Της Μαρίας Βεριβάκη, Καθηγήτρια Αγγλικών, ΜΑΙΧ
Η φτώχεια, η έλλειψη στέγης και η πείνα είναι καταστάσεις οι οποίες εμφανίζονται όλο και συχνότερα στο σύγχρονο κόσμο, ίσως για να μας θυμίσουν πως η ανάπτυξη της τεχνολογίας δεν αρκεί για την καταπολέμησή τους.
Στα Χανιά, μέχρι σήμερα, τα φαινόμενα αυτά δεν είχαν λάβει μεγάλη έκταση (όπως σε άλλες μεγαλουπόλεις της Ευρώπης). Ωστόσο, υπάρχουν πάντα ‘τμήματα’ μέσα στην κοινωνία μας που χρειάζονται περισσότερη βοήθεια απ’ότι άλλοι άνθρωποι, έχοντας φτάσει σε οριακό σημείο, για διάφορους λόγους που δεν μπορούν εύκολα να εξηγηθούν.Πολλές φορές, τα προβλήματα που αυτοί οι άνθρωποι αντιμετωπίζουν, τους αναγκάζουν να ζητήσουν βοήθεια στις δύσκολες περιστάσεις που βιώνουν.
Είναι αυτονόητο, βέβαια ότι δεν χρειάζεται να πεινάσει κανείς σε μια κοινωνία όπως τα Χανιά όπου είναι πλούσια σε τρόφιμα, όπως και στην Κρήτη γενικότερα. Μία από τις εθελοντικές οργανώσεις που βοηθούν προς αυτή την κατεύθυνση αυτή είναι η Κοινωνική Κουζίνα Χανίων, στην οποία λειτουργεί ένα μικρό συσσίτιο στο κέντρο της πόλης στην οδό Τσουδερών.
Την Παρασκευή 1η Απριλίου 2016, οι μεταπτυχιακοί φοιτητές του ΜΑΙΧ σε συνεργασία με τον Σεφ του Ινστιτούτου και Πρόεδρο του Δικτύου Κρητικής Γαστρονομίας, ετοίμασαν ένα γεύμα (150 μερίδες), που πρόσφεραν στην Κοινωνική Κουζίνα Χανίων. Το Ινστιτούτο και οι μεταπτυχιακοί φοιτητές του, μέσω της εθελοντικής αυτής δράσης θέλουν να εκφράσουν την έμπρακτη στήριξή τους στο έργο της Κοινωνικής Κουζίνας, τη συμπαράσταση και αλληλεγγύη τους προς τους άπορους κατοίκους της πόλης μας. Είναι η δεύτερη χρονιά που η εκδήλωση αυτή έλαβε χώρα.
Στις αναμφισβήτητα δύσκολες εποχές που ζούμε, αξίζει να υποστηρίζουμε, να συμμετέχουμε και να ενισχύουμε κοινωνικές δομές που βασίζονται στις αρχές της συλλογικότητας της αλληλεγγύης και της αυτό-οργάνωσης που δραστηριοποιούνται στην ικανοποίηση των αναφαίρετων δικαιωμάτων του ανθρώπου, όπως η σίτιση, εργασία, παιδεία, υγεία. Άλλωστε, το ΜΑΙΧ, ένα διεθνές μεταπτυχιακό Ινστιτούτο με έντονο πολυπολιτισμικό χαρακτήρα, αντιμετωπίζει τη διασύνδεση του με την τοπική κοινωνία ως κύριο συστατικό των ακαδημαϊκών και ερευνητικών του δραστηριοτήτων και χαιρετίζει πρωτοβουλίες και δράσεις εθελοντισμού και κοινωνικής προσφοράς. Με τον τρόπο αυτό, το ΜΑΙΧ συμμετέχει και ενισχύει τις κοινωνικές δομές που βασίζονται στις αρχές της συλλογικής ευθύνης που ασχολούνται με την ικανοποίηση των αναφαίρετων δικαιωμάτων του ανθρώπου, όπως είναι η πρόσβαση στην σωστή διατροφή.
Μαζί με τον Σεφ του ΜΑΙΧ, κ Γιάννη Αποστολάκη, οι φοιτητές οργανώθηκαν σε μικρές ομάδες για να παρέχουν βοήθεια στην προετοιμασία του γεύματος, πάντα σε συνεργασία με το προσωπικό της κουζίνας του ΜΑΙΧ. Αποφασίστηκε να συσκευαστεί το γεύμα σε ξεχωριστές μερίδες, με την πεποίθηση ότι μια ατομική συσκευασία γεύματος μπορεί να δώσει κάποια αξιοπρέπεια στους αποδέκτες του, με την έννοια ότι θα μπορέσουν να το πάρουν μαζί τους για να το φάνε σε ένα δικό τους χώρο, όπου θα υπάρχει άνεση και ιδιωτικότητα, ένα οικείο περιβάλλον που για αυτούς αποτελεί το σπίτι τους.
Η Κοινωνική Κουζίνα λειτουργεί καθημερινά στα Χανιά σε εθελοντική βάση. Διάφοροι άνθρωποι προετοιμάζουν και μαγειρεύουν τα γεύματα στα σπίτια τους, και μετά τα μεταφέρουν στην Κοινωνική Κουζίνα την ώρα που γίνεται η διανομή.
Άλλοι συλλέγουν τρόφιμα και συστατικά που μπορεί να διανεμηθούνστους δικαιούχους ή να χρησιμοποιηθούν στην ετοιμασία γευμάτων. Η συνεισφορά του ΜΑΙΧ έγινε με παρόμοιο τρόπο. Όταν ήρθε η ώρα να διανεμηθεί το φαγητό, οι φοιτητές βοήθησαν να φορτώσουν τα πακέτα στα οχήματα, και στη συνέχεια να τα πάνε στην Κοινωνική Κουζίνα. Δεν είναι στο πνεύμα του Μεσογειακών λαών να παρέχουν κονσέρβες και κουτιά επεξεργασμένων τροφίμων για να ταΐζονται οι άποροι. Είναι πιο ανθρώπινο και σίγουρα συνυφασμένο με την κουλτούρα μας να προσφέρουμετο ίδιο είδος φαγητού που και εμείς θα προετοιμάζαμε στις κουζίνες μας.
Οι παραλήπτες των γευμάτων ξέρουν τις ώρες που λειτουργεί η Κοινωνική Κουζίνα, και οι φοιτητές τους παρακολούθησαν όπως έφταναν.
Ποιοι είναι άραγε οι άποροι των Χανίων; Γιατί δεν έχουν να φάνε σε μια τέτοια κοινωνία πλούσια σε τρόφιμα και υλικά αγαθά; Για μερικούς από τους αποδέκτες τους γεύματος, το όνειρο της μετανάστευσης δεν πήγε καλά. Οι περισσότεροι από τους παραλήπτες ήταν αλλοδαποί. Αλλά υπήρχαν και Έλληνες, άνθρωποι που έχουν καταλήξει μόνοι τους στη ζωή, άνθρωποι που ίσως δεν έχουν αρκετά έσοδα για να ανταποκριθούν στις ανάγκες της καθημερινότητας, άνθρωποι που μένουν σε σπίτια που μοιάζουν σαν τα δικά μας, αλλά ίσως δεν έχουν πια παροχή ηλεκτρικού ρεύματος λόγω χρεών, άνθρωποι που στερούνται τις δεξιότητες που είναι απαραίτητες για να μπορούν να φροντίσουν τον εαυτό τους. Η πορεία του κάθε ανθρώπου στο προσωπικό χάος που ζει έχει πολλές μορφές, και η κάθε περίπτωση είναι μοναδική. Αλλά ο ρόλος της Κοινωνικής Κουζίνας δεν είναι ρόλος δικαστή, δεν κρίνει, δεν αμφισβητεί. Απλώς παρέχει μια υπηρεσία που είναι απαραίτητη, χωρίς δεσμεύσεις. Δεν είναι συνδεδεμένη με καμιά θρησκευτική ομάδα, εθνότητα, χρώμα και φυλή.
Οι φοιτητές του ΜΑΙΧ έμειναν έκπληκτοι όταν συνειδητοποίησαν ότι, εκτός από Έλληνες, αρκετοί από τους παραλήπτες των γευμάτων ήταν από την Μέση Ανατολή, την Βόρεια Αφρική και την Ανατολική Ευρώπη. Δηλαδή προέρχονταν από τις ίδιες χώρες με αυτές των φοιτητών! Αρκετοί φοιτητές του ΜΑΙΧ μιλούν αραβικά. Μερικοί έρχονται από το Λίβανο, μια χώρα με αναλογία προσφύγων 1: 3 – ο πληθυσμός του Λιβάνου είναι περίπου 4,5 εκατομμύρια ενώ υπάρχουν 1,5 εκατομμύριο εγγεγραμμένοι πρόσφυγες στη χώρα αυτή που είναι περίπου λίγο μεγαλύτερη σε μέγεθος από την Κρήτη. Μερικοί έρχονται επίσης από την Παλαιστίνη – οι Παλαιστίνιοι συνθέτουν αριθμό 600.000 επί των εγγεγραμμένων προσφύγων του Λιβάνου. Είναι προφανές ότι οι φοιτητές του ΜΑΙΧ έχουν καλή κατανόηση του προσφυγικού θέματος.
Οι φοιτητές αποκόμισαν πολλάαπό την προετοιμασία της προσφοράς αυτή. Ήταν γι’ αυτούς μια εμπειρία μοναδική με ιδιαίτερη συναισθηματική φόρτιση. Η φτώχεια, η έλλειψη στέγης και η πείνα δεν είναι πάντα άμεσα ορατά, αλλά το μόνο που χρειάζεται κανείς για να τα δει είναι να ανοίξει τα μάτια του για να δει τι συμβαίνει και να αναζητήσει τρόπους για να επιλυθούν τα προβλήματα. Το σημαντικότερο είναι ότι σχεδόν όλοι μας είμαστε σε θέση να συμβάλλουμε στην άμβλυνση των επιπτώσεων τέτοιων καταστάσεων, με το δικό μας προσωπικό τρόπο.
Μάθετε περισσότερα για την Κοινωνική Κουζίνα Χανίων: