Α΄
Ἀπὸ τὴν Πόλη ἔρχομαι καὶ στὴν κορφὴ κανέλλα.
Λαικὴ παροιμία
Πλησιάζουν οἱἡμέρες ποὺ θὰ πραγματοποιηθεῖ στὸ Κολυμπάρι ἡ λεγομένη Ἁγία καὶ Μεγάλη Σύνοδος τῆς Ὀρθοδόξου ἐκκλησίας. Μεγάλη τιμὴ γιὰ τὴν Ἐκκλησία τῆς Κρήτης, ὅπως δηλώνουν οἱ ἐπίσκοποί μας καὶ μεγάλος ὁ κόπος –καὶ τὰ ἔξοδα – γιὰ τὴν προετοιμασία της. Μεγάλη ἐπίσης ἡ σιγὴ περὶ αὐτῆς στὴν λεβεντογέννα Κρήτη μας, ἐνῷ πολλὰ λέγονται καὶ γράφονται στὸ διαδίκτυο.
Πέραν τῶν ὀνομασιῶν καὶ τῶν τίτλων ὁπωσδήποτε καλὸν εἶναι νὰ γνωρίζομεν περί τίνος πρόκειται. Πρόκειται γιὰ σύνοδο ὅλων τῶν Ὀρθοδόξων ἐκκλησιῶν. Δηλαδὴ γιὰ Οἱκουμενικὴ Σύνοδο. Δηλαδὴ ἀπὸ ὅλη τὴν οἱκουμένη θὰ συνέλθουν οἱ Ὀρθόδοξοι Ἐπίσκοποι Συνοδικῶς γιὰ νὰ συζητήσουν τὰ ὑπάρχοντα προβλήματα τῆς Ἐκκλησίας. Αὐτὸ λέγεται καὶ εἶναι Οἰκουμενικὴ Σύνοδος τῆς Ἐκκλησίας. Τῆς μίας Ἀγίας Καθολικῆς καὶ Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας. Τὸ ἄν τελικῶς θὰ γίνει ἀποδεκτὴ ὡς τέτοια εἶναι ἄλλο ζήτημα. Ἀπαιτοῦνται κάποιες προϋποθέσεις. .Ἡ ἀρχὴ τῆς πορείας αὐτῆς τῆς Συνόδου ἔγινε τὸ 1923 ὅταν ὁ Πατριάρχης Μελέτιος Μεταξάκης ξεκίνησε στὴν Κωνσταντινούπολι, στὸ λεγόμενο «Πανορθόδοξο Συνέδριο», τὸν προγραμματισμὸ Οἰκουμενικῆς Συνόδου τὸ 1925, ἡ ὁποία φυσικὰ δὲν διεξήχθη. Ὁ Πατριάρχης Μεταξάκης τὴν ὀνόμαζε πάντως Οἰκουμενικὴ ἐξ ἀρχῆς.
Οἱ ὀργανωτὲς δὲνθέλησαν νὰ τὴν ὀνομάσουν Οἰκουμενικὴ διότι, ὅπως λέγεται , δὲν συμμετέχει τὸ πατριαρχεῖο τῆς Ρώμης· ὁ Πάπας. Ὅμως, ὡς γνωστόν, ὁ Πάπας ἀπὸ τὶς ἀρχὲς τοῦ 11ου αἰώνα ἔχει ἀποσχισθεῖ ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία, ἔχει περιπέσει σὲ αἵρεσι καὶ δὲν ἀποτελεῖ κομμάτι τῆς Ἐκκλησίας. Ἄρα κατ᾿ οὐσίαν δὲν τίθεται τέτοιο θέμα.
Αὐτὰ ὅμως –τὰ περὶ ὀνομασίας-δὲν εἶναι τὰ πλέον οὐσιώδη καὶ ἄς τὰ προσπεράσουμε , πρὸς τὸ παρόν.
Καλὸν εἶναι νὰ γίνει ἡ Σύνοδος (ἄς τὴν ὀνομάζουμε ἔτσι χάριν συντομίας).Ἔχουν περάσει πολλὰ χρόνια χωρὶς νὰ γίνει Σύνοδος ὥστε νὰ ἀντιμετωπίσει τὰ σωρευθέντα προβλήματα. Καὶ ἀκόμη καλύτερο νὰ διεξαχθεῖ μὲ ὀρθόδοξες προϋποθέσεις καὶ νὰ καταλήξει σὲ ὀρθόδοξα συμπεράσματα. Δηλαδὴ νὰ διεξαχθεῖ μέσα στὰ δογματικὰ ὄρια τῆς Ὀρθοδόξου ἐκκλησίας ἀκολουθῶντας τὴν μέχρι τώρα διαδικασία ὅπως ἐπιβάλεται ἀπὸ τὴν φύσι καὶ τὴν πρακτικὴ τῆς Ἐκκλησίας.
Κανονισμός λειτουργίας τῆς Συνόδου
Ὁ τρόπος διεξαγωγῆς τῆς Συνόδου περιγραφεται στὸν λέγόμενο: «Κανονισμὸ ὀργανώσεως καὶ λειτουργίας τῆς Ἁγίας καὶ Μεγάλης Συνόδου τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας» ὁ ὁποῖος συνετάχθη ἀπὸ 21 ἔως 27 Ἰανουαρίου 2016 στὸ Σαμπεζύ καὶ ὑπογράφεται ἀπὸ τοὺς Προκαθημένους -ἤ ἀντιπροσώπους των- τῶν 14 αὐτοκεφάλων ἐκκλησιῶν.
Στὸν Κανονισμὸ αὐτὸν διαπιστώνει κανεὶς ἕναν προβληματικὸ τρόπο λειτουργίας τῆς Συνόδου. Τὸ πρόβλημα συνίσταται στὰ ἐξῆς:
α)Δὲν καλοῦνται ὅλοι οἱ Ἐπίσκοποι τῶν Αὐτοκεφάλων ἐκκλησιῶν. Στὴν σημερινὴ ἐποχὴ μὲ τὰ μέσα μετακινήσεως ποὺ ὑπάρχουν θὰ ἦταν πολὺεὔκολο ὅλοι ὅσοι τὸ ἐπιθυμοῦσαν καὶ τὸ μποροῦσαν νὰ ἔρθουν. Ἐδὼ ἕνα κόμμα κάνει Συνέδριο καὶ μαζεύονται πάνω ἀπὸ 5000 σύνεδροι. Πόσοι εἶναι ὅλοι οἱ Ὀρθόδοξοι Ἐπίσκοποι; Πολλοὶ λίγώτεροι ἀπὸ τοὺς συνέδρους ἕνὸς Ἑλληνικοῦ κόμματος. Χώροι δόξα τῷ Θεῷ τὴν σημερινὴ ἐποχὴ ὑπάρχουν. Γιατὶ νὰ μὴν δοθεῖ ἡ δυνατότης σὲ ὅποιον ὀρθόδοξο ἐπίσκοπο μπορεῖ καὶ τὸ ἐπιθυμεῖ, ἄσε ποὺ εἶναι καὶ ὑποχρεωτικὸ λόγῷ τῆς ἰδιότητός του, νὰ παραβρεθεῖ καὶ νὰ καταθέσει τὴν ἀποψι καὶ τὴνἐμπειρία του; Τὶ τὸκαλύτερο ἀπὸ ἀποφάσεις ποὺ λαμβάνονται ἀπὸ ὅσο τὸ δυνατὸν περισσότερους ἐν Χριστῷ ἀδελφοὺς καὶ μάλιστα τιμημένους μὲ τὸ ἐπισκοπικὸ ἀξίωμα καὶ ἔχωντας τὴν εὐθύνη τῶν ποιμενομένων καὶ τὴν πείρα τῆς διαποιμάνσεώς τους;
β) Καλοῦνται 25 συνολικὰ ἐπίσκοποι ἀπὸ κάθε ὀρθόδοξη ἐκκλησία. Ὁ προκαθήμενος καὶ ἄλλοι 24. Ἄρα θὰ μποροῦσαν νὰ συγκεντωθοῦν 350 ἐπίσκοποι ἀλλὰ δεδομένου ὅτι πολλὲς ἐκκλησίες δὲν ἔχουν κἄν 25 Ἐπισκόπους, (πχ. ἡ Ἐκκλησία τῆς Κύπρου ἔχει 17 ἐπίσκοπους ἄν δὲν κάνω λάθος) ὁ τελικὸς ἀριθμὸς θὰ εἶναι μικρότερος. Ἀπο αὐτὲς ποὺ ἔχουν πολλοὺςἐπισκόπους ποιοὶ θὰ ἐπιλεγοῦν; Μὲ ποιὰ κριτίρια;
Αὐτὸ ἀναφέρεται διότι παρατηρείται μία διάστασι ἀπόψεων μεταξὺ τῶν ποιμένων(ὅπως καὶ τοῦ πληρώματος τῆς ἐκκλησίας) σχετικῶς μὲ τὴν στάσι ποὺ πρέπει νὰ τηρήθεῖ ἀναφορικὰ μὲ διάφορα θέματα (ὅπως πχ τοὺς αἴρετικοὺς καὶ τὴν σχέσι τῆς ἐκκλησίας μὲ αὐτοὺς), ὁπότε ἡ ἐπιλογὴ αὐτῶν ἤ ἐκείνων τῶν ἐπισκόπων θὰ δημιουργοῦσε μία εἰκόνα διαφορετικὴ ἀπὸ τὴν πραγματικὴ καὶ θὰ ἐνίσχυε τὴν μία ἤ τὴν ἄλλη ἄποψι.
γ) Ἀπὸ τοὺς 25 ἐπισκόπους τῆς κάθε ἐκκλησίας οἱ 24 ἐνῷ ἔχουν δικαίωμα λόγου -μέχρι 10 λεπτὰ ὁ κάθε ἕνας-(ἄρθρο 10) δὲν ἔχουν δικαίωμα ψήφου. Μόνον ὁ προκαθήμενος ἑκάστης ἐκκλησίας ἔχει δικαίωμα ψήφου!!! (ἀρθρο12 §1)
Αὐτὸ ἀπὸ ποὺ προβλέπεται; Σὲ ποιὸ σύνολο ἀνθρώπων ὁποιασδήποτε μορφῆς πολιτικὸ, πολιτιστικὸ, κοινονικὸ ἤ ὄτι ἄλλο σκεφτεῖ κανεὶς μπορεῖ νὰ ὑπάρχει διαδικασία λήψεως ἀποφάσεων ὅπου τὰ μέλη νὰ μποροῦν νὰ μιλοῦν ἀλλὰ νὰ μὴν μποροῦν νὰ ἔχουν ἀποφασιστικὴ ψῆφο; Πρὸς τὶ δηλαδὴ καλοῦνται καὶ σὲ τὶ συμμετέχουν; Διακοσμητικά στοιχεία; Γλάστρες; ὅπως εἶπε καὶ ἕνας Ἐπίσκοπος τῆς ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος ποὺ ἀρνήθηκε νὰ παραστεῖ στὴν Σύνοδο;
Μίλα ὅσο θὲς , πὲς ὅτι θὲς καὶ ὅταν τελειώσεις ψηφίζουν οἱ ἔχοντες δικαίωμα –οἱ 14 ἀπὸ τοὺς 350 παρά κάτι καὶ τελειώνει τὸθέμα.
Ὅτι περίπου βλέπουμε νὰ γίνεται στὴν Βουλὴ τῆς συγχρόνου δημοκρατίας μας ὅπου μιὰ πλειοψηφία κάνει ὅτι θέλει ἀδιαφορώντας καὶ γιὰ τὸ τὶ λέγεται μέσα στὴν Βουλὴ καὶ τὸ τὶ συμβαίνει στὴν κοινωνία καὶ τὸν λαὸ τὸν ὁποῖο-ὑποτίθεται ὅτι- ἐκπροσωπεῖ καὶ ὑπηρετεῖ..
Δυστυχῶς ὅμως τὸ θέμα δὲν τελειώνει ἐκεῖ. Ὁ κανονισμὸς προβλέπει ὅτι ἐνῷ δὲν ψηφίζουν ὑποχρεοῦνται νὰ προσυπογράψουν αὐτὰ ποὺ ψήφισαν οἱ 14!!! (ἀρθρο13 §2) Καὶ τὸ ἀκόμα ἐκπληκτικώτερο: Οἱ ἀποφάσεις ποὺ θὰ ληφθοῦν εἶναι ὑποχρεωτικὲς γιὰ ὅλους!!! (ἀρθρο13 §2) Καὶ γιὰ αὐτοὺς ποὺ δὲν ψήφισαν ἀλλὰ ὑποχρεοῦνται νὰ ὑπογράψουνκαὶ γιὰ αὐτοὺς ποὺ οὔτεπροσκλήθηκαν,οὔτε ψήφισαν, οὔτε ρωτήθηκανκἄν, οὔτε ὑπέγραψαν, ἀλλὰ ὑποχρεοῦνται νὰ ἐφαρμόσουν αὐτὰ ποὺ ψήφισαν οἱ 14.
Δὲν εἶναι μαγικὸ; Εἶναι ὅμως λογικὸ καὶ πολὺ περισσότερο Ὀρθόδοξο;
Ἔ, μυαλὸ ἔχει δώσει ὁΘεὸς σὲὅλους μας. Ἡ χρήσις του εἶναι βέβαια προαιρετική, ἀλλὰ στὴν παροῦσα περίπτωση ἀναγκαία. Ἄν βέβαια ἀνήκαμε στὸν Παπισμὸ ὁ προβληματισμὸς δὲν θὰ ὑπῆρχε διότι ὁ Πάπας εἶναι ὡς γνωστὸν ἀλάθητος, ὁπότε περιτεύει κάθε ἄλλη γνώμη-καὶ παρὰ ταύτα στὴν Β΄ Βατικανὴ Σύνοδο ψήφισαν ὅλοι οἱ συμμετέχοντες (ἐντάξει ,ὅλοι συμφώνησαν πλὴν τοῦ ἑνὸς ποὺ ἀπεσχίσθη, ἀλλὰ πάντως ψήφισαν).
δ) Οἱ 14 ποὺ ἔχουν δικαίωμα ψήφου,τί θὰ ψηφίσουν; Περὶ τίνος θὰ ἀποφανθοῦν; Θὰ ἀκολουθηθεῖ δημοκρατικὴ πλειονοψηφικὴ διαδικασία;
Τὰ πρὸς ψήφισιν κείμενα ἔχουν ἤδη συνταχθεῖ. Ἀπὸ ποιοὺς; Ἀπὸ ἀντιπροσώπους τῶν ἐκκλησιῶν. Γιὰ καθε ἕνα ἀπὸ τὰ 6 θέματα ὑπάρχει ἀντίστοιχο κείμενο.
Τὰ κείμενα ὅμως αὐτὰ δὲν ἔχουν ἐγκριθεῖ ἀπὸ τὸ σύνολο τῶν ἱεραρχῶν ἑκάστης ἐκκλησίας πολὺ δὲ περισσότερο δὲν ἔχει ζητηθεῖ ἡ γνώμη τῶν κληρικῶν καὶ τῶν λαϊκῶν κάθε ἐκκλησίας. Ὑπάρχουν καταγγελίες καὶ διαμαρτυρίες ἐπισκόπων διαφόρων ἐκκλησιῶν γιὰ ἐντελῶς ἀδιαφανεῖς διαδικασίες καὶ πιέσεις.
Ἄς εἶναι, τὰ κείμενα αὐτὰμετὰ τὴνκατακραυγὴ ἐδόθησαν στὴν δημοσιότητα καὶ μπορεῖὁ κάθε ἕνας νὰ λάβει γνώσιν τοῦ περιεχομένου τους καὶ ἀναλόγως νὰ ἀντιληφθεῖ περὶ τίνος πρόκειται.
Στὴν Σύνοδο τώρα τί θὰ γίνει; Ἐδὼ εἶναι τὸ ἐνδιαφέρον ἀλλὰ καὶ τὸ πρόβλημα. Τὸ πρὸς συζήτησι κείμενο ἤδη ὑπάρχει. Μπορεῖ , ὅπως προανεφέρθη, ὁ κάθε ἐπίσκοπος νὰ μιλήσει καὶ νὰ προτείνει κάποια ἀλλαγὴ (τροπολογία)· ὅμως… γιὰ νὰ γίνει δεκτὴ πρέπει νὰ ὑπάρχει ὁμοφωνία τῶν 14 ψηφοφόρων Ἐπισκόπων.(ἀρθρο11 §2) Ἄν ἕναςἀπὸ τοὺς 14 δὲν θέλει, τίποτε δὲν μπορεῖ νὰ ἀλλάξειἀπὸ τὰ ἤδη διατυπωθέντα. Ἄρα δηλαδὴ ἀρκεῖ ἕνας ἐκ τῶν προκαθημένων γιὰ νὰ ἀναγκαστοῦν οἱ ὑπόλοιποι 13 νὰ μὴν μποροῦν νὰ ἀλλάξουν τίποτα καὶ φυσικὰ τὸ σύνολο τῶν 350 παρὰ κάτι νὰ μὴν μπορεῖ τελικῶς νὰ ἀντισταθεῖ στὴν θέληση τοῦ ἑνὸς λόγῳ τοῦ ὑπάρχοντος Κανονισμοῦ.
Ἐνῷ λοιπὸν προβλέπει αὐτοῦ τοῦ εἴδους τὴν ὁμοφωνία καὶ δι’, αὐτῆς καθιστᾶ ἀπλησίαστα καὶ ἀμετάβλητα τὰ συνταχθέντα κείμενα, ἐπιτρέπει γιὰ τὸ ἐσωτερικὸ τῆς κάθε Ἐκκλησίας τὴν κατὰ πλειονοψηφία ἀπόφασι!!! Αὐτὸ δημιουργεῖ προϋποθέσεις δημοκρατικότητοςστὴν τελικὴ λήψι τῶν ἀποφάσεων;
Ἀς τὸ δοῦμε. Ἄς παρουμε μιὰν ἀκραία περίπτωσι γιὰ νὰ γίνει ἀντιληπτὸ τὸ μέγεθος τοῦ προβλήματος. Ἔστω ὅτι κατατεθεῖ μία ἄποψι, μιὰ τροπολογία στὴν ὁποία συμφωνοῦν 320 (τυχαίος ἀριθμὸς),ἀπὸ τοὺς παρισταμένους ἐπισκόπους. Πείθουν λοιπὸν τοὺς 13 προκαθημένους τῶν δικῶν τους ἐκκλησιῶν νὰ ὑπερψηφίσουν τὴν τροπολογία αὐτὴν.
Ἄς ὑποθέσουμε ὅτι ἡ 14η ἀντιπροσωπεία εἶναι μιὰ Ἐκκλησία μὲ 17 ἐπισκόπους (ὅπως τῆς ἐκκλησίας τῆς Κύπρου -τὸ λέω ὡς παράδειγμα μιὰ ποὺ ξέρουμε ὅτι, μάλλον, ἔχει 17 ἐπισκόπους). Ἐκεῖ λοιπὸν ὑποθέτουμε ὅτι 9 ἐπίσκοποι εἶναι ἐναντίον τῆς τροπολογίας. Ἄρα δὲν περνάει ἀπὸ τὴν ἐκκλησία αὐτὴ.Ὁπότε ὁ προκαθήμενός της δὲνψηφίζειτὴν τροπολογία μὲ ἀποτέλεσμα λόγῳ ἐλλείψεως ὁμοφωνίας ἡ τροπολογία δὲν γίνεται δεκτὴ. Ἄρα 9 ἐπίσκοποι δὲν ἐπιτρέπουν στοὺς 328 (τοῦ παραδείγματος) νὰ ψηφίσουν τὴν τροπολογία. Ἄρα τὸ κείμενο μένει ὡς ἔχει!!! Ἀπίθανο; Καὶ ὅμως ἀληθινό. Αὐτὰ προκύπτουν ἀπὸ τὸν Κανονισμό αὐτὸν.
Ὁπότε πρὸς τὶ ὅλη αὐτὴ ἡ φασαρία, οἱ κόποι καὶ τὰ ἔξοδα; Ὑπάρχει τίποτε γιὰ συζήτησι; Ὅλα φαίνεται ὅτι εἶναι προαποφασισμένα. Τουλάχιστον πρακτικῶς εἶναι ἀδύνατον νὰ ἀλλάξει κάτι.
Ἐκτὸς ἄν οἱ προκαθήμενοι εἶναισυννενοημένοι καὶ, ἀδιαφορῶντας γιὰ ὅσα ποῦν οἱ ἐπίσκοποι, ἔχουν κρυφὴ ἀτζέντα, ποὺ λένε καὶ οἱ πολιτικοί μας, καὶ τὴν ἐφαρμόσουν. Δηλαδὴ προσθέσουν πράγματα ποὺ σκοπίμως δὲν μπῆκαν στὰ δημοσιευθέντα κείμενα. Ἐπὶ παραδείγματι ἀκούστηκε δημοσίως σὲ κήρυγμα ἐδὼ στὰ Χανιά, ὅτι «ἀπὸ ἀγάπη θὰ ἐπιτραπεῖ καὶ δεύτερος γάμος τῶν ἱερέων» θέσις ἡ ὁποία δὲν περιλαμβάνεται στὸ ἀντίστοιχο κείμενο ἴσως ἐπειδὴ προσκροῦει σὲ ἤδη ὑπάρχοντες ἐκκλησιαστικοὺς κανόνες. Αὐτὸ (ἄν δὲν ἀποτελεῖ λεκτικὴ πομφόλυγα), μποροῦμε νὰ ὑποθέσουμε, ὅτι ἵσως ἀποτελεῖ μέρος κρυφῆς ἀτζέντας τῶν προκαθημένων καὶ τὸ προσθέσουν κατὰ τὴν διάρκεια τῆς Συνόδου.
Ἄν βέβαια ληφθεῖ ὑπ΄ ὅψιν αὐτὸ ποὺ ἀνεφέρθη στὴν ἐνότητα β), δηλαδὴ τὸ ἐρώτημα μὲ ποιὰ κριτήρια θὰ ἐπιλεγοῦν οἱ συμμετέχοντες ἀπὸ κάθε ἐκκλησία , παρότι ὁμιλοῦμε γιὰ ἁγίους ἱεράρχες, κανεὶς δὲν μπορεῖ νὰ ἀποκλείσει τὴν ἐπιλογὴ ὧστε νὰ ὑπάρχει ἡ πλειοψηφία τῶν προθύμων ἀρεστῶν καὶ ὑπάκουων στὸν κάθε προκαθήμενο.
Στὴν περίπτωσι αὐτὴν θὰ μποροῦσαν νὰ ἐπιτρέψουν τὴν ψῆφο σὲ ὅλους, ἀλλὰ ἐδὼ ποὺ τὰ λέμε, μὲ τὴν κοινὴ λογικὴ πάντα, ἀλλοπράγμα νὰ στήσεις 14 ἄτομα καὶ ἄλλο 14Χ25. Ἔχεις 25 φορὲς μεγαλύτερη πιθανότητα νὰ σοῦ ξεφύγει κανείς καὶ ὅσοκαὶ νὰ θέλεις νὰ γράψεις στὴν ἀπόφασι ὅτι «ἔδοξεν τῷ Ἁγίῳ Πνεύματι καὶ ἡμῖν» φροντίζεις νὰ εἶσαι σίγουρος ὅσον ἀφορᾶ τὸ «ἡμῖν», ποὺ μπορεῖς νὰ τὸ προγραμματίσειςκαὶ νὰ τὸ ἐλέγξεις, διότι τὸ Ἅγιον Πνεῦμα «ὅπου θέλει πνεῖ» καὶ ἄντε μετὰ νὰσυμμαζέψεις τὰ πράγματα.
Βέβαια ὑπάρχει καὶ τὸ ἐνδεχόμενο σὲ κάποια ἐκκλησία νὰ μὴν μπορεῖ νὰ βρεθεῖ πλειοψηφία προθύμων, ὁπότε ἐδὼ ὁ ἀποκλεισμὸς ἀπὸ τὴν ψηφοφορία εἶναι μονόδρομος.
Στὶς περιπτώσεις βεβαίως αὐτὲς δὲν μποροῦμε νὰ μιλούμε γιὰ ἐκκλησιαστκὲς Συνόδους, διότι τέτοιες πρακτικὲς ἐφαρμόζονται σὲ κομματικὰ καὶ ἀλλα ἐνδοκοσμικοῦ τύπου συνέδρια, ὅπου ἡ ἡγετικὴ κάστα φροντίζει νὰ βγαίνει πἀντα τὸ ἀποτέλεσμα ποὺ ἐπιθυμεῖ.Ἀλλὰ ἡ κοινὴ λογικὴ αὐτὰ λέει συμφώνως μὲαὐτὰ ποὺ δημοσίως παρουσιάστηκαν. Ἵσως νὰ ἔχουν πολὺ βαθύτερη ἤ πολὺ ἀνώτερη λογικὴ οἱ συντάξαντες τὸν Κανονισμό καὶ ὅλοι αὐτοὶοἱ συλλογισμοὶ νὰ ἀποδειχτοῦνἐκ τῶν πραγμάτων μειρακιῶδεις καὶ ταπεινοὶ, πράγμα τὸ ὁποῖο δὲν μποροῦμε νὰ ἀποκλείσουμε.
Εἶναι πάντως ἀπορίας ἄξιον γιατὶ ἕνας ὀρθόδοξος ἱεράρχης νὰ παραστεῖ σὲ μιὰ Σύνοδο μὲ τέτοιες διαδικαστικὲς προϋποθέσεις καὶ μὲ τέτοιες δυνατότητες συναποφάσεως (μακάρι νὰ ἔβγαινε κάποιος νὰ ἐξηγήσει -μὲ ὅρους κοινῆς λογικῆς πάντα- προκειμένου νὰ τὸ ἀντιληφτοῦμε, διότι ἄν πεῖ ἀπλῶς ὄτι αἰσθάνεται μεγάλη τιμὴ ὅπωςλένε οἱ ἱεράρχες μας τῆς Κρήτης ἤ ὅτι κάνει ὑπακοὴ στὴν Ἐκκλησία(;;;) δὲν γίνεται ἀντιληπτό). Προφανῶς ἔχει συντελέσει καὶ αὐτὸ στὸ ὅτι ὁ ἕνας μετὰ τὸν ἄλλο οἰ Ἱεράρχες τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, ἀπ᾿ ὅτι βλέπουμε καθημερινά, δὲν ἀποδέχονται νὰ παραστοῦν στὴν Σύνοδο αὐτὴν καὶ παραιτοῦνται.
Γ.Κ.Τζανάκης
Ἀκρωτήρι Χανίων