Μπορεί τώρα να έχει προκύψει τεράστια θέμα, ειδικά στη Μεγάλη Βρετανία για τις παρενέργειες από το εμβόλιο της AstraZeneca και κάποιοι να το συνδέουν με την είδηση ότι η εταιρία το αποσύρει για εμπορικούς λόγους, αλλά ήδη από το 2021 είχε προκληθεί μία εξόχως σοβαρή συζήτηση τα προβλήματα του συγκεκριμένου εμβολιασμού.
Τον Μάρτιο εκείνης της χρονιάς, εν μέσω της πανδημίας, ο καθηγητής Παθολογίας – Ανοσολογίας του ΕΚΠΑ και μέλος της επιτροπής φαρμακοεπαγρύπνησης, Παναγιώτης Βλαχογιαννόπουλος, είχε προχωρήσει σε αποκαλύψεις βόμβα, αναφερόμενος σε περιστατικό ασθενούς που υποβλήθηκε σε ακρωτηριασμό του σκέλους, λόγω θρόμβωσης, λίγες μέρες μετά τον εμβολιασμό του με το εμβόλιο της Astra Zeneca στην Ελλάδα.
Και είχε καταγγείλει ότι η επιτροπή και το υπουργείο Υγείας συνήθως προσπαθούσαν με κάθε τρόπο να μην συσχετίσουν περιστατικών παρενεργειών με το εμβόλιο, παρά τη χρονική συνάφεια αυτών των δύο πραγμάτων.
Παράλληλα αποκάλυψε τότε την ύπαρξη επιστολής της εταιρείας που αναφερόταν στην πιθανότητα θρομβοεμβολικών επεισοδίων ή θρομβοπενίας.
Το περιστατικό με τον ακρωτηριασμό, είχε αξιολογηθεί από την επιτροπή φαρμακοεπαγρύπνισης του ΕΟΦ, ότι είχε πιθανή (possible) σχέση με το εμβόλιο.
Με αφορμή όμως το γεγονός ότι ο τότε υπουργός Υγείας Βασίλης Κικίλιας είχε δηλώσει την επόμενη ημέρα ότι «εμείς δεν έχουμε παρατηρήσει θρομβώσεις, ένα περιστατικό συζητήθηκε από τους γιατρούς και τελικά αποκλείστηκε η συσχέτιση», ανάγκασε τον κ. Βλαχογιαννόπουλο να αποστείλει επιστολή στην επιτροπή με το ερώτημα «τελικά μας λαμβάνει κανείς υπ’ όψιν ή όχι;».
Την επιστολή μάλιστα την είχε διαβάσει αυτούσια κατά τη διάρκεια συνέντευξής του στον ραδιοφωνικό σταθμό 9.84.
Αδιαπραγμάτευτα υπέρ των εμβολιασμών ο κ. Βλαχογιαννόπουλος, είχε ξεκαθαρίσει τη θέση του, επισημαίνοντας με έμφαση ότι θα πρέπει να βελτιωθεί το σύστημα φαρμακοεπαγρύπνησης και να ενθαρρυνθούν οι γιατροί σχετικά με τη συστηματική παρακολούθηση των εμβολιασμένων και τη λεπτομερειακή καταγραφή των συμπτωμάτων που τυχόν παρουσιάζουν, δεδομένου ότι πρόκειται για νέο εμβόλιο, που χρησιμοποιείται πρώτη φορά σε τόσο μεγάλη (μαζική έκταση) στον πληθυσμό.
Αποκρύφτηκε επιστολή της εταιρείας με οδηγίες για τυχόν παρενέργειες
Ο κ. Βλαχογιαννόπουλος αποκάλυψε επίσης τότε ότι η ίδια η εταιρεία έχει στείλει επιστολή, η οποία έχει καθυστερήσει να κοινοποιηθεί στους επαγγελματίες υγείας επιφορτισμένους με τους εμβολιασμούς.
Αν και λόγω νομικού κωλύματος αρνήθηκε να αποκαλύψει ευθέως το περιεχόμενο της επιστολής, άφησε να εννοηθεί ότι αυτή περιείχε τις οδηγίες των Υπηρεσιών Υγείας του Καναδά, οι οποίες αναπροσαρμόστηκαν μετά από αντίστοιχη προφανώς επιστολή της Astra Zeneca προς τους επαγγελματίες υγείας και το γενικό πληθυσμό.
Οι οδηγίες των Υπηρεσιών Υγείας του Καναδά ζητούσαν από τους επαγγελματίες υγείας «να βρίσκονται σε επιφυλακή όσον αφορά την εμφάνιση σημείων και συμπτωμάτων θρομβοεμβολικών επεισοδίων ή θρομβοπενίας» και από τους ασθενείς «να αναζητήσουν άμεση ιατρική βοήθεια εάν εμφανίσουν σοβαρούς ή επίμονους πονοκεφάλους που επιδεινώνουν ή θολώνουν την όραση, εάν εμφανίσουν μώλωπες ή μικρές κυκλικές ερυθρότητες, αν αναπτύξουν δύσπνοια, πόνο στο στήθος, πρήξιμο στα πόδια ή κοιλιακό άλγος μετά τη χορήγηση του εμβολίου AstraZeneca»! Οι ίδιες υπηρεσίες επισήμαιναν ότι «αν και αυτές οι περιπτώσεις είναι σπάνιες, τα άτομα που έχουν εμβολιαστεί θα πρέπει να βρίσκονται σε επιφυλακή σχετικά με την εμφάνιση ορισμένων κλινικών σημείων και συμπτωμάτων που απαιτούν άμεση ιατρική βοήθεια».
Ωστόσο η επιστολή της εταιρείας προς τους ελληνικούς φορείς δεν κοινοποιήθηκε ποτέ στις υπηρεσίες υγείας, κάτι, που κατά τον κ. Βλαχογιαννόπουλο «αποτελεί μείζον πρόβλημα δεδομένου ότι τόσο οι επαγγελματίες υγείας όσο και οι εμβολιασμένοι έχουν πλήρη άγνοια των δεδομένων και είναι εκτεθειμένοι σε παραπληροφόρηση, η οποία πέρα από τους κινδύνους που ενέχει για την υγεία τους, είναι δυνατόν να καταφέρει σοβαρό πλήγμα και να διαταράξει την ομαλή πορεία του εμβολιαστικού προγράμματος, λόγω της σύγχυσης που προκαλεί εκ των πραγμάτων».
Άρα το θέμα των παρενεργειών ήταν γνωστό στους κύκλους των αρμόδιων ιατρικών και υπηρεσιακών (άρα και πολιτικών) φορέων που ασχολούνταν με τον εμβολιασμό.
Και προκαλεί τεράστια ερωτηματικά το γεγονός ότι η κυβέρνηση και το υπουργείο Υγείας είχαν επιλέξει τότε να μην γνωστοποιήσουν επιστολή της ίδιας της εταιρείας για τυχόν παρενέργειες, αποφεύγοντας να μην ενημερώσουν τους επαγγελματίες υγείας και τους ίδιους τους εμβολιασμενους για το θέμα.
Η παραίτηση από την Επιτροπή Φαρμακοεπαγρύπνησης
Περίπου ένα μήνα μετά, τον Απρίλιο του 2021 ο κ. Βλαχογιαννόπουλος επέλεξε να παραιτηθεί από την Επιτροπή Φαρμακοεπαγρύπνησης του Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων (Ε.Ο.Φ.).
Παραθέτοντας τους λόγους της παραίτησης ο καθηγητής του ΕΚΠΑ σημείωνε:
– Η Επιτροπή αυτή δεν έχει το θάρρος να αναδείξει πιθανά προβλήματα των εμβολίων (ειδικά δε του εμβολίου της Astra-Zeneca) και είχε γνωματεύσει πάντοτε αρνητικά για την συσχέτιση ποικίλων φαινομένων θρομβώσεων με το εν λόγω εμβόλιο. Η συνήθης τακτική της ήταν σε κάθε τέτοιο φαινόμενο που της αναφερόταν μέσω κίτρινης κάρτας, να αναζητά όλους τους παραδοσιακούς παράγοντες κινδύνου για θρόμβωση και να αποδίδει σε αυτούς (αν υπήρχαν) την θρόμβωση, αγνοώντας έναν σημαντικό παράγοντα, ήτοι την χρονική συνάφεια του γεγονότος με τη λήψη του εμβολίου. Αν δεν υπήρχαν εμφανείς παραδοσιακοί παράγοντες κινδύνου για θρόμβωση η Επιτροπή συνήθιζε να αναβάλλει μια τελεσίδικη απόφαση με το αιτιολογικό ότι η περίπτωση μελετάται.
– Στην περίπτωση της θανούσης ασθενούς του Γ.Κ.Ν. Αθηνών η απροθυμία της επιτροπής να γνωματεύσει ήταν εξοργιστική: Θυμίζω ότι η ασθενής την 7η ημέρα μετά από τον εμβολιασμό με εμβόλιο Astra-Zeneca ανέπτυξε έντονο πονοκέφαλο και την 9η ημέρα εγκεφαλικό επεισόδιο θρομβωτικής αιτιολογίας, ακολούθως δε θρομβοπενία που ανάγκασε τους γιατρούς να διακόψουν παροδικά την ηπαρίνη και τότε η ασθενής ανέπτυξε θρόμβωση σε κεντρική αρτηρία του ενός κάτω άκρου και υπεβλήθη σε ακρωτηριασμό του εν λόγω άκρου. Η μετέπειτα νοσηλεία υπήρξε εργώδης και επιπεπλεγμένη και τελικώς η ασθενής κατέληξε. Με δική μου προτροπή η επιτροπή αποφάσισε τελικώς να πιθανολογήσει συσχέτιση του εμβολίου με τις θρομβώσεις με την λέξη «possible», ζήτησα δε να καταγραφεί η απόφαση και να ενημερωθεί το Υπουργείο και η Επιτροπή Εμβολιασμών. Αντί αυτού την επομένη Εσείς ανακοινώνετε ότι κανένα περιστατικό θρομβώσεων σχετικών με τον εμβολιασμό δεν έχει παρατηρηθεί στη χώρα μας, ένα ήταν υπό συζήτηση αλλά δεν απεδείχθη συσχέτισή του με το εμβόλιο.
– Η Ε.ΦΑ.Ρ δεν έχει ένα μόνιμο, θεσμικό τρόπο συνεργασίας με την Επιτροπή Εμβολιασμών. Η συνεργασία των δύο επιτροπών είναι περιστασιακή και απρογραμμάτιστη και δημιουργεί εύλογα ερωτηματικά περί του πώς αποφασίζει η Επιτροπή Εμβολισμών επί θεμάτων που αναφύονται όπως αυτά των πιθανών επιπλοκών των εμβολίων.
– Αποτελεί καταισχύνη για το ιατρικό προσωπικό της Ε.ΦΑ.Ρ. η ομόθυμη συμφωνία των μελών της Ε.ΦΑ.Ρ για την κοινοποίηση στο ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό της χώρας της επικαιροποιημένης γνωμάτευσης του ΕΜΑ, ότι το εν λόγω εμβόλιο μπορεί να προκαλέσει σπάνια θρομβώσεις, ενώ μέχρι τότε κανένα μέλος της Επιτροπής δεν πιθανολόγησε συσχέτιση των εμβολίων ούτε με ένα περιστατικό θρόμβωσης. Πιστεύω ότι αυτό λέγεται εθελοδουλία και όχι ελεύθερη επιστημονική σκέψη.