Του Γιάννη Αγγελάκη
Τις τελευταίες ημέρες διανοούμενοι και φορείς στην Ελλάδα θεώρησαν σκόπιμο να πάρουν θέση για την υπόθεση Ρίχτερ.
Στην επιχειρηματολογία τους εκφράζουν, ως φορείς του Διαφωτισμού και μπολιασμέννοι με περίσσια πολιτική ορθότητα, πέραν των διαφωνιών τους με αυτά που γράφονται στο βιβλίο – το οποίο δεν έχουν διαβάσει, αλλά ούτως ή άλλως οφείλουν να μη ταυτιστούν για να υπάρχει ο απαραίτητος αέρας αντικειμενικότητας – τη συμπάθειά τους προς τον κ. Ρίχτερ “ως επιστήμονα και ιστορικό” και την εναντίωσή τους ως προς τους απολίτιστους αυτούς Κρητικούς που με τα καμώματά τους φιμώνουν το επιστημονικό έργο του καθηγητή και περιορίζουν τα δικαιώματά του. Μάλιστα, με το να πράττουν με αυτο τον τρόπο, λένε, βλάπτουν όχι μόνο τα δικαιώματα του καθηγητή αλλά όλου του επιστημονικού κόσμου της χώρας. Αμφισβητείται το δικαίωμα της ελευθερίας έκφρασης, σημειώνουν, και ζητούν να σταματήσει η δίκη. Φορείς ανελευθερίας λοιπόν, αυτοί που αμύνονται σε αυτό που αντιλαμβάνονται ως προσπάθεια αθώωσης ναζιστικών εγκλημάτων; Είναι έτσι;
Είναι περίεργο, αλλά η επιχειρηματολογία περί καταστολής του δικαιώματος της ελευθερίας έκφρασης αναπαράγει την βαθύτερη ουσία που διέπει το βιβλίο του κ. Ρίχτερ. Ποια είναι αυτή; Οι κατακτητές σεβάστηκαν το δικαιο του πολέμου, οι αμυνόμενοι, όλοι αυτοί που αντιστάθηκαν όχι. Τα αντίποινα, που ακολούθησαν, ως συνέπεια αυτής της ασέβειας ήταν αν όχι δίκαια, περίπου φυσικά και αναμενόμενα.
70 και πλέον χρόνια μετά, “φασίστες” – κατά δήλωση Ρίχτερ – ματαίωσαν την αναγόρευσή του σε διδάκτορα, ενώ στη συνέχεια, τον διώκουν δικαστικά, δίχως να επιδεικνύουν κανένα σεβασμό στο δικαίωμα της ελευθερίας έκφρασης του. Όπως τότε, κάποιοι, παραμένουν εξίσου βάρβαροι.
Ως “φυσική” συνέπεια ακολουθεί η στάση που τηρεί ο καθηγητής κ. Ρίχτερ. Δείχνοντας απόλυτη ασέβεια ως προς τους ελληνικούς θεσμούς, και μετά από την παρότρυνση της γερμανικής πρεσβείας, απέχει από τη διαδικασία. Το κάνει για να μη νομιμοποιήσει με την παρουσία του την καταστολή του δικαιώματος της ελευθερίας έκφρασης ή απέχει όπως θα απείχε κάθε πολιτισμένος αποικιοκράτης εφόσον καλούνταν να δώσει το παρόν σε ένα δικαστήριο βάρβαρων υποτελών, που δεν έχουν κανένα σεβασμό προς το δίκαιο;
Διέπεται άραγε από αποικιοκρατικές αντιλήψεις ο κ. Ρίχτερ; Το βέβαιο είναι ότι δεν είναι ένας ουδέτερος ιστορικός – όπως κάποιοι ήθελαν να τον παρουσιάσουν .
Ο κ. Ρίχτερ δεν παρατηρεί και καταγράφει, δεν αποτυπώνει τις θέσεις όλων των πλευρών, επιλέγει πλευρά. Η θέση που εκφράζεται στο βιβλίο είναι υπέρ των κατακτητών ναζί. Από τη μία υπάρχουν οι εισβολείς οι οποίοι είναι πολιτισμένοι, από την άλλοι οι άγριοι αντάρτες που δεν έχουν κανένα σεβασμό προς το Δίκαιο. Σε αυτό το δίπολο χτίζεται το αφήγημα του.
Όπως σημειώνει στο βιβλίο “Η Μάχη της Κρήτης” ο κ. Ρίχτερ:
“Ως επί το πλείστον οι πολίτες ήταν αυτοί που δε σεβάστηκαν τους πεσόντες και τους τραυματίες και τους έκλεβαν τα ρούχα. Οι σοροί των Γερμανών στρατιωτών ακρωτηριάζονταν – κομμένα γεννητικά όργανα, βγαλμένα μάτια, κομμένα αυτιά και μύτες, μαχαιριές στο πρόσωπο, στο στερνό, στην κοιλιά… επροκειτο για σκύλευση νεκρού… τραυματίες έτυχαν κακομεταχείρισης και βασανίστηκαν μέχρι θανάτου… τέτοιου είδους ενέργειες αποτελούν κατάφωρη παραβίαση του δικαίου του πολέμου”. Αντιθέτως “οι Άγγλοι μεταχειρίστηκαν καλά τους αιχμαλώτους”. (σελ.418)
Για την υφή της λαϊκής αντίστασης:
«Παράλληλα με τον «ιπποτικό» πόλεμο κατά τον οποίον οι αντίπαλοι τηρούσαν εν πολλοίς τους κανόνες της Σύμβασης της Χάγης για το δίκαιο του κατά ξηράν πολέμου και της Σύμβασης της Γενεύης, υπήρχε και ο πόλεμος των ανταρτών… Οι αντάρτες…απέφευγαν τις κατά μέτωπον αντιπαραθέσεις με τους ικανούς αλεξιπτωτιστές και επιδίδονταν σε μάχες με άνδρες που είχαν αποκοπεί από τις μονάδες τους, με αβοήθητους και τραυματίες, ακολούθως σκύλευαν τα πτώματα» (σελ. 418)
Και σε άλλο σημείο, σύμφωνα με τον γερμανικό στρατό (αφού οι μαρτυρίες της άλλες πλευράς απουσιάζουν ολοσχερώς από το βιβλίο):
«Οι συμμετέχοντες στις εχθροπραξίες αντάρτες της Κρήτης δε σεβάστηκαν ούτε κατ’ ελάχιστον τους νόμους και τους κανόνες του πολέμου ξηράς, αλλά προέβησαν σε πράξεις πρωτόγνωρης ωμότητας εις βάρος ανυπεράσπιστων και σε ακρωτηριασμούς νεκρών» (σελ. 419)
«Οι Έλληνες και οι Βρετανοί αλεξιπτωτιστές θαυμάζουν τις στρατιωτικές επιδόσεις των Γερμανών αλεξιπτωτιστών, οι οποίοι αποτελούν πρότυπο. Η μάχη περιγράφεται ως ιπποτική και δίκαιη…”
Το αφήγημα που αποτυπώνεται είναι ξεκάθαρο.
Από τη μία πλευρά υπάρχουν οι πολιτισμένοι, ανυπεράσπιστοι αλλά ικανοί μαχητές του Γ’ Ράιχ και απέναντί τους οι ασεβείς, δειλοί αντάρτες, που μπορούσαν να αντιμετωπίσουν τους ιπποτικούς στρατιώτες ενός θαυμαστού στρατού μόνο αν ήταν αποκομμένοι από τις μονάδες τους, αβοήθητοι και τραυματίες. Αυτοί οι δειλοί, οι ασεβείς, ακολούθως σκύλευαν τα πτώματα των ανυπεράσπιστων ιπποτικών μαχητών. Η μάχη λοιπόν ήταν μεταξύ πολιτισμένων ευγενών ανθρώπων, και ιθαγενών ασεβών υπάνθρωπων που οι συμπεριφορές τους ήταν κτηνώδεις. Έτσι, το επόμενο βήμα των μαζικών αντιποίνων δεν ήταν απλά λογικό, αλλά δίκαιο και επιβεβλημένο, περίπου φυσικό, αφου απένταντί τους ήταν υπάνθρωποι, περίπου κτήνη. Ήταν σχεδόν μια εκπολιτιστική διαδικασία.
Το λέει ξεκάθαρα:
Η μάχη αυτή έχασε τον δίκαιο χαρακτήρα της “όταν αναπτύχθηκε ο ανταρτοπόλεμος και οι δυνάμεις κατοχής …” Τότε, “απάντησαν με αντίποινα και κλιμάκωση της βίας. Ο αγώνας αυτός δεν ήταν πια «καθαρός» και έντιμος αλλά βρόμικος και κτηνώδης» (σελ. 442)
Και πιο μετά:
«Η Μάχη της Κρήτης είναι αφενός η τελευταία «καθαρή» στρατιωτική επιχείρηση του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και αφετέρου η αφετηρία ενός «βρώμικου» πολέμου, ο οποίος περιλαμβάνει επιθέσεις ανταρτών και αντίποινα» (σελ. 440)
Η βαρβαρότητα λοιπόν του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου ξεκινά στη Μάχη της Κρήτης, με ευθύνη των βάρβαρων ανταρτών.
Περιέργως, αυτή η περίοδος που ο πόλεμος έχασε την καθαρότητά του και έγινε “βρώμικος και κτηνώδης” κατά τον κ. Ρίχτερ, συμπίπτει με την περίοδο ανάπτυξης κινήματων λαϊκής αντίστασης σε όλη την Ευρώπη. Άραγε, αυτή η αντίσταση ήταν τελικώς η αιτία της βαρβαρότητας των ναζί; Σύμφωνα με τον κ. Ρίχτερ, ναι.
Αλλά ήταν εν τέλει βαρβαρότητα; Όχι, θεωρεί ο κ. καθηγητής, αφού όπως σημειώνει σε άλλο σημείο του βιβλίου:
«…τέτοιου είδους αντίποινα ήταν συνηθισμένα την εποχή εκείνη σε όλους τους στρατούς… Ακόμη και η καταστροφή χωριών ήταν τότε θεμιτή» (σσ. 420-421).
Το Ολοκαύτωμα στο Κοντομαρί «θεμιτό»;
Για τον αντικειμενικο κ. Ρίχτερ, είναι προφανές πως οι μαρτυρίες ανθρώπων που επέδειξαν συμπεριφορά κτηνώδη δε μπορεί να έχει βαρύτητα.
Χαρακτηρίζει ως “φανταστικές”, δηλαδή αποκύημα της φαντασίας τους, τις αφηγήσεις των βετεράνων αφού «εξυμνούν τον πόλεμο» και «προκαλούν μεν την τέρψη του αναγνώστη, αλλά δεν υπηρετούν την ιστορική αλήθεια και δεν είναι δυνατόν να χρησιμοποιηθούν ως πηγές για ένα επιστημονικό σύγγραμμα» (σελ.11).
Οι μαρτυρίες λοιπόν τον πολεμοχαρών αντάρτών βετεράνων της Μάχης της Κρήτης, δε μπορούν να εξυπηρετήσουν την “ιστορική αλήθεια” η οποία πλέον αφήνεται στις επίσημες καταγεγραμμένες αφηγήσεις κυρίως του πολιτισμένου ναζιστικού στρατού!
Πρόκειται για τον ίδιο καθηγητή Χάινς Ρίχτερ ο οποίος σε συνέντευξή του στην Griechenland Zeitung δήλωνε:
“Η ένταση δημιουργείται από μονόπλευρες θεωρήσεις της πραγματικότητας, κάτι που είναι ανθρώπινο, όμως, ως ιστορικός, που έχω το χρέος να είμαι αντικειμενικός, δε μπορώ να επιλέξω πλευρά.”
Στο βιβλίο του κ. Ρίχτερ δεν υπάρχουν ναζιστικά εγκλήματα που έγιναν στην Κρήτη. Τα αντίποινα ήταν αιτιολογημένα και επιβεβλημμένα εξαιτίας της πλήρης ασέβειας του Δικαίου του Πολέμου εκ μέρους των ανταρτών. Μάλιστα, ενέργειες όπως το Ολοκαύτωμα στο Κοντομαρί και στην Κάντανο, ήταν περίπου θεμιτά, αφού έτσι δρούσαν και άλλοι στρατοί.
Σύμφωνα με τον κ. Ρίχτερ, όσοι αντιστάθηκαν στον κατακτητή ευθύνονται για την τροπή που πήρε ο πόλεμος, ο οποίος μετατράπηκε σε βρώμικος εξαιτίας των ενεργειών τους.
Άλλωστε, όπως δηλώνει και σε άλλο σημείο του βιβλίου του, ως το σημείο της Μάχης της Κρήτης, ο πόλεμος δεν είχε ιδεολογικά χαρακτηριστικά:
“Η Μάχη της Κρήτης ήταν η τελευταία επιχείρηση της γερμανικής πλευράς κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο η οποία δεν είχε ιδεολογικά κίνητρα. Μετά την Κρήτη, ο χαρακτήρας του πολέμου άλλαξε… και μεταβλήθηκε σε πόλεμο κοσμοθεωριών.”
Τα εγκλήματα, λοιπόν, ως τότε, δεν ήταν ναζιστικά εγκλήματα, αλλά εγκλήματα αντιμαχόμενων πλευρών.
Και ως εκ τούτου, και οι στρατιώτες που πολεμούσαν στο ναζιστικό στρατό ήταν όπως όλοι οι άλλοι στρατιώτες, δίχως ιδεολογικά κίνητρα, περίπου αθώοι και αυτοί, θύματα του ίδιου πολέμου. Αυτού που λερώθηκε από τις ενέργειες των βάρβαρων ανταρτών.
Όπως σημειώνει και στον επίλογό του ο κ. Ρίχτερ:
“Κατά την διατύπωση κρίσεων δεν πρέπει να ξεχνάει κανείς πως οι νεαροί αυτοί αλεξιπτωτιστές υπήρξαν θύματα μιας παιδείας που στόχευε στην υπακοή και εμπόδιζε την ανάπτυξη της κριτικής σκέψης. Επρόκειτο για νέους γεμάτους ενθουσιασμό, οι οποίοι γνώριζαν πως ανήκαν σε μια ελίτ.” (σελ. 450)
Άραγε, όταν κάποιοι προασπίζουν την ελευθερία έκφρασης του κ. Ρίχτερ, τι πραγματικά προασπίζουν;