Την ανάγκη για σταθερή γειτνίαση και φιλία με την Ελλάδα υπογράμμισε ο τούρκος πρωθυπουργός, Αχμέτ Νταβούτογλου, κατά τη διάρκεια των κοινών δηλώσεών του με τον πρωθυπουργό, Αλέξη Τσίπρα, που επισκέπτεται την Τουρκία. Από την πλευρά του, ο Έλληνας πρωθυπουργός στάθηκε στην ανάγκη στενότερου συντονισμού με την γειτονική χώρα στο προσφυγικό ώστε να χτυπηθούν τα δουλεμπορικά δίκτυα, ενώ τόνισε ότι πρέπει να επιτευχθεί στο Κυπριακό μία βιώσιμη λύση στo πλαίσιo των αποφάσεων του ΟΗΕ και του Ευρωπαϊκού κεκτημένου.
«Υποδέχομαι με μεγάλη χαρά και τιμή τον έλληνα πρωθυπουργό», είπε ο κ. Νταβούτογλου, αναφερόμενος στους δύο σεισμούς που έγιναν πρόσφατα στις δύο χώρες, ενώ τόνισε πως Ελλάδα και Τουρκία έχουν κοινή θέση και κοινό μέλλον.
Όσον αφορά στις διαφορές μεταξύ των δύο χωρών, ο τούρκος πρωθυπουργός σημείωσε ότι Ελλάδα και Τουρκία έχουν διάφορες σχέσεις που έχουν κάποια προβληματα, από τα οποία, όπως είπε, κάποιοι επωφελούνται.
Σχετικά με το Κυπριακό, εκτίμησε ότι υπάρχει «παράθυρο» ευκαιρίας για την επίλυσή του. Στην Κύπρο οι συνομιλίες συνεχίζονται, έχουμε κοινές θετικές προσεγγίσεις, ανέφερε.
Ο κ. Νταβούτογλου ανέφερε ότι οι σχέσεις των δύο χωρών θεμελιώθηκαν πάνω σε τέσσερις πυλώνες. «Πρέπει να επανενώσουμε τις βασικές θεμελιακές σχέσεις μας όσον αφορά το εμπόριο, την ενέργεια, τις μεταφορές, τον τουρισμό», είπε και πρόσθεσε:
Πρέπει να συζητήσουμε από κοινού μέσα στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου τα προβλήματα του παρελθόντος και να τα διευθετήσουμε.
Επιπλέον, ο κ. Νταβούτογλου επεσήμανε ότι η Ελλάδα πρέπει να υποστηρίξει την ενταξιακή πολιτική της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, «και όντως η Ελλάδα μας έχει υποστηρίξει», είπε, ενώ υπογράμμισε πως:
Η ενταξή μας θα συνεισφέρει πολλά στην ΕΕ, θα τη δυναμώσει, κυρίως όσον αφορά τη μεσογειακή στρατηγική της θέση.
Ο κ. Νταβούτολγου πρόσθεσε ότι στα Βαλκάνια πρέπει να υπάρξει σταθερότητα και ειρήνη, όπως και στη Μέση Ανατολή, ενώ αναφερόμενος στο προσφυγικό δήλωσε:
Πρέπει να συνεργαστούμε από κοινού με ολόκληρη την Ευρώπη για το πρόβλημα του προσφυγικού. Δεν θα επωμιστούμε Ελλάδα και Τουρκία το προσφυγικό, είναι παγκόσμιο φαινόμενο. Εμείς, είμαστε το ίδιο θύματα, όπως και οι πρόσφυγες. Αποφασίσαμε να συνεργαστούμε τεχνικά με τις ακτοφυλακές μας.
Για τα διμερή θέματα, ο τούρκος πρωθυπουργός είπε ότι αποφάσισαν με τον Αλέξη Τσίπρα να τα επαναπροσδιορίσουν.
Τσίπρας: Μεγαλύτερος συντονισμός για να χτυπήσουμε τους δουλέμπορους
Από την πλευρά του ο Έλληνας πρωθυπουργός στις δηλώσεις του σημείωσε ότι η επίσκεψή του «σηματοδοτεί την έναρξη ενός ελπιδοφόρου κύκλου στις σχέσεις των δύο χωρών».«Φιλοδοξούμε μέσα από τον διάλογο να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις της εποχής μας. Έχουμε κάθε συμφέρον να αναδείξουμε τις μεγάλες δυνατότητες της περιοχής μας. Αυτή η συνεργασία μπορεί να μετατρέψει και την ισορροπία στον Ευρωπαϊκό χώρο» είπε και πρόσθεσε:
Έχουμε και ανοιχτά θέματα μεταξύ μας. Πρέπει αυτά να συζητιούνται με ειλικρίνεια μεταξύ μας. (…) Τόσο εγώ και τόσο ο Αχμέτ είμαστε λάτρεις του επιθετικού ποδοσφαίρου. Θέλουμε και οι δύο να έχουμε τη γενναιότητα και την τόλμη να παίρνουμε πρωτοβουλίες για τους δύο λαούς.
Αναφερόμενος στο προσφυγικό – ένας εκ των βασικών λόγων της επίσκεψης του πρωθυπουργού στην Τουρκία- τόνισε πως «έχουμε κάθε λόγο για να συνεργαστούμε ώστε να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις» και στάθηκε στην ανάγκη μεγαλύτερου συντονισμού ώστε να χτυπηθούν τα δίκτυα διακινητών.
Ο Αλέξης Τσίπρας αναγνώρισε ότι «η Τουρκία τα τελευταία χρόνια έχει σηκώσει δυσβάστακτο βάρος εξαιτίας των προσφυγικών ροών που οφείλονται στον πόλεμο της Συρία». «Πρέπει να βρούμε έναν τρόπο για να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα. Η Ελλάδα τους τελευταίους μήνες έχει δεχθεί τεράστιες ροές στα νησιά της» συνέχισε και πρόσθεσε:
Αυτοί οι άνθρωποι έχουν σκοπό να πάνε προς την κεντρική Ευρώπη. (…) Οι λαοί μας, οι αρχές μας υποδέχτηκαν αυτούς τους ανθρώπους με φιλότιμο και γενναιοδωρία. Αλλά χρειαζόμαστε περισσότερο συντονισμό για να χτυπήσουμε αποτελεσματικά τα κυκλώματα των διακινητών στο Αιγαίο. Αυτή η υποχρέωση που έχουμε είναι να σταματήσει αυτό το ανθρώπινο δράμα στα νερά του Αιγαίου. Είναι η ανθρωπιστική μας υποχρέωση.
Ο κ. Τσίπρας επεσήμανε πως το προσφυγικό είναι μία διεθνής κρίση και καμία χώρα δεν μπορεί να την αντιμετωπίσει μόνη της. «Για αυτό το Ευρωπαϊκό σχέδιο δράσης έχει ιδιαίτερη σημασία. Πρέπει να εντείνουμε τις προσπάθειες για μία συμφωνία που θα έχει ουσιαστικό αποτέλεσμα» σημείωσε στη συνέχεια.
Σε αυτό το πλαίσιο ζήτησε «η διαδικασία της μετεγκατάστασης [προσφύγων] να είναι αξιόπιστη και αποτελεσματική ώστε να δοθούν κίνητρα στους πρόσφυγες να αποφεύγουν τη διαδικασία μετάβασης στην Ευρώπη μέσω παράνομων δρόμων. Πρέπει να τους δώσουμε δυνατότητα νόμιμης μετάβασης στην ΕΕ. Αποφασίσαμε με να αναπτύξουμε τη συνεργασία μας σε επίπεδο υπουργείων Εξωτερικών, Μετανάστευσης και Δημόσιας Τάξης. Θα δημιουργήσουμε διμερείς επιτροπές που οι εργασίες τους θα αρχίσουν άμεσα».
Ο Αλέξης Τσίπρας ανακοίνωσε εξάλλου πως έγινε συζήτηση για την εφαρμογή τηςσυμφωνίας επανσεισδοχής με την Τουρκία. «Πρέπει να βρούμε μία λύση ουσιαστικής αντιμετώπισης των ροών και του μεταναστευτικού ζητήματος» είπε ο πρωθυπουργός.
Αναφερόμενος στα διμερή ελληνοτουρκικά θέματα και το Κυπριακό, επεσήμανε πως «έχουμε έναν κοινό ορίζοντα τεσσάρων ετών μπροστά μας».
«Για αυτό πρέπει να επιταχύνουμε τις συζητήσεις για τα ανοιχτά θέματα. Θα προχωρήσουμε στις προσπάθειες για να ενθαρρύνουμε τις δύο κοινότητες ώστε να υπάρχει δίκαιη και βιώσιμη λύση στην Κύπρο» είπε και συνέχισε:
Είμαστε μπροστά σε μία ευκαιρία. Είμαι συγκρατημένα αισιόδοξος. Για να είναι δίκαιη η λύση πρέπει να είναι εντός πλαισίου αποφάσεων ΟΗΕ και μέσα στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού κεκτημένου ώστε να επιτρέπει διζωνική ομοσπονδία. Η λύση για να είναι βιώσιμη δεν πρέπει να έχει τρίτους εγγυητές.
«Μόνο μέσα από τον διάλογο και την ειλικρινή ανταλλαγή απόψεων μπορούμε να βρούμε λύσεις στα ζητήματα στο Αιγαίο. Πρέπει να συνεχίσουμε στην ανάπτυξη των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, να αναπτύξουμε τις εμπορικές μας σχέσεις και γιατί όχι τη δημιουργία μίας ταχείας σιδηροδρομικής σύνδεσης Κωνσταντινούπολης – Θεσσαλονίκης» συνέχισε και πρόσθεσε:
Θα είμαστε αρωγός στην ενταξιακή πορεία της Τουρκίας στην ΕΕ και θα χαρώ να τον συναντήσω τόσο στις Βρυξέλλες, όσο και όποτε έρθει ο κ. Νταβούτουγλου στην Αθήνα και όπου αλλού θέλει να έρθει.
Επανερχόμενος στο θέμα της Ευρωπαϊκής πορείας της Τουρκίας κατά τη συνέντευξη Τύπου, ο κ. Τσίπρας επεσήμανε πως η Ελλάδα θα είναι αρωγός «στο βαθμό που θα γίνουν τα απαραίτητα βήματα και εκπληρωθούν οι όροι». Η Ελλάδα είναι θετική στο ξεμπλοκάρισμα ενταξιακών κεφαλαίων, συνέχισε ο κ. Τσίπρας, σπεύδοντας ωστόσο να διευκρινίσει ότι «αυτό δεν σημαίνει πως αυτά θα κλείσουν εύκολα ή στο πόδι. Θα πρέπει να συζητηθούν οι όροι και να εκπληρωθούν οι απαραίτητες προδιαγραφές ώστε να έχουμε το αμοιβαίο όφελος από την ένταξη της γείτονος χώρας στην ΕΕ».
Ο κ. Τσίπρας αναφέρθηκε στη δημιουργία τζαμιού στην Αθήνα αλλά και στη Θράκη. Όπως είπε «είναι δείγμα ειρηνικής συνύπαρξης. Υπάρχουν δεκάδες τεμένη όπου Έλληνες μουσουλμάνοι μπορούν να εξασκούν τη θρησκευτική τους πίστη. Μία απόφαση που λάβαμε είναι η δημιουργία τεμένους στην Αθήνα, αλλά αυτή δεν σχετίζεται με τη Θράκη».
Τι είπαν οι δύο πρωθυπουργοί για τα κέντρα καταγραφής
Ειδική αναφορά κατά τις δηλώσεις τους έκαναν οι δύο πρωθυπουργοί για τα κέντρα καταγραφής και ταυτοποίησης προσφύγων που ως γνωστόν θέση της ελληνικής κυβέρνησης είναι να κατασκευαστούν στην τουρκική επικράτεια.
«Η έννοια που έχουμε δώσει στα κέντρα ταυτοποίησης δεν τη θεωρώ πολιτικά ορθή. Τι θέλουμε να πούμε; Ότι εδώ έχουμε κάποιο σημείο σημείο όπου έρχονται κάποιοι άνθρωποι επικίνδυνοι ή αποτελούν απειλή; Θα έπρεπε ίσως να μιλήσουμε με άλλους όρους: Κέντρα φιλοξενίας, κέντρα διαπίστευσης, ταυτοποίησης», είπε ο κ. Τσίπρας και συνέχισε:
Το πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε, δεν μπορεί να λυθεί με όρους καταστολής. Όσο ανεπτυγμένες και να είναι αυτές οι μέθοδοι, στην ουσία το προσφυγικό είναι πολιτικό πρόβλημα όταν έχουμε περίπου 2,5 εκατ πρόσφυγές σε Τουρκία και άλλους τόσους σε Λίβανο και Ιορδανία. Πρέπει να αναλογιστούμε γιατί φεύγουν από τα σπίτια τους και διακινδυνεύουν να περάσουν όλη αυτή τη δραματική ταλαιπωρία. (…) Αν δεν βρούμε πολιτική λύση ότι και να κάνουμε με τη Frontex, δεν μπορεί να λυθεί εάν δεν λύσουμε την αιτία που γεννά το πρόβλημα. Πρέπει να εστιάσουμε στην ενίσχυση της ακτοφυλακής, κυρίως όμως στη δυνατότητα των χωρών της ΕΕ στο σύνολό τους να μοιραστούν το βάρος με την Τουρκία, δηλαδή μία αποτελεσματική και αξιόπιστη διαδικασία μετεγκατάστασης και να χτυπήσουμε τα δίκτυα των διακινητών.
Από την πλευρά του ο τούρκος πρωθυπουργός σημείωσε πως η χώρα του υποδέχθηκε με μεγάλη φιλοξενία τους πρόσφυγες. «Οι χώρες μας είναι θύματα, θα επικαλεστούμε τηδιεθνή κοινότητα για λύση του θέματος. Θα πάμε στη Δαμασκό να μιλήσουμε όλοι μαζί ενάντια των τρομοκρατικών οργανώσεων. Αντί να αλληλοκατηγορούμαστε για τις παραβιάσεις, θα πρέπει να δημιουργήσουμε τις συνθήκες ώστε το Αιγαίο να γίνει μία θάλασσα της ειρήνης.
Στη συνέχεια ο κ. Τσίπρας θα συναντηθεί με τον τούρκο Πρόεδρο, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.