Αναμφισβήτητα, ο τουρισμός και το εμπόριο διαδραματίζουν ιστορικά σημαντικό ρόλο στην ελληνική οικονομία, με τη συνεισφορά του πρώτου να ενισχύεται ιδιαίτερα το τελευταίο διάστημα. Είναι επίσης αλήθεια πως οι αφίξεις από το εξωτερικό, όπως έχουν εξελιχθεί από τις αρχές του έτους έως και τον Ιούλιο, παρουσιάζουν αύξηση κατά 16,5%[1] συγκριτικά με πέρυσι (στοιχεία από ιστοσελίδα ΣΕΤΕ). Οι επιχειρήσεις στον κλάδο του τουρισμού εκφράζουν την ικανοποίησή τους για τη φετινή κίνηση ενώ οι αρμόδιοι φορείς εκτιμούν πως ο στόχος ρεκόρ για περισσότερους από 19 εκατ. ξένους επισκέπτες στη χώρα θα επιτευχθεί. Οι εξελίξεις αυτές οδήγησαν σε αύξηση κατά 12,6% του πλεονάσματος του ταξιδιωτικού ισοζυγίου το πρώτο εξάμηνο του 2014, έναντι του αντίστοιχου εξαμήνου για το 2013.
Οι εμπορικές επιχειρήσεις ιδιαίτερα στις τουριστικές περιοχές, είναι λογικό να αναδεικνύονται σε βασικούς ωφελούμενους από την ανάπτυξη του τουρισμού. Ωστόσο, οι εμπορικές τουριστικές επιχειρήσεις δεν μπόρεσαν να καρπωθούν ουσιαστικά μέρος έστω των αυξημένων εσόδων από την τουριστική δραστηριότητα για πολλούς λόγους:
- Μπορεί στην Ελλάδα να εισέρευσε μεγαλύτερος αριθμός τουριστών φέτος αλλά φαίνεται πως ανήκαν σε χαμηλότερη εισοδηματική τάξη. Σύμφωνα με στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος[2] για τις εξελίξεις στο Ταξιδιωτικό Ισοζύγιο Πληρωμών, την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουνίου 2014, η μέση κατά ταξίδι δαπάνη μειώθηκε κατά 10 ευρώ ή 1,7%. Συνεπώς, η «αύξηση των ταξιδιωτικών εισπράξεων οφείλεται κυρίως στην αύξηση των αφίξεων».
- Έχουν μεταβληθεί τα πρότυπα των διακοπών με αποτέλεσμα ένα μεγάλο τμήμα των επισκεπτών να προτιμούν τη διαμονή σε καταλύματα τύπου «allinclusive», με αποτέλεσμα το τοπικό εμπόριο να μην επωφελείται ουσιαστικά.
- Τα ξένα ειδησεογραφικά πρακτορεία έχουν δημιουργήσει μία στρεβλή εικόνα για την ελληνική αγορά. Ειδικότερα, πολλοί ξένοι επισκέπτες θεωρούν πως η οικονομική κρίση θα έχει οδηγήσει τα προϊόντα στη χώρα να πωλούνται σχεδόν σε εξευτελιστικές τιμές. Αποτέλεσμα αυτής της στρεβλής εικόνας που έχει δημιουργηθεί στους τουρίστες στις χώρες προέλευσής τους είναι να απογοητεύονται όταν διαπιστώνουν πως οι τιμές δεν έχουν συρρικνωθεί όσο θα επιθυμούσαν, παρά τις μειώσεις που έχουν όντως καταγραφεί το τελευταίο ενάμιση χρόνο.
- Τέλος, ένας ιδιαίτερα σοβαρός λόγος δεν είναι άλλος από την «έλλειψη» του Έλληνα τουρίστα ο οποίος είτε μείωσε τις ημέρες παραμονής του είτε δεν πήγε καθόλου διακοπές και ο οποίος αποδεικνύεται ότι είχε συμβάλλει κατά το παρελθόν στην τόνωση της ζήτησης.
Η αύξηση των ξένων επισκεπτών δεν συνεπάγεται αυτομάτως και τόνωση του ελληνικού εμπορίου, ιδιαίτερα σε μία τόσο δυσχερή μακροοικονομική και επιχειρηματική συγκυρία για τη χώρα. Αντίθετα, τα φτωχά αποτελέσματα στον κύκλο εργασιών του εμπορίου υπογραμμίζουν το μέγεθος και τη σφοδρότητα της δημοσιονομικής προσαρμογής που έπληξε νοικοκυριά και επιχειρήσεις και συνεχίσει να πιέζει την ελληνική κοινωνία
Ο πρόεδρος της ΕΣΕΕ κ. Βασίλης Κορκίδης δήλωσε: «Τα αποτελέσματα της έρευνας αυτής ελπίζουμε να συμβάλουν στον εντοπισμό λαθών και παραλείψεων τόσο από τον κλάδο του εμπορίου όσο και από εκείνον του τουρισμού. Το ελληνικό εμπόριο θα πρέπει –εδώ εντοπίζεται και η μεγάλη συμβολή του ΕΣΕΕ στις επιχειρήσεις μέλη της- να πλησιάσει τον τουρίστα και να του προσφέρει ακόμα περισσότερο ελκυστικά προϊόντα, με έμφαση στην ελληνική παράδοση. Αλλά και ο τουρισμός θα πρέπει να καταβάλει προσπάθειες για να αναδείξει και να προβάλλει νέα πιο ποιοτικά μοντέλα τουριστικού προϊόντος, υψηλότερων προδιαγραφών, προσφέροντας ταυτόχρονα περισσότερες εναλλακτικές επιλογές επισκέψεων και αγορών».
[1] Αφορά διεθνείς τουριστικές αφίξεις στα κυριότερα αεροδρόμια της χώρας. Οι αφίξεις στο αεροδρόμιο «Μακεδονία» της Θεσσαλονίκης περιλαμβάνουν εκτός από τους αλλοδαπούς και τους Έλληνες επιβάτες.
[2]http://www.bankofgreece.gr/Pages/el/Bank/News/PressReleases/DispItem.aspx?Item_ID=4683&List_ID=1af869f3-57fb-4de6-b9ae-bdfd83c66c95&Filter_by=DT