«Μπάνια στην Αιδηψό», «ιαματικά λουτρά στην Ικαρία». Φράσεις που λίγο πολύ όλοι έχουμε ακούσει, από ηλικιωμένους και κυρίως συνταξιούχους, καθώς επικρατούσε η άποψη ότι οι ιαματικές πηγές είναι μόνο γι’ αυτούς, που μάλιστα έπαιρναν και επίδομα για να τις επισκεφθούν προκειμένου να αντιμετωπίσουν ρευματισμούς και διάφορα άλλα προβλήματα υγείας.
Σήμερα τα πράγματα αλλάζουν με τους ειδικούς πλέον να υποστηρίζουν ότι οι ιαματικές πηγές είναι για όλους. Το ενδιαφέρον μεγαλώνει για τα ευεργετικά αποτελέσματα που μπορούν να έχουν σε ασθενείς και υγιή άτομα, όλων των ηλικιών.
«Οι ιαματικές θεραπείες υπό μορφή λουτροθεραπείας, εισπνοθεραπείας, λασποθεραπείας και θαλασσοθεραπείας αφορούν όχι μόνο τους ηλικιωμένους, όπως ίσχυε μέχρι σήμερα, αλλά όλο το ηλικιακό φάσμα για θεραπεία, αποθεραπεία, αποκατάσταση, πρόληψη και ευεξία», τονίζει σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Κωνσταντίνος Κουσκούκης, καθηγητής Δερματολογίας και πρόεδρος της Ακαδημίας Ιαματικής Ιατρικής.
Προσθέτει ότι «η Ιαματική Ιατρική αποτελεί εναλλακτική προσέγγιση της Κλασικής Ιατρικής ως συμπληρωματικό θεραπευτικό σχήμα στην επιλογή των θεραπόντων γιατρών, αντιπροσωπεύοντας την καθιερωμένη στο εξωτερικό Κλινική Υδροθεραπεία και Ιατρική Κλιματοθεραπεία, γνωστές ειδικότητες που υπήρχαν και στην Ελλάδα έως και το 1952».
Πρόκειται για έναν δυναμικά αναπτυσσόμενο οικονομικό κλάδο παγκοσμίως και η Ελλάδα, επισημαίνει ο κ. Κουσκούκης, μπορεί να παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο, καθώς διαθέτει εξαιρετικά μεγάλο αριθμό ιαματικών πηγών, που καλύπτουν όλο το φάσμα των θεραπειών. Σε συνδυασμό με το εξαίρετο βιοκλίμα, το φυσικό κάλλος, τη φημισμένη μεσογειακή διατροφή, την πλούσια πολιτιστική και ιστορική κληρονομιά, αλλά και τη χάραξη αναπτυξιακής στρατηγικής για τον ιαματικό τουρισμό, μπορεί να προωθήσει συντονισμένα τον «Τουρισμό των τεσσάρων εποχών», με πολλαπλασιαστικά οφέλη.
Στο πλαίσιο αυτής της προσπάθειας πραγματοποιείται από 17 έως 19 Δεκεμβρίου, στα Καμένα Βούρλα, το 2ο Πανελλήνιο Συνέδριο της Ελληνικής Ακαδημίας Ιαματικής Ιατρικής με τίτλο «Ιαματική Ιατρική: Πρόληψη, διατήρηση, θεραπεία και αποκατάσταση της υγείας», υπό την αιγίδα και συνδιοργάνωση της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας, του Πανελληνίου Ιατρικού Συλλόγου και της ΚΕΔΕ και όπως λέει ο κ. Κουσκούκης, στοχεύει στην πληρέστερη ενημέρωση όσον αφορά τα νέα επιστημονικά δεδομένα και τις εξελίξεις στην Ιαματική Ιατρική με εργασίες, διαλέξεις, workshop και συζητήσεις στρογγυλής τράπεζας.
Η ίδρυση της Ελληνικής Ακαδημίας Ιαματικής Ιατρικής είναι αποτέλεσμα του 1ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Ιαματικής Ιατρικής το 2015 και προωθεί την ανάπτυξη του ιαματικού τουρισμού με επιστημονικές τεκμηριωμένες μεθόδους, προβάλλοντας στον διεθνή χώρο τις ευεργετικές ιδιότητες των ιαματικών πηγών και τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της Ελλάδας έναντι άλλων χωρών.
Το επιστημονικό πρόγραμμα περιλαμβάνει τα τελευταία νέα που αφορούν στις συμπληρωματικές θεραπευτικές δράσεις των Ιαματικών Φυσικών Πόρων σε νοσήματα του μυοσκελετικού, νευρικού, αναπνευστικού, καρδιαγγειακού, γαστρεντερικού, ουρολογικού, καθώς και σε δερματολογικές, γυναικολογικές, ωτορινολαρυγγολογικές, αλλεργικές και περιοδοντικές παθήσεις.
Θεραπευτική δράση των ιαματικών πηγών
Η θεραπευτική δράση των ιαματικών πηγών οφείλεται στις χημικές ιδιότητες των μεταλλικών στοιχείων και κυρίως των ιχνοστοιχείων, που εμπεριέχονται στα ιαματικά νερά υπό μορφή διαλυμένων αλάτων και αερίων. Τα σπουδαιότερα χημικά στοιχεία είναι: θείο, νάτριο, χλώριο, κάλιο, ασβέστιο, μαγνήσιο, σίδηρος, βρώμιο, βόριο, ιώδιο και σελήνιο, ενώ οι φυσικές ιδιότητες των ιαματικών μεταλλικών νερών είναι η θερμοκρασία, η ηλεκτρική αγωγιμότητα, η ραδιενέργεια και το σύνολο των διαλυμένων αλάτων.
Η ιαματική λουτροθεραπεία, μέχρι σήμερα, είχε εμπειρική υπόσταση, με τη βοήθεια, όμως, της επιστημονικής τεκμηρίωσης της θερμικής, μηχανικής και, ειδικότερα, της χημικής δράσης των ιαματικών φυσικών πόρων, αναδείχτηκε ως ιαματική ιατρική, μία συμπληρωματική θεραπευτική μέθοδος στη θεραπευτική γκάμα της Κλασικής Ιατρικής.
Ιαματικές πηγές στην Ελλάδα
Η Ελλάδα, δεν έχει αναδείξει τη δυναμική των ιαματικών πηγών όπως έχουν καθιερώσει άλλες χώρες, αναφέρει ο καθηγητής, παρότι διαθέτει 753, εκ των οποίων οι 82 είναι ενεργές και οι 36 αναγνωρισμένες με ΦΕΚ. Οι ιαματικές πηγές επιμερίζονται ανά περιφέρεια: Στερεά Ελλάδα 156, Μακεδονία 115, Πελοπόννησος 114, Θεσσαλία 57, Ήπειρος 57, Θράκη 25, Νησιά 229, εκ των οποίων οι 100 βρίσκονται στην Κρήτη για ποσιθεραπεία. Οι υδροθεραπευτικές εγκαταστάσεις ανήκουν οι 38 στους δήμους, οι 37 σε ιδιώτες και οι 7 στο κράτος. Στο σύνολο αυτών των επιχειρήσεων, το 2014, πωλήθηκαν 900.000 εισιτήρια, ποσοστό πολύ χαμηλό σε σχέση με τα 2.500.000 εισιτήρια το 2010. Όπως λέει ο κ. Κουσκούκης, που επί χρόνια ασχολείται με το θέμα, οι γνώστες της τουριστικής αγοράς εκτιμούν ότι τουλάχιστον 150.000 ασφαλισμένοι μπορούν να επισκεφθούν τις ιαματικές πηγές της χώρας μας μέχρι το 2017, με τζίρο 300.000.000 ευρώ, δεδομένης της χρηματοδότησης των ταξιδιών των αλλοδαπών από τα ασφαλιστικά τους ταμεία. Αισιόδοξες απόψεις ανεβάζουν για το μέλλον τον τζίρο από την εκμετάλλευση των ιαματικών πηγών, στο ένα δισ. ευρώ.
Ο καθηγητής κ. Κουσκούκης θεωρεί ότι η χώρα μας μπορεί να παίξει σημαντικότατο ρόλο στην προώθηση και ανάπτυξη του τουρισμού υγείας. «H ιαματική ιατρική, απαιτεί θεραπείες 21 ημερών ανά εξάμηνο σε ασθενείς και σε υγιείς προληπτικά, γεγονός το οποίο εξασφαλίζει repeaters τουρίστες, χρηματοδοτούμενους από τα ιδιωτικά και ασφαλιστικά ταμεία των ευρωπαϊκών χωρών».
Η δημιουργία μοντέλου 12μηνης τουριστικής περιόδου εξασφαλίζει εντυπωσιακά οικονομικά οφέλη με την ανάπτυξη κέντρων ιαματικής ιατρικής, θαλασσοθεραπείας, ευεξίας σε όλη την ελληνική επικράτεια, τονίζει.
Η ιαματική ιατρική στην Ευρώπη
Στην Ευρώπη υπάρχουν 1.400 κέντρα ιαματικής ιατρικής και ευεξίας που λειτουργούν υπό μορφή Health Resort, τα οποία επισκέπτονται εκατομμύρια ασθενείς απ’ όλο τον κόσμο, αναζητώντας ιατρική φροντίδα, έξω από τα εθνικά τους σύνορα, συμμετέχοντας σε ιδιωτικά και δημόσια προγράμματα υγείας. Οι Ευρωπαίοι πραγματοποιούν ετησίως 2,6 εκατ. ταξίδια για λόγους υγείας σε συνδυασμό με τις διακοπές τους, στο πλαίσιο του Τουρισμού Υγείας, ενώ, σε παγκόσμιο επίπεδο πραγματοποιούνται 40 εκατ. ταξίδια περίπου, το 4% δηλαδή της τουριστικής αγοράς.