Του Μανούσου Κλάδου
Η παλιά πόλη του Ρεθύμνου είναι γεμάτη από μοναδικές γωνιές ιδιαίτερης ομορφιάς. Περπατώντας, μόνο ανακαλύπτεις. Οι ευχάριστες εκπλήξεις ενίοτε είναι περισσότερες από τις δυσάρεστες και καμιά φορά νιώθεις ιδιαίτερη ικανοποίηση που ο τουρισμός δεν έχει αλλοιώσει τα πάντα στο πέρασμα του. Ευτυχώς, δεν είναι λίγοι εκείνοι που δεν προδίδουν την αυθεντικότητα λόγω τουριστικών αναγκών και προτιμούν το οικονομικά λιγότερο αρκεί να προστατεύσουν την ποιότητα του παραγόμενου προϊόντος ή υπηρεσίας.
Αυτό ισχύει στο Παραδοσιακό Καλλιτεχνικό Αρτοποιείο του Κωνσταντίνου Σπανουδάκη, το οποίο λειτουργεί από το 1958 στην παλιά πόλη. Βρίσκεται στην οδό Ν. Φωκά 93 και διατηρεί όλο το χρώμα του Ρεθύμνου εκείνης της εποχής. Περνώντας απ’ έξω είναι σαν να έχει σταματήσει ο χρόνος. Οι μυρωδιές και οι εικόνες ξαφνιάζουν ευχάριστα και αμέσως, προκαλείται το ενδιαφέρον να μπεις μέσα και να αρχίσεις τις ερωτήσεις!
Αυτό γιατί το πρώτο που βλέπει είναι δεκάδες αρτοσκευάσματα σε ποικίλα σχέδια ζώων και ψαριών! Καλλιτεχνήματα από αλεύρι, ζάχαρη και μυρωδικά, σε συνταγή που γνωρίζει μόνο ο φούρναρης. Αυτά τα αρτοσκευάσματα όπως και τα παραδοσιακά κουλούρια του γάμου με τα ξόμπλια, είναι τα πιο χαρακτηριστικά παρασκευάσματα του φούρνου αυτού που επίσης παράγει όλα τα είδη άρτου μιας αντίστοιχης επιχείρησης πάντα βέβαια στις δικές του συνταγές που έρχονται από τις γιαγιάδες του παλιού καιρού. Μεταξύ αυτών και οι κουραμπιέδες και τα καλιτσούνια με μοναδική γεύση και αγνά υλικά παρασκευής.
Ο φούρνος ξεκίνησε από τον Μιχάλη Σπανουδάκη, που ήρθε στην πόλη από την Γωνιά και συνεχίζεται σήμερα από τον γιό του Κωνσταντίνο. Μιλώντας στην εφημερίδα μας ο κ. Μιχάλης, τόνισε, ότι «ήρθα στο Ρέθυμνο το 1946 από την Γωνιά. Από την αρχή εμπνεύστηκα να φτιάχνω αυτά τα ζωάκια και τα άλλα σχέδια πάνω σε δική μου συνταγή. Προσπάθησαν και άλλοι να το κάνουν αλλά είναι δύσκολο. Σε όλη την Κρήτη μόνο εγώ έφτιαχνα και ερχόταν και μου τα ζητούσαν. Το βασικό είναι το μίγμα που χρησιμοποιούμε αλλά και η τεχνική για να δώσουμε σχήμα. Τώρα συνεχίζει ο γιός μου.»
Από την πλευρά του ο Κωνσταντίνος Σπανουδάκης, επισήμανε, ότι «είναι από τους παλιότερους φούρνους στο Ρέθυμνο. Κάνουμε χειροποίητα αρτοσκευάσματα σε διάφορα σχέδια, τα οποία είναι βρώσιμα αλλά και διακοσμούνται. Είμαστε οι πρώτοι στην Κρήτη που κάναμε τέτοιου είδους αρτοσκευάσματα και είναι πάρα πολύ νόστιμα. Οι συνταγές μας είναι οι παλιές και αυθεντικές.»
Ειδικά για τα διαφόρων σχημάτων αρτοσκευάσματα που υπάρχουν σε όλα τα μεγέθη και είναι ιδιαιτέρως καλλιτεχνικά περιποιημένα μας είπε «έχουν γεύση μεταξύ άρτου και τσουρεκιού. Είναι τραγανά και ιδιαιτέρως γευστικά και μπορούν να καταναλωθούν έως και δύο μήνες από την Παρασκευή τους. Ως διακοσμητικά μπορούν να διατηρηθούν έως και έξι μήνες.»
Έτσι, λοιπόν, συνεχίζεται η παράδοση. Μάλλον από λίγους αλλά με πολύ σημαντική αποστολή, αφού διατηρούν την φιλοσοφία μιας ολόκληρης εποχής που ανήκει μεν στο παρελθόν, αλλά μπορεί να έχει αντίκρισμα στο μέλλον. Και τούτο αποτελεί την σημαντικότητα της διατήρησης τους.
