Του Αλέξανδρου Διακοσάββα | Είναι γεγονός ότι οι γιόγκι (και οι γιογκίνι που, όπως έμαθα από την Ευγενία, ονομάζονται οι γυναίκες που εξασκούν ή διδάσκουν γιόγκα) εκπέμπουν μια ηρεμία που σου μεταδίδεται όχι μόνο κατά τη διάρκεια του μαθήματος αλλά και μετά από μια απλή συζήτηση μαζί τους.
Διπλά ήρεμος, λοιπόν, μπορώ να πω πως ένιωθα εκείνο το βράδυ της προηγούμενης εβδομάδας, έπειτα από δύο ώρες στο στούντιο της Ευγενίας στου Ψυρρή, και άλλες δύο ώρες περίπου που περάσαμε μαζί για τη συνέντευξη και για χαλαρό ποτάκι. Και οφείλω να ομολογήσω ότι λίγα πρόσωπα και καταστάσεις μπορούν πλέον να μου καταπραϋνουν τα άγχη και τους γρήγορους ρυθμούς της καθημερινότητας. Άρα η Ευγενία (όνομα και πράγμα) μάλλον κάνει κάτι καλά.
Ψυχολόγος, χορεύτρια, εκπαιδεύτρια γιόγκα, επιχειρηματίας. Όλα αυτά μαζί συνδυάζονται; Η Ευγενία Σιβίτου αρχίζει να μου αφηγείται την πορεία της και τις μεταβάσεις από τον έναν κλάδο στον άλλο, περάσματα που, όπως θα καταλάβω, δεν ήταν ούτε ομαλά, ούτε “αναίμακτα”. “Η αλήθεια είναι ότι η πρώτη μου επαφή με τη γιόγκα δεν μου άφησε πολλά.
Ως φοιτήτρια ψυχολογίας, βρέθηκα στη Γερμανία για Erasmus και ήθελα να δοκιμάσω διάφορες δραστηριότητες – τραμπολίνο, μπαλέτο που είχα κάνει και παλιότερα, γιόγκα.
Θυμάμαι ότι μου είχε κάνει μεγάλη εντύπωση το γεγονός ότι η άσκηση αυτή γινόταν στο πάτωμα. Μου είχε αφήσει περίεργη αίσθηση αυτή η επαφή. Μιλάμε για εποχές που δεν είχε γίνει ακόμα το μεγάλο μπαμ με τη γιόγκα στην Ελλάδα, πριν από 14 χρόνια. Ακολούθησε το μεταπτυχιακό μου στην αθλητική ψυχολόγία αλλά τελικά αποφάσισα ότι ήθελα να γίνω χορεύτρια.
Τρία χρόνια μετά, ως σπουδάστρια σύγχρονου χορού στη Σκωτία, είχα γιόγκα στο πρόγραμμα σπουδών. Μου άρεσε πολύ το φυσικό κομμάτι της άσκησης, αυτό ήταν που με τράβηξε αρχικά.
Στη συνέχεια είπα να το δω πιο σοβαρά και αποφάσισα να το ψάξω. Υπήρχαν λοιπόν ακόμα και μαθήματα εξ’ αποστάσεως, εκπαίδευση χωρίς καν τη φυσική παρουσία. Παραδοσιακά στην Ινδία η γιόγκα διδάσκεται από έναν δάσκαλο μαζί με τον οποίο πρέπει να μείνεις για αρκετά χρόνια.
Η δική μου αρχική εκπαίδευση διήρκεσε έναν γεμάτο μήνα στην Ισπανία, καθημερινά από το πρωί στις 6 μέχρι το βράδυ στις 9 σε μια μεγάλη οργάνωση, τη Sivananda, η οποία έχει πάρει το ονομά της από τον Ινδό δάσκαλο που διέδωσε μέσω ενός μαθητή του τη γιόγκα στη δύση των 60s.
Μια από τις βασικές αρχές που προωθεί αυτή η οργάνωση είναι η μετάδοση της γαλήνης στους ανθρώπους, ώστε να επέλθει η ειρήνη στον κόσμο. Πολύ μεγαλόπνοο! Επί της ουσίας, ακόμα κι αν καταφέρεις να κάνεις τον άλλο να χαλαρώσει και να αναπνεύσει σωστά, ξεκινάει μια αλλαγή”.
Αν υποθέσουμε ότι για κάθε άνθρωπο έρχεται κάποια στιγμή στη ζωή του μια εμπειρία ή μια κατάσταση που τον καθορίζει και διαμορφώνει τον τρόπο σκέψης και την πορεία του, τότε μάλλον για την Ευγενία εκείνος ο μήνας “στη μέση του πουθενά στην Ισπανία” λειούργησε καταλυτικά. Την ακούω να μου τον περιγράφει με νοσταλγία και σεβασμό. “Κατάλαβα από την αρχή ότι έμπαινα σε κάτι πολύ μεγάλο. Ένιωθα ότι είναι το πιο καλό πράγμα που είχα κάνει στον εαυτό μου, ένα διάλειμμα για να δω πώς πορεύομαι. Ήταν τόσο πυκνό και περιεκτικό. Ένας μήνας φυσικά δεν είναι αρκετός για να γίνεις δάσκαλος, αλλά για μένα ήταν απλώς το έναυσμα.
Έπειτα, συνέχισα τις σπουδές χορού και τα μαθήματα γιόγκα. Όταν αποφοίτησα, αποφάσισα ότι έπρεπε να ακολουθήσω έναν πιο αρμονικό τρόπο ζωής. Ο χορός είναι υπέροχος αλλά απαιτεί να είσαι απόλυτα υγιής ψυχολογικά για να αντέξεις την πίεση και τον ανταγωνισμό και κυρίως να μπορείς να μην είσαι βίαιος με τον εαυτό σου.
Στη συνέχεια βρέθηκα στο Παρίσι για έναν χρόνο, όπου πήγαινα καθημερινά στις 6 το πρωί στο εκεί κέντρο της Sivananda. Ήταν υπέροχα. Στις 9, όταν τελείωνα έχοντας κάνει τον διαλογισμό μου και την εθελοντική εργασία, αντιμετώπιζα το χάος της πόλης και της καθημερινότητας εντελώς διαφορετικά”.
Κάποια στιγμή προκύπτει ένας τραυματισμός στην Ευγενία. Η ίδια μου αναφέρει ότι αν κάποιος τραυματιστεί κάνοντας γιόγκα, σημαίνει ότι δεν την εκτελεί σωστά, γιατί μια από τις βασικές της αρχές είναι η απουσία βίας. Μπερδεύομαι και τη ρωτώ πώς γίνεται μια διαδικασία που περιλαμβάνει εκ των πραγμάτων κάποιου είδους σωματική άσκηση να αποκλείει τους τραυματισμούς.
“Αν την κάνεις με επίγνωση και προσοχή, αποφεύγεις το σημείο στο οποίο το σώμα σου σπάει” μου απαντά. “Είναι εξ’ ορισμού άσκηση επίγνωσης η γιόγκα. Οι κινήσεις που κάνεις με το σώμα σου είναι το μέσο. Ακόμα και στη χαλάρωση καλείσαι να παρατηρήσεις αυτό που συμβαίνει. O διαλογισμός σε τοποθετεί στην πραγματικότητα για να βιώσεις τη στιγμή όπως ακριβώς είναι. Μπορεί αυτή η πραγματικότητα να είναι ότι τραβαέι πολύ το πίσω μέρος των μηρών σου και αν σπρώξεις παραπάνω θα τραυματιστείς.
Εγώ λοιπόν τότε έκανα τις κινήσεις που απαιτούνταν ως χορεύτρια. Ακόμα κι αν μπορείς να τις εκτελείς όμως ωραία και εντυπωσιακά, δεν σημαίνει ότι κάνεις γιόγκα. Πρέπει να πετύχεις τη συγκέντρωση και την επίγνωση. Ο τραυματισμός ήταν εξαιρετικό μάθημα για μένα, για τη μετέπειτα διδασκαλία, για τα όρια της ανθρώπινης ύπαρξης – αν δεν μου το είχε πει το σώμα μου δεν θα το είχα καταλάβει”.
Η πάλη αυτή ανάμεσα στη χορεύτρια που προσπαθούσε να εκτελέσει τις τέλειες στάσεις και στη γιογκίνι που όφειλε να νιώσει αυτό με το οποίο ασχολείται έληξε λοιπόν προς όφελος της δεύτερης ιδιότητας. Η Ευγενία επέστρεψε στην Ελλάδα για φυσιοθεραπείες και γνώρισε το άτομο που ως τώρα θεωρεί δάσκαλό της και την Ιyengar yoga, το στυλ που εξασκεί μέχρι σήμερα.
“Το να ξεπεράσω αυτή τη δυσκολία και να καταφέρω να βρω ισορροπία, ούσα ξανά υγιής, ήταν από μόνη της μια νέα διαδικασία μάθησης. Ως τότε είχα μεγάλες φιλοδοξίες και τάση να επιδεικνύω τις ικανότητές μου πρώτα απ’ όλα στον εαυτό μου. Να καταφέρω κι άλλα, να αποδείξω πόσο καλή είμαι. Πλέον προτιμώ πιο απλά πραγματά, αλλά η ουσία είναι να μπορείς, μέσα από την πιο απλή στάση, να παρατηρήσεις τι συμβαίνει”.
Αναρωτιέμαι πόσα διαφορετικά είδη γιόγκα υπάρχουν, προσπαθώντας να θυμηθώ όλη την ινδική ορολογία που κατά καιρούς έχω συναντήσει σε ομαδικά προγράμματα γυμναστηρίων και ιδιωτικά στούντιο. “Όσα και οι δάσκαλοι” μου απαντά η Ευγενία, “απλώς δεν δίνουν όλοι οι δάσκαλοι ονόματα. Είδη όπως η Hatha yoga ακούγονται πολύ γιατί εξασκούνται στη δύση. Το κάθε στυλ δίνει έμφαση σε συγκεκριμένα σημεία. Ένας Ινδός δάσκαλος συστηματοποίησε την πορεία στη γιόγκα, σε οκτώ στάδια.
Οι στάσεις, οι “asanas” είναι το τρίτο. Τα πρώτα δύο είναι οι ηθικές αρχές που έχουν να κάνουν με τη σχέση σου με τον εαυτό σου, τους άλλους, την ειλικρίνεια. Όταν εγώ πονάω και θέλω να συνεχίσω να προσπαθώ να πιάσω τα δάχτυλα των ποδιών μου, είμαι ανειλικρινής. Παίρνει χρόνο το μονοπάτι.
Προχωρώντας βλέπεις ότι οι αρχές αυτές είναι φυσικές, υπάρχουν μέσα μας. Δεν θέλουμε να βλάψουμε κανέναν, να πούμε ψέματα, να πάρουμε κάτι που δεν μας ανήκει. Αυτός είναι ο σκοπός της γιόγκα, να μας επιστρέψει σε μια φυσική κατάσταση της οποίας βασικά χαρακτηριστικά είναι η αγάπη, η χαρά και η αρμονία. Δεν τα καλλιεργεί, απλά τα αφυπνίζει”.
Πριν απ’ όλα αυτά, όμως, η Ευγενία περνούσε τα καλοκαίρια της από παιδί στο οικογενειακό τους σπίτι στα Σφακιά, εξού και το ιδιαίτερο δέσιμο που νιώθει ότι έχει με την Κρήτη. Από πολύ πρώιμο στάδιο της εκπαίδευσής της, άρχισε να καλεί δασκάλους στην ειδυλλιακή κρητική γη για να συνεχίζει την ενασχόλησή της με τη γιόγκα κατά τη διάρκεια των διακοπών.
“Το πρώτο σεμινάριο έγινε με έναν φίλο που είχα γνωρίσει στην εκπαίδευσή μου στην Ισπανία. Εμείς διδάσκαμε, η μητέρα μου μαγείρευε και συμμετείχαν μια άλλη φίλη από τη Σκωτία, μια δημοσιογράφος που μας βρήκε τυχαία και άλλα δυο άτομα. Πάνε εννια χρόνια από τότε. Καθώς επέστρεψα στην Ελλάδα, άρχισα να γνωρίζω και να συνεργάζομαι με Έλληνες δασκάλους”.
Το Yoga on Crete είναι λοιπόν ένα κάλεσμα σε ανθρώπους από την Ελλάδα και το εξωτερικό για να κάνουν γιόγκα και ταυτόχρονα να απολαύσουν τις καλοκαιρινές τους διακοπές στην Κρήτη. Δίνεται επίσης η ευκαιρία σε εθελοντές να ανταλλάξουν τις υπηρεσίες τους με φιλοξενία και μαθήματα, ένα ευρωπαϊκό μοτίβο που η Ευγενία γνωρίζει καλά.
“Υπάρχει επαγγελματίας μάγειρας, μασέρ και τα μαθήματα γίνονται εκ περιτροπής από εμένα και από άλλους δασκάλους που προσκαλώ. Παράλληλα εχω κάθε χρόνο εθελοντές που εναλλάσσονται κατά τη διάρκεια της σεζόν, βοηθούν με τις δουλειές της γενικής επίβλεψης και φιλοξενούνται.
Υπάρχει επίσης η δυνατότητα να γίνει μια σημαντική έκπτωση στο πακέτο για κάποιον που προτίθεται να βοηθήσει 2-3 ώρες την ημέρα στα κοινά. Τα Σφακιά δίνουν ένα εξαιρετικό πλαίσιο για να εκτυλιχθεί αυτό το κόνσεπτ. Το σπίτι είναι παραδοσιακό και μπορεί να φιλοξενήσει μέχρι εννιά άτομα ενώ οι ομάδες των μαθημάτων είναι 14 ατόμων το μέγιστο. Έτσι μπορεί να συμμετέχουν και επισκέπτες που μένουν κάπου αλλού.
Τρώμε όλοι μαζί σε κοινό τραπέζι, ο “κοινοβιακός” χαρακτήρας παρέχει εγγύτητα μεταξύ των επισκεπτών χωρίς ωστόσο να στερεί τις ανέσεις των διακοπών”. Είναι εξ’ ορισμού άσκηση επίγνωσης η γιόγκα. Οι κινήσεις που κάνεις με το σώμα σου είναι το μέσο. Ακόμα και στη χαλάρωση καλείσαι να παρατηρήσεις αυτό που συμβαίνει.
O διαλογισμός σε τοποθετεί στην πραγματικότητα για να βιώσεις τη στιγμή όπως ακριβώς είναι. Μπορεί αυτή η πραγματικότητα να είναι ότι τραβαέι πολύ το πίσω μέρος των μηρών σου και αν σπρώξεις παραπάνω θα τραυματιστείς.
Τα σεμινάρια στο Yoga on Crete διαρκούν συνήθως μια εβδομάδα και οι τάξεις είναι mixed, περιλαμβάνουν από αρχάριους μέχρι γνώστες, επειδή ο χρόνος είναι αρκετός για να δίνουν εξατομικευμένη προσοχή οι διδάσκοντες και να χτίζουν σταδιακή δυσκολία στο πρόγραμμα. Ανάλογα με τον δάσκαλο διαρθρώνονται τα δίωρα μαθήματα, δύο ημερησίως, ένα το πρωί και ένα τον απόγευμα, που γίνονται σε ειδική εξέδρα στον ελαιώνα του σπιτιού ή κάποιες φορές στην παραλία.
Στο ενδιάμεσο, οι επισκέπτες έχουν ελεύθερη τη μέρα τους για εξερεύνηση της κρητικής γης ή για εξορμήσεις στις μοναδικές παραλίες του νησιού. Το πρωινό και το δείπνο είναι μέσα στο πακέτο, ενώ συνήθως οργανώνονται και δύο ομαδικές έξοδοι για φαγητό, για να δοκιμάσουν την τοπική κουζίνα.
Από τον Οκτώβριο μέχρι τον Μάιο, η Ευγενία μεταφερει τη δραστηριότητά της στο κέντρο της Αθήνας και παραδίδει μαθήματα σε ολιγομελείς ομάδες στο στούντιό της στου Ψυρρή. Πέρα από την προσωπική, όμως, εξέλιξη, πώς προχωράς παρακάτω σε μια “μόδα” όπως η γιόγκα, που έχει ήδη αρχίσει να ξεφουσκώνει και να δίνει τη θέση της σε άλλα γυμναστικά trends, όπως το TRX και το crossfit;
“Η επιχείρηση εξελίσσεται παράλληλα με την προσωπικότητά μου και την ιδιότητά μου ως εκπαιδεύτρια. Έχω πειραματιστεί με μόδες στη διατροφή, στα διάφορα είδη εκγύμνασης και γιόγκα, στις εναλλακτικές πρακτικές. Έχω κατασταλάξει στο λιμάνι μου και θέλω να συνεχίσω να το παρέχω για πολύ καιρό. Είναι ωραίο που κάτι όπως η γιόγκα μπορεί να γίνει πλέον μόδα στην Ελλάδα και να το γνωρίσει το ευρύ κοινό, αλλά για μένα πλέον πρόκειται για μια πολύ μεγαλύτερη αξία.
Του χρόνου που θα είναι τα δέκατα γενέθλια του Yoga on Crete, θέλω να το γιορτάσω. Γενικά στην Κρήτη μάς αρέσει να γιορτάζουμε με απλούς τρόπους. Να μπορούμε να κοιταζόμαστε στα μάτια, να ανοιχτούμε και να πούμε δυο κουβέντες. Κάποτε σπούδαζα ψυχολογία. Τότε ήμουν πολύ μικρή.
Τώρα, έχοντας περάσει η ίδια από ψυχοθεραπεία και έχοντας δει τα οφέλη της σε συνδυασμό με τον διαλογισμό, υπάρχει μέσα μου η σκέψη να εκπαιδευτώ στο μέλλον και ως ψυχοθεραπεύτρια. Χρειάζεται όμως να εστιάσω εκεί. Στην ψυχοθεραπεία έχεις απέναντί σου κάποιον που σε καθρεφτίζει, στον διαλογισμό μπορείς να γίνεις ο ίδιος καθρέφτης του εαυτού σου”.
Η Ευγενία δεν έχει επισκεφθεί ακόμα την Ινδία, αν και θα ήθελε να το κάνει κάποια στιγμή στο μέλλον. “Θεωρώ ότι η σοφία που αποκτάμε στη γιόγκα έχει αντιστοιχίες σε όλους τους πολιτισμούς. Είναι καθησυχαστικό για μένα ότι οι σαμάνοι στην Αμερική, οι ιθαγενείς στην Αφρική, ενδεχομένως και οι αρχαίοι Έλληνες έλεγαν τα ίδια πράγματα”.
Επισκεφθείτε τη σελίδα yogaoncrete.gr
[youtube url=”https://www.youtube.com/watch?v=HAx1eMa47VE”]