Του Σπύρου Δαράκη *
Το χρονικό του μεγαλύτερου εγκλήματος κατά της ανθρωπότητας
Δεκέμβριος 1941: Ο Πρόεδρος Ρούσβελτ θέτει σε εφαρμογή το λεγόμενο Manhattan Project για την κατασκευή της ατομικής βόμβας.
19 Αυγούστου 1943: Οι ηγέτες των ΗΠΑ και του Ηνωμένου Βασιλείου συμφωνούν στο Κεμπέκ ότι κανένα από τα δυό κράτη δεν θα χρησιμοποιούσε την βόμβα εις βάρος τρίτης χώρας χωρίς την συναίνεση του άλλου.
1 Μαΐου 1945: Η μικτή επιτροπή στρατιωτικών και πολιτικών αξιωματούχων, την οποία διόρισε ο Πρόεδρος Τρούμαν για να επιληφθεί του ζητήματος της ατομικής βόμβας συνεδριάζει επισήμως για πρώτη φορά. Σε αυτή τη συνεδρίαση διατυπώνεται η άποψη ότι στόχος πρέπει να είναι κάποιο σημαντικό στρατιωτικό κέντρο το οποίο να περιβάλλεται όμως από εργατικές κατοικίες, έτσι ώστε να επιτευχθεί ο μέγιστος δυνατός ψυχολογικός αντίκτυπος.
Ιούνιος 1945: Ο υπουργός Στρατιωτικών Χένρυ Στίμσον έχει συνεργασία με τον Πρόεδρο Τρούμαν, κατά την οποία του εκφράζει με περισσό κυνισμό την ανησυχία του ότι αν η κατασκευή της βόμβας καθυστερήσει περαιτέρω, οι συμβατικοί βομβαρδισμοί θα έχουν ισοπεδώσει σε τέτοιο βαθμό την Ιαπωνία που το νέο όπλο δεν θα διαθέτει κατάλληλο πεδίο για να επιδείξει την ισχύ του.
4 Ιουλίου 1945: Ο αρχιστράτηγος Χένρυ Γουίλσον δηλώνει ενώπιον της Επιτροπής Κοινής Πολιτικής (οργάνου στο οποίο συμμετείχαν εκπρόσωποι των ΗΠΑ, του Καναδά και του Ηνωμένου Βασιλείου) ότι η βρετανική κυβέρνηση συναινεί στη χρήση της ατομικής βόμβας εις βάρος της Ιαπωνίας
Το πρωί της 6ης Αυγούστου του 1945 το αμερικάνικο βομβαρδιστικό «Enola Gay» εξαπέλυσε εναντίον της Χιροσίμα την πρώτη πυρηνική βόμβα ουρανίου, το «Little Boy» (Μικρό Αγόρι), σκοτώνοντας ακαριαία 110.000 ανθρώπους. Τρεις μέρες αργότερα, στις 9 Αυγούστου, εξαπολύθηκε πάνω από το νησί Ναγκασάκι άλλη μία ατομική βόμβα, πλουτωνίου, με το όνομα «Fat Man» (Χοντρός Αντρας), η οποία σκότωσε αμέσως 70.000 ανθρώπους. Ο συνολικός αριθμός των εκατοντάδων χιλιάδων νεκρών δεν έχει υπολογιστεί ακριβώς. Οι εικόνες φρίκης από τις δύο πόλεις μαρτυρούν την ιμπεριαλιστική βαρβαρότητα. Ως πρόσχημα για τη ρίψη των πυρηνικών βομβών χρησιμοποιήθηκε η «συντόμευση του πολέμου», ωστόσο τα γεγονότα δεν αιτιολογούσαν τον βομβαρδισμό αυτών των μη στρατιωτικών στόχων: Όταν η κόκκινη σημαία υψώθηκε στο Ράιχσταγκ, τον Μάη του 1945, η Γερμανία αναγκάστηκε σε συνθηκολόγηση, σηματοδοτώντας ουσιαστικά το τέλος του πολέμου. Τον Σεπτέμβρη του 1943 είχε συνθηκολογήσει η Ιταλία, και η Ιαπωνία, είχε περικυκλωθεί, ενώ ο στόλος της ήταν κατεστραμμένος. Ο Αμερικανός Πρόεδρος Χ. Τρούμαν, ο οποίος υπέγραψε το έγκλημα στην Χιροσίμα και στο Ναγκασάκι, επικαλέστηκε την επίθεση στο Περλ Χάρμπορ, τους βασανισμούς Αμερικανών αιχμαλώτων και την θεϊκή βούληση. Στην πραγματικότητα όμως η αποτρόπαια αυτή πράξη που σηματοδότησε και άνοιξε τον δρόμο για την εκκίνηση του λεγόμενου «Ψυχρού Πολέμου», ήταν μια προσπάθεια εκφοβισμού των λαών που έβγαιναν νικητές από τον πόλεμο. Ήταν μια επίδειξη ισχύος απέναντι στην Σοβιετική Ενωση η οποία είχε αποκτήσει αυξημένο κύρος στους λαούς για την τεράστια συμβολή της στη συντριβή του ναζισμού και αποτελούσε στήριγμα του ανερχόμενου εργατικού επαναστατικού κινήματος. Με αυτό τον τρόπο εγκαινιάστηκε το δόγμα του πρώτου πυρηνικού πλήγματος απέναντι στην ΕΣΣΔ. Σε αυτήν τη βάση οργανώθηκαν τα σχέδια «Broiler» (1946), το οποίο προέβλεπε τον βομβαρδισμό 24 πόλεων της ΕΣΣΔ, και «Offtackle» του 1949, που περιλάμβανε 104 πόλεις της ΕΣΣΔ. Την ίδια χρονιά, το 1949, δημιουργήθηκε το Βορειοατλαντικό Σύμφωνο (ΝΑΤΟ) από τα ισχυρότερα ιμπεριαλιστικά κράτη που συνένωσαν τις στρατιωτικές τους δυνάμεις ενάντια στην ΕΣΣΔ.
14 Αυγούστου 1945: Με το μεγαλύτερο μέρος του στόλου και των στρατιωτικών υποδομών της Ιαπωνίας κατεστραμμένο και ενώ λίγες ημέρες νωρίτερα η ΕΣΣΔ έχει κηρύξει τον πόλεμο εναντίον της και σοβιετικά στρατεύματα έχουν εισβάλει στη Μαντζουρία, οι Ιάπωνες εξαναγκάζονται σε παράδοση. Η τελική συνθηκολόγηση υπογράφηκε στις 2 Σεπτεμβρίου στο αμερικανικό θωρηκτό Μισούρι.
Τα επόμενα χρόνια ο Χάρυ Τρούμαν θα επικαλεστεί πολλές φορές ως αίτια που οδήγησαν στη ρίψη της ατομικής βόμβας την επιθετικότητα του ιαπωνικού μιλιταρισμού, ο οποίος απροειδοποίητα και χωρίς να έχει προηγηθεί η τυπική κήρυξη πολέμου επιτέθηκε στο Περλ Χάρμπορ, τη ζωώδη σχεδόν φύση των Ιαπώνων (όπως είχε πει χαρακτηριστικά ο Τρούμαν στον προτεστάντη κληρικό Σάμιουελ Κάβερτ στις 11 Αυγούστου1945 «όταν έχεις να κάνεις με ένα κτήνος, πρέπει να του συμπεριφέρεσαι σαν κτήνος»), τον περιορισμό των απωλειών σε έμψυχο δυναμικό τόσο για τις ΗΠΑ όσο και για την Ιαπωνία, καθώς και την επίσπευση της λήξης του πολέμου, όμως θα παραβλέπει στον δημόσιο λόγο του τις στρατηγικές προεκτάσεις αυτής της ενέργειας. Τα δρακόντεια μέτρα των αμερικανικών δυνάμεων κατοχής, η διατήρηση του αντιδραστικού θεσμού του αυτοκράτορα και η σκληρή καταστολή του εργατικού κινήματος θα σταθεροποιήσουν το καπιταλιστικό σύστημα στην Ιαπωνία, ενώ η χρησιμοποίηση της βόμβας θα μεταβάλει αμετάκλητα τις στρατιωτικές και γεωπολιτικές ισορροπίες σε παγκόσμια κλίμακα.
Στις δεκαετίες που πέρασαν ο ιμπεριαλισμός δεν έπαψε ποτέ να δολοφονεί τους λαούς με πολέμους, με όπλα μαζικής καταστροφής. Στο Βιετνάμ, στην Γιουγκοσλαβία, στον Ιράκ, στο Αφγανιστάν, σε πολλές περιοχές του κόσμου προκάλεσε τον θάνατο εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων με συμβατικά και μη όπλα. Βόμβες απεμπλουτισμένου ουρανίου, θανατηφόρα χημικά και βιολογικά όπλα εξαπολύθηκαν ενάντια στους λαούς, προκάλεσαν ανεπανόρθωτες καταστροφές στο περιβάλλον. Η απειλή ενός πυρηνικού πλήγματος δεν έπαψε ποτέ να υπάρχει και μάλιστα εντάθηκε τα τελευταία χρόνια, στο πλαίσιο των οξυνόμενων ενδοιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών. Ήδη απ’ τη Σύνοδο Κορυφής της Βαρσοβίας το 2016, εξετάζονταν το δόγμα του «πρώτου πυρηνικού πλήγματος» και στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες τον Ιούνη του 2021 υιοθετήθηκε η απόφαση για το πρώτο πυρηνικό πλήγμα ως στοιχείο της Στρατηγικής ΝΑΤΟ 2030. Η απόφαση αυτή σημαίνει ότι το ΝΑΤΟ μπορεί να πλήξει πρώτο με πυρηνικά όπλα μεγάλης ισχύος τους αντιπάλους του, αν εκτιμήσει ότι απειλείται. Δεν είναι τυχαίο ότι αυτές οι αποφάσεις λαμβάνονται στην διάρκεια της εξέλιξης του ιμπεριαλιστικού πόλεμου στην Ουκρανία, με την Ρωσία να έχει ισχυρό πυρηνικό οπλοστάσιο και να απειλεί με αντίποινα.
Η πυρηνική απειλή αναμένεται να μεγαλώσει «την δεκαετία που θα έρθει», εκτιμά η ετήσια έκθεση του Διεθνούς Ινστιτούτου Ερευνών για την Ειρήνη της Στοκχόλμης (SIPRI). Σύμφωνα με τα στοιχεία του ινστιτούτου στις αρχές του 2022 τα εννέα κράτη με πυρηνικό οπλοστάσιο (Ρωσία, ΗΠΑ, Βρετανία, Γαλλία, Κίνα, Ινδία, Πακιστάν, Ισραήλ, Βόρεια Κορέα) διέθεταν 12.705 πυρηνικές κεφαλές. Συνολικά, τα αποθέματα των εννιά χωρών σε πυρηνικές κεφαλές που προορίζονται για χρήση από τις Ένοπλες Δυνάμεις ανήλθαν σε 9.440. Σύμφωνα με τις νεότερες εκτιμήσεις του SIPRI, η Ρωσία παραμένει η χώρα με το μεγαλύτερο πυρηνικό οπλοστάσιο στον κόσμο, διέθετε 5.997 κεφαλές ανεπτυγμένες, αποθηκευμένες. Σχεδόν 1.600 από αυτές είναι επιχειρησιακές, εκτιμά το Ινστιτούτο.
Οι ΗΠΑ διαθέτουν 5.428 κεφαλές αλλά περισσότερα ανεπτυγμένα πυρηνικά όπλα (1.750). Ακολουθούν η Κίνα (350), η Γαλλία (290), η Βρετανία (225), το Πακιστάν (165), η Ινδία (160) και το Ισραήλ (90). Για τη Βόρεια Κορέα, το SIPRI υπολογίζει για πρώτη φορά ότι διαθέτει 20 πυρηνικές κεφαλές με δυνατότητα να κατασκευάσει άλλες 50.
Μπροστά σε αυτές τις νέες πυρηνικές απειλές ορθώνεται η πάλη των λαών. Με τον αγώνα ενάντια στους σημερινούς ιμπεριαλιστικούς πολέμους, ενάντια στην εμπλοκή της χώρας μας σε αυτούς, τιμάμε με τον καλύτερο τρόπο τα θύματα της ιμπεριαλιστικής θηριωδίας των ΗΠΑ στη Χιροσίμα και στο Ναγκασάκι.
Δυναμώνουμε την πάλη ενάντια στα πυρηνικά όπλα, παλεύουμε για την κατάργησή τους, για την πλήρη απαγόρευση των πυρηνικών δοκιμών και την παραγωγή κάθε είδους όπλων μαζικής καταστροφής.
Πηγή:
Δρόμοι της Ειρήνης, έκδοση της Ε.Ε.Δ.Υ.Ε.
* Πρώην πρόεδρος μαρτυρικής ΜΑΛΑΘΥΡΟΥ
Πρώην Δήμαρχος Μηθύμνης και μέλος του
Δ.Σ του Δικτύου Μαρτυρικών πόλεων και
χωριών της Ελλάδος περιόδου 40΄- 45΄
(ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑΤΑ)