του Κώστα Εφήμερου
Η κυβέρνηση μίλησε για «εθνική νίκη» στο Eurogroup της Δευτέρας αλλά από την ανάγνωση του ανακοινωθέντος είναι σαφές ότι η 2η αξιολόγηση βρίσκεται στον αέρα. Λίγες ώρες πριν το διάγγελμα Τσίπρα η επικεφαλής του ΔΝΤ είπε ότι πλεόνασμα 3,5% σημαίνει σκληρά μέτρα. Χθες ο Σόιμπλε έκανε λόγο ακόμα και για Grexit. Τι συνέβη λοιπόν σήμερα και γιατί ο Τσίπρας μοιράζει εκατομμύρια
Τα δεδομένα
Το πρωτογενές πλεόνασμα που μοίρασε ο Αλέξης Τσίπρας σήμερα είναι αυτό του 2016. Σύμφωνα με τους πιο πρόσφατους υπολογισμούς, το πλεόνασμα είναι πάνω από 1,2 δισεκατομμύρια ευρώ. Σύμφωνα με τις εξαγγελίες λοιπόν ο Πρωθυπουργός μοίρασε σήμερα κάτι λιγότερο από το 50% από το πλεόνασμα του 2016. Πέραν της υποσημείωσης ότι ο ίδιος στην αρχή της ομιλίας του ανέφερε ότι «μοιράζουμε το μεγαλύτερο μέρος», κάτι που οπωσδήποτε δεν μπορεί να είναι μικρότερο του μισού, εδώ υπάρχει ένα σοβαρό πρόβλημα: Το πρωτογενές πλεόνασμα κάθε χρόνου επικυρώνεται και ανακοινώνεται κάθε χρόνο τον Απρίλιο, μετά την επεξεργασία των στοιχείων που δίνει το Λογιστήριο του Κράτους από τη Eurostat. Με αυτό το δεδομένο αξίζει να αναρωτηθούμε τι ακριβώς παρακολουθήσαμε το βράδυ της Πέμπτης:
Μπορεί ο Τσίπρας να έχει την άδεια των δανειστών;
Ο Αλέξης Τσίπρας θα μπορούσε να προχωρήσει σε αυτή την εξαγγελία αν είχε ήδη την άδεια των δανειστών για να προχωρήσει. Ωστόσο ακόμα και αν η Ε.Ε. θα μπορούσε να συμφωνήσει στη μη αύξηση του ΦΠΑ στα νησιά που έχουν χτυπηθεί από την προσφυγική κρίση, οι δικές μας πηγές θεωρούν ότι αποκλείεται μετά τη Δευτέρα να έχουν συμφωνήσει ΕΚΤ και Κομισιόν στο μοίρασμα του πλεονάσματος. Σημειώνεται δε ότι το ΔΝΤ ήταν εντελώς κάθετο σε όλη τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων των περασμένων 6 μηνών στην περίπτωση διατήρησης του χαμηλού συντελεστή ΦΠΑ στα νησιά και σε αυτό ήταν σύμμαχος και ο Σόιμπλε. Οι πηγές μας επιμένουν ότι θα ήταν έκπληξη να έχουν συμφωνήσει για το ΦΠΑ και σχεδόν αδύνατο να έχουν συμφωνήσει για το μοίρασμα του πλεονάσματος.
Και αν δεν έχει την άδειά τους;
Σε περίπτωση που ο Πρωθυπουργός δεν είχε ενημερώσει για τη σημερινή του εξαγγελία, τότε έχει αποφασίσει να πετάξει την μπάλα στην Τρόικα με τα εξής πιθανά ενδεχόμενα.
- Να έχουμε άμεση ρήξη και πλήρες πάγωμα των διαπραγματεύσεων: Σε αυτή την περίπτωση θα αναμέναμε μια σχετικά άμεση αντίδραση από τον Σόιμπλε ή τον Γιούνκερ.
- Να θεωρεί ότι εφόσον η αξιολόγηση δεν κλείνει έτσι και αλλιώς τους επόμενους δύο μήνες, και η πραγματική κατάσταση σε επίπεδο Συμφωνίας Τεχνικών Κλιμακίων είναι πολύ χειρότερη από όσο παρουσιάζεται, έχει το περιθώριο να κάνει μια μονομερή ενέργεια που θα δυσχέραινε μεν τις διαπραγματεύσεις, δεν θα οδηγούσε όμως σε πλήρη ρήξη και άρα θα μπορούσε αυτό να βελτιώσει την ελληνική θέση.
Σε κάθε περίπτωση, ο Αλέξης Τσίπρας στη ΔΕΘ του περασμένου Σεπτεμβρίου εξήγγειλε το πάγωμα των οφειλών των ελεύθερων επαγγελματιών πριν το τέλος του χρόνου, κάτι που αναγκάστηκε να πάρει πίσω σιγά-σιγά η κυβέρνηση μετά την αντίδραση των διεθνών πιστωτών. Αυτή τη φορά όμως η υπόθεση είναι εντελώς διαφορετική, αφού σύμφωνα με το διάγγελμα το πρωτογενές πλεόνασμα θα μοιραστεί πριν τις γιορτές που έρχονται, δηλαδή εντός των επόμενων 2 εβδομάδων και μάλιστα σε συνταξιούχους, που αποτελούν την κοινωνική ομάδα που δυσκολεύεται να αντιμετωπίσει επικοινωνιακά αυτό τον καιρό.
Θα ήταν δηλαδή τρομερά δύσκολο να επιβιώσει πολιτικά αν μετά από το σημερινό διάγγελμα αναγκαστεί να πάρει πίσω την 13η σύνταξη (στην πραγματικότητα πρόκειται για άλλη μια παρασπονδία του πρωθυπουργού, αφού με απλές μαθηματικές πράξεις θα είναι ελάχιστοι αυτοί που θα πάρουν μια επιπλέον σύνταξη). Άρα αν σήμερα παρακολουθήσαμε μια μονομερή κίνηση της κυβέρνησης, οι επόμενες ώρες θα είναι απόλυτα κρίσιμες. Για πρώτη φορά από τον Ιούλιο του 2015 υπάρχει πραγματικά πιθανότητα να οδηγούμαστε σε πρόωρες εκλογές.