Προϊόν «δημιουργικού photo editing» αποδεικνύεται η φωτογραφία που κάνει το γύρο του διαδικτύου τα τελευταία 24ωρα και με την οποία αφήνεται να εννοηθεί ότι ένα αγοράκι διέσχισε μόνο του την έρημο μεταξύ Συρίας και Ιορδανίας για να γλιτώσει από τη σφαγή που συνεχίζεται στην πατρίδα του.Μια πιο προσεκτική ματιά, όμως, σε φωτογραφίες που τραβήχτηκαν την ίδια ημέρα δείχνουν ότι ο μικρός Marwan δεν περπάτησε μόνος του αλλά μαζί με εκατοντάδες ακόμη πρόσφυγες που αναγκάζονται να εγκαταλείψουν την πατρίδα τους.
Αμέσως μάλιστα βρέθηκε μαζί με τους γονείς τους. Σε κάθε περίπτωση η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, που το περισυνέλεξε, εκτέλεσε άριστα το έργο της, η συνέχεια που δόθηκε όμως από μεγάλα μέσα ενημέρωσης διαστρέβλωσε την πραγματικότητα.
Μήπως αυτή η παρατήρηση μειώνει σε τίποτα το δράμα του τετράχρονου παιδιού; Σε καμία περίπτωση. Τα ψυχικά τραύματα και η φτώχεια θα το ακολουθούν για το υπόλοιπο της ζωής του.
Υπάρχουν όμως μερικά στοιχεία σε αυτή την ιστορία που μας επιτρέπουν να κατανοήσουμε καλύτερα το μηχανισμό λειτουργίας των σύγχρονων μέσων ενημέρωσης και κυρίως του ρόλου που παίζουν τα ελληνικά ΜΜΕ σε σχέση με το μεταναστευτικό.
Καταρχήν είναι σαφές ότι με τη βοήθεια και των social media τα κυρίαρχα μέσα ενημέρωσης επιστρέφουν το τελευταίο διάστημα σε μορφές «πλαστογράφησης» της πραγματικότητας που θυμίζουν τους μηχανισμούς προπαγάνδας στη διάρκεια πολεμικών αναμετρήσεων.
Προφανώς στη συγκεκριμένη περίπτωση υποθέτουμε ότι δεν υπήρχε δόλος. Η τρομακτική διάδοση όμως μια λανθασμένης πληροφορίας πρέπει να μας προβληματίσει. Τις ίδιες ακριβώς ημέρες, με την ίδια ταχύτητα διακινούνται και ψεύτικες ιστορίες από τη Βενεζουέλα που στόχο έχουν να στηρίξουν την προπαγάνδα των ΗΠΑ για τις συνθήκες που επικρατούν στο Καράκας.
Για την Ελλάδα όμως η περίπτωση του τετράχρονου αγοριού έχει ειδικό βάρος.
Παιδιά σαν τον Marwan, που προέρχονται από εμπόλεμες ζώνες, φτάνουν καθημερινά στα ελληνικά σύνορα. Δεν βλέπουμε όμως τις εικόνες τους και κυρίως δεν μαθαίνουμε ποτέ τα ονόματά τους.
Είναι τα παιδιά των οικογενειών που σύμφωνα με το MEGA «παίρνουν μια βάρκα μέσα στο Γενάρη και προφανώς πνίγονται».
Αν ξέραμε τα ονόματα των παιδιών που βρέθηκαν τουμπανιασμένα μέσα στο αμπάρι του πλοίου στο Φαρμακονήσι, που βυθίστηκε ενώ βρισκόταν υπό την εποπτεία του ελληνικού λιμενικού, η συγκίνηση και συνεπώς το πολιτικό κόστος για την κυβέρνηση Σαμαρά – Βενιζέλου, θα πολλαπλασιαζόταν. Και κανένα μεγάλο ελληνικό κανάλι δεν θέλει να θίξει μια κυβέρνηση που εξασφαλίζει την επιβίωσή του.
Όπως έχουμε εξηγήσει, η προσωποποίηση ιστοριών από τα μέσα ενημέρωσης, εξυπηρετεί σχεδόν πάντα πολύ συγκεκριμένα συμφέροντα. Διαφορετικά τα θύματα πρέπει να μείνουν απλοί αριθμοί.
Αν ο μικρός Marwan επέπλεε νεκρός στο Αιγαίο δεν θα μαθαίναμε ποτέ την προσωπική του ιστορία. Ευτυχώς περπατούσε μερικές χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά από την Αθήνα. Βρίσκεται δηλαδή σε ασφαλή απόσταση. Εκεί όπου οι πρόσφυγες είναι ακόμη πρόσφυγες και όχι λαθρομετανάστες ή «τύραννοι», όπως τους αποκαλεί ο Σαμαράς.
Άρης Χατζηστεφάνου