Γιορτάζοντας τα 60 χρόνια από τον θάνατο του κορυφαίου μας συγγραφέα, μυθιστοριογράφου, δημοσιογράφου, πολιτικού, μουσικού, θεατρικού συγγραφέα, ποιητή, στοχαστή και φιλόσοφου, το 2017, χρονιά που έχει κηρυχθεί από τον υπουργό Πολιτισμού, Αριστείδη Μπαλτά, ως Έτος Νίκου Καζαντζάκη, θα κυκλοφορήσει στους κινηματογράφους η πολυαναμενόμενη ταινία του Γιάννη Σμαραγδή, «Νίκος Καζαντζάκης».
Έχοντας συμπληρώσει το λαμπερό καστ των πρωταγωνιστών, τα γυρίσματα της ταινίας θα ξεκινήσουν στις 26 Σεπτεμβρίου, στην Κρήτη. Τον ρόλο του γηραιού Καζαντζάκη, έχει αναλάβει ο καταξιωμένος ηθοποιός, πρωταγωνιστής του θεάτρου και του κινηματογράφου, Στέφανος Ληναίος. Τον νεαρό Καζαντζάκη θα υποδυθεί ο Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος.
Ο Γιάννης Σμαραγδής αποφάσισε, σε αυτήν την ταινία, να είναι κυρίαρχη γλώσσα τα ελληνικά, ώστε να ακουστεί ο λόγος του Καζαντζάκη, του μεγαλύτερου Έλληνα συγγραφέα μετά τον Όμηρο. Μάλιστα, το σενάριο την ταινίας, που έγραψε ο σκηνοθέτης, βασίστηκε στο βιβλίο «Αναφορά στον Γκρέκο».
Τη διανομή της ταινίας για την Ελλάδα και την Κύπρο έχει αναλάβει η ελληνική εταιρεία διανομής Audiovisual S.A., η οποία είχε, επίσης, διανείμει και τη μεγάλη εμπορική επιτυχία «El Greco» (1.200.000 εισιτήρια), ενώ την παραγωγή στηρίζει η Forthnet Group, καθώς και ιδιωτικοί χρηματοδότες. Η παραγωγή αναμένει την επίσημη συμμετοχή του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου και της ΕΡΤ.
«Με αυτήν την ταινία, πηδάω στο χείλος της αβύσσου»Λίγο πριν την έναρξη των γυρισμάτων, ο σκηνοθέτης Γιάννης Σμαραγδής αναφέρει χαρακτηριστικά: «Μοιάζω σαν τα χελιδονόψαρα από τις τοιχογραφίες της Κνωσού, που πηδάνε έξω από το νερό, χωρίς να υπολογίζουν τον θάνατο ή την πτώση, γιατί, ίσως, θέλουν να γίνουν πουλιά. Και εγώ, με αυτήν την ταινία, πηδάω στο χείλος της αβύσσου, μήπως και, για λίγο, φτερουγίσω σαν χελιδόνι ή αηδόνι, κελαηδώντας την αμόλευτη Αγάπη».
«Και τώρα, ήρθε η δική μου η καλή ώρα»
Για τη συμμετοχή του στην ταινία, ο Στέφανος Ληναίος δήλωσε: «Όταν ο Γιάννης Σμαραγδής μού χάρισε αυτό το μεγάλο δώρο, να ζωντανέψω στον φακό τον Νίκο Καζαντζάκη στην ώριμη ηλικία του, αμέσως ξύπνησαν μέσα μου πολλές μνήμες. Θυμήθηκα τη γιαγιά μου, τη Μαριώ, που μου μιλούσε για κάποιους “νεραϊδοπαρμένους” που πέρασαν κάποτε από τα μέρη μας, τη Στούπα και την Καρδαμύλη, και κοιμόντουσαν πάνω στην αμμουδιά της Καλογριάς. Θυμήθηκα τη Δραματική Σχολή, όταν οι σπουδαίοι δάσκαλοί μας, ο Παπανούτσος, ο Κακριδής, ο Κίμων Φράιερ και ο Καραντινός, μας μιλούσαν για τον Καζαντζάκη και τον Σικελιανό, και κατάλαβα ότι αυτοί ήταν οι δυο “νεραϊδοπαρμένοι”. Κι από τότε, τα βιβλία τους και η ζωή τους σημάδεψαν για πάντα και τη δική μου τη ζωή.
Στον ρόλο της Ίτκα, η Γιούλικα Σκαφιδά
Θυμήθηκα τους καθημερινούς καυγάδες μας στο ιστορικό πατάρι του Λουμίδη, με όλους αυτούς που προσπαθούσαν να απομυθοποιήσουν τον Καζαντζάκη, τα έργα του και τα πιστεύω του. Θυμήθηκα και τον Οκτώβρη του 1957, όταν ξεκίνησε το τελευταίο του μεγάλο ταξίδι προς την αιωνιότητα κι έγινε σύμβολο και σημείο αναφοράς για όλη την ανθρωπότητα. Και τώρα, ήρθε η δική μου η καλή ώρα. Να προσπαθήσω να ζωντανέψω στον φακό τη ζωή και τον χαρακτήρα του Νίκου Καζαντζάκη, στην ώριμη ηλικία του. Είθε…».
«Αισθάνομαι ευγνώμων για το ταξίδι αυτό»
Με τη σειρά του, ο Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος, δήλωσε: «Όταν, πριν από δύο χρόνια περίπου, ο Γιάννης Σμαραγδής με φώναξε στο γραφείο του, για να συζητήσουμε “κάτι ενδιαφέρον”, όπως μου είπε στο τηλέφωνο, ποτέ δεν φανταζόμουν πως επρόκειτο να μου χαρίσει κάτι τόσο πολύτιμο, που θα μου άλλαζε – όσο κι αν ακουστεί υπερβολικό – τη ζωή. Αισθάνομαι ευγνώμων για το ταξίδι αυτό, που κάνουμε παρέα, όλον αυτόν τον καιρό, μέσα στον συναρπαστικό κόσμο του Νίκου Καζαντζάκη, και ευτυχής που αυτή η ταινία γίνεται η αφορμή να συναντηθώ, μελετώντας, όλο αυτό το διάστημα, αυτό το σπάνιο, θαυμάσιο και συνταρακτικό Πνεύμα».
Στον ρόλο της μητέρας του Καζαντζάκη, η κάτοχος τριών βραβείων Χορν, Μαρία Σκουλά
Με σπουδαίους Έλληνες ηθοποιούςΣχεδόν όλοι οι ρόλοι θα υποστηριχτούν από σπουδαίους Έλληνες ηθοποιούς. Το πλήρες καστ της ταινίας είναι: στον ρόλο της Ελένης Καζαντζάκη, η Μαρίνα Καλογήρου, τον Γιώργη Ζορμπά υποδύεται ο ηθοποιός, σκηνοθέτης και συγγραφέας Θοδωρής Αθερίδης, τον Άγγελο Σικελιανό ο Νίκος Καρδώνης. Στον ρόλο της μητέρας του Καζαντζάκη, η κάτοχος τριών βραβείων Χορν, Μαρία Σκουλά. Στον ρόλο του πατέρα του Καζαντζάκη, ο Αργύρης Ξάφης. Τη Μελίνα Μερκούρη υποδύεται η Ζέτα Δούκα, τον Καθηγητή Θεολογίας ο Πάνος Σκουρόλιακος, τον Καθηγητή Φυσικής ο Ηλίας Λογοθέτης, τη χαροκαμένη Κρητικιά η Έρση Μαλικένζου. Στον ρόλο της Ίτκα, η Γιούλικα Σκαφιδά, στον ρόλο της Εύας Σικελιανού, η Αμαλία Αρσένη, στον ρόλο του Ελ Γκρέκο, ο Μιχαήλ Ανδρουλιδάκης, ο οποίος συμμετέχει φιλικά, και στον ρόλο του ιερωμένου, εντελώς μεταμορφωμένος, ο Στάθης Ψάλτης. Επίσης, παίζουν οι Όλγα Δαμάνη, Τερέζα Κουίκ, Νίκος Κορομβόκης και πολλοί άλλοι. Τον ρόλο του μικρού Καζαντζάκη, ο Γιάννης Σμαραγδής εμπιστεύτηκε στον 8άχρονο Ηρακλειώτη, Αλέξανδρο Καμπαξή.
Τη Μελίνα Μερκούρη υποδύεται η Ζέτα Δούκα
Στους παραπάνω ηθοποιούς, στον ρόλο της καλής μάγισσας, Χρυσούλας Πουαριέ, έρχεται να προστεθεί η φιλική συμμετοχή της Ελληνοαμερικανίδας ηθοποιού Anthoula Katsimatides, η οποία ζει και εργάζεται στη Νέα Υόρκη και έχει συμμετάσχει σε αμερικανικές ταινίες, με πιο γνωστή την ταινία «The family», με πρωταγωνιστή τον Ρόμπερτ Ντε Νίρο.
Τον Γιώργη Ζορμπά υποδύεται ο ηθοποιός, σκηνοθέτης και συγγραφέας Θοδωρής Αθερίδης
ΣυντελεστέςΔιευθυντής φωτογραφίας: Άρης Σταύρου, ενδυματολόγος – σκηνογράφος: Γιώργος Πάτσας, ηχολήπτης: Άρης Αθανασόπουλος, παραγωγός: Ελένη Σμαραγδή, διευθύντρια παραγωγής: Τζένη Πανουτσοπούλου.