Του Μιχάλη Κατσανεβάκη *
Ούλα τση Κρήτης τα θεριά που ΄ναι στο κάτω γ κόημο (κόσμο)
στα Τάρταρα, στο Έρεβος, στου Άδη τα κονάκια,
στσ΄ αραχνιασμένους σπήλιους του, στσοι σκοτεινούς και μαύρους,
του Πλούτωνα μηνύσανε να δώσει αμνηστία.
Να δώσει όρντινο θεού, του Χάρο του Βαρκάρη :
πως το τρικέφαλο θεριό, το Κέρβερο σα δέσει,
με του Ηφαίστου που μπεψε τσοι πλιά γερές καδένες,
να πάνε στον Αχέροντα στου Χάροντα την βάρκα,
να τσοι γαήρει μια στιγμής στο κόημο τον απάνω
να δούνε τσοι σπορές των ε να τσ΄ αποκαμαρώσου.
Κι ο Πλούτωνας χατιρικά έδωκε μια ν ημέρα,
οι πολεμάρχοι για να βγουν στω (ν) ζωντανώ(ν) το κόημο
και ευτοί λόγο βαστήξανε κι ήρθανε ούλοι οπίσω,
στσοι πύλες τ Άδη εσμίξανε πρι βασιλέψει ο ήλιος.
Στην βάρκα σαν εμπήκανε ξανοίγει ο γεις το ν άλλο
και τότες εσηκώθηκε πολέμαρχος μεγάλος,
που ΄λέγε πως στην ζήση του στσοι μάχες που χε δώσει,
δεν είχε δει παλληκαριά άξια να το ν θαμπώσει.
Είναι το ιερό θεριό ο ΚΩΝΣΤΑΝΤΉΣ ΚΡΙΓΙΑΡΗΣ
που (εί) πε μ΄ αγέρωχη φωνή στο Χάρο το Βαρκάρη:
«ΟΠΙΣΩ ΧΑΡΕ ΓΑΗΡΕ, ΣΤΟΝ ΑΔΗ ΓΑΗΡΕ ΜΑΣ,
ΕΚΕΙΑ Π΄ Ο ΗΛΙΟΣ ΔΕ ΘΩΡΕΙ ΚΑΙ ΠΕΤΕΙΝΟΣ ΔΕ ΚΡΑΖΕΙ».
Μουντζώνει με τα χέρια ν του τη πύλη του απάνω. (κόσμου)
«ΆΔΙΚΑ ΕΠΉΓΕ ΤΟ ΑΙΜΑ ΜΑΣ, ΑΔΙΚΑ ΚΙ ΟΙ ΖΩΕΣ ΜΑΣ,
ΟΙ ΑΓΏΝΕΣ, ΟΙ ΘΥΣΊΕΣ ΜΑΣ ΚΑΙ ΤΑ ΜΑΡΤΥΡΙΑ ΜΑΣ.
ΒΑΡΚΑΡΗ ΟΠΙΣΩ ΓΑΗΡΕ ΣΤΟ ΕΡΕΒΟΣ ΣΤΟ Μ ΠΑΤΟ,
ΠΟΥ ΄ΝΑΙ ΤΣΗ ΛΗΘΗΣ ΤΟ ΝΕΡΟ ΝΑ ΤΑ ΞΕΧΑΣΟΜ΄ ΟΥΛΑ.
ΠΟΥ ΝΑ ΜΗΝ ΕΣΩΝΕ ΚΙΑΝΕΙΣ ΝΑ ΔΕΙ ΤΑ ΡΗΜΑΣΜΕΝΑ.
ΠΑΡΑΚΕΝΤΕΔΕΣ, ΑΧΑΜΝΟΥΣ ΚΑΙ ΘΛΙΒΙΕΡΑ ΜΟΙΡΑΙΟΥΣ.
ΚΑΤΗΦΟΡΟΣ ΚΑΙ ΞΕΠΕΣΜΟΣ. ΟΥΛΟΙ ΄ΝΑΙ ΠΟΥΛΗΜΕΝΟΙ».
Αρχηγοί, καπετάνιοι και οπλαρχηγοί του 1821 στην Κρήτη
ΗΡΩΕΣ ΤΙΜΗ & ΔΟΞΑ ΣΑΣ ΑΝΗΚΕΙ :
- ΧΑΤΖΗ-ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΟΛΙΟΥΔΑΚΗΣ
- ΑΝΔΡΕΑΣ ΚΡΙΑΡΑΣ
- ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΣ & ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΚΗΣ( εξ ΑΝΩΠΟΛΕΩΣ)
- ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΣ ΨΑΡΟΥΔΑΚΗΣ
- Μ. ΑΝΔΡΟΥΛΑΚΑΚΗΣ ΕΚ ΛΟΥΤΡΟΥ
- ΑΝΔΡΕΑΣ ΦΑΣΟΥΛΗΣ (ΕΞ ΑΝΩΠΟΛΕΩΣ)
- ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΑΣΚΑΛΑΚΗΣ ή ΤΣΕΛΕΠΗΣ ΕΞ ΑΝΩΠΟΛΕΩΣ
- ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΣ ΠΡΩΤΟΠΑΠΑΔΑΚΗΣ ή ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ
και τ΄ αδέλφια του ΠΟΛΙΟΣ & ΜΑΝΟΥΣΟΣ (εξ ΑΣΚΥΦΟΥ)
- ΠΡΩΤΟΠΑΠΑΣ ΣΦΑΚΙΩΝ ΓΕΩΡΓΙΟΣ πρώτος εξάδελφος των προηγουμένων
- Γ. ΠΩΛΟΓΙΩΡΓΑΚΗΣ (εκ ΚΟΜΙΤΑΔΩΝ)
- ΣΤΡΑΤΗΣ ΠΕΛΙΒΑΝΗΣ
- ΚΩΣΤΟΠΩΛΟΣ ΒΟΛΟΥΔΑΚΗΣ (εξ ΙΜΒΡΟΥ)
- ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΣ & ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΜΑΝΟΥΣΟΓΙΑΝΝΑΚΗΣ (εξ ΙΜΒΡΟΥ)
- ΧΑΤΖΗ ΧΙΟΝΙΑΣ
- ΠΕΤΡΟΣ , ΑΝΔΡΕΑΣ, ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΣ ΜΑΝΟΥΣΕΛΗΣ ( ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ ΣΦΑΚΙΩΝ )
- ΙΩΣΗΦ ΔΑΣΚΑΛΑΚΗΣ (εξ ΑΣΦΕΝΔΟΥ)
- ΜΠΟΥΖΑΚΗΣ ΜΑΡΚΟΣ
- ΘΕΟΔΩΡΟΣ & ΡΟΥΣΣΟΣ ΧΟΥΡΔΟΙ
- ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΣ ΚΟΥΣΚΟΥΜΠΕΣ ( ΑΣΚΥΦΟΥ )
- ΓΕΩΡΓΙΟΣ , ΙΩΣΗΦ & ΣΤΡΑΤΗΣ ΔΕΛΗΓΙΑΝΝΑΚΗΣ (ΕΞ ΑΣΦΕΝΤΟΥ)
- ΙΩΣΗΦ ΚΑΥΚΑΛΑΚΗΣ
- ΡΟΥΣΣΟΣ & ΣΤΡΑΤΗΣ ΒΟΥΡΔΟΥΜΠΑΣ ( ΕΞ ΕΜΠΡΟΣΓΙΑΛΟΥ)
- ΣΤΕΦΑΝΟΣ , ΙΩΑΝΝΗΣ & ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΧΑΛΗΣ ( ΘΕΡΙΣΟ)
- ΠΡΩΙΜΗΔΕΣ, ΠΑΡΑΣΚΕΥΕΟΙ , ΣΑΡΡΗΔΕΣ- ΑΝΤΩΝΗΣ
& ΠΛΑΖΙΟΙ εκ ΜΕΣΚΛΩΝ & ΛΑΚΚΩΝ
- ΠΑΠΑΝΔΡΕΑΣ (εκ ΚΕΡΑΜΕΙΩΝ)
- ΑΝΘΙΜΟΣ ΗΓΟΥΜΕΝΟΣ ΧΡΥΣΟΠΗΓΗΣ
- ΝΕΟΦΥΤΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ εκ ΜΑΛΕΒΙΖΙΟΥ ( ΜΟΝΗ ΣΙΝΑΪΤΙΚΗ )
- ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΑΠΑΔΟΓΙΩΡΓΑΚΗΣ ή ΓΕΡΑΝΙΩΤΗΣ
- ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΕΡΑΚΑΚΗΣ
- ΕΥΘΥΜΙΟΣ ΨΑΡΟΥΔΑΚΗΣ
- ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΟΥΒΑΡΙΤΗΣ
- ΙΩΣΗΦ ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΥΔΑΚΗΣ ή ΣΗΦΑΚΑΣ (εκ ΜΕΛΙΔΟΝΙΟΥ) & οι αδελφοί του
- ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΣΑΚΙΡΗΣ εκ ΚΕΦΑΛΑΔΩΝ
- Γ. ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ ή ΞΕΠΑΠΑΣ (εκ ΤΖΙΤΖΙΦΕ)
- Γ. ΒΕΛΕΖΙΝΗΣ (εξ ΑΛΙΚΑΜΠΟΥ)
- Γ. ΓΙΑΝΝΑΡΗΣ & ΞΕΝΟΘΟΔΩΡΗΣ ή ΜΠΡΟΣΝΕΡΙΤΗΣ (Εξ ΕΜΠΡΟΣΝΕΡΟΥ)
- ΓΕΩΡΓ. , ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΙ ΜΕΛΧΙΣΕΔΕΚ ΤΣΟΥΔΕΡΟΙ (εκ ΛΑΜΠΗΣ)
- Γ.ΣΑΚΚΟΡΑΦΟΣ (εκ ΛΑΜΠΗΣ)
- ΧΑΤΖΗ- ΙΩΑΝΝΗΣ ΔΑΜΒΕΡΓΗΣ (εκ ΡΕΘΥΜΝΗΣ)
- ΙΩΑΝΝΗΣ ΔΡΟΥΛΙΣΚΟΣ (εκ ΡΕΘΥΜΝΗΣ)
- Γ. ΚΑΛΛΕΡΓΗΣ εκ ΜΥΛΟΠΟΤΑΜΟΥ
- ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ & Μ. ΧΙΟΝΑΚΗΣ
- ΤΖΩΡΤΖΑΚΗΣ & ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΣΑΟΥΝΑΤΣΟΙ (εκ ΠΑΝΑΚΡΑΣ ΑΜΑΡΙΟΥ)
- ΜΙΧΑΗΛ , ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ & ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΟΥΡΜΟΥΛΗΣ (εκ ΓΟΡΤΥΝΟΣ)
- ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΜΕΛΙΔΟΝΗΣ εκ ΡΕΘΥΜΝΗΣ
- ΓΕΩΡΓΙΟΣ & ΙΩΑΝΝΗΣ ΣΚΟΡΔΙΛΗΣ εκ ΜΟΥΡΙΟΥ
- ΒΑΡΔΟΥΛΟΜΑΝΟΥΣΟΣ εξ ΑΝΩΠΟΛΗΣ
- ΙΩΑΝΝΗΣ ΜΟΥΤΣΑΚΗΣ ή ΜΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΗΣ (εκ ΚΑΜΠΩΝ ΚΥΔΩΝΙΑΣ)
- ΓΑΛΑΚΤΙΩΝ ΨΑΡΟΜΙΛΙΓΓΟΣ εκ ΠΕΛΕΚΑΝΟΥ
- ΕΜΜ. ΡΟΥΣΤΙΚΙΑΝΟΣ
- ΧΑΤΖΗ ΓΙΩΡΓΗΣ ΜΟΥΡΓΙΩΤΗΣ
- ΦΡΑΓΚΙΟΣ ΤΣΙΣΚΑΚΗΣ
- ΑΛΕΞΙΟΣ ΜΑΥΡΟΘΑΛΑΣΙΤΗΣ
- Π. ΖΕΡΒΟΥΔΑΚΗΣ
- ΜΠΕΝΗΣ- Κ. ΚΡΙΑΡΗΣ (ΣΕΛΙΝΟ)
- Π. ΝΤΙΓΡΙΝΤΗΣ ‘’
- ΙΩΑΝ. ΠΕΝΤΑΡΗΣ ‘’
- ΤΣΙΣΚΟΒΑΣΙΛΗΣ ‘’
- ΣΑΒΒΟΜΑΝΩΛΗΣ ‘’
- ΞΑΝΟΙΓΗΣ ‘’
- ΚΟΝΤΑΔΑΣ ‘’
- ΕΜΜ. ΠΕΤΡΑΚΗΣ ‘’
- ΙΑΚ. ΚΟΥΜΗΣ (ΣΠΙΝΑ)
- ΙΩΣ. ΔΡΑΚΑΚΗΣ (ΚΑΚΟΔΙΚΙ)
- ΙΩΑΝ ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ (ΠΕΛΕΚΑΝΟΣ)
- ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΡΑΚΟΝΙΑΝΟΣ (ΚΙΣΑΜΟΣ)
- Μ. ΚΑΘΕΚΛΑΣ ‘’
- ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΑΚΗΣ ‘’
- ΑΝΑΓΝ. ΣΗΦΟΔΑΣΚΑΛΑΚΗΣ
- ΠΑΝΑΓ. ΜΥΓΙΑΚΗΣ (ΜΑΔΑΡΟ ΚΑΜΠΩΝ ΚΥΔ).
- ΙΩΑΝ. & ΣΤΑΥΡΟΥΔΗΣ ΧΑΜΑΛΑΚΗΣ (ΜΥΛΟΠ.)
- ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΣΓΟΥΡΟΣ ‘’
- ΑΝΤ. ΚΑΛΕΡΓΗΣ ‘’
- Β. ΑΓΙΟΜΑΜΙΤΗΣ ‘’
- Μ. ΜΕΛΙΤΑΚΑΣ ‘’
- Ι. ΠΑΛΜΕΤΗΣ ‘’
- Β. ΣΜΠΟΚΟΣ ‘’
- ΣΤΑΥΡΟΥΛΗΣ ΝΙΩΤΗΣ ‘’
- ΣΤΑΥΡΟΥΛΗΣ ΞΕΤΡΥΠΗΣ ‘’
- ΣΚΟΥΛΑΔΕΣ ‘’
- ΖΕΡΒΟΝΙΚΟΛΑΣ
- ΝΙΚΟΛ. ΣΕΙΣΤΑΚΗΣ (ΚΑΚΟΔΙΚΙ)
- ΔΑΜΙΝΟΣ (ΑΚΡΩΤ.)
- ΣΑΚΙΡΗΣ ‘’
- ΣΤ. ΛΕΡΑΣ ‘’
- Ν. ΤΑΜΠΑΡΕΣ ‘’
- ΠΡΙΝΩΛΗΣ
- Ν. ΚΑΛΑΘΑΚΗΣ
- Κ. ΠΑΤΕΡΑΚΗΣ (ΜΑΛΑΞΑ)
- ΠΕΤΡΟΣ ΛΥΒΙΑΚΗΣ (ΚΕΡΑΜΕΙΑ)
- ΠΙΠΠΟΣ (ΚΕΡΑΜΕΙΑ)
- ΙΩΑΝΝΗΣ ΧΟΥΔΑΛΗΣ
- ΛΟΥΚΗΔΕΣ Γ. & Ν.
- ΓΛΑΜΠΕΣ
- ΤΣΙΡΙΝΤΑΝΗΣ
- ΚΟΚΟΛΟΜΑΝΩΛΗΣ
- ΕΜΜ. ΑΛΙΒΑΝΙΣΤΟΣ (ΠΕΜΟΝΙΑ)
- ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΚΑΡΑΤΑΡΗΣ (ΜΕΣΑΡΑ) ΚΑΠΕΤΑΝΙΑΝΑ
- Δ. ΚΟΥΤΡΙΚΑΣ ‘’ ΚΟΥΣΕΣ
- ΙΩΑΝ. ΧΟΥΛΟΣ ‘’ ΠΟΜΠΙΑ
- ΑΠΟΣΤ. ΨΩΜΙΑΔΑΚΗ (ΤΥΜΠΑΚΙ)
- ΣΤΥΛ. ΧΑΤΖΗΔΑΚΗ ΒΟΡΡΙΖΙΑ
- ΙΩΑΝ. ΧΕΛΙΔΩΝΗ (ΓΛΥΓΟΡΙΑ)
- Γ. ΧΑΛΚΙΑΣ
- ΚΑΖΑΝΟΜΑΝΩΛΗΣ (ΛΑΣΙΘΙ)
- ΜΑΝΙΑΣ (ΣΦΑΚΙΑ)
- ΣΠ. ΜΑΝΙΑΤΗΣ
- ΒΑΣΙΛΑΚΟΓΙΩΡΓΗΣ (ΛΑΣΙΘΙ)
- Γ. ΚΑΠΑΣΑΚΑΛΗΣ (ΠΕΔΙΑΔΑ)
- ΖΑΧ. ΑΠΟΣΤΟΛΑΚΗΣ ‘’
- ΕΜΜ. ΛΟΥΤΣΑΚΗΣ (ΜΙΡΑΜΠ.)
- Μ. ΜΑΓΟΥΛΑΚΗΣ ‘’
- Κ. ΣΤΑΚΑΚΗΣ ‘’
- ΦΡ. ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ (ΙΕΡΑΠ.)
- ΙΩΑΝ. ΚΟΝΤΟΣ (ΣΗΤΕΙΑ)
- ΙΩΑΝ. ΜΑΚΡΗΣ ‘’
- ΙΩΣ. ΔΕΜΕΡΤΖΑΚΗΣ ‘’
- ΘΕΟΔ. ΣΠΑΝΟΣ ‘’
- ΑΝΑΓΝ. ΣΥΜΙΑΝΟ Σ (ΒΙΑΝΟΣ)
- Γ. ΜΑΥΡΑΚΗΣ (ΑΡΜΕΝΟΙ ΑΠΚ. )
- ΜΑΡΤΙΜΙΑΝΟΣ ΠΕΡΑΚΗΣ
- ΙΩΑΝΝΗΣ ΓΙΑΝΝΑΡΗΣ
- ΑΝΤ. ΠΑΙΝΕΣΗΣ
- ΝΙΚ. ΜΑΛΙΚΟΥΤΗΣ
- ΛΕΚΚΑΣ
- ΔΗΜ. ΚΑΛΕΡΓΗΣ
- ΣΚΟΥΡΤΗΣ
- ΜΑΥΡΑΚΗΣ (ΚΙΣ.)
- ΠΑΝΑΓΗΣ ΣΟΥΛΙΩΤΗΣ
- Δ. ΚΑΠΑΝΤΑΡΟΣ
- ΠΑΝ. ΜΥΤΗΛΙΝΑΙΟΣ
- ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΡΕΝΙΕΡΗΣ (ΣΕΛΙΝΟ)
- ΜΙΧ. ΚΟΡΑΚΑΣ (ΠΟΜΠΙΑ)
- ΝΙΚΟΛ. ΛΥΡΗΣ
- ΚΕΧΑΓΙΑΣ
- ΠΑΝ. ΙΩΑΝ. ΚΑΛΑΪΤΖΑΚΗΣ (ΣΕΛΙΝΟ)
- ΛΕΙΟΝΤΑΣ ΛΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
- ΞΥΝΙΔΗΣ ΓΙΑΝΝΗΣ (ΚΑΜΠΟΙ ΚΥΔ.)
ΣΙΓΟΥΡΑ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΟΝΟΜΑΤΑ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΔΙΑΦΥΓΕΙ ΑΠΟ ΤΙΣ ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ.
ΜΗΝ ΞΕΧΝΟΥΜΕ ΟΤΙ ΜΙΛΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΟ 1821.
ΟΙ ΦΩΤΟ ΤΩΝ ΟΠΛΑΡΧΗΓΩΝ ΕΙΝΑΙ ΕΞ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΕΩΝ.
* ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ
ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ-ΙΣΤ.ΕΡΕΥΝΗΤΗΣ