοποθετήθηκαν οι δήμαρχοι Αποκορώνου και Σφακίων, καθώς και εκπρόσωποι θεσμικών και επιστημονικών φορέων, εκφράζοντας σοβαρές επιφυλάξεις για το έργο και τη μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων (ΜΠΕ) που το συνοδεύει.

Κριτική στην αναγκαιότητα και σκοπιμότητα του έργου

Η Βάνα Σφακιανάκη, αρχιτέκτονας-χωροτάκτης, χαρακτήρισε τη σχεδιαζόμενη Γραμμή Υψηλής Τάσης Χανιά-Δαμάστα ως «αχρείαστο έργο», σημειώνοντας ότι η επίκληση της ασφάλειας του δικτύου ως κύριου επιχειρήματος δεν τεκμηριώνεται επαρκώς, αφού η μελέτη στατικής ασφάλειας δεν έχει δημοσιοποιηθεί. Αναρωτήθηκε αν βασικός στόχος της Περιφέρειας Κρήτης είναι πράγματι η μεγάλης κλίμακας ανάπτυξη μονάδων ΑΠΕ και η πλήρης αξιοποίηση της εξαγωγικής ικανότητας μεταφοράς ενέργειας, χωρίς να έχουν ληφθεί πρώτα αποφάσεις για τη λειτουργία του ηλεκτρικού συστήματος της Κρήτης.

Υποστήριξε πως η διεσπαρμένη παραγωγή ενέργειας, με την ενσωμάτωση ΑΠΕ στα κτίρια, μειώνει την ανάγκη για εκτεταμένα δίκτυα υψηλής και μέσης τάσης, μειώνοντας ταυτόχρονα επενδυτικό και περιβαλλοντικό κόστος.

Η αδυναμία των θεσμικών διαδικασιών

Η Δήμητρα Μπαρκούτα, φυσικός και διδάκτορας του ΕΚΠΑ, ανέλυσε τον ρόλο της ΜΠΕ στις διαδικασίες αδειοδότησης περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος. Τόνισε ότι η μελέτη είναι προϊόν διαπάλης ανάμεσα στην επιστήμη, την πολιτική και την κοινωνία, αλλά στην ελληνική περίπτωση, λόγω της ανάθεσης σε ιδιώτες και της απουσίας Ανεξάρτητης Περιβαλλοντικής Αρχής, υποβαθμίζεται η ποιότητα και η ανεξαρτησία της. Επιπλέον, η διαδικασία διαβούλευσης γίνεται στο τελικό στάδιο και δεν ενσωματώνεται στη μελέτη, γεγονός που εξασθενεί τα προληπτικά εργαλεία περιβαλλοντικής προστασίας.

Αυτοεκπληρούμενη προφητεία και εναλλακτικές τεχνολογίες

Ο Καθηγητής Στέλιος Ροζάκης από το Πολυτεχνείο Κρήτης υπογράμμισε την πολυδιάστατη φύση της αξιολόγησης της αειφορίας, χαρακτηρίζοντας τη ΜΠΕ «αυτοεκπληρούμενη προφητεία», αφού –όπως είπε– οι υποθέσεις και οι προβλέψεις της απλώς επιβεβαιώνουν τη λύση που έχει ήδη επιλεγεί. Παρέθεσε μελέτες που τεκμηριώνουν την εφικτότητα καινοτόμων τεχνολογιών διεσπαρμένης παραγωγής στην Κρήτη, οι οποίες ενδέχεται να ακυρώνουν την αναγκαιότητα του έργου.

Η πρόταση του ΤΕΕ και η εναλλακτική του υποθαλάσσιου καλωδίου

Ο πρόεδρος του ΤΕΕ Δυτικής Κρήτης, κ. Κοντεζάκης, παρουσίασε εναλλακτική πρόταση που έχει επεξεργαστεί ο φορέας, χαρακτηρίζοντάς την ρεαλιστική και ανοιχτή σε συμπληρώσεις. Εξέφρασε την απογοήτευση του για το γεγονός ότι ο ΑΔΜΗΕ και η Επιτροπή Περιβάλλοντος της Περιφέρειας αγνοούν τον ρόλο του ΤΕΕ ως θεσμικού συμβούλου της Πολιτείας.

Ο πρόεδρος των εργαζομένων της ΔΕΗ, κ. Ηλιάκης, παρουσίασε την τεχνικά εφικτή εναλλακτική της πόντισης υποθαλάσσιου καλωδίου, υποστηρίζοντας ότι προσφέρει σημαντικά πλεονεκτήματα σε σχέση με την εναέρια γραμμή.

Καταγγελία για τη διαδικασία έγκρισης και σχεδιασμός προσφυγής στο ΣτΕ

Κατά τη διάρκεια της ημερίδας καταγγέλθηκε η αντιδημοκρατική επιστολή του ΑΔΜΗΕ προς την Αποκεντρωμένη Διοίκηση, η οποία καλεί ουσιαστικά σε επιτάχυνση της έγκρισης της ΜΠΕ χωρίς διαβούλευση, παρακάμπτοντας την Επιτροπή Περιβάλλοντος της Περιφέρειας. Όλοι οι συμμετέχοντες επανέλαβαν τη ρητή αντίθεσή τους στην κατασκευή της εναέριας γραμμής Χανιά-Δαμάστα.

Καθώς εκτιμάται πως η Αποκεντρωμένη Διοίκηση θα εγκρίνει τελικά τη μελέτη, οι Πρωτοβουλίες Πολιτών και οι εμπλεκόμενοι Δήμοι σχεδιάζουν προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ). Παράλληλα, ζητούν τη συμβολή όλων των επιστημονικών φορέων στην πλήρη και τεκμηριωμένη κατάρτιση του σχετικού φακέλου.