Γράφει ο Βαγγέλης Πάλλας
Δημοσιογράφος I.J.F.
Ι) Ο μύθος της Ευρώπης λέει ότι ο Δίας μεταμορφώθηκε σε ταύρο, άρπαξε την Ευρώπη και την γονιμοποίησε. Ο σύγχρονος μύθος της ‘’Ευρώ¬πης’’ λέει ότι μερικά πεφωτισμένα μυαλά, σαν άλλος Δίας, μεταμορφώθηκαν σε ‘’εμπορική και οικονομική συνεργασία’’ και άρπαξαν την Ευρώπη από τα δεινά του πολέμου και του ανταγωνισμού και γονιμοποίησαν την ειρήνη και την συνεργασία.
ΙΙ) Βασική λειτουργία του μύθου είναι η φυσικοποίηση μιας κατάστασης σε τέτοιο βαθμό, που το σημαίνον θεμελιώνει το σημαινόμενο αυτόματα. Δηλα¬δή, καθιερώθηκε στις τελευταίες δεκαετίες οι λέξεις ”Ευρώπη”, ”οικο¬νομική συνεργασία”, απελευθέρωση των αγορών”, ”ανάπτυξη”, να παραπέ¬μπουν φυσικά και αυτόματα σε κάτι που έχει να κάνει με ειρήνη, ευημερία, πολιτισμένες κοινωνίες, αποκορύφωμα του ανθρώπινου πολιτισμού. Ο μύθος της Ευρώπης ισχυρίζεται ότι μέσω φρόνησης και έλλογης σκέψης, η ήπειρος οδεύει προς τον πολιτισμό και την ειρήνη αφού λόγω της στενής οικονομικής συνεργασίας ο πόλεμος είναι αδύνατος.
ΙΙΙ) Υπήρξε στον 20ο αιώνα άλλη μια φορά όπου διανοούμενοι και πολιτικοί πίστευαν ακράδαντα ότι η, όντως, τεράστια άνοδος της εμπορικής συνεργασίας Γερμανίας-Αγγλίας, Ρωσσίας-Γερμανίας, Αγγλίας – Ιταλίας κ.ο.κ. έκανε την ειρήνη αδιαμφισβήτητη. Την ιδέα αυτή προπαγάνδιζαν και πολλοί από τα αριστερά με πρωτοστάστη τον Κάουτσκι που θεωρούσε ότι η αύξηση της διεθνοποίησης του κεφαλαίου δημιουργησε ένα, μονό, παγκόσμιο οικονομικό σύμπλεγμα (για μια σύγχρονη, σέξυ, μεταμοντέρνα εκδοχή βλ. Αυτοκρατορία των Νέγκρι-Χαρτ) και έτσι εξαφάνισε τις εσωτερικές του αντιθέσεις που οδηγούν στους πολέμους μεταξύ των κρατών. Ήταν η δεκαετία του ‘10 και λίγους μήνες μετά ξέσπασε ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος.
IV) Το εμπόριο και οι οικονομικές συναλλαγές μεταξύ τους δεν καταργούν τον πόλεμο σαν δυνατότητα, ούτε και η ύπαρξη κοινοβουλευτικής δημοκρατίας. Ο πόλεμος στην σύγχρονη, μετα-πολεμική, Ευρώπη κατέστει αδύνατος όχι γιατί η οικονομική διάσταση έγινε τόσο ισχυρή που αντικατέστησε την ένοπλη διαμάχη αλλά το αντίθετο. Η απώλεια της πρωτοκαθεδρίας της Ευρώπης στο παγκόσμιο γεωπολιτικό στερέωμα και της οικονομικής της πρωτοπορίας, ανάγκασαν τα μεγάλα Ευρωπαικά κράτη να συμμαχήσουν για να αντεπεξέλθουν στον διεθνή ανταγωνισμό, για να μην καταποντιστούν από την σαρωτική οικονομική-πολιτική-στρατιωτική ισχύ των ‘’νέων’’ παικτών: των ΗΠΑ, της ΕΣΣΔ και της Κίνας.
V) Παλιά, όποιος κυριαρχούσε στην Ευρώπη κυριαρχούσε στον κόσμο ή και το αντίθετο, όποιος από την Ευρώπη κυριαρχούσε στον κόσμο κυριαρχούσε και στην Ευρώπη. Ο Β’ Παγκόσμιος ήταν η επιθετική προσπάθεια του πιο δυναμικού κομματιού του Ευρωπαικού κεφαλαίου, του Γερμανικού, να συνενώσει με το ζόρι, την ήπειρο, να συνενώσει όχι και τόσο με το ζόρι τις ευρωπαϊκές αστικές τάξεις, για να ρίξουν την τελευταία απέλπιδα και μεγαλόδοξη προσπάθεια να μην περάσει στο περιθώριο ο Ευρωπαϊκός καπιταλισμός, για να αποκτήσει με ένα ντεμαράζ, με ένα γεωστρατηγικό Blitzkrieg, το αβαντάζ στον παγκόσμιο ανταγωνισμό. Για να το επιτύχει, ελλείψη σοβαρών Γερμανικών αποικιών, δεν μπορούσε παρά να επιχειρήσει να αποικιοποιήσει την ίδια του την ήπειρο, να μεταφέρει το κέντρο και την μέθοδο των Ευρωπαικών ανταγωνισμών που εκτυλίσσονταν στις αποικίες, από την περιφέρεια στο κέντρο της ίδιας της Ευρώπης. Γύρεψε να αποικιοποιήσει την ίδια του την ήπειρο για να την μετατρέψει σε ένα τεράστιο στρατόπεδο εργασίας σε ένα τεράστιο εργοτάξιο και να προβεί σε έναν καταμερισμό εργασίας της ενωμένης Ευρωπαϊκής οικονομίας (η τάδε χώρα φτιάχνει αυτό, ή άλλη εκείνο. Την Ουκρανία την σχεδίαζαν να είναι ο σιτοβολώνας της Ευρώπης). Καμία απολύτως πρακτική και ιδεολογία του ναζισμού και του φασισμού (από την ευγονική, τον ακραίο ρατσισμό και την φυλετική ανωτερότητα μέχρι τα στρατόπεδα συγκέντρωσης και τις μαζικές εξολοθρεύσεις) δεν είχε ήδη επινοηθεί από τις αστικές αποικιοκρατικές τάξεις της Ευρώπης και τους ιδεολογικούς τους μηχανισμούς, δεν είχε ήδη εφαρμοστεί μαζικά στις αποικίες σε Αφρική, Ασία, Αμερική από την Βρετανία, την Γαλλία, το Βέλγιο, την Ισπανία κ.ο.κ.
VI) Η σύγχρονη Ευρώπη επιχειρεί να αποκτήσει ξανά αυτή την πρωτοκαθεδρία στο παγκόσμιο σκηνικό. Αν την ξαναποκτήσει, και στην προσπάθεια να την ξαναποκτήση, (και για να μπορέσει να την ξαναποκτήσει σε συνθήκες βαθιάς κρίσης) η ‘’ειρήνη’’ δεν θα είναι πλέον αναπόφευκτη αλλά θα γίνει ένα εμπόδιο στους ολοένα και αυξανόμενους ανταγωνισμούς ανάμεσα στα ίδια τα Ευρωπαικά κράτη. Και αν η Ευρώπη γίνει ξανά ο κόμβος του κόσμου, ο ομφαλός της γης, τότε θα ισχύει ξανά το παλιό ρητό: όποιος θα κυριαρχεί στην Ευρώπη θα κυριαρχεί στον κόσμο. Η επιθυμία λοιπόν κάποιων για την Ευρώπη να γίνει παγκόσμια δύναμη είναι, πολλές φορές εν αγνοία, η επιθυμία να επανέλθει ο πόλεμος σαν πραγματικότητα μέσα στην ίδια την Ευρώπη.
VII) Παρομοίως, η επιθυμία για την Ελλάδα, ή την Κύπρο, να κατα¬στούν «κόμβοι», «περιφερειακές δυνάμεις», «περιφερειακοί παίκτες», είναι η επιθυμία να επανέλθει η βαρβαρότητα του πολέμου και οι καταστάσεις αστάθειας, είναι ο απεμπολισμός της ειρήνης και της σταθερότητας σαν δυνατότητας. Αυτό υπάρχει πίσω από την καπιταλιστική ανάπτυξη και την αναβάθμιση του ρόλου κάθε χώρας. Η Τουρκία βιώνει τους καρπούς αυτής ακριβώς της ανάπτυξης και της αναβάθμισης της στην γεωπολιτική πυραμίδα.
VIII) Μόνον ο πόλεμος παρέχει την δυνατότητα να επιστρατευτούν όλα τα τεχνικά μέσα του παρόντος χωρίς να θιγούν οι σχέσεις ιδιοκτησίας. Ο ιμπεριαλιστικός πόλεμος είναι μια εξέγερση της τεχνικής, που επιβάλλει στο ανθρώπινο υλικό τις απαιτήσεις εκείνες που η κοινωνία δεν θέλησε να επιβάλει στο φυσικό υλικό. Αντί να αλλάζει την κοίτη των ποταμών, οδηγεί το ανθρώπινο ποτάμι στην κοίτη των χαρακωμάτων, αντί να σπέρνει σπόρο με τα αεροπλάνα της, σπέρνει εμπρηστικές βόμβες πάνω από τις πόλεις.
IX) Τα τελευταία είκοσι χρόνια ο πόλεμος γυρόφερνε περιφερειακά της Ευρώπης, με τελευταίο συμβάν αυτό της Ουκρανίας, σαν ομάδα μπάσκετ που γυροφέρνει την μπάλα μέχρι να βρεθεί η κατάλληλη στιγμή να πασάρει κάτω από την ρακέτα. Η άνοδος της ακροδεξιάς είναι η ιδεολογική προθέρμανση της ιστορίας για το τι θα επακολουθήσει. Η άποψη που θέλει να φταίνε για την άνοδο αυτή, οι ”αμόρφωτοι”, ”άξεστοι” και κατωτέρου ποιότητας από τους ”διανοούμενους” λαοί…η άποψη που ψάχνει να βρει τα αίτια του φασισμού, όχι στις σχέσεις ιδιοκτησίας, αλλά σε κάποια μεταφυσική ουσία ”σκοτεινής ύλης” που υποτίθεται κουβαλά η ”μάζα”, ο ”όχλος”, είναι η προσπάθεια για την πλήρη αθώωση των κυρίαρχων δυνάμεων από το φασιστικό τους έργο, είναι το χέρι που σκουπίζει το μέτωπο της αστικής τάξης μπας και κυλήσει κάποια σταγόνα ιδρώτα και την αποσπάσει από το ευεργετικό της έργο, προδίδοντας παράλληλα την ενοχή της.