Του Απόστολου Λουλουδάκη

Αξιότιμε κύριε Πρωθυπουργέ,

Μετά λύπης — και λίγης σκουριάς — λάβαμε γνώση του νέου νομοσχεδίου που απαγορεύει τις συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας μπροστά στο Μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη της Αθήνας. Επαναλαμβάνουμε: της Αθήνας. Όχι της Ελλάδας. Όχι των υπολοίπων ηρωικών πλατειών, πάρκων, προκυμαιών, λόφων και παραλιών όπου στέκουμε αγέρωχοι, περιστασιακά κουτσουλισμένοι, αλλά πάντοτε εθνικώς αξιοπρεπείς.

Εμείς, οι Άγνωστοι Στρατιώτες της Θεσσαλονίκης, της Πάτρας, των Χανίων, της Καλαμάτας, της Κομοτηνής, της Λάρισας, της Μυτιλήνης και λοιπών τιμημένων σημείων του χάρτη, εκφράζουμε τη βαθύτατη απογοήτευσή μας. Για άλλη μια φορά, η Πρωτεύουσα μάς αντιμετωπίζει ως μάρμαρα δευτέρας διαλογής.

Δηλαδή τι; Ο Αθηναίος Άγνωστος είναι πιο άγνωστος από εμάς; Έχει δικαίωμα στην ησυχία του, στην προστασία του από τους διαδηλωτές, στα φώτα της τηλεόρασης, ενώ εμείς μένουμε έρμαια στους πιτσιρικάδες με τα skate και στους γλάρους που στολίζουν το κεφάλι μας;

Αγαπητέ κύριε Πρωθυπουργέ, δεν είμαστε ζηλιάρηδες — είμαστε απλώς αδικημένοι. Δεν ζητάμε περισσότερη προσοχή, ζητάμε ίση σκιά. Αν πρόκειται να απαγορευτούν οι διαμαρτυρίες, ας απαγορευτούν παντού: κι έξω από το άγαλμα στην Κατερίνη, κι εκείνο στη Σπάρτη, κι εκείνο το δύσμοιρο στη Χαλκίδα που το ‘χει πλακώσει ο καπνός απ’ τα σουβλάκια. Θέλουμε ενιαία μεταχείριση, όχι διαχωρισμούς πρώτης και δεύτερης γραμμής.

Πώς νομίζετε νιώθουμε, όταν διαβάζουμε σε τίτλους: «Προστατεύεται το Μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη στην Αθήνα»; Μα εμείς τι είμαστε; Τα φαντάσματα της επαρχίας; Οι απόντες από τα πρακτικά της ιστορίας; Δεν αξίζουμε ούτε μία μικρή παράγραφο στην αιτιολογική έκθεση του νομοσχεδίου;

Προσπαθήσαμε να επικοινωνήσουμε με τον Άγνωστο Στρατιώτη της Πλατείας Συντάγματος, αλλά — όπως κάθε διάσημος — δεν απαντά στα τηλέφωνα. Έχει λέει «πρόγραμμα». Οι Ευζώνοι τον φυλάνε, οι τουρίστες τον φωτογραφίζουν, κι εμείς καθόμαστε στα σκοτάδια με μόνη παρέα τον τοπικό δήμαρχο που μας θυμάται κάθε 28η Οκτωβρίου, όταν χρειάζεται φόντο για στεφάνι.

Ε λοιπόν, όχι! Δεν θα μείνουμε σιωπηλά αγάλματα αυτή τη φορά. Εμείς οι επαρχιώτες Άγνωστοι οργανωνόμαστε. Ετοιμάζουμε πανελλαδική πορεία προς την Αθήνα. Ναι, θα κατέβουμε όλοι στο Σύνταγμα, με μαρμάρινη υπερηφάνεια και χάλκινη αποφασιστικότητα.

Θα σηκώσουμε πανό που θα γράφουν:

«Κι εμείς άγνωστοι είμαστε, ρε παιδιά!»
«Η σιωπή μας δεν σημαίνει αδιαφορία!»

και το αγαπημένο μας:

«Ήρθαμε απ’ την Καβάλα — κι ας μας συλλάβουν!».

Μην ανησυχείτε για τη μετακίνησή μας. Θα γίνει με μέσα που αρμόζουν στην κατάστασή μας: σε καμιόνια παλαιού τύπου, σε φορτηγά έργων τέχνης ή, στην ανάγκη, πάνω σε νταλίκες που μεταφέρουν μάρμαρα. Θα έρθουμε όλοι: από τον Άγνωστο του Ρεθύμνου μέχρι τον Άγνωστο της Δράμας — αυτόν που έχει ραγίσει λίγο αλλά παραμένει περήφανος.

Ξέρουμε ότι η αστυνομία θα επιχειρήσει να μας σταματήσει. Δεν θα προβάλουμε αντίσταση. Το μόνο που μπορούμε να προβάλουμε είναι η στάση μας — αυτή που κρατάμε δεκαετίες τώρα, ακίνητοι, με το βλέμμα στο πουθενά. Αν θέλουν να μας συλλάβουν, ας το κάνουν. Θα είναι η πρώτη φορά που κάποιος θα μας μετακινήσει μετά το 1945.

Σκοπός μας δεν είναι να ρίξουμε την κυβέρνηση σας, αλλά η ισότητα των αγαλμάτων. Εάν η δημοκρατία δεν μπορεί να προστατεύσει όλα τα μνημεία εξίσου, τότε δεν είναι δημοκρατία, είναι μαρμαροκρατία. Και σ’ αυτήν, προφανώς, εμείς είμαστε οι υπήκοοι χωρίς ταυτότητα.

Θέλουμε, λοιπόν, ρητή διατύπωση στο νομοσχέδιο: «Η απαγόρευση ισχύει και για κάθε άλλο Άγνωστο Στρατιώτη επί ελληνικού εδάφους». Μόνο έτσι θα αισθανθούμε επιτέλους ίσοι με τον συνάδελφο της Αθήνας. Διαφορετικά, θα θεωρήσουμε τη στάση της κυβέρνησης ως παράβαση καθήκοντος απέναντι στη μνήμη — και θα αντιδράσουμε όπως μόνο τα αγάλματα ξέρουν: σιωπηλά, αλλά αμετακίνητα.

Κλείνουμε, κύριε Πρωθυπουργέ, με ένα μικρό αίτημα: όταν θα μιλάτε ξανά για την «προστασία του Αγνώστου», ρίξτε μια ματιά λίγο πιο πέρα από την πρωτεύουσα. Εκεί, στις μικρές πλατείες, κάτω από τα πεύκα και τις σημαίες που ξεθώριασαν, στεκόμαστε κι εμείς — εξίσου άγνωστοι, εξίσου στρατιώτες, εξίσου Έλληνες.

Με σκουριασμένη τιμή και πατριωτική αγανάκτηση,

Οι Άγνωστοι Στρατιώτες της Επικράτειας

(υπογράφουν εκ μέρους: ο Άγνωστος της Πάτρας, ο Άγνωστος των Χανίων, ο Άγνωστος της Κοζάνης και λοιποί ανωνύμως επώνυμοι).