Γράφει ο Βαγγέλης Πάλλας
Δημοσιογράφος Ι.F.J

Σαν σήμερα, στις 10 Οκτωβρίου 1944, εκτελέστηκαν στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Άουσβιτς 800 παιδιά Ρομ.

Η αφαίρεση των όρχεων (ευνουχισμός) ήταν πρακτική που σε παλαιότερες κοινωνίες (π.χ. Βυζαντινή Αυτοκρατορία, Οθωμανική αυτοκρατορία, Κίνα) αποσκοπούσε είτε στη δημιουργία πιστών και ακίνδυνων για τις γυναίκες σκλάβων (ευνούχος<εὐνή [κρεβάτι] και ὄχος [<ἔχω = προσέχω], αυτός που προσέχει το κρεβάτι) είτε στη δημιουργία αφοσιωμένων κρατικών υπαλλήλων, που δεν είχαν οικογενειακές υποχρεώσεις να τους αποσπούν.

Σε άλλες περιπτώσεις ο ευνουχισμός αποσκοπούσε στην ταπείνωση κάποιου, αφαιρώντας του τον ανδρισμό του, ή στη διασφάλιση ότι δεν θα αποκτήσει απογόνους, προκειμένου να μην υπάρξει, για παράδειγμα, διεκδικητής σε ένα θρόνο.

Η πρακτική του ευνουχισμού χρησιμοποιήθηκε επίσης έως και τις αρχές του 20ου αιώνα στη δυτική Ευρώπη, προκειμένου να δημιουργούνται οι καστράτοι, τραγουδιστές με ψιλή φωνή. Επειδή κατά την εφηβεία η ανδρική φωνή βαθαίνει και αλλάζει («σπάει»), ο ευνουχισμός, που γινόταν πριν αρχίσει η εφηβεία, αποσκοπούσε στο να παραμείνει η φωνή του τραγουδιστή παιδική και να μπορεί να πιάνει ιδιαίτερα ψηλές νότες σοπράνο ή κοντράλτο.

Η πρακτική απαγορεύτηκε το 1902 από τον Πάπα, και ο τελευταίος καστράτο πέθανε το 1922. Τέλος ο ευνουχισμός αποτελεί μια μορφή στείρωσης του άνδρα. Με αυτό το κίνητρο χρησιμοποιήθηκε κυρίως στο πρώτο μισό του εικοστού αιώνα, αλλά και έως το 1970, στα πλαίσια προγραμμάτων ευγονικής ή φυλετικής καθαρότητας σε πολλές χώρες του κόσμου.

Τ ο πιο γνωστό παράδειγμα αποτελεί η ναζιστική Γερμανία, ενεργά όμως προγράμματα υποχρεωτικής στείρωσης υπήρχαν σε πολλές ακόμα χώρες, όπως στις Σκανδιναβικές (κυρίως στη Σουηδία), τον Καναδά, τις ΗΠΑ, την Τσεχοσλοβακία και αλλού. Θύματα αυτής της πρακτικής υπήρξαν κυρίως άτομα με αναπηρίες ή διανοητικά ή ψυχολογικά προβλήματα, καθώς και μειονοτικές πληθυσμιακές ομάδες (όπως οι Ρομά).