Οι πληροφορίες που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο θέλουν ιδιαίτερη προσοχή, ειδικά όταν αφορούν την υγεία μας. Ένας ειδικός συμβουλεύει σχετικά με το πώς μπορούμε να αναζητούμε ιατρικές πληροφορίες με όσο το δυνατόν πιο ασφαλή τρόπο.
Όταν είχα αρχίσει να πρωτοεμφανίζω τα συμπτώματα αυτού που αργότερα διαγνώστηκε ως «σύνδρομο ρεϊνό», είχα επιδοθεί σε μια εκτενή αναζήτηση στο διαδίκτυο. Ποια είναι τα συνήθη συμπτώματα, γιατί εμφανίζεται, ποιους αφορά, είναι επικίνδυνο; Την πρώτη θεραπεία που πήρα την «γκούγκλαρα», επίσης. Και στις δύο περιπτώσεις βρήκα περίπου όσα μου είχαν πει ή μου είπαν αργότερα οι γιατροί. Συν μερικές ακόμα ασθένειες, οι οποίες όπως φάνηκε δεν σχετίζονταν με την περίπτωσή μου, και φυσικά αρκετές άγνωστες λέξεις.
Οι περισσότεροι έχουμε την τάση να ψάχνουμε ιατρικές πληροφορίες και συμβουλές στο διαδίκτυο. Μερικές φορές πέφτουμε θύματα παραπληροφόρησης ή παρερμηνείας των όσων διαβάζουμε. Άλλες μπορεί να βρίσκουμε τη λύση στο πρόβλημά μας ή τουλάχιστον να πλησιάζουμε σε αυτή. Το σίγουρο είναι, όμως, ότι όσα βρίσκουμε στο διαδίκτυο δεν είναι πάντα αξιόπιστα.
Πρόσφατα, διάβασα μια δημοσίευση του νευροχειρουργού Κωνσταντίνου Κωσταβάρα στον προσωπικό του λογαριασμό στο Instagram, στην οποία ο ειδικός παρείχε συμβουλές για το πώς μπορούμε να βρούμε ιατρικές πληροφορίες στο διαδίκτυο, με περισσότερη ασφάλεια.
12 συμβουλές για να βρεις ιατρικές πληροφορίες στο διαδίκτυο, σύμφωνα με τον ειδικό
Ο κ. Κωσταβάρας, λοιπόν, προτείνει τα εξής:
1. Είναι καλό να γνωρίζουμε πως οι πρώτες ιστοσελίδες που εμφανίζονται στην αναζήτησή μας, δεν είναι πάντα και οι πιο έγκυρες. Μπορεί να είναι απλά οι πιο εμπορικές.
2. Προτιμάμε να διαβάζουμε ιστοσελίδες από δημόσιους ή μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς υγείας, παρά από εμπορικές εταιρείες, που μπορεί να προωθούν προϊόντα για το κέρδος.
3. Θα πρέπει αυτό που διαβάζουμε να είναι επώνυμο, γραμμένο δηλαδή από συγκεκριμένο γιατρό. Τα ανώνυμα άρθρα τα εμπιστευόμαστε λιγότερο.
4. Δεν θα πρέπει να εμπιστευόμαστε πάντα τις online μαρτυρίες και τα σχόλια. Μπορεί να είναι μονόπλευρα ή και μη αληθινά.
5. Όταν διαβάσουμε για μια «νέα πρωτοποριακή μέθοδο» καλό είναι να ανατρέξουμε σε έγκυρα ιατρικά sites του εξωτερικού για να δούμε αν αυτή εφαρμόζεται και αν έχει δοκιμαστεί επαρκώς.
6. Θα πρέπει η ιατρική την οποία ακολουθούμε να είναι evidence-based medicine και όχι πειραματικές ή εμπειρικές θεραπείες.
7. Θα πρέπει να κοιτάμε την ημερομηνία των επιστημονικών άρθρων. Η επιστήμη καθημερινά εξελίσσεται.
8. Είμαστε ιδιαίτερα καχύποπτοι για ιστοσελίδες που μας κατευθύνουν σε μία μόνο λύση και δεν αναλύουν όλες τις επιλογές.
"google ad"
9. Εμπιστευόμαστε γεγονότα και όχι εμπειρίες.
10. Καλό είναι να μην δεχόμαστε θεραπεία από γιατρούς μέσω Internet ή τηλεφώνου, που δεν έχουμε γνωρίσει από κοντά και δεν μας έχουν εξετάσει.
11. Θα πρέπει να είμαστε σίγουροι ότι καταλαβαίνουμε αυτό που διαβάζουμε.
12. Καλό είναι να παίρνουμε παραπάνω από μία γνώμες για οποιοδήποτε θέμα ψάχνουμε.
ΑΝ ΠΡΟΣΠΑΘΗΣΕΙ ΚΑΠΟΙΟΣ ΝΑ ΚΑΝΕΙ «ΑΥΤΟΔΙΑΓΝΩΣΗ» ΜΕΣΩ ΤΟΥ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗ, ΕΙΤΕ ΘΑ ΠΑΝΙΚΟΒΛΗΘΕΙ, ΕΙΤΕ ΘΑ ΚΑΘΗΣΥΧΑΣΤΕΙ, ΑΛΛΑ ΔΕΝ ΘΑ ΜΠΟΡΕΣΕΙ ΝΑ ΛΥΣΕΙ ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΟΥ.
Οι κίνδυνοι από τη χρήση του διαδικτύου ως εργαλείου αυτοδιάγνωσης
Επικοινωνήσαμε με τον κ. Κωσταβάρα, προκειμένου να θέσουμε ένα σημαντικό ερώτημα: «Πολλοί άνθρωποι χρησιμοποιούν το διαδίκτυο όχι απλώς ως πηγή ιατρικών πληροφοριών αλλά και ως εργαλείο αυτοδιάγνωσης. Υπάρχουν κίνδυνοι από αυτή την πρακτική και αν ναι, ποιοι είναι αυτοί»;
Όπως μας είπε ο ειδικός, «το διαδίκτυο είναι μια σημαντική πηγή ενημέρωσης, ωστόσο η αναζήτηση ιατρικών πληροφοριών με αυτό τον τρόπο έχει τους εξής κινδύνους:
- Συνήθως προβάλλονται οι περιπτώσεις ασθενών με βαριά και σχετικά σπάνια νοσήματα και οι ασθενείς πανικοβάλλονται. Για παράδειγμα, κάθε μούδιασμα μπορεί να μας οδηγήσει σε σελίδες που μιλάνε για πολλαπλή σκλήρυνση. Ωστόσο, η πιθανότητα να οφείλεται ένα μούδιασμα σε τόσο σοβαρό νευρολογικό νόσημα είναι κάτω από 1%.
- Επίσης, αγνοούνται οι σύνθετες διαγνώσεις. Στο ίδιο παράδειγμα, ένα μούδιασμα στο χέρι μπορεί να οφείλεται σε τοπικά αίτια (π.χ. σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα), σε δισκοκήλη ή άλλη πάθηση της σπονδυλικής στήλης, σε κάποιο αυτοάνοσο νόσημα, σε παθολογικά αίτια (όπως, για παράδειγμα, ο διαβήτης, η έλλειψη Β12, ή ο θυρεοειδής) ή ακόμα και σε καθημερινά αίτια, όπως η κακή στάση του σώματος κατά τον ύπνο, ή το άγχος. Μόνο ένας ειδικός γιατρός μπορεί να ξεχωρίσει αυτές τις αιτίες και να αναζητήσει τις ανάλογες διαγνωστικές εξετάσεις.
- Τέλος, δεν είναι δυνατόν να δοθεί θεραπεία μέσω του διαδικτύου, διότι η θεραπεία πρέπει να παρακολουθείται από έναν γιατρό και να προσαρμόζεται ανάλογα με την πορεία του συμπτώματος. Αυτό δεν μπορεί να γίνει με κανένα τρόπο μέσω του Google, για παράδειγμα».
«Με λίγα λόγια, αν προσπαθήσει κανείς να κάνει “αυτοδιάγνωση” μέσω του υπολογιστή, είτε θα πανικοβληθεί, είτε θα καθησυχαστεί, αλλά δεν θα μπορέσει να λύσει το πρόβλημα του, απλώς να πάρει πληροφορίες εγκυκλοπαιδικού τύπου, γενικού χαρακτήρα», μας εξήγησε συνολικά ο κ. Κωσταβάρας.